Bị mất trên dưới 500 tỷ USD mỗi năm do bị thất thu thuế, Cơ quan Thuế vụ Mỹ (Internal Revenue Service-IRS) sắp đầu tư 80 tỷ USD để nâng cấp hoạt động kiểm soát, truy t́m những kẻ c̣n nợ thuế và giáo dục công dân về trách nhiệm đóng thuế "đúng và đủ" theo quy định của pháp luật.
Khi nhà giàu trốn thuế
Ngày 4 tháng Mười Một, IRS cho biết có sự chênh lệch đáng kể giữa số thuế người dân và các cơ sở kinh doanh lẽ ra phải thanh toán cho cơ quan Thuế vụ và số tiền mà họ thực sự phải trả. Từ năm 2014 đến năm 2016, mức chênh lệch hàng trăm tỷ USD mỗi năm đă mở rộng và sẽ c̣n rộng hơn vào cuối thập niên này. Theo IRS, mỗi năm trong giai đoạn này, ước tính số tiền người nộp thuế chưa thanh toán có thể lên đến 496 tỷ USD.
Có ba nguyên nhân chính dẫn đến sự thất thoát này:
- Đối tượng đóng thuế không điền hồ sơ khai thuế;
- thanh toán không đủ những khoản cần thanh toán và, quan trọng nhất là
- …trốn thuế từ các nguồn thu nhập khó truy t́m.
Các chuyên gia nghiên cứu của IRS cho biết, sau khi thực hiện những biện pháp xoá bỏ các nguyên nhân nói trên kèm với việc kiểm toán và thu thêm các khoản thanh toán trễ, sự chênh lệch hàng năm trong giai đoạn này đă thu hẹp xuống chỉ c̣n 428 tỷ USD. Nhưng IRS vẫn cần thêm kinh phí để thực thi lệnh cưỡng chế, mà đối tượng chính phải truy thu là các các tập đoàn kinh doanh và các gia đ́nh giàu có với những khoản thuế chưa thanh toán đủ và đúng. Để giải quyết vấn đề này, IRS sẽ được rót thêm 80 tỷ USD dành cho hoạt động thực thi sự cưỡng chế, tăng cường dịch vụ khách hàng và kiểm soát chặt chẻ hơn.
Số tiền này đến từ Đạo luật Giảm lạm phát do Đảng Dân chủ hậu thuẫn. Thông báo mới của IRS có nhắc lại, từ năm 2011 đến năm 2013, sự chênh lệch được ước tính hàng năm là 438 tỷ USD nhưng khi IRS cưỡng chế người nộp thuế phải trả toàn bộ số tiền thuế phải đóng, sự chênh lệch giữa số thuế phải đóng và thực tế đă đóng giảm mạnh chỉ c̣n 380 tỷUSD. Tương tự, từ 2017–19, sự chênh lệch có dự báo là 540 tỷ giảm xuống chỉ c̣n 470 tỷ USD nhờ sự thực thi cưỡng chế tích cực và thu thêm những khoản thanh toán chậm. Phần lớn kinh phí 80 tỷ USD bổ sung cho IRS sẽ dành vào việc tăng cường kiểm tra và buộc tuân thủ chính sách thuế đối với các gia đ́nh giàu có và các tập đoàn nhằm truy thu số tiền thuế c̣n thiếu.
Tuy nhiên, sau cuộc bầu cử giữa kỳ, các biện pháp thu thuế và chi tiêu của IRS có thể phải đối mặt với những khó khăn nếu Đảng Cộng ḥa (GOP) kiểm soát cả hai viện Quốc hội. "Kinh phí bổ sung mới sẽ giúp IRS đỡ vất vả theo nhiều cách, trong đó có tăng cường giáo dục người nộp thuế, cải thiện đáng kể dịch vụ khai thuế và tập trung bảo đảm tính công bằng, khách quan bằng cách hỗ trợ những đối tượng chưa tuân thủ khai thuế đúng và đủ", Charles Rettig, ủy viên (commissioner) IRS được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm vào năm 2018 nhận định trong thông báo mới.
Nhiều ứng cử viên Quốc hội và viên chức của GOP gợi ư trước cuộc bầu cử giữa kỳ là nếu cử tri chuyển quyền kiểm soát Quốc hội từ Đảng Dân chủ sang cho họ, th́ đội quân gồm 87,000 nhân viên bổ sung cho IRS sẽ không c̣n được phép truy lùng người đóng thuế như hiện nay nữa.
Không nắm được hết các nguồn thu nhập
Theo IRS, đại đa số người nộp thuế đă thanh toán đầy đủ số tiền phải đóng. Từ năm 2014 đến năm 2016, tỷ lệ tuân thủ tự nguyện chiếm đến 85% và khai thuế sai tiền lương chỉ chiếm có 1% trong các bản khai thuế sai. Nhưng do không buộc bên thứ ba (như người sử dụng lnhân công chẳng hạn) phải báo cáo một số nguồn thu nhập nhất định nên việc khai sai thuế đă trở thành một vấn đề lớn. IRS thừa nhận có rất nhiều nguồn thu nhập họ không biết như tiền điện tử, tài khoản nước ngoài và trách nhiệm đóng thuế thu nhập doanh nghiệp.
Các chuyên gia nghiên cứu về t́nh trạng bị thất thu thuế có nhấn mạnh: "Các ước tính thuế không thể hiện đúng hành vi trốn thuế của một số đối tượng phải đóng thuế, đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp, thu nhập từ các thực thể chuyển tiếp, các giao dịch ở nước ngoài, các giao dịch bất hợp pháp và tài sản kỹ thuật số do thiếu các thông tin dữ liệu". Số liệu trong bản tuyên bố mới của IRS chỉ là một nỗ lực khác để t́m ra số tiền thuế bị thất thu. Các con số trước đó của Bộ Tài chính ước tính có đến 600 tỷ USD tiền thuế không được thu và 1% số đối tượng phải nộp thuế hàng đầu chiếm hơn một phần tư khoản tiền thuế bị thất thu đó.
Trong một phiên điều trần tại Thượng viện hồi năm ngoái, ông Rettig có lưu ư: "Không có ǵ đáng ngạc nhiên khi dự báo về khoảng cách giữa số thuế phải đóng và thực tế đă đóng có thể lên đến 1 ngàn tỷ USD mỗi năm". Trong thông báo ngày 4 Tháng Mười Một, ông Rettig có nhấn mạnh: "Hầu hết người nộp thuế đều đóng thuế đầy đủ và đúng kỳ hạn, nhưng thật là không công bằng khi họ phải gánh cho những người kẻ không muốn đóng thuế. IRS sẽ tiếp tục tận dụng các nguồn lực có sẵn để giáo dục người nộp thuế về trách nhiệm tuân thủ luật thuế, song song với việc tập trung truy t́m những kẻ trốn thuế và bắt họ chịu trách nhiệm trước pháp luật".
Các số liệu mới về sự chênh lệch thuế có thể là thông báo cuối cùng của ông Rettig. Nhiệm kỳ của ông sẽ kết thúc vào ngày 12/11 này. Bộ Tài chính cho biết Phó ủy viên Douglas O’Donnell sẽ trở thành quyền Ủy viên sau khi ông Rettig đă kết thúc nhiệm kỳ của mính.
|