Trong bối cảnh cuộc điều tra của tiểu bang về điều kiện làm việc tại các trang trại của Hạt San Mateo, nơi bảy người thiệt mạng trong tuần này, người nông dân bị buộc tội trong vụ thảm sát cho biết ông ta đă trải qua "nhiều năm bị bắt nạt" và làm việc nhiều giờ trước khi nổ súng.
Chunli Zhao, 66 tuổi, trong một cuộc phỏng vấn trong tù với NBC Bay Area, thừa nhận rằng ông đă lấy một khẩu súng ngắn bán tự động và nổ súng vào đồng nghiệp của ḿnh hôm thứ Hai.
Quận San Mateo, TP. Atty. Stephen M. Wagstaffe nói với The Times trong một cuộc phỏng vấn rằng mặc dù ông ta không thể đi vào chi tiết vụ án, nhưng những b́nh luận của nghi phạm với đài truyền h́nh là "phù hợp với những ǵ ta nói với cơ quan thực thi pháp luật."
Trong cuộc phỏng vấn kéo dài 15 phút, tay súng bị cáo buộc cũng cho biết ông ta bị "một số loại bệnh tâm thần" và "đầu óc không minh mẫn" vào thời điểm xả súng.
Ông ta nói rằng ông ta định đầu thú với cơ quan thực thi pháp luật khi ông ta lái xe đến Văn pḥng Cảnh sát trưởng Hạt San Mateo và đang viết một ghi chú trong xe trước khi ông ta bị bắt giữ.
Janelle Wang của NBC Bay Area cho biết nghi phạm cũng nói với cô rằng ông ta hối hận về vụ việc chết người.
Các quan chức tiểu bang hôm thứ Năm cho biết họ đă mở các cuộc điều tra về các hoạt động lao động và nơi làm việc tại hai địa điểm xảy ra vụ xả súng chết người hôm thứ Hai, làm nổi bật cuộc sống của những người nông dân ở California, những người thường sống và làm việc trong điều kiện nguy hiểm.
Cuộc điều tra diễn ra sau khi Thống đốc Gavin Newsom đến thăm cộng đồng ven biển hôm thứ Ba. Newsom đă nói chuyện với gia đ́nh và đồng nghiệp của các nạn nhân về vụ xả súng chết người và môi trường làm việc của họ.
Không nêu tên cụ thể, Newsom cho biết một số công nhân nông trại đang "sống trong các container vận chuyển" và làm việc với mức lương 9 đô la một giờ, thấp hơn nhiều so với mức lương tối thiểu của tiểu bang là 15,50 đô la.
“Không chăm sóc sức khỏe, không hỗ trợ, không dịch vụ, nhưng [họ] đang chăm sóc sức khỏe của chúng tôi, cung cấp dịch vụ cho chúng tôi mỗi ngày,” ông nói trong cuộc họp báo.
Người phát ngôn của Newsom gọi điều kiện làm việc của công nhân là “đơn giản là đáng trách" trong một tuyên bố.
“Đất nước của chúng tôi dựa vào công việc cực nhọc của họ, nhưng Quốc hội thậm chí không thể cung cấp cho họ sự ổn định để nuôi gia đ́nh và làm việc ở đất nước này mà không sợ bị trục xuất, điều này góp phần khiến họ dễ bị tổn thương tại nơi làm việc,” Daniel Villaseñor, phó thư kư báo chí của Văn pḥng của Newsom, cho biết trong tuyên bố. “California đang điều tra các trang trại liên quan đến vụ nổ súng ở Half Moon Bay để đảm bảo người lao động được đối xử công bằng và với ḷng trắc ẩn mà họ đáng được hưởng.”
Ban An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp của California và văn pḥng ủy viên lao động xác nhận rằng họ đang điều tra hai địa điểm làm việc trong khu vực Half Moon Bay về các vi phạm tiềm ẩn về lao động và an toàn và sức khỏe tại nơi làm việc.
Cả hai cơ quan “muốn đảm bảo rằng nhân viên được hưởng tất cả các biện pháp bảo vệ của luật lao động California,” theo một tuyên bố.
Half Moon Bay là một thị trấn ven biển nông thôn, nơi ngành công nghiệp nền tảng là các trang trại trồng rau và hoa, mặc dù nhiều trang trại, đặc biệt là các trang trại trồng hoa, đă đóng cửa trong những năm gần đây, ảnh hưởng đến cơ hội việc làm. Các chủ trang trại cũng chỉ ra thời tiết khắc nghiệt của bang, với lũ lụt và gió lớn, tàn phá các cánh đồng của họ và cơ sở hạ tầng xung quanh.
Các quan chức cho biết khoảng 2.500 đến 3.000 công nhân nông trại sống trong thị trấn vào bất kỳ thời điểm nào. Nhiều người định cư trong cộng đồng giàu có sau khi t́m được công việc ổn định, thường sống trong những ngôi nhà di động hoặc xe kéo tại các trang trại nơi họ làm việc - chỉ cách những ngôi nhà ven biển trị giá hàng triệu đô la của thị trấn một đoạn lái xe ngắn nhưng khuất tầm nh́n.
Hai trang trại bị điều tra là California Terra Garden dọc theo Quốc lộ 92, địa điểm xảy ra vụ tấn công đầu tiên và Nông trại Concord trên Xa lộ Cabrillo, nơi xảy ra vụ tấn công thứ hai.
Hồ sơ ṭa án cho thấy vụ nổ súng chết người hôm thứ Hai không phải là lần đầu tiên một nhân viên tại California Terra Garden cố gắng bắn một đồng nghiệp trong khuôn viên trang trại.
Vào ngày 1 tháng 7, Martin Medina, 49 tuổi, bị cáo buộc đă đối đầu với một trong những đồng nghiệp của ḿnh vào đêm khuya, khoảng 11:30 tối, đập cửa và đe dọa giết anh ta.
Quận. Atty. Wagstaffe nói với The Times rằng Medina bị cáo buộc đă nổ súng vào nhà. Viên đạn xuyên qua kính cửa và găm vào một chiếc xe kéo khác bên cạnh. Không ai bị đánh, nhưng Medina sau đó đă bị bắt giam và bị buộc tội cố ư giết người.
Cả Medina và nạn nhân đều là quản lư tại trang trại, và Wagstaffe cho biết cuộc đối đầu bắt nguồn từ một tranh chấp tại nơi làm việc. Tuy nhiên, bất chấp địa điểm, Wagstaffe cho biết vụ việc và những người liên quan không liên quan đến vụ nổ súng hôm thứ Hai.
Ông nói, "điểm chung" là "chúng xảy ra ở cùng một khu vực và cùng một trang trại."
David Oates, một chuyên gia quan hệ công chúng về khủng hoảng do California Terra Garden thuê, từ chối b́nh luận về cuộc điều tra của tiểu bang nhưng nói với The Times rằng một quan chức của văn pḥng ủy viên lao động tiểu bang đă có mặt tại trang trại hôm thứ Tư.
Ông nói, đặc điểm của Newsom về mức lương thấp và điều kiện sống tồi tệ cho người lao động không "phản ánh các điều kiện tại California Terra Gardens".
Công ty thường sử dụng khoảng 35 người và khoảng tám gia đ́nh sống tại chỗ trong những ngôi nhà di động được quận cho phép và kiểm tra, Oates nói.
Ông cho biết các gia đ́nh trả khoảng 300 đô la một tháng cho tiền thuê nhà, được bồi thường ở mức từ 16,5 đến 24 đô la một giờ và nhận được các lợi ích về sức khỏe.
“Chúng tôi đối xử với họ như những thành viên trong gia đ́nh,” ông ấy nói và cho biết thêm rằng một số gia đ́nh đă sống trên khu đất này từ trước khi California Terra Garden mua lại trang trại vào tháng 3 năm 2020. Nó trước đây được gọi là Trang trại Nấm Núi.
Các quan chức của Concord Farms đă không trả lời ngay lập tức các yêu cầu b́nh luận.
Eric DeBode, giám đốc điều hành của Abundant Grace Coastside Worker ở Half Moon Bay, cho biết tổ chức từ thiện của ông chủ yếu phục vụ những người vô gia cư ở khu vực Half Moon Bay và cả những người làm nông.
Tổ chức điều hành một trang trại có sản phẩm được cung cấp miễn phí cho chính những người làm công việc đồng áng lương thấp, sản xuất ra phần lớn lương thực của khu vực.
DeBode nói: “[Điều đó] rất đáng nói rằng một phần rất lớn những người chúng tôi phục vụ đang chế biến thức ăn mà chúng tôi ăn và không đủ khả năng tự chi trả.
Ông gọi điều kiện nhà ở tại các trang trại là "gây sốc" và "tồi tệ", đồng thời nói thêm rằng những người nông dân và khách du lịch đến khu vực này "đang sống ở hai thế giới khác nhau."
Cơn thịnh nộ hôm thứ Hai khiến cả cộng đồng choáng váng. Tay súng đă nổ súng ở cả hai địa điểm, giết chết bảy người và làm bị thương một người trong những ǵ các nhà chức trách đă mô tả là một trường hợp bạo lực tại nơi làm việc.
Văn pḥng Cảnh sát trưởng Hạt San Mateo cho biết nghi phạm, người mà các quan chức cho biết đă làm việc và cư trú trong các xe kéo ở California Terra Garden, là “đồng nghiệp hoặc đồng nghiệp cũ của các nạn nhân tại mỗi địa điểm nổ súng”.
Ông ta phải đối mặt với các cáo buộc trọng tội có thể khiến ông ta đủ điều kiện nhận án tử h́nh, nhà chức trách cho biết.
Vụ nổ súng xảy ra chưa đầy 48 giờ sau vụ xả súng hàng loạt ở Công viên Monterey khiến 11 người thiệt mạng, đă thu hút sự chú ư đến điều mà những người ủng hộ nói là một bí mật nổi tiếng: Các trang trại trên toàn tiểu bang - và Hoa Kỳ - thường phát triển mạnh trên những người nghèo và những người lao động nông nghiệp dễ bị tổn thương, nhiều người trong số họ không có giấy tờ và không biết về các quyền của họ.
Chính quyền địa phương trong những ngày gần đây đă cam kết cải thiện điều kiện làm việc tại các trang trại trong khu vực.
Wagstaffe tại một cuộc họp báo hôm thứ Tư đă mô tả "sự tồi tàn" mà các nhân viên sống trong đó, và cho biết giám đốc điều hành của quận đă nói với ông ấy trong một cuộc điện thoại vào sáng hôm đó, "Bây giờ chúng tôi đă biết về điều đó và chúng tôi phải hành động."