Theo như trong lần theo chồng dự đám cưới họ hàng ở Hưng Yên (tỉnh Thái B́nh cũ), Thanh Hồng (SN 2000, quê Bà Rịa – Vũng Tàu cũ) bất ngờ trước mâm cỗ truyền thống miền Bắc. Mà nàng dâu Nam Bộ lần đầu đi ăn cỗ cưới ở miền Bắc, bất ngờ v́ thấy trứng vịt lộn trên mâm, lại ngỡ ngàng với món cuốn hành. V́ vậy nàng dâu này chia sẻ, ở miền Nam, trứng vịt lộn được xem là món ăn vặt, thường luộc hoặc xào me.
Món ăn độc đáo trong mâm cỗ miền Bắc
Trong lần theo chồng dự đám cưới họ hàng ở Hưng Yên (tỉnh Thái B́nh cũ), Thanh Hồng (SN 2000, quê Bà Rịa – Vũng Tàu cũ) bất ngờ trước mâm cỗ truyền thống miền Bắc.
Ngoài những món quen thuộc mang đậm hương vị vùng miền như gà luộc, canh miến, gị lụa, chả mỡ, tôm luộc…, Hồng c̣n thấy xuất hiện cả trứng vịt lộn, khiến cô khá ngạc nhiên.
Hồng chia sẻ, ở miền Nam, trứng vịt lộn được xem là món ăn vặt, thường luộc hoặc xào me. Ở quê chồng, món này lại được đưa vào mâm cỗ cưới. Hồng cho rằng, đây là nét văn hóa ẩm thực riêng ở “quê hương thứ 2”, cần được trân trọng.
Cô gái 25 tuổi nhận xét, sự khác biệt vùng miền thể hiện rơ nét qua mâm cỗ cưới – từ số lượng món, cách bày biện đến thói quen “ăn cỗ gói phần”.
“Ở quê chồng ḿnh, mâm cỗ thường có nhiều món đậm chất truyền thống của ẩm thực miền Bắc như gà luộc, gị chả, xôi, canh (miến hoặc rau củ hầm xương), thịt ḅ, tôm hấp…
Mỗi món sẽ được bài trí và phục vụ lên mâm 1 lần. Đặc biệt, mọi người sẽ ưu tiên dùng các món nước, ăn hết trước. C̣n món khô sẽ chia đều phần cho từng người để mang về”, Hồng kể.
Theo cô, mỗi vùng miền có phong tục riêng, thể hiện nét riêng, sự sinh động trong đời sống. Thay v́ so sánh, Hồng chọn cách tôn trọng, học cách thích nghi và ḥa nhập, đồng thời cũng muốn lan tỏa nét ẩm thực quê nhà cách hơn 1.600km.

Mâm cỗ cưới truyền thống ở Hưng Yên (tỉnh Thái B́nh cũ). Ảnh: Thái B́nh có ǵ
Hồng chia sẻ, cô mới làm dâu và chuyển ra miền Bắc nhưng đă được ăn cỗ ở quê chồng vài lần. Mỗi dịp như vậy, cô biết thêm những thông tin thú vị về văn hóa ẩm thực địa phương và có cơ hội thưởng thức nhiều món ăn hấp dẫn.
Cô ấn tượng nhất với món cuốn hành, được chế biến tỉ mỉ từ nhiều nguyên liệu dân dă như bún, xà lách, rau thơm (rau mùi, rau răm), gị, trứng, đậu rán, thịt ba chỉ luộc hoặc tôm.
Món này khá phổ biến ở một số vùng miền Bắc, nhất là Thủy Nguyên (Hải Pḥng), thường xuất hiện trong các dịp giỗ chạp, cưới hỏi hay mâm cơm đăi khách. Cuốn hành được ưa chuộng v́ vị thanh mát, giúp giải ngán, nên nhiều người c̣n gọi vui là món “hạ hỏa”.
Một chiếc cuốn hành nhỏ xinh nhưng đ̣i hỏi sự tỉ mỉ, đảm bảo tổng ḥa đủ màu sắc: Trắng của bún, vàng của trứng, xanh của rau, đỏ của tôm – vừa bắt mắt vừa ngon miệng.
Khi ăn, cuốn hành được chấm cùng nước mắm pha đủ vị chua, cay, mặn, ngọt, thêm chút cà rốt, đu đủ hay hành tây thái mỏng. “Trong mâm cỗ ở quê chồng ḿnh, món cuốn hành xuất hiện phổ biến và được nhiều người yêu thích.
Ḿnh thấy món này thanh mát v́ kết hợp hài ḥa giữa bún, các loại thịt và rau nên ăn không ngán, có thể thưởng thức hết vài chiếc”, nàng dâu miền Nam chia sẻ.
Quà cưới đặc biệt của mẹ chồng Bắc
Không chỉ ẩm thực, Hồng c̣n bất ngờ khi nhận món quà đặc biệt từ mẹ chồng trong ngày cưới: Một chiếc nón lá mới tinh, được lựa chọn rất kỹ.
Phần lá mỏng, nhẹ, được quang dầu bóng. Bên trong có trang trí chữ “Song Hỷ”, quai thắt bằng dải lụa hồng mềm mại. Khi nhận món quà này, nàng dâu cảm thấy bất ngờ và càng xúc động hơn khi biết ư nghĩa đặc biệt phía sau.

Thanh Hồng được mẹ chồng trao nón lá trong ngày cưới
Theo phong tục, việc mẹ chồng trao nón lá cho con dâu trong ngày cưới tượng trưng cho sự chào đón, yêu thương và che chở. Nó cũng mang ư nghĩa nhắn nhủ: Từ nay con dâu chính thức là thành viên trong gia đ́nh, được dạy dỗ, bảo ban về nề nếp, hiếu nghĩa và trách nhiệm làm dâu.
Ở Hưng Yên (tỉnh Thái B́nh cũ) và nhiều nơi miền Bắc, tục trao nón lá trong lễ cưới khá phổ biến. Chiếc nón không chỉ là món quà chào mừng mà c̣n thể hiện mong ước nàng dâu sớm ḥa nhập, vun đắp hạnh phúc trong gia đ́nh mới.