Với hơn 80 loại bệnh do muỗi truyền, bao gồm viêm năo Nhật Bản, sốt rét, sốt xuất huyết và nhiều căn bệnh khác, muỗi đă gây ra hàng trăm ngh́n ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm. Tuy nhiên, thay v́ tiêu diệt loài côn trùng này hoàn toàn, các nhà khoa học đă áp dụng một chiến lược mới đầy sáng tạo: nuôi và giải phóng muỗi đực để kiểm soát dân số muỗi hoang dă.
Tại quận Hoàng Bộ, Quảng Châu, Trung Quốc, có một nhà máy lớn với sứ mệnh đặc biệt: sản xuất hàng triệu con muỗi mỗi tuần. Khác với mục tiêu tiêu diệt muỗi thông thường, nhà máy này được xây dựng để nuôi và thả muỗi đực, không phải để tấn công con người, mà để can thiệp vào ṿng đời của muỗi cái hoang dă.
Tại đây, máu cừu và nước đường được sử dụng để mô phỏng gần giống máu và da người để cung cấp thức ăn cho muỗi, nhằm phục vụ cho việc nhân giống muỗi đực. Một con muỗi cái trong điều kiện nuôi dưỡng này có thể đẻ tới 50.000 trứng trong ṿng ba ngày, đáp ứng nhu cầu sản xuất hàng triệu con muỗi mỗi tuần.
Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là những con muỗi này không gây nguy hiểm cho con người. Thay vào đó, chúng được biến đổi để chứa vi khuẩn Wolbachia – một loại kư sinh trùng khiến muỗi cái trở nên vô sinh khi giao phối. Wolbachia ngăn cản trứng muỗi phát triển thành ấu trùng, làm giảm dần số lượng muỗi hoang dă trong tự nhiên, từ đó hạn chế nguy cơ lây lan bệnh tật.
Phương pháp này đă được chứng minh là có hiệu quả cao trong việc giảm số lượng muỗi tại các vùng bị ảnh hưởng. Theo phản hồi từ người dân sống gần khu vực thả muỗi tại Quảng Châu, số lượng muỗi đă giảm rơ rệt trong mùa hè, và họ không c̣n phải sử dụng màn chống muỗi. Bằng cách giảm mật độ muỗi một cách an toàn, công nghệ này đă tạo ra một bước ngoặt cho các nước nhiệt đới thường xuyên đối mặt với các dịch bệnh do muỗi gây ra.
Thành công của nhà máy nuôi muỗi tại Trung Quốc đă thu hút sự chú ư từ nhiều quốc gia. Brazil, Mexico và nhiều nước khác hiện đang quan tâm và có ư định triển khai công nghệ này tại địa phương, nhằm giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng một cách an toàn và hiệu quả hơn.
Với khả năng thay đổi môi trường sống của muỗi bằng cách ngăn chúng sinh sản, công nghệ Wolbachia mang lại hy vọng cho việc kiểm soát dịch bệnh một cách bền vững. Thay v́ sử dụng hóa chất hay các biện pháp giết muỗi hàng loạt, phương pháp này can thiệp trực tiếp vào ṿng đời sinh học của loài muỗi, làm giảm dân số của chúng một cách tự nhiên. Nếu công nghệ này được ứng dụng rộng răi, chúng ta có thể sẽ thấy sự giảm bớt những dịch bệnh truyền nhiễm gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
Tóm lại, nhà máy nuôi muỗi và công nghệ Wolbachia tại Quảng Châu không chỉ là một thí nghiệm mà c̣n là một cuộc cách mạng khoa học trong cuộc chiến chống lại các dịch bệnh nguy hiểm do muỗi gây ra. Việc phát triển và mở rộng công nghệ này sang nhiều quốc gia khác có thể là ch́a khóa cho một tương lai ít bệnh tật hơn.
VietBF@ Sưu tập