Tyre, thành phố lớn thứ 4 Lebanon, trở thành đô thị hoang vắng sau vài tuần Israel tiến hành chiến dịch không kích, khi hầu hết người dân đă di tản.
Lúc tiêm kích Israel gầm thét trên bầu trời Tyre, dội bom vào các vùng ven biển bên dưới, thành phố lớn thứ 4 Lebanon c̣n rất ít người qua lại. Các chung cư lác đác vài căn hộ sáng đèn. Các cửa hàng trên phố đóng kín ván gỗ.
Tyre, từng là cảng biển lớn của người Phoenicia từ khoảng năm 2000 TCN đến thời kỳ La Mă, được UNESCO công nhận là di sản thế giới năm 1984. Hầu hết cư dân Tyre, cách biên giới Israel gần 20 km, đă di tản khi quân đội Israel (IDF) đẩy mạnh cường độ không kích. Ngoài đường, chó hoang lang thang khắp nơi, rác thải chất thành những đống lớn nơi góc phố.
Chỉ c̣n lại những cư dân kiên quyết bám trụ ở Tyre, là những y bác sĩ trong các bệnh viện, cùng t́nh nguyện viên lực lượng pḥng vệ dân sự. "Ngoài ra c̣n có nhiều cư dân lớn tuổi. Họ tin rằng nếu sắp chết, th́ chết ở đâu cũng không quan trọng", Hasan Dbouk, Thị trưởng Tyre, nói.
Ngày 7/10, IDF phát cảnh báo yêu cầu người dân tránh xa phần lớn diện tích ven Địa Trung Hải của Lebanon, trải dài từ thành phố Sidon đến Tyre ở sát biên giới.
Vào thời điểm IDF phát cảnh báo, một cuộc không kích của Israel đă đánh trúng ṭa nhà ven biển ở Tyre. Mảnh bom rơi xuống băi biển, khiến Talah Talhla, thợ cắt tóc 60 tuổi, thiệt mạng.
Trước xung đột, Tyre có hơn 125.000 dân, hiện không rơ c̣n bao nhiêu gia đ́nh ở lại. Một bác sĩ địa phương ước tính c̣n 40-50 gia đ́nh bám trụ thành phố. "C̣n lại rất, rất ít người", quan chức một quận nói.
Xa lộ là cửa ngơ vào thành phố vắng tanh. Hai bên đường là đống đổ nát, mặt đường có hố bom lớn. Trụ sở của lực lượng pḥng vệ dân sự của thành phố không một bóng người, cửa mở toang.
Khi các phóng viên Washington Post tiếp cận ṭa trụ sở, một người lái ôtô chạy cắt mặt, bấm c̣i inh ỏi cảnh báo không được vào. IDF tháng trước đă đe dọa ném bom ṭa nhà, người đứng đầu lực lượng sau đó giải thích.
"Phần lớn Tyre đă biến mất. Không an toàn khi ra ngoài", Abdul Nasser Farran, bác sĩ phẫu thuật tại bệnh viện Hiram, nói.
Các bệnh viện của Tyre phải vật lộn xử lư t́nh trạng hỗn loạn suốt ba tuần qua. Hồi tháng 9, bệnh viện Hiram phải đột ngột tiếp nhận 200 bệnh nhân chỉ trong 5 phút, sau hai vụ nổ loạt thiết bị liên lạc.
"Khi IDF đẩy mạnh chiến dịch không kích, chúng tôi tiếp nhận 40-50 bệnh nhân mỗi ngày, gồm phụ nữ, đàn ông, thanh niên, trẻ em", bác sĩ Farran nói. "Thành viên Hezbollah không phải là những người xa lạ đến từ quốc gia khác. Họ sống ở đây. Nên để giết một thành viên, các cuộc không kích đă khiến rất nhiều thường dân thương vong".
Vài ngày trước, một cuộc không kích đă phá hủy một ṭa nhà gần lối vào pḥng cấp cứu bệnh viện Hiram, một thi thể được t́m thấy trên đường.
Bệnh biện đối mặt t́nh trạng thiếu hụt nhiên liệu. Các bác sĩ cũng dần rời đi. Bệnh viện từng có 4 bác sĩ phẫu thuật, hiện c̣n ḿnh ông Farran. "Không thể tiếp nhận hai bệnh nhân nặng cùng lúc. Chúng tôi cũng chỉ c̣n có thể bám trụ 4-5 ngày nữa với lượng khí đốt sẵn có".
Phần lớn các bác sĩ ở bệnh viện Jebel Amar cũng rời đi khi vùng ngoại ô Tyre bị ném bom dữ dội. Vụ không kích nhằm vào nơi chỉ vài tháng trước c̣n đông đúc người đi biển. Khu vực này có ít nhất ba trại tị nạn Palestine, nhưng hầu hết đă di tản khi xung đột leo thang.
Ali Safieddine, lănh đạo lực lượng pḥng vệ dân sự Tyre, cho biết ngay khi Israel mở chiến dịch không kích vào tháng trước, trụ sở đă nhận được cuộc gọi hiển thị số lạ từ Đan Mạch, thúc giục các nhân viên lập tức rời ṭa nhà. Các nhân viên ngủ trên phố vài ngày trước khi quân đội Lebanon sắp xếp cho họ một không gian bên kia đường.
Ngay cả khi đường phố vắng lặng, họ vẫn điều lực lượng đến hiện trường 4-5 vụ không kích mỗi ngày để cứu hộ, có ngày lên tới 10 vụ.
"Nhưng giờ t́nh h́nh cực kỳ nguy hiểm. Đội cứu thương và cứu hỏa phải đợi 15-20 phút trước khi phản ứng tại các điểm bị Israel dội bom, pḥng trường hợp họ lại tung thêm đ̣n tấn công vào cùng một địa điểm, điều đă nhiều lần xảy ra", Safieddine nói. Gia đ́nh ông đă di tản đến Beirut.
Nhiệm vụ ngày 13/10 của lực lượng là tiếp tục nỗ lực cứu hộ tại ṭa nhà bị dội bom cạnh pḥng cấp cứu bệnh viện Hiram. Thi thể một người vẫn c̣n bên trong, nhiều ngày sau cuộc không kích.
Thị trưởng Dbouk nghe nói về một số người đang phải quay lại những vùng nguy hiểm sau khi hết tiền thuê nhà tại những nơi an toàn hơn. Ông đề cập một gia đ́nh rời Tyre để đến Beirut, sau đó thiệt mạng trong một cuộc không kích ở thủ đô vào tuần trước.
"Không nơi nào ở Lebanon an toàn", ông nói.
|
|