Một trong những cách hỗ trợ tăng cường trí nhớ hiệu quả là bổ sung các thực phẩm giàu dưỡng chất thiết yếu cho não thông qua chế độ ăn uống hàng ngày.
Nguy cơ suy giảm trí nhớ thường tăng dần theo tuổi tác kết hợp với lối sống, bệnh lý, dùng thuốc, môi trường sống chưa phù hợp. Đây là tình trạng lão hóa tự nhiên, không thể chữa trị khỏi hoàn toàn nhưng có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh.
Thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe nói chung và sức khỏe của não bộ nói riêng. Não bộ là một cơ quan quan trọng và để hoạt động tốt não bộ cần được cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cụ thể. Dưới đây là một số vai trò chính của thực phẩm với não bộ:
Trà xanh có các hợp chất như catechin và L-theanine, có tác dụng tích cực lên não bộ. Ảnh minh họa
Cung cấp năng lượng: Não bộ “tiêu tốn” một lượng lớn năng lượng và thực phẩm (đặc biệt là những loại thực phẩm chứa glucose) chính là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu. Thiếu glucose có thể khiến người bệnh mệt mỏi và mất tập trung.
Bảo vệ và duy trì sức khỏe não bộ: Các chất dinh dưỡng như vitamin và khoáng chất có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ, duy trì sức khỏe của não bộ. Như vitamin B, D, omega-3 và chất chống oxy hóa có thể ảnh hưởng tích cực đến hoạt động của não bộ. Do đó, những thực phẩm chứa các dưỡng chất này có thể được xem là những thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ.
Hỗ trợ sự phát triển của não bộ: Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não bộ. Các dưỡng chất như choline, DHA và protein hỗ trợ xây dựng cấu trúc não bộ, giúp trẻ thông minh hơn.
Tăng cường trí nhớ: Các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe còn giúp mỗi người tăng cường trí nhớ, nhớ lâu hơn và tăng khả năng tập trung.
Tác động đến tâm trạng và sức khỏe tinh thần: Thực phẩm có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe tinh thần thông qua các cơ chế sinh hóa. Việc duy trì cân nặng và ăn uống khoa học có thể giúp làm giảm nguy cơ gặp chứng trầm cảm, lo âu.
Bảo vệ não khỏi tổn thương: Các chất chống oxy hóa trong thực phẩm có khả năng bảo vệ não bộ khỏi tổn thương do stress oxy hóa và vi khuẩn gây nhiễm trùng. Qua đó, những thực phẩm này giúp bảo vệ não khỏe mạnh, có tác dụng hỗ trợ như những thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ.
Giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến não bộ: Ăn uống khoa học có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến não bộ như Alzheimer và Parkinson.
Dưới đây là những loại thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ hiệu quả, dễ tìm trong tự nhiên.
Trứng
Trứng là một nguồn thực phẩm giàu choline. Choline sẽ chuyển đổi thành chất dẫn truyền thần kinh acetylcholin – một chất vô cùng quan trọng trong việc truyền tải thông tin giữa các tế bào não. Bổ sung thực phẩm giàu choline giúp cải thiện chức năng suy nghĩ, ghi nhớ của não bộ. Không chỉ vậy, choline cũng giúp xây dựng và duy trì cấu trúc tế bào não. Nghiên cứu cho thấy ăn ít nhất một quả trứng mỗi tuần có thể duy trì trí nhớ tốt thêm khoảng 3-4 năm so với người ít ăn hoặc không ăn trứng.
Trà xanh
Trà xanh có các hợp chất như catechin và L-theanine, có tác dụng tích cực lên não bộ. Trong đó, catechin là nhóm các hoạt chất chống oxy hóa mạnh có đặc tính kháng viêm, bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương do gốc tự do và giảm nguy cơ suy giảm nhận thức theo tuổi tác. Còn L-theanine là axit amin giúp đem lại cảm giác thư giãn, thúc đẩy sự tập trung, hỗ trợ chức năng nhận thức.
Trà xanh cũng chứa một lượng nhỏ caffeine, kích thích hệ thần kinh trung ương, cải thiện lưu lượng máu đến não và trí nhớ. Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa tốt cho cơ thể, xứng đáng là thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ
Sô cô la đen
Sô cô la đen có thành phần chứa caffeine và flavonoids – một loại chất chống oxy hóa. Cả hai chất này có thể tăng cường lưu lượng máu đến não, cải thiện tâm trạng và giúp tập trung tốt hơn, nhớ lâu hơn. Tuy nhiên, hãy dùng một lượng sô cô la đen vừa phải vì dung nạp quá nhiều caffeine có thể gây ra các tác dụng phụ như khó ngủ, mệt mỏi, tim đập nhanh…
Các loại rau lá xanh
Danh sách các thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ và tốt cho sức khỏe não bộ không thể thiếu các loại rau lá xanh. Các loại rau lá xanh như cải xoăn, rau bina và bông cải xanh rất giàu chất dinh dưỡng tốt cho não như vitamin K, lutein, folate và beta carotene. Nghiên cứu cho thấy những dưỡng chất này có thể giúp làm chậm sự suy giảm nhận thức.
Cá béo
Cá béo chứa nhiều axit béo omega-3, nhất là DHA và EPA quan trọng đối với sức khỏe não bộ. Trong đó, DHA giúp duy trì cấu trúc và chức năng tế bào thần kinh. EPA có tác dụng chống viêm, hỗ trợ não bộ duy trì hoạt động hiệu quả.
Người trưởng thành dùng cá béo ba lần mỗi tuần, như cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cá kiếm, cá trích, cá thu… giảm nguy cơ tổn thương não thầm lặng. Từ đó suy giảm trí nhớ theo tuổi tác, còn gọi là bệnh Alzheimer, cũng có thể diễn ra chậm hơn.
Cà phê
Cà phê tăng cường trí nhớ nhờ hoạt chất caffeine. Chúng ức chế adenosine - một chất hóa học trong não có tác dụng làm chậm hoạt động của hệ thần kinh trung ương.
Caffeine còn kích thích não bộ sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và norepinephrine. Nhờ đó, người uống cà phê có thể tăng tỉnh táo và tập trung, hỗ trợ chức năng nhận thức và trí nhớ. Tuy nhiên, không nên lạm dụng cà phê vì có thể gây phản tác dụng.
Việt quất
Việt quất chứa các chất chống oxy hóa mạnh, trong đó có anthocyanins giúp bảo vệ não khỏi tổn thương do stress oxy hóa và tăng cường chức năng não bộ. Không chỉ vậy, việt quất còn cung cấp lượng lớn vitamin C – một chất chống oxy hóa khác có vai trò vô cùng quan trọng. Việt quất được xem là một trong những loại thực phẩm bổ não tăng cường trí nhớ không nên bỏ qua.
Nghệ
Nhiều nghiên cứu khác nhau cho thấy vai trò tiềm năng của nghệ trong việc điều trị bệnh Alzheimer. Curcumin trong nghệ có thể làm giảm viêm và stress oxy hóa, bảo vệ tế bào não, giúp não bộ hoạt động tốt hơn, góp phần ngăn ngừa bệnh lý Alzheimer. Do đó, nghệ cũng có thể góp mặt trong danh sách các loại thực phẩm bổ sung trí nhớ.
Quả hạch
Quả hạch là thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, vitamin E và axit béo omega-3 giúp bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương, góp phần cải thiện chức năng trí nhớ của não bộ. Chế độ ăn giàu axit béo omega-3, axit alpha-linolenic (ALA) cùng các loại axit béo khác giúp làm giảm huyết áp, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tốt cho cả tim và não. Nếu đang thắc mắc đâu là những loại thực phẩm tăng cường trí nhớ, hãy thử tham khảo các loại quả hạch như óc chó, hạnh nhân, hạt điều…
Cam
Cam cũng là một thực phẩm giúp tăng cường trí nhớ. Cam rất giàu vitamin C – chất chống oxy hóa mạnh có khả năng bảo vệ tế bào não khỏi stress oxy hóa. Không chỉ vậy, cam còn là một loại thực phẩm có khả năng giúp tăng cường lưu lượng máu đến não, hỗ trợ cải thiện trí nhớ.
Bơ
Thành phần của bơ chứa nhiều chất chống oxy hóa có lợi cho tế bào não như lutein và zeaxanthin. Bên cạnh đó, quả bơ còn được biết đến là một loại quả giàu axit béo tốt cho sức khỏe tổng thể, giúp khỏe mạnh và minh mẫn hơn.
Quả lựu
Lựu cũng là một loại thực phẩm tăng cường trí nhớ mà nên thêm vào thực đơn dinh dưỡng của mình. Lựu có hàm lượng chất chống oxy hóa cao, do đó có thể thường xuyên uống nước ép lựu hoặc ăn quả lựu tươi để giúp não bộ hoạt động tốt hơn.
Các loại hạt
Hạt hạnh nhân, điều, óc chó, bí ngô, lanh, chia... cung cấp omega-3 dưới dạng ALA. Loại omega-3 này có tác dụng cải thiện trí nhớ bằng cách thúc đẩy não bộ tổng hợp acetylcholine, hỗ trợ vỏ não phản ứng nhạy bén hơn với các kích thích đến từ giác quan, đồng thời tăng cường ghi nhớ thông tin chi tiết và chính xác.
Các loại hạt còn giàu chất chống oxy hóa như polyphenol, vitamin E và vitamin nhóm B... bảo vệ não khỏi tổn thương do stress oxy hóa, nguyên nhân chính gây suy giảm nhận thức.
Các loại đậu giàu vitamin nhóm B, magie, sắt góp phần giảm nồng độ homocysteine trong máu - một yếu tố liên quan đến suy giảm nhận thức và thúc đẩy bệnh Alzheimer tiến triển ở người già. Ăn đậu còn hỗ trợ cải thiện chức năng các dây thần kinh, tăng cường lưu lượng máu và oxy lên não, góp phần cải thiện trí nhớ.
Nhìn chung, những loại thực phẩm tăng cường trí nhớ hay thực phẩm bổ não tăng cường trí nhớ có khả năng cải thiện khả năng ghi nhớ nói riêng và tăng cường chức năng não bộ nói chung thông qua việc cung cấp các dưỡng chất quan trọng, bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương… Để tận dụng tối đa lợi ích của các loại thực phẩm hữu ích, hãy kết hợp những thực phẩm này trong chế độ ăn uống khoa học, cân bằng hàng ngày.