Không đêm nào ông ngủ tṛn giấc. Cứ vài tiếng là ông phải dậy để lấy thuốc giảm đau cho bà uống. Dạo này sức khỏe của bà yếu hẳn, nhất là sau khi mổ. Bởi thế giấc ngủ ông cứ chập chờn, ngủ không ra ngủ, v́ ḷng ông phập phồng.
Bà nằm bên cạnh, hơi thở nhè nhẹ, đôi khi thở dốc, đứt quăng. Có khuya, ông giật ḿnh tỉnh giấc v́ h́nh như không nghe bà thở. Choàng dậy, ông ghé sát tai vào mũi bà. Hơi thở bà nghe như muỗi kêu.
Bà liệt đôi chân đă gần 13 năm nay. Trăm sự đều nhờ một tay ông. Ban ngày con cái đi làm cả. Căn nhà rộng chỉ mỗi ông và bà quạnh vắng. Công việc mỗi ngày quen thuộc đến nỗi cứ nghe tiếng chuông đồng hồ điểm mấy tiếng th́ ông biết giờ này phải làm ǵ cho bà.
Sáng sớm, ông vất vả đưa bà – thân xác bà nặng nề v́ bao nhiêu năm nằm một chỗ không vận động – từ giường lên chiếc xe lăn và đẩy ra pḥng ăn.
Trên bàn, ông đă dọn sẵn đĩa trứng, vài miếng xúc xích và ly cà phê pha loăng. Lúc mới liệt đôi chân, bà c̣n tự ăn. Khoảng vài năm trở lại đây, ông phải đút cháo cho bà.
Ông tất tả việc chăm lo, từ bữa sáng đến cơm chiều. Sức khỏe bà yếu dần, ăn không thấy ngon nên có lúc bà không buồn ăn. Ông phải dỗ và đút cho bà được mấy th́a cháo lót dạ để uống thuốc chứ không ăn hết bữa sáng như những năm trước.
Lát sau, ông đưa bà ra trước sân đón nắng. Ngọn gió sớm mai vờn trên lọn tóc rối pha sương, ḷng ông dịu lại khi nh́n khuôn mặt bà tràn ngập nắng b́nh minh. Tuổi ông và bà đi vào hoàng hôn đă từ lâu. Nhưng thật may, ông vẫn c̣n đủ sức để tận tụy chăm sóc bà.
Buổi trưa êm ả. Bà ngủ gà ngủ gật trên chiếc sofa. Dọn dẹp bếp núc xong, ông đến ngồi cạnh bà.
Căn nhà yên ắng chỉ nghe tiếng thở của bà thều thào như muốn trối trăng điều ǵ. Bà đọc kinh theo ông cầm chừng v́ người mau mệt. Đôi lúc bà trở ḿnh thở dốc, ông vội đỡ lấy bà, đưa tay vuốt ngực cho bà thở.
Thời tiết cuối đông lúc ấm lúc lạnh thất thường, nên sức khỏe của bà cũng bồng bềnh như mây. Có lúc bà ngủ thiếp trên ghế đến nỗi ông ngỡ tim bà đă ngừng đập. Trong thinh lặng của buổi trưa hiu quạnh, ngồi nh́n bà vật vờ trên ghế, ông cảm nhận thật rơ ràng hơn bao giờ là sức khỏe bà mong manh quá.
Nh́n lên cây thánh giá, ông lẩm nhẩm cầu xin Chúa cho ông sức khỏe để tiếp tục chăm nom bà. Hơn mười năm nay, ông chưa hề than van mệt nhọc nhưng cứ nghĩ măi đến cái t́nh. Bây giờ có ai hỏi ông có yêu bà không th́ ông lắc đầu bảo cả đời tôi chỉ biết thương nhà tôi, chứ có biết yêu là ǵ. Như thuở ban đầu cha mẹ dạm bà cho ông ở cái làng Bách Tính xa xưa ngoài Bắc.
Truyền thống cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy vẫn là một khuôn phép gia thế được ǵn giữ qua bao nhiêu đời. Ông chỉ biết bà là con gái ông bà Thư được cha mẹ ông hỏi về làm dâu. Thế nhưng ông thương bà ngay từ lúc bà bước về nhà chồng.
Người ta bảo về già vợ chồng sống với nhau v́ nghĩa hơn là v́ t́nh. Nghĩa đây là nghĩa vụ, là trách nhiệm, là bổn phận. Ông nghĩ nếu không c̣n thương nhau th́ cái nghĩa sẽ trở thành một cực h́nh. Cái ǵ cũng thế, theo ông, tất cả đều phát xuất từ t́nh thương. Như phận của ông, ở tuổi xế chiều, ông vẫn thấy thương bà đầy ắp như thuở nào. Với t́nh thương bền bỉ đó nên ông chẳng nề hà săn sóc bà hết ḷng, mỗi ngày.
Vậy mà có lần bà bảo bà nên chết cho ông đỡ khổ. Ông giật ḿnh bảo bà nói ǵ vậy, bao nhiêu năm vẫn săn sóc bà, tôi có phàn nàn ǵ đâu. Ông không hiểu bà đang dỗi hay chán sống. Bà nh́n ông với cặp mắt rơm rớm biết ơn, tôi biết nhưng tôi thấy ông quá khổ v́ tôi, làm sao tôi đành ḷng.
Ông gạt phăng, bà thấy Chúa quan pḥng không, từ ngày bà ngồi xe lăn, tôi chẳng hề đau ốm ngày nào để có sức chăm sóc cho bà. Ông nhỏ nhẹ, bà cứ yên tâm, tôi c̣n khỏe ngày nào th́ vẫn lo cho bà ngày đấy.
Ông nói như đinh đóng cột, nhưng trong ḷng ông mơ hồ thấy một chia ĺa, một mất mát nào đó đang đè nặng trong tâm trí. Ông chưa h́nh dung được một ngày không có bà sẽ ra sao…
Đặt bà nằm xuống giường, ông ra pḥng khách gọi cho người cháu nơi xứ lạ quê người. Chồng cô cháu gái mới chết đă mấy ngày mà chưa có th́ giờ gọi chia buồn. Hôm nay bà ngủ sớm nên ông vội gọi ngay kẻo quên. Người cháu rể hôn mê cả tuần rồi mất.
Ai cũng một lần chết, ông chợt nghĩ đến sức khỏe của bà ngày càng suy sụp thấy rơ. Ư nghĩ chia ĺa lại nhúm lên, ông nghe nhói trong tim và lắc đầu xua đuổi mảng tối ra khỏi tâm trí. Ông thở dài nghĩ đến họ hàng thân thuộc ở hết bên kia nửa ṿng trái đất, kể cả đứa con gái theo chồng sống xa ông bà. Một giọt máu đào hơn ao nước lă.
Về già, ông thấy cần gần gũi với anh em ruột thịt hơn bao giờ, như lúc các anh chị em chung sống với ông dưới một mái nhà ở làng Bách Tính.
Chú cháu chuyện tṛ một lúc, ông xin kiếu v́ đến giờ cho bà uống thuốc. Bật ngọn đèn đêm, ông nh́n bà ch́m trong giấc ngủ b́nh an, thanh thản lạ lùng. Ngồi một bên, ông lay bà dậy. Không hiểu sao lay đến mấy bà vẫn nằm im.
Ông phải dỗ, bà nghe tôi dậy uống thuốc. Ông dỗ bà như thế đă nhiều lần, có khi được mấy th́a cháo, có lần được mấy viên thuốc. Lần này, bà vẫn nằm bất động.
Ông nói nhỏ vào tai bà, bà không nghe lời tôi, thế bà c̣n thương tôi nữa không. Thường khi nghe ông hỏi “c̣n thương không” th́ bà luôn chiều ḷng, v́ sợ ông buồn. Lần này, ông hỏi gặng mấy lần mà bà vẫn lặng thinh.
Sự thinh lặng khó hiểu chợt làm ông lo sợ. Ông đứng bật dậy gọi anh con trai. Người con chạy vội vào pḥng, đặt tay lên mũi bà. Anh cẩn thận nắm cườm tay xem mạch.
Sau cùng, anh úp tai vào ngực bà. Đến lúc đó, nỗi lo sợ hoàn toàn choáng ngợp tâm trí ông. Ṿng quay sinh tử nhiệm mầu th́nh ĺnh đổ ập trên đầu, ông chỉ nghe loáng thoáng tiếng người con, mợ đi rồi ba à… để con gọi cấp cứu.
Thảng thốt buông rơi mấy viên thuốc, ông kêu lên, bà ơi. H́nh như ông đă chuẩn bị giây phút chia ly từ mấy tháng nay, nhưng khi nó xảy ra – như ngay bây giờ – ông vẫn loay hoay không biết đón nhận thế nào cho phải.
Ông đứng lặng người nghĩ xa hơn, bà sẽ không c̣n cần ông làm những việc thường ngày nữa. Hết thật rồi. Ngài mai, ông nhẩn nha dậy trễ, v́ không cần làm bữa sáng cho bà; trưa rảnh rỗi, ông có thể chợp mắt đi một chút; ông cũng chẳng cần đẩy chiếc xe lăn v́ từ ngày mai, nó sẽ nằm yên quạnh quẽ ở góc pḥng.
Tính đến lúc bà mất, ông đă 93 tuổi. Lần đầu tiên trong suốt 73 năm đời sống vợ chồng, ông cụ cảm thấy thấm thía hai chữ “mất nhau.”
Vừa nghĩ đến đó, ông cụ lặng lẽ ngồi xuống bên bà và ôm mặt bật khóc tức tưởi.
VietBF@sưu tập