Mấy tháng gần đây, cứ mỗi lần thấy bà thông gia xuất hiện ở cổng, bố mẹ Nguyệt lại chột dạ nh́n nhau, đoán con gái lại làm ǵ không vừa ḷng mẹ chồng.
Minh Nguyệt ở Thủy Nguyên, Hải Pḥng lấy chồng được gần một năm. Nhà nội và ngoại ở gần nhau nên cứ mỗi khi mẹ chồng - con dâu có điều ǵ mâu thuẫn là bố mẹ Nguyệt trở thành "thùng đựng than văn". Có khi mẹ chồng sang chỉ để chê con dâu ở bẩn, không biết chăm sóc gia đ́nh, lúc lại tố cáo cô hỗn hào bởi mẹ chồng nói câu nào căi câu đó.
Bố Nguyệt mỗi lần nghe thấy vậy chỉ im lặng thở dài, c̣n mẹ cô chỉ biết lặp lại điệp khúc quen thuộc "Con dại cái mang, mong ông bà thông cảm". Thấy thái độ xuống nước của thông gia, lần nào mẹ chồng cô cũng thở dài đứng lên rồi chốt một câu trước khi ra về: "Ông bà xem thế nào dạy dỗ lại con gái".
Thanh Huyền ở Cổ Nhuế, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội lấy chồng được ba năm. Mối quan hệ mẹ chồng nàng dâu trở nên căng thẳng kể từ khi cô sinh con. Bà muốn nuôi dạy cháu theo cách truyền thống, c̣n Huyền lại thích kiểu hiện đại. Cô vắt sữa trữ trong tủ lạnh nhưng mẹ chồng đổ hết v́ cho rằng đồ đông lạnh không tốt, yêu cầu cô cho con bú trực tiếp. Cháu ốm sốt muốn đưa đi khám bà cũng gạt đi mà mua đống lá về đun uống.
Không muốn mẹ chồng can thiệp vào việc nuôi con, Huyền cự căi, chê cách làm của bà lạc hậu. Gây sức ép lên con dâu không được, mẹ chồng gọi điện cho thông gia kể lể. Trong những cuộc điện thoại, bà chê trách Huyền học mấy thứ linh tinh trên mạng, sợ có ngày hại cháu.
"Dù đă đề nghị mẹ chồng dừng việc gọi điện nhưng bà nói v́ không nhận được sự tôn trọng từ con dâu nên muốn thông gia tác động tới tôi. Nhưng con ai người đó nuôi, tôi không thể theo ư bà", Huyền nói.

Ảnh minh họa: 163. com
Gần 20 năm làm chuyên gia tư vấn trong lĩnh vực hôn nhân gia đ́nh, bà Lă Linh Nga, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng Khoa học Tâm lư - Giáo dục (Hà Nội) thừa nhận những ca mâu thuẫn mẹ chồng nàng dâu dẫn tới việc bị tố sang nhà ngoại không hiếm gặp.
"Hiện tượng trên xảy ra khi con dâu không đáp ứng được những tiêu chuẩn của gia đ́nh chồng. Trong khi đó nữ giới ngày nay lại độc lập tự chủ, không phục tùng vô điều kiện yêu cầu của nhà chồng như trước, nên việc xảy ra cự căi, kể tội rất khó tránh", bà Nga nói.
Trong khảo sát gần đây của VnExpress với hơn 200 độc giả, 40% số người được hỏi cũng thường xuyên hoặc đă từng bị mẹ chồng kể tội với nhà đẻ.
Nghiên cứu năm 2021 của tác giả Lê Ngọc Lan (Viện Nghiên cứu Gia đ́nh và Giới) cho thấy trong mối quan hệ mẹ chồng và nàng dâu, hơn 30% con dâu cho biết không hợp tính mẹ chồng. Có đến 85% mẹ chồng cho rằng con dâu không thể hiện t́nh cảm như bà mong muốn. Có 37,7% mẹ chồng nói con dâu vô tâm, 18,2 % không ngăn nắp, gọn gàng, 16,9% thiếu tôn trọng bố mẹ chồng.
Theo bà Nga khi quan hệ mẹ chồng nàng dâu không ḥa hợp, việc kể tội là cách để trút sự bực bội khó chịu, giải tỏa căng thẳng. Nếu không thể trút vào đối tượng chính, việc mẹ chồng nhắm vào mối quan tâm hay người quan trọng của đối tượng sẽ khiến tâm lư dễ thỏa măn hơn.
Ngoài ra, cách làm này muốn đánh vào ḷng tự trọng của con dâu, để họ thấy mất mặt mà phải điều chỉnh hành vi, sống biết điều hơn. Việc tác động lên thông gia c̣n nhằm mục đích mong con dâu được bố mẹ đẻ dạy dỗ lại sao cho phù hợp với tiêu chuẩn nhà chồng.
Nguyên nhân nữa theo bà Nga là nhiều nàng dâu có hành vi, cách ứng xử không khéo léo hay phù hợp với gia đ́nh chồng. Trong trường hợp này việc chia sẻ sự việc với thông gia là điều cần thiết, là cách mà mẹ chồng muốn san sẻ gánh nặng cũng như mong t́m được hướng giải quyết tốt hơn cho mối quan hệ.
"Dù là nguyên nhân nào th́ việc kể tội con dâu với thông gia cũng không phải giải pháp tốt mà chỉ khiến mối quan hệ mẹ chồng nàng dâu ngày càng tệ, thậm chí c̣n đe dọa đến hạnh phúc lứa đôi", bà Nga khẳng định.
Như gia đ́nh Thanh Huyền, những lần đầu bị thông gia làm phiền, bố cô cảm thấy khó chịu, bảo con gái đừng để mẹ chồng gọi đến than văn nữa. Ông mắng cô không biết thương bố mẹ, cư xử với nhà chồng không khéo nên ông bà không được yên thân. Nhưng sau khi phải nghe nhiều lời phán xét từ thông gia, ông khuyên nếu không thể dung ḥa mối quan hệ mẹ chồng nàng dâu th́ nên ra ở riêng. V́ là con trai duy nhất nên chồng Huyền không đồng ư với phương án này. Vợ chồng v́ thế cũng thường xuyên cự căi.
C̣n với Minh Nguyệt, cô nói rằng bản thân nhẫn nhục thế nào cũng được, nhưng khi chạm tới bố mẹ đẻ chắc chắn không thể ngó lơ. Nguyệt đề nghị mẹ chồng không tiếp tục làm phiền gia đ́nh ḿnh th́ bị đay nghiến "bố mẹ cô không biết dạy con, để lộng ngôn bên nhà chồng". Bà c̣n đ̣i trả con dâu về để được dạy bảo lại, khi nào biết cư xử th́ tiếp tục về làm dâu.
Mới đây, Nguyệt đề nghị chồng ra thuê nhà ở riêng, nếu không cô sẽ đệ đơn ly hôn.
Để giải quyết mâu thuẫn giữa mẹ chồng- nàng dâu trong t́nh huống này, theo bà Nga tốt nhất nên sống riêng nhằm giảm bớt những mâu thuẫn có thể tiếp tục leo thang. C̣n nếu không thể, phải biết cách làm hài ḥa mối quan hệ.
Chuyên gia khẳng định các bà mẹ chồng nên nhớ việc kể tội hoàn toàn phản tác dụng. Một người khi bị hạ thấp nhân phẩm sẽ khiến họ xấu hổ và quay sang thù ghét hay chống đối chứ không t́m cách thay đổi cho tốt đẹp hơn.
Với nàng dâu, bà Nga khuyên cần thường xuyên tṛ chuyện qua đó hiểu thêm tính cách, thói quen sinh hoạt và cả những điều mẹ chồng mong đợi ở ḿnh để t́m cách sống ḥa hợp.
Đồng quan điểm, chuyên gia tâm lư Trịnh Trung Ḥa cho hay, khi sống chung dưới một mái nhà, mẹ chồng nàng dâu nên ḥa nhập cuộc sống vào nhau.
"Với người con dâu hiện đại, đừng nên lúc nào cũng tỏ ra ḿnh hiểu biết hay giỏi giang hơn mẹ chồng, dẫn tới việc không tôn trọng ư kiến người già", ông Ḥa nói.
Theo chuyên gia, một khi phát sinh mâu thuẫn, con dâu không nên giải tỏa cảm xúc bằng thái độ bất cần, thách thức. Nếu mẹ chồng hành động chưa đúng, nên ngồi lại nói chuyện giải tỏa khúc mắc. Nếu bản thân con dâu hành xử chưa đúng, cần nh́n nhận lại để sửa đổi.
Cũng theo ông Ḥa, khi mâu thuẫn mẹ chồng nàng dâu nổ ra, người chồng là mắt xích quan trọng cân bằng lại mối quan hệ, không nên tỏ ra vô can để mặc cho hai người phụ nữ tự xoay xở trong mâu thuẫn.
"Khi đứng giữa mẹ và vợ, người chồng không nên hùa theo một phía và chỉ trích bên c̣n lại. Thái độ trung lập rất quan trọng bởi nó sẽ giúp đôi bên hiểu và thông cảm cho nhau hơn.", ông Ḥa nói.
VietBF@sưu tập