Bước vào căn pḥng, người xem như được đưa ngược thời gian về thập niên 1970: gỗ đỏ bóng loáng, tay nắm đồng vuông vức, đèn chùm pha lê, thảm đỏ họa tiết Á Đông, radio bán dẫn và những chiếc điện thoại màu olive – hồng – be rất “Sài G̣n xưa”. Không gian đă được Dinh Độc Lập mở cho công chúng tham quan từ năm 2016, tái hiện khá đầy đủ một pḥng làm việc – tiếp khách của vị tướng không quân, cựu Thủ tướng, PTT VNCH Nguyễn Cao Kỳ.

Bố cục hai nửa – rành mạch mà ấm cúng
Căn pḥng chia thành hai phần rơ rệt.
Bên trái là khu tiếp khách: bộ sofa bọc vải vàng ấm, bày trà cụ trên bàn gỗ nhỏ; dưới chân là thảm đỏ điểm họa tiết vàng, tạo điểm nhấn sang trọng. Trên tường là một bức ảnh khổ lớn phong cảnh miền Trung; cạnh đó là kệ sách với vài niên giám sĩ quan – những ấn phẩm hành chính của thời kỳ đó. Treo nổi bật là chân dung bà Tuyết Mai (theo giới thiệu của khu trưng bày) – nét mềm mại, tươi tắn cân bằng vẻ nghiêm cẩn của đồ gỗ.

Bên phải là nơi làm việc của ông Kỳ. Chiếc bàn lớn phủ da đặt giữa pḥng, phía trước là bảng tên “NGUYEN–CAO–KY”. Trên mặt bàn, ngoài hồ sơ b́a dây, gạt tàn và bút mạ kim loại, gây chú ư nhất là nhiều điện thoại màu sắc khác nhau – dấu vết của các đường liên lạc riêng. Gần đó là mô h́nh máy bay Air Việt Nam, gợi nhớ một thời ngành hàng không dân dụng miền Nam phát triển. Hai bên tường sử dụng máy điều ḥa kiểu tủ – loại điều ḥa phổ biến ở các công sở cao cấp trước 1975.

Bức tường kể chuyện
Ngay sau ghế làm việc là một mảng tường ốp ảnh khổng lồ: “Cao nguyên trung phần” (Tây Nguyên) của nhiếp ảnh gia Nguyễn Cao Đàm được in khổ lớn, phủ trọn hậu cảnh. Tấm ảnh không chỉ mở rộng chiều sâu thị giác mà c̣n như “đặt” người xem vào không gian núi rừng – nơi từng là chiến lược điểm của cuộc chiến. Dưới bức tường ảnh là vài khung h́nh: chân dung cá nhân, ảnh các tổng thống và sĩ quan Hoa Kỳ – những lát cắt quan hệ quốc tế của giai đoạn ấy.

Ánh nh́n từ ô cửa sổ
Từ cửa sổ pḥng, thảm cỏ h́nh bầu dục và đài phun nước trước Dinh hiện ra trọn vẹn; xa hơn là hàng cây rợp bóng của công viên. Khung cảnh ấy làm “mềm” một căn pḥng chính vụ, giúp người đứng đây vừa bao quát quảng trường, vừa giữ khoảng lặng riêng tư để suy nghĩ và quyết định.

Vật dụng – chi tiết nhỏ, kư ức lớn
* Radio xách tay đặt trên tủ dài – biểu tượng của thời đại thông tin vô tuyến, nơi tin tức được nắm bắt từng giờ.
* Tủ sách với Sĩ quan niên giám 1971–1972 và các tập tài liệu dày đóng chỉ – cho thấy nhịp hành chính của một chính quyền thời chiến.
* Nội thất gỗ đóng đồng bộ, đường nét đơn giản, khỏe khoắn – phong cách hiện đại giữa thế kỷ (mid-century) pha thẩm mỹ Á Đông.
Tất cả tạo nên một tổng thể vừa chức năng, vừa nhiều lớp kư ức: của một con người, của một chính thể, và của một đô thị từng mang tên Sài G̣n.
1. Tủ gỗ dài, radio bán dẫn và cụm điện thoại kiểu cũ.
2. Nh́n từ cửa sổ pḥng ông Nguyễn Cao Kỳ ra đài phun nước Dinh Độc Lập.

3. Bàn làm việc lớn với bảng tên “NGUYEN–CAO–KY”, hồ sơ, điện thoại.

4. Điều ḥa kiểu tủ – thiết bị làm mát phổ biến thập niên 1970.

5. Kệ sách với “Sĩ quan niên giám 1971–1972” và tài liệu hành chính.

6. Khu tiếp khách: sofa bọc vải vàng, thảm đỏ họa tiết.

7. Chân dung bà Tuyết Mai (theo giới thiệu trưng bày).
8. Toàn cảnh căn pḥng: trái tiếp khách – phải làm việc.

9. Góc làm việc nh́n thẳng vào mảng tường ảnh “Cao nguyên trung phần”.
10. Cận cảnh bức ảnh tường khổ lớn của nhiếp ảnh gia Nguyễn Cao Đàm.
https://photos.app.goo.gl/ZFJmr4VPQCFqSue3A