Nov 8, 2025 #CNN #News The government shutdown is affecting travelers due to flight cancellations, as TSA workers and air traffic controllers are working without pay.
CNN's Victor Blackwell speaks with TSA employee Aaron Barker, chair of the Standing Committee of the Georgia Black Republican Council Darryl Wilson and Democratic strategist Tharon Johnson.
TSA worker reacts to no pay, airport chaos due to shutdown
John Kennedy phản hồi những yêu cầu mới nhất của Chuck Schumer để mở cửa lại chính phủ
Harold Hutchison
07 tháng 11, 2025
Thượng nghị sĩ John Kennedy (Đảng Cộng hòa-Louisiana) đã bày tỏ sự thất vọng về đề xuất mới của Thượng nghị sĩ Chuck Schumer nhằm kết thúc việc đóng cửa chính phủ hiện đang bước sang ngày thứ 37.
Schumer đề xuất rằng đảng Dân chủ sẽ đồng ý kết thúc việc đóng cửa chính phủ nếu đảng Cộng hòa đồng ý gia hạn thêm một năm Obamacare vốn đã được thông qua trong đại dịch COVID-19. Kennedy chỉ trích ý tưởng này, cho rằng nó không hiệu quả và là sự lãng phí tiền thuế của người dân, vì nó sẽ không làm giảm chi phí hàng tháng người thụ hưởng phải chi trả hay giảm giá bảo hiểm.
Kennedy, trong cuộc phỏng vấn với Martha MacCallum của Fox News, giải thích rằng việc đưa 35 tỷ đô la cho các công ty bảo hiểm mà không có cam kết giảm giá bảo hiểm là một quyết định ngu ngốc. Ông rõ ràng nói rằng sẽ bỏ phiếu chống lại đề xuất này và dự đoán việc đóng cửa chính phủ sẽ kéo dài do sự bế tắc trong đàm phán.
Đề nghị của Schumer đã bị các thượng nghị sĩ Cộng hòa khác, bao gồm Thượng nghị sĩ John Thune, bác bỏ ngay lập tức. Thune gọi đề xuất này là "không thực tế" và "không thể chấp nhận". Tuy nhiên, Schumer cho rằng đảng Dân chủ sẵn sàng làm việc với một dự luật tài trợ giải quyết vấn đề chi phí chăm sóc sức khỏe, nhưng Thune phản đối rằng việc gia hạn Obamacare nên được đàm phán sau khi chính phủ được mở cửa lại.
TIN NÓNG: Trump gây bất ngờ cho Đảng Dân chủ trong cuộc chiến đóng cửa chính phủ
Ngày 8 tháng 11 năm 2025
Tác giả: Clayton Keirns
Sáng nay, Tổng thống Donald Trump đã đảo ngược tình thế với Đảng Dân chủ sau khi họ cố gắng ràng buộc ngân sách chính phủ với việc gia hạn trợ cấp Obamacare. Bắt đầu là nỗ lực của các Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ nhằm dồn ép Đảng Cộng hòa trong cuộc chiến đóng cửa chính phủ giờ đây đã trở thành một cuộc đàm phán mà Trump dường như đang chiếm ưu thế.
Trong một bài đăng gay gắt trên Truth Social, Trump đã công bố một đề xuất mới, theo đó không gởi hàng trăm tỷ đô la tiền trợ cấp Obamacare đến các công ty bảo hiểm nữa, mà gởi trực tiếp đến dân Mỹ.
"Tôi đề nghị với các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa rằng thay vì gửi hàng trăm tỷ đô la đến các công ty bảo hiểm để cứu vãn hệ thống chăm sóc sức khỏe kém chất lượng, đắt đỏ do ObamaCare cung cấp, HÃY GỬI TRỰC TIẾP ĐẾN NGƯỜI DÂN ĐỂ HỌ CÓ THỂ MUA BẢO HIỂM CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỦA RIÊNG MÌNH, TỐT HƠN NHIỀU, và còn dư tiền," Trump viết.
Ông tiếp tục:
Nói cách khác, hãy lấy tiền từ các Công ty Bảo hiểm LỚN, TỆ HẠI lại, trao cho người dân, và chấm dứt chương trình Chăm sóc Sức khỏe tệ hại nhất trên thế giới, ObamaCare.
Động thái này khiến Đảng Dân chủ bất ngờ, khi chỉ một ngày trước đó, họ còn yêu cầu gia hạn một năm trợ cấp cho Obamacare như một phần của thỏa thuận mở cửa lại chính phủ. Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer đã mô tả đề xuất này là "một đề xuất hợp lý, mở cửa lại chính phủ, giải quyết vấn đề khả năng chi trả cho chăm sóc sức khỏe và bắt đầu quá trình đàm phán", nhưng Đảng Cộng hòa đã bác bỏ hoàn toàn.
John Thune, Trưởng ban Đa số, đã bác bỏ ý tưởng này, nói rằng: "Việc gia hạn Obamacare chính là cuộc đàm phán."
Các nhà bình luận bảo thủ ca ngợi ý kiến này là "quá tuyệt vời", chỉ ra rằng tổng thống hiện đã tự định vị mình là người ủng hộ quyền tự do chăm sóc sức khỏe trực tiếp cho người tiêu dùng, đặt "chăm sóc sức khỏe cho người dân" lên trên việc Đảng Dân chủ bảo vệ "các hảng bảo hiểm lớn".
🚨 WOW! President Trump has backed the Democrats into a CORNER of defending Big Insurance now that he has proposed just giving the money to the people directly
Chuck Schumer doesn’t know how to respond to this.
Chỉ vài phút sau bài đăng của Trump, Thượng nghị sĩ Rick Scott (Đảng Cộng hòa - Florida) đã tuyên bố rằng ông đang soạn thảo dự luật để biến đề xuất này thành hiện thực.
"Hoàn toàn đồng ý, @potus! Tôi đang soạn thảo dự luật ngay bây giờ", Scott nói. "Chúng ta phải ngăn chặn tiền thuế của người dân chảy vào các công ty bảo hiểm và thay vào đó, hãy chuyển trực tiếp đến người dân Mỹ trong các tài khoản kiểu Tài khoản Tiết kiệm Y tế (Health Savings Account) và để họ mua dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà họ muốn. Điều này sẽ tăng cường cạnh tranh và giảm chi phí."
Totally agree, potus! I’m writing the bill right now.
We must stop taxpayer money from going to insurance companies and instead give it directly to Americans in HSA-style accounts and let them buy the health care they want. This will increase competition & drive down costs. pic.twitter.com/GbTdbTWP8b
Theo các tài liệu trong nội bộ, 10% tổng số doanh thu từ quảng cáo của Meta, tương đương với 16 tỷ USD đều đến từ các quảng cáo dành cho các hoạt động lừa đảo.
Một báo cáo gây ra chấn động từ Reuters vào hôm thứ Năm tuần trước đã vén màn bí mật đen tối đằng sau đế chế quảng cáo khổng lồ của Meta. Theo các tài liệu nội bộ bị rò rỉ, Meta dự báo rằng 10% tổng số doanh thu của năm 2024, tương đương với khoảng 16 tỷ USD, đến từ việc cho chạy quảng cáo trực tuyến cho các hoạt động lừa đảo và hàng hóa bị cấm.
Con số doanh thu này trở nên đáng lo ngại hơn khi đặt trong bối cảnh tổng số doanh thu của Meta năm 2024 đã vượt mức 164,5 tỷ USD, cho thấy công ty này đang thu lợi nhuận to lớn đáng kể từ những nỗi đau của hàng triệu người nạn nhân khắp nơi.
Các quảng cáo này không phải là những sự vi phạm nhỏ nhặt mà bao gồm các chương trình lừa đảo thương mại điện tử nghiêm trọng, các mô hình gạ gẫm đầu tư gian lận khiến cho nhiều người bị mất trắng tài sản, sòng bạc trực tuyến bất hợp pháp và việc bán các sản phẩm y tế bị cấm có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của người tiêu dùng.
(Minh họa)
Những thông tin này được tiết lộ ra qua các tài liệu trong nội bộ cho thấy những nỗ lực của Meta trong việc đo lường mức độ phổ biến của quảng cáo gian lận trên các ứng dụng như Facebook và Instagram, nhưng cũng vô tình phơi bày ra sự thật về nguồn thu nhập đáng ngờ của tập đoàn khổng lồ kỹ nghệ này.
Đáng chú ý hơn, một tài liệu trong nội bộ từ tháng 12 năm 2024 cũng cho thấy, Meta mỗi năm kiếm được khoảng 7 tỷ USD từ các quảng cáo lừa đảo được phân loại là "rủi ro cao", những quảng cáo có tính chất lừa đảo rõ ràng không thể lầm lẫn được.
Mỗi ngày, mạng xã hội này cho hiển thị ra ước tính là 15 tỷ quảng cáo lừa đảo "có rủi ro cao", khiến cho người tiêu dùng không ngừng phải đối mặt với nguy cơ bị lừa đảo mỗi khi lướt Facebook hay Instagram. Con số khổng lồ này cho thấy quy mô thực sự của vấn đề mà Meta đang phải đương đầu, hoặc đúng hơn là đang cố tình dung dưỡng để trục lợi bất chính.
Điều đáng lo ngại hơn nữa nằm ở sự mâu thuẫn bên trong chính các tài liệu nội bộ của công ty. Mặc dù một số tài liệu cho thấy Meta tuyên bố có đề ra mục tiêu làm giảm số lượng quảng cáo giả mạo trên nền tảng, các tài liệu khác lại tiết lộ rằng công ty đang lo lắng về việc các dự báo kinh doanh có thể bị ảnh hưởng tiêu cực nếu đột ngột cho loại bỏ ra các quảng cáo gian lận. Những quảng cáo lừa đảo vẫn đang được hiển thị ra và chào mời cho người đăng ký sử dụng Facebook mỗi ngày (Minh họa)
Sự mâu thuẫn này phản ảnh ra một thực tế khắc nghiệt: Meta đang phụ thuộc vào nguồn doanh thu không lành mạnh này và có thể sẽ ngần ngại để thực hiện những biện pháp quyết liệt để bảo vệ người tiêu dùng vì sợ mất đi khoản thu nhập béo bở.
Đối mặt với những sự cáo buộc nghiêm trọng, phát ngôn viên của Meta đã lên tiếng chống trả. Họ khẳng định công ty đang "tích cực" giải quyết vấn đề quảng cáo lừa đảo và gian lận trên các ứng dụng.
Về con số cho thấy 10% doanh thu quảng cáo của năm 2024 đến từ các quảng cáo lừa đảo, phát ngôn viên này cho rằng, đây chỉ là một ước tính thô sơ và quá rộng hơn mức cần thiết chứ không phải con số chính xác hoặc cuối cùng, và sau khi xem xét lại, nhiều quảng cáo trong số đó không hề vi phạm bất cứ quy định nào.
(Minh họa)
Người phát ngôn viên này tiếp tục tố cáo rằng, các tài liệu bị rò rỉ chỉ trình bày ra một góc nhìn được chọn lọc, làm méo mó cách tiếp cận của Meta đối với vấn đề gian lận và lừa đảo bằng cách tập trung vào nỗ lực đánh giá quy mô thách thức chứ không phải toàn bộ các hành động mà công ty đã thực hiện để giải quyết vấn đề này.
Tuy nhiên, lời giải thích này khó có thể xoa dịu nỗi phẫn nộ của công chúng khi đối mặt với những con số cụ thể và sự thật không thể chối cãi rằng đã có hàng triệu người dùng đang trở thành nạn nhân của các hoạt động lừa đảo trên chính mạng xã hội mà họ tin tưởng để sử dụng hàng ngày.
Sự việc này một lần nữa đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm xã hội và đạo đức kinh doanh của các tập đoán khổng lồ kỹ nghệ. Liệu rằng lợi nhuận có thể là lý do chính đáng để nhắm mắt dung dưỡng cho tội ác và để mặc cho hàng triệu người tiêu dùng bị rơi vào bẫy lừa đảo?
Khác với Tây Ban Nha từng vơ vét kho báu vàng bạc khổng lồ hay Trung Hoa thời nhà Minh có nền sản xuất hàng đầu thế giới, đế chế Ottoman vào thời kỳ đỉnh cao kiểm soát tất cả các cửa ngõ giao thương quan trọng trên bộ của thế giới, nhưng cuối cùng tụt hậu trước sự trỗi dậy của châu Âu.
Trước năm 1453, thành Constantinople là viên ngọc cuối cùng của đế chế Byzantine – đế chế kế thừa ánh hào quang La Mã và những di sản rực rỡ của phương Đông. Thành phố được mệnh danh là “New Rome”, án ngữ vị trí chiến lược bậc nhất ở eo biển Bosphorus, nơi giao hòa giữa châu Âu và châu Á, kiểm soát mọi tuyến đường hàng hải đi qua biển Đen và Địa Trung Hải.
Vào thế kỷ XV, đế chế Byzantine đã suy yếu đến mức chỉ còn giữ được Constantinople như một pháo đài cô độc. Cửa ngõ huyết mạch kết nối lục địa Á – Âu khi đó sắp đổi chủ.
Ottoman ở thời điểm cực thịnh từng là đế chế hùng mạnh nhất ở châu Âu.
Trong nhiều thế kỷ, đây là điểm hội tụ của Con đường Tơ lụa – mạng lưới thương mại trải dài từ Trung Hoa, Ấn Độ, Ba Tư, mang theo tơ lụa, gốm sứ, trà, gia vị, cùng những phát minh như giấy, thuốc súng, la bàn. “Có những thứ khiến người ta kinh ngạc đến mức không thể diễn tả được bằng lời”, một sử gia Byzantine từng thốt lên khi nói về sự giàu có và đa dạng của Constantinople.
Từng đoàn lạc đà từ Trung Á, ghé Samarkand (Uzbekistan ngày nay), Baghdad (Iraq ngày nay) rồi men theo Tiểu Á, cuối cùng dừng chân trước những bức tường thành đồ sộ của Constantinople. Tại đây, hàng hóa được thu thuế, định giá và phân phối tới các trung tâm thương mại lớn của Địa Trung Hải như Venice hay Genoa và các nước khác ở châu Âu. Nguồn thuế này từng là huyết mạch nuôi sống đế chế Byzantine, nhưng cũng là lý do khiến các thương nhân châu Âu không ngừng phàn nàn về chi phí quá cao và sự phụ thuộc vào con đường lục địa.
Ngày 29/5/1453, thành Constantinople sụp đổ khi Sultan (hoàng đế) Mehmed II của Ottoman tung đòn công phá cuối cùng. Sau chiến thắng, ông đổi tên thành phố này thành Istanbul (nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ), biến nơi đây thành thủ đô mới của đế chế Hồi giáo. Mehmed II lập tức khôi phục và củng cố hạ tầng chiến lược để bảo vệ Bosphorus, xây dựng lại thành lũy và hệ thống thương cảng. Ottoman tiếp quản hệ thống thu thuế của Byzantine nhưng cải tổ rõ rệt: thương nhân Hồi giáo chịu mức thuế 2-4%, còn thương nhân ngoại quốc phải trả hơn 5%.
Với quyền kiểm soát Bosphorus và toàn bộ cửa ngõ thương mại Á – Âu, đế chế Ottoman trở thành “người gác cổng” của Con đường Tơ lụa.
Khép vòng vây thương mại châu Âu
Dù không có bằng chứng cho thấy đế chế Ottoman “chặn đường”, ngăn không cho lụa hay gia vị được chuyển tới châu Âu, nhưng chi phí vận chuyển tăng vọt do nhiều tầng trung gian và thuế quan là lý do cơ bản khiến châu Âu cảm thấy bế tắc.
Chưa dừng lại ở đó, năm 1517, sau khi chinh phục Ai Cập và vùng Hejaz (nay thuộc Ả Rập Saudi), đế chế Ottoman giành quyền kiểm soát các cảng chiến lược trải dài từ Biển Đỏ, Đông Địa Trung Hải đến lối vào vịnh Ba Tư. Điều này cho phép họ nắm trọn tuyến giao thương nối châu Phi, Trung Đông và châu Á.
Các loại gia vị quý hiếm như hồ tiêu, quế, nhục đậu khấu từ Ấn Độ và Đông Nam Á, trước khi đến châu Âu, đều phải đi qua các thương cảng của Ottoman. Mọi tàu thuyền ra vào đều chịu thuế, tạo nguồn lợi khổng lồ cho đế chế. Nhà sử học Thổ Nhĩ Kỳ Halil İnalcık từng viết trong công trình nghiên cứu kinh điển mang tên “Đế chế Ottoman – Thời kỳ Hoàng kim" vào năm 1973: “Ảnh hưởng của đế chế Ottoman giai đoạn này nằm ở khả năng khép vòng vây thương mại quanh châu Âu, cả trên bộ lẫn trên biển.
Ottoman vừa kiểm soát của ngõ Á-Âu, vừa nắm con đường tiến vào châu Phi.
Với việc cùng lúc kiểm soát Con đường Tơ lụa trên bộ và tuyến hàng hải qua Trung Đông, Ottoman gần như bóp nghẹt lối tiếp cận trực tiếp của châu Âu với nguồn hàng phương Đông.
Chính áp lực này đã trở thành một trong những nguyên nhân trực tiếp thúc đẩy các quốc gia hàng hải phương Tây. Đế quốc Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha thúc đẩy đóng thuyền ra khơi, tìm đường vòng qua châu Phi hoặc vượt Đại Tây Dương, mở màn cho Kỷ nguyên Khám phá.
Một nhà nghiên cứu từng nói: “Một trong những lý do chính khiến các nhà thám hiểm từ Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha ra khơi... là vì hoạt động buôn bán gia vị đã bị người Ottoman cắt đứt khỏi Tây Âu sau khi họ chiếm Constantinople vào năm 1453”.
Cạnh tranh trên biển nhưng thất bại
Đế chế Ottoman không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát lục địa. Nhận thấy châu Âu đẩy mạnh ra khơi, họ cũng áp dụng cách tương tự.
Sau khi chinh phục Ai Cập và vùng ven biển ở Trung Đông, đế chế Ottoman bắt đầu mở rộng ảnh hưởng tới Ấn Độ Dương với mạng lưới hải quân tại Suez và Basra. Ottoman chiếm Aden (nay thuộc Yemen) vào năm 1548. Nơi này trở thành căn cứ để Ottoman đối đầu sự bành trướng của đế quốc Bồ Đào Nha trên biển.
Sau đó, chiến dịch lớn nhất của Ottoman diễn ra vào năm 1538, khi một đội hạm do tướng Hadim Suleiman Pasha dẫn đầu, xuất phát từ Jeddah tới Diu (Ấn Độ) nhằm xóa bỏ ảnh hưởng của quân Bồ Đào Nha nhưng thất bại.
Dưới triều đại Sultan Suleiman Đại Đế, Ottoman đã thiết lập tuyến đường ngoại giao và thương mại với Vương quốc Hồi giáo Aceh Darussalam ở đảo Sumatra (Indonesia). Năm 1565–1569, một đoàn hải quân 22 tàu của Ottoman cập cảng Aceh, vươn ảnh hưởng của đế chế đến Đông Nam Á.
Tuy nhiên, những bước tiến ấy không đủ để Ottoman thiết lập một "đế chế hàng hải" như Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha. Thực tế là Ottoman không sở hữu hệ thống cảng biển mở, thiếu nguyên liệu đóng tàu ở Biển Đỏ, và liên tiếp gặp nạn nổi loạn nội địa ở Aden (nay thuộc Yemen), khiến việc duy trì ảnh hưởng ra xa bờ trở nên khó khăn.
Trận Lepanto (năm 1571) xảy ra ở biển Ionia, gần Địa Trung Hải, là đòn giáng mạnh vào uy lực hải quân Ottoman khi thất bại trước liên quân châu Âu gồm đế quốc Tây Ban Nha, Cộng hòa Venezia và các quốc gia khác nay nằm trong lãnh thổ Italia, thế lực của Giáo hoàng ở miền trung Italia (Giáo hoàng khi đó cai trị lãnh thổ riêng, lấy Rome làm trung tâm) và đế quốc Bồ Đào Nha.
Dù Ottoman nhanh chóng tái thiết hạm đội, tổn thất về thủy thủ, sĩ quan và tinh thần chiến đấu là không thể phục hồi trong một sớm một chiều.
Về sau, do tụt hậu công nghệ đóng tàu, Ottoman dần không theo kịp các kĩ thuật hàng hải vượt trội của Anh, Hà Lan hay Pháp. Sự tụt hậu này khiến Ottoman chỉ duy trì ảnh hưởng ở ven bờ, phụ thuộc hoàn toàn vào giao thương trên đất liền để thu lời.
Trở thành “người bệnh của châu Âu”
Bước sang thế kỷ 17, thương mại toàn cầu đã dịch chuyển khỏi Địa Trung Hải và những tuyến đường bộ nối phương Tây với phương Đông. Nạn cướp biển hoành hành khắp Địa Trung Hải, làm tổn hại các nền kinh tế phụ thuộc vào giao thương qua vùng biển này. Phần lớn dòng chảy thương mại quốc tế nay đã bỏ qua Trung Đông và các tuyến quá cảnh qua lãnh thổ Ottoman. Gia vị từ châu Á được chở thẳng bằng đường biển tới châu Âu, khiến Ottoman mất hẳn phần lợi nhuận khổng lồ từng hưởng trước đây nhờ đánh thuế trung chuyển.
Theo Fsmitha, vấn đề giải thích cho sự tụt hậu của Ottoman là hệ thống pháp luật cùng học giả tôn giáo chịu trách nhiệm bảo toàn trật tự hơn là sáng tạo kinh tế. Đế chế lấy giáo lý Hồi giáo sharia hà khắc làm trung tâm khiến cho các thay đổi thương mại khó có thể được tiến hành một cách nhanh chóng và thống nhất.
Điều này dẫn đến việc tầng lớp trung lưu thương nhân ở Ottoman không được khuyến khích phát triển như ở châu Âu; thậm chí đôi khi bị xem là mối đe doạ đối với lợi ích của triều đình. Trong khi đó, các thế lực châu Âu như Anh, Hà Lan và Bồ Đào Nha đang hình thành lớp trung lưu giàu có, có vốn, tổ chức dưới dạng công ty thương mại, sẵn sàng vay vốn, bảo hiểm hải hành, và huy động nguồn lực khổng lồ cho các cuộc viễn dương.
Sự kết hợp giữa tụt hậu công nghệ và yếu tố Hồi giáo bảo thủ, kìm hãm sự đổi mới khiến Ottoman đánh mất lợi thế “người kiểm soát con đường”.
Từ giai đoạn bắt đầu tụt hậu (khoảng cuối thế kỷ 17) cho đến khi sụp đổ hoàn toàn năm 1908, đế chế Ottoman trải qua hơn hai thế kỷ rơi vào trạng thái mà nhiều sử gia gọi là “người bệnh của châu Âu”.
Sau khi mất lợi thế thương mại đường bộ và hàng hải, nguồn thuế từ giao thương quốc tế giảm mạnh. Ottoman ngày càng phụ thuộc vào thuế nông nghiệp, vốn dễ bị ảnh hưởng bởi mất mùa và quản lý yếu kém. Công nghiệp hiện đại phát triển chậm, khiến hàng hóa châu Âu tràn vào, cạnh tranh trực tiếp và bóp nghẹt thủ công nghiệp địa phương.
Từ giữa thế kỷ XVIII, quân đội Ottoman không kịp thích ứng với chiến thuật và công nghệ châu Âu. Các thất bại lớn trước Nga (loạt chiến tranh Nga – Ottoman), Áo và sau này là Anh, Pháp đã khiến lãnh thổ bị thu hẹp dần.
Để duy trì bộ máy nhà nước và quân đội, triều đình Ottoman vay vốn lớn từ các ngân hàng châu Âu. Sau khi mất khả năng trả nợ, năm 1881, Cơ quan Quản lý Nợ công Ottoman (Ottoman Public Debt Administration) do phương Tây kiểm soát được lập ra, nắm trực tiếp nguồn thu từ nhiều tỉnh, biến đế chế gần như thành con nợ phụ thuộc.
Trong suốt thế kỷ 19, làn sóng dân tộc chủ nghĩa lan khắp vùng Balkan, Ả Rập và Armenia. Các tỉnh lần lượt ly khai hoặc rơi vào tay các cường quốc. Chính quyền trung ương phải đối phó với liên tiếp các cuộc khởi nghĩa và sức ép ngoại giao.
Các nỗ lực cải cách như Tanzimat (1839–1876) nhằm hiện đại hóa luật pháp, quân đội và hành chính chỉ đem lại kết quả hạn chế vì bị phe bảo thủ và sự thiếu quyết tâm chính trị cản trở. Năm 1876, hiến pháp đầu tiên ra đời nhưng nhanh chóng bị đình chỉ.
Cách mạng Thanh niên Thổ Nhĩ Kỳ (Young Turk Revolution) xảy ra vào năm 1903 buộc Sultan Abdul Hamid II khôi phục hiến pháp và Quốc hội. Dù không phải là “sụp đổ” hoàn toàn về mặt lãnh thổ, đây được xem là dấu chấm hết cho chế độ quân chủ tuyệt đối Ottoman, mở ra giai đoạn chuyển biến nhanh chóng dẫn đến sự tan rã sau Thế chiến I.
Mã Siêu trong lịch sử có thể sánh ngang với Lữ Bố và vượt trội hơn cả Triệu Vân về mưu lược.
Thời kỳ cuối nhà Hán và Tam Quốc là một giai đoạn đầy biến động trong lịch sử Trung Quốc. Đây là thời đại triều đình suy yếu, các thế lực cát cứ nổi lên, tạo nên tiền đề cho những anh hùng hào kiệt thể hiện tài năng. Từ cuối thời Đông Hán đến khi Tào Phi soán ngôi nhà Hán lập ra nhà Ngụy, vô số nhân vật lừng lẫy đã xuất hiện.
Trong số đó, danh tướng Tây Lương Mã Siêu là một vị anh hùng mang đậm màu sắc huyền thoại. Là một trong Ngũ Hổ Tướng của Thục Hán, tài năng quân sự của Mã Siêu được đánh giá là hàng đầu đương thời. Tuy nhiên, trong tác phẩm văn học Tam Quốc Diễn Nghĩa, hình tượng của ông lại bị giảm nhẹ một cách khó hiểu.
Danh tướng Tây Lương Mã Siêu là một vị anh hùng mang đậm màu sắc huyền thoại. (Ảnh: Sohu)
Đọc kỹ Tam Quốc Diễn Nghĩa, không khó để nhận thấy La Quán Trung đã dành nhiều bút mực để miêu tả các danh tướng như Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân. Trong khi đó, sự xuất hiện của Mã Siêu lại khá hạn chế. Lần đầu tiên ông xuất hiện là trong trận đánh thảo phạt Quách Tỷ, sau đó lại mất tích hàng chục hồi. Việc sắp xếp tình tiết này là do tác giả cố ý hay do hạn chế của sử liệu vẫn luôn là đề tài được độc giả đời sau bàn luận sôi nổi.
Đáng chú ý là trong ghi chép lịch sử, tài năng quân sự của Mã Siêu đã được chính đối thủ lớn nhất của ông là Tào Tháo công nhận. Điều này gián tiếp chứng minh thực lực thực sự của Mã Siêu. Tào Tháo, một nhân vật quyền lực nổi tiếng là người trọng dụng nhân tài.
Ngay cả khi Quan Vũ từng chém nhiều tướng lĩnh mà ông yêu mến, Tào Tháo vẫn sẵn lòng giúp đỡ lúc Quan Vũ gặp nguy nan. Đối với một nhân tài như Mã Siêu, Tào Tháo đã nhiều lần mời chào bằng chức quan cao và bổng lộc hậu hĩnh.
Tuy nhiên, Mã Siêu vẫn kiên quyết từ chối. Điều này không chỉ cho thấy tầm nhìn chính trị xuất sắc của ông mà còn phản ánh tính cách cương trực, không khuất phục trước uy quyền. Điều kỳ lạ là mặc dù Mã Siêu nhiều lần từ chối lời mời, Tào Tháo vẫn không hề có ý định giết ông. Thái độ khoan dung bất thường này có lẽ xuất phát từ sự khâm phục chân thành đối với tài năng của Mã Siêu.
Trong sử sách, những lần giao tranh giữa Mã Siêu và Tào Tháo đều khiến vị gian hùng này phải nếm mùi thất bại. Nổi tiếng nhất là trận chiến ở Đồng Quan, Mã Siêu đã dẫn quân Tây Lương đánh cho quân Tào Tháo tan tác. Tào Tháo phải cạo râu, cắt áo choàng để chạy thoát thân. Nếu không có Hứa Chử liều mình bảo vệ, Tào Tháo suýt nữa đã bỏ mạng trên chiến trường. Trận chiến này không chỉ thể hiện tài năng chỉ huy quân sự xuất sắc của Mã Siêu mà còn cho thấy sức mạnh chiến đấu đáng gờm của quân Tây Lương.
Đáng tiếc là trong trận đánh với Tào Tháo, Mã Siêu đã đề xuất một kế sách mang tính chiến lược nhưng không được chấp nhận. Nếu kế sách đó được thực hiện, có lẽ lịch sử đã rẽ sang một hướng khác.
Sự gia nhập của Mã Siêu vào Thục Hán có ý nghĩa quyết định. Khi Lưu Bị đang gặp khó khăn trong việc công phá thành của Lưu Chương, chính việc Mã Siêu quy hàng đã làm thay đổi cục diện. Lưu Chương nghe tin Mã Siêu đến đầu hàng liền mở cổng thành. Chi tiết này cho thấy rõ tầm ảnh hưởng của Mã Siêu lúc bấy giờ. Ngay cả Gia Cát Lượng, người có con mắt tinh đời, cũng rất coi trọng Mã Siêu. Khi Lưu Bị muốn phong Hoàng Trung làm Hậu tướng quân, Gia Cát Lượng đã thẳng thắn nói rằng Mã Siêu mới là người thích hợp hơn. Điều này chứng tỏ vị trí đặc biệt của Mã Siêu trong quân đội Thục Hán.
Nếu so sánh về võ nghệ, Mã Siêu và Triệu Vân có thể coi là ngang tài ngang sức. Tuy nhiên, xét về mưu lược quân sự, Mã Siêu rõ ràng vượt trội hơn. Đáng tiếc là La Quán Trung trong tiểu thuyết đã không thể hiện đầy đủ tài mưu lược của Mã Siêu. Thay vào đó, ông đã kéo dài tuổi thọ của Mã Siêu trong tác phẩm như một cách bày tỏ sự tiếc nuối đối với vị danh tướng đoản mệnh này.
Cách xử lý nghệ thuật này tuy cảm động nhưng lại phần nào làm giảm đi hình tượng lịch sử của Mã Siêu. Là một tác phẩm văn học, Tam Quốc Diễn Nghĩa chắc chắn phải có chỗ lược bỏ, chỗ chi tiết. Tuy nhiên, chúng ta nên nhận thức rằng Mã Siêu trong lịch sử thực, tài năng của ông vượt xa những gì được miêu tả trong tiểu thuyết.
Thiên Thái Huyền Kinh và Thần Chiếu Kinh được coi là 2 trong số những tuyệt học võ công thượng thừa của kiếm hiệp Kim Dung. Nếu cần sự so sánh kỹ lưỡng về mọi mặt, tuyệt kỹ nào sẽ chiếm ưu thế?
Trong kho tàng văn học kiếm hiệp hiển hách của cố nhà văn Kim Dung, hai tuyệt kỹ Thiên Thái Huyền Kinh trong Hiệp Khách Hành và Thần Chiếu Kinh trong Liên Thành Quyết đều ẩn chứa sự kỳ bí, ít được người thường hiểu hết sức mạnh thật sự. Thiên Thái Huyền Kinh và Thần Chiếu Kinh cùng mang màu sắc “võ học phản phái”, tức là không thuộc về một danh môn chính thống nào nhưng lại ẩn chứa sức mạnh siêu phàm, vượt xa phạm vi võ công giang hồ thông thường.
Thiên Thái Huyền Kinh ẩn chứa trong pho sách bí truyền mà cả chính tà đều khao khát. Đây là loại nội công “huyền diệu” theo đúng nghĩa: Không dựa trên chiêu thức mà là bí pháp điều khí, nghịch chuyển chân nguyên, giúp người luyện đạt cảnh giới “nội lực vô cùng, phản đả bất xâm”. Trong Hiệp Khách Hành, Thạch Phá Thiên vô tình học được, dung hòa cả chính - tà khí công, tạo nên một nội lực kinh người.
Ảnh minh họa. Ảnh: ChatGPT
Thần Chiếu Kinh, ngược lại được nhắc đến trong Liên Thành Quyết như bí kíp nội công cực mạnh, từng khiến cả võ lâm dậy sóng. Nó được viết trên lụa vàng, bao hàm nguyên lý “âm dương tương phản, thiên địa chiếu minh”, luyện đến cảnh giới cao có thể khiến thân thể phát sáng, chiếu rọi xung quanh, nên mới có tên “Thần Chiếu”. Người luyện đạt đến tầng sâu có thể vận nội lực hóa cương thành nhu, biến tĩnh thành động, phản kích bằng khí kình mà không cần chạm tay.
Cả hai môn đều cực kỳ khó luyện và có tính nguy hiểm cao. Thiên Thái Huyền Kinh đòi hỏi người học có nội tâm thanh tịnh và căn cơ thượng thừa, nếu sai lệch đường khí sẽ tẩu hỏa nhập ma ngay. Tuy vậy, Thạch Phá Thiên, nhờ thể chất đặc dị và tâm hồn thuần khiết, lại dung nạp được cả hai luồng công phu chính - tà, khiến “Huyền Kinh” đạt đến cảnh giới mà người sáng tạo ra có lẽ cũng không tưởng tượng nổi.
Thần Chiếu Kinh thì lại có điểm khó khăn ở chỗ: Càng luyện cao, nội lực càng thuần dương, dễ phản tác dụng nếu tâm ma nổi lên. Trong Liên Thành Quyết, nhân vật Địch Vân từng suýt mất mạng vì người luyện trước đó là Đinh Điển đã bị chính luồng chân khí phản lại. Do đó, dù là võ học chính tông, nó vẫn bị thất truyền vì quá nguy hiểm.
Ở phương diện thực chiến, Thiên Thái Huyền Kinh tỏ ra vượt trội hơn. Khi Thạch Phá Thiên vô tình thi triển, hắn có thể đỡ được hàng chục cao thủ liên hợp tấn công, nội lực tỏa ra khiến địch thủ không thể tiến gần. Thậm chí, chỉ bằng phản chấn chân khí, hắn cũng khiến đối phương văng ngược ra mà không cần ra chiêu thức. Đây là biểu hiện của loại nội lực “tự vận hành”, vượt khỏi quy tắc thông thường.
Còn Thần Chiếu Kinh, dù mạnh, vẫn mang tính “chính tông” và có quy luật. Người luyện có thể phát chưởng như sấm, nội kình xuyên qua vật thể, nhưng vẫn cần ý chí điều khiển. Nó thể hiện uy lực lớn ở các tầng trung - cao, song chưa chạm tới mức “tự động hộ thân” như Thiên Thái Huyền Kinh.
Cố nhà văn Kim Dung không chỉ xây dựng hai tuyệt học này như công cụ chiến đấu, mà còn như biểu tượng. Thiên Thái Huyền Kinh là biểu tượng của “vô vi” - sức mạnh đến từ tâm hồn trong sáng, không mưu cầu mà đạt được. Thạch Phá Thiên là người vô tâm, nên lại vô địch.
Trong khi đó, Thần Chiếu Kinh là biểu tượng của “hữu vi” - con đường cầu đạo gian nan, cần trí tuệ và ý chí kiên định. Người luyện nếu không có “tâm Phật” thì ánh sáng của “Thần Chiếu” chỉ hóa thành ngọn lửa đốt chính mình.
Nếu xét về nội lực thuần túy và tiềm năng phá giới hạn, Thiên Thái Huyền Kinh vượt trội hơn. Nó giống như thứ năng lượng nguyên thủy, có thể tự vận hành và phản lại mọi đòn công kích, đạt tới cảnh giới “vạn pháp quy tâm”.
Tuy nhiên, nếu xét về tính ổn định, ứng dụng và lý luận võ học, Thần Chiếu Kinh mang hệ thống chặt chẽ, tinh thần Phật học sâu sắc, đáng gọi là “chính đạo đệ nhất công phu”.
Tóm lại, Thiên Thái Huyền Kinh mạnh hơn về sức phá hoại và khả năng chiến đấu, còn Thần Chiếu Kinh cao hơn ở chiều sâu triết lý và đạo lý tu luyện. Hai môn này, mỗi bên một vẻ, một bên “vô tâm nhi vô địch”, một bên “tâm sáng chiếu thiên”, cùng khắc họa triết lý vĩnh hằng trong thế giới Kim Dung: Sức mạnh lớn nhất, rốt cuộc vẫn là sức mạnh đến từ tâm.
Tiếng là Trạng ăn vì ăn khoẻ hơn người nhưng anh lại đỗ Trạng nguyên, còn em là Trạng chữ bởi giỏi chữ nghĩa và đỗ Hoàng giáp.
Vì ăn khỏe “mười tám bát cơm, mười hai bát canh” nên Tiến sĩ Lê Nại được dân gian gọi là “Trạng ăn”, còn người em là Lê Tư vì nổi tiếng thần đồng “bụng đầy kinh luân” nên người đời phong là “Trạng chữ”. Chuyện thú vị về anh em Lê Nại - Lê Tư không chỉ là chuyện vui về ăn uống, mà còn là một bài học về phương pháp học cũng như sự phân định cao - thấp trong thi cử.
Đình làng Mộ Trạch - quê hương Trạng nguyên Lê Nại và Hoàng giáp Lê Tư.
Mười tám bát cơm, khôi nguyên chiếm bảng
Theo các nguồn sử liệu và gia phả, anh em Tiến sĩ Lê Nại - Lê Tư, người thôn Mộ Trạch, huyện Đường An, phủ Thượng Hồng, sau đổi là huyện Bình Giang, Hải Dương (nay là xã Đường An, TP Hải Phòng). Gia đình hai vị đại khoa có nguyên quán ở hương Lão Lạt, Thuần Lộc (Thanh Hoá), là con thứ của cụ Lê Đạc, làm quan tại phủ Thượng Hồng.
Theo “Lê thị gia phả sự tích ký”: “Bình sinh cụ Lê Đạc sống rất thảo hiền, thường về quê xây từ đường, đặt ruộng thờ giao cho làng Lão Lạt trông nom thờ phụng. Cụ được trao chức Đồng Tri châu”. Anh em Lê Nại - Lê Tư từ nhỏ đã theo cha sống tại Mộ Trạch, và đều trở thành những người giỏi chữ nghĩa trong “cái nôi” học tập nổi tiếng.
Tương truyền, Lê Nại khôi ngô tuấn tú nhưng lại có sức ăn hơn người. Tuy cha làm quan, gia đình có chút điều kiện nhưng lại hoá nghèo vì sự ăn khoẻ của Lê Nại. Khi ông lớn lên, gia đình không đủ gạo ăn nên ông vừa học vừa nhận dạy thêm con em trong làng để có thêm tiền “độ khẩu”.
Chính vì ăn khoẻ nổi tiếng nên Lê Nại được dân gian gọi là “Trạng ăn” và xuất hiện trong nhiều câu chuyện liên quan đến ăn uống. Điển hình là chuyện mẹ vợ chuẩn bị ba mươi suất ăn sáng để đón ba mươi thợ vạt bờ cuốc góc, Lê Nại xin làm thay những người đó rồi chén sạch xong lăn quay ra ngủ.
Mờ sáng Lê Nại vẫn ngáy khò khò. Mẹ vợ gọi, cậu rể choàng tỉnh vác dao phát và cuốc lao ra đồng. Lúc dùng dao, lúc dùng cuốc, Lê Nại làm nhanh như chớp, loang loáng hết bờ ruộng này sang bờ ruộng khác, cá tôm thấy động chạy không kịp, chết nổi lên đầy mặt nước, người làng ra vớt lên gánh từng gánh mang về. Tuy nhiên đó chỉ là giai thoại vui, có phần nói quá nhằm thể hiện cho sức ăn và sức làm việc của Lê Nại. Còn giai thoại dưới đây, được nhiều người cho là thật hơn với cuộc đời và sự nghiệp của ông.
giai-thoai-anh-em-trang-an-trang-chu-2.jpg
Văn bia đề danh Tiến sĩ khoa thi Tân Mùi (1511) - khoa “Trạng chữ” Lê Tư đỗ Hoàng giáp.
Đó là trong thời gian làm Tư nghiệp Quốc Tử Giám, quan Thượng thư Vũ Quỳnh phát hiện có một học trò cùng làng với mình tên là Lê Nại, dù thông minh nhưng lại rất nghèo. Thấy tài học của Lê Nại, quan Tư nghiệp Vũ Quỳnh tìm cách giúp đỡ và gả luôn cô con gái yêu cho Lê Nại.
Lê Nại sau khi lấy vợ thì ở rể, nhưng Vũ Quỳnh thấy con rể tối ngày không để ý đến việc đèn sách thì lấy làm lạ, bèn đến gặp ông thông gia để hỏi. Thân phụ Lê Nại là ông Lê Đạc hỏi rằng: “Thưa ngài, vậy từ khi cháu sang ở bên quý phủ thì sự ẩm thực thế nào?”. Vũ Quỳnh đáp rằng: “Theo lối thanh đạm của nhà Nho thì mỗi bữa ăn cũng chẳng mấy! Nên hàng ngày nấu theo lệ thường”. Ông thông gia giải thích: “Sức ăn của cháu nó khác với người thường, cho ăn ít nên cháu không vừa lòng đó chăng?”.
Quan Thượng thư Vũ Quỳnh về bảo người nhà tăng bữa ăn gấp đôi thì thấy Lê Nại cầm sách đọc vài lượt, tăng bữa ăn gấp ba thì Lê Nại học đến trống tư. Thấy con rể ăn khỏe quá, bố vợ liền quyết định nấu nồi năm, thì Lê Nại học suốt đêm. Ba năm sau, Lê Nại thi Hội đỗ Hội nguyên, đến thi Đình cũng đỗ đầu - tức Trạng nguyên.
Đặc biệt trong các kỳ thi, Lê Nại phải qua năm trường và đều đỗ thủ khoa. Từ đó, dân gian gọi ông là “Trạng ăn” và lưu truyền câu thơ: “Mộ Trạch tiên sinh/ Ăn khỏe nổi danh/ Mười tám bát cơm/ Mười hai bát canh/ Khôi nguyên chiếm bảng/ Trên cả quần anh/ Bởi nhiều súc tích/ Nên phát tung hoành”.
Tên của Hoàng giáp Lê Tư đặt trong đình làng Mộ Trạch.
Bảng vàng nối dõi cửa đầy xuân
Theo các tài liệu đăng khoa lục, tại khoa Ất Sửu năm Đoan Khánh thứ 1 (1505) đời Lê Uy Mục, Lê Nại tham gia ứng thí đỗ Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ Đệ nhất danh (Trạng nguyên). Theo “Đại Việt sử ký toàn thư” thì 9 khoa thi những năm 1469, 1472, 1484, 1490, 1493, 1499, 1505, 1508 và 1634 đều được dựng bia nhưng nay không thấy có.
Tuy nhiên, trong sách “Kiến văn tiểu lục”, nhà bác học Lê Quý Đôn xác nhận: “Lê Nại đỗ Trạng nguyên khoa Ất Sửu (1505), làm quan tới chức Hữu hộ. Lê Nại thường làm thơ tự tán mình... đỗ đầu khoa bảng, danh tiếng nêu cao, súc tích đầy đủ, phát triển dồi dào. Sau ông thành đạt đúng như đã nói”.
Đương thời khi làm quan, ngoài chức trách đã hết lòng thể hiện, Lê Nại luôn quan tâm đến quê hương. Ông cấp tiền để tu bổ từ đường, sửa chữa đình Lão Lạt. Ngoài ra, ông còn cấp tiền cho làng lập quỹ hỗ trợ những nho sinh nghèo hiếu học.
Tháng 3/1532, Trạng nguyên Lê Nại qua đời tại kinh thành Thăng Long. Nhà vua thương tiếc cho lập đền thờ ông ở làng Lão Lạt để con cháu mang linh cữu về quê an táng đồng thời truy tặng tước Đạo Trạch bá, thuộc hàng tam phẩm.
Ông có con trai tên là Lê Quang Bí đỗ Hoàng giáp khoa Bính Tuất (1526), sau trải qua các chức Hàn lâm viện hiệu lý kiêm tư vấn, rồi được bổ làm Sơn Tây hiến sát sứ, Tuyên Quang đạo Thừa ty tham chính, Ngự sử đài, thiêm đô ngự sử kiêm Tư trung doãn Tả thị lang Lại bộ.
Lê Quang Bí là một hiền nhân hiếm có, được người đời ví là “Tô Vũ nước Nam” bởi ông có chuyến đi sứ nhà Minh kéo dài tới 18 năm. Sách “Hoa Việt thông sử lược” của hai tác giả Sông Bằng và Vân Hạc kể lại giai thoại khi Lê Quang Bí bị giữ ở Nam Ninh, ông vẫn điềm tĩnh không hề sợ hãi. Những ngày trời nắng, ông lại nằm phơi bụng ra ngoài trời. Người Minh hỏi thì ông vỗ bụng nói: “Tôi phơi sách trong này cho khỏi mốc”.
Lê Quang Bí cũng có thơ vịnh về cha mình - Trạng nguyên Lê Nại, rằng: “Rộng rãi còn thêm tính nết thuần/ Thiên tài muộn phát chắc mười phân/ Đã đem danh vọng trùm thiên hạ/ Còn lấy thi thư hóa vạn dân/ Cây đúc tốt tươi đời hái quả/ Bảng vàng nối dõi cửa đầy xuân!/ Cho hay phúc trạch bao giờ cạn?/ Hán ví Vu Công, Tống Đậu Quân”.
Thần đồng tự phụ và bài học về sự khiêm nhường
Nếu như Lê Nại được ví là “Trạng ăn” thì em trai ông là Lê Tư nổi tiếng thần đồng lại được dân gian gọi là “Trạng chữ”. Ngay từ thuở nhỏ, Lê Tư đã nổi tiếng hay chữ nhưng cũng nổi tiếng tự phụ để rồi phải trải cảnh chua chát của kẻ có tài mà hỏng thi.
Sách “Công dư tiệp ký” có đoạn chép chuyện như sau: Lê Tư, từ nhỏ đã nổi tiếng thần đồng nên thường hay tự phụ, vì thế Lê Nại ông muốn tìm cách hạn chế bớt đi. Trong khoa thi Hội năm Ất Sửu (1505), cả hai anh em cùng ứng thí. Giữa kỳ làm bài thứ nhất, Lê Tư quên sách bèn lân la hỏi anh.
Lê Nại nói: “Kỳ này tôi và chú cùng thi, nếu tôi lại chỉ cho chú thì còn bảo thi cử với ai nữa”. Lê Tư tức giận nói: “Thôi thì khoa này tôi cho anh chiếm giải trước vậy”. Nói xong, ông liền gỡ phăng lều chõng ra về. Tới nhà thì đã đến canh ba, không dám gọi cửa mà nằm ngủ ngoài hiên. Lúc ấy, thân mẫu của ông đang nằm ngủ trong nhà, mơ thấy thần nhân bảo: “Ngoài hiên đang có ông Hoàng giáp, sao bà không mở cửa đón vào”.
Bà sực tỉnh, nghĩ rằng hai con mình đang đi thi Hội, hiện đang ở kinh đô, vậy thì có vị Hoàng giáp nào đang ngủ ở ngoài hiên? Bà mở cửa để coi thì thấy một người đang ngủ lăn ra trước hiên nhà mình, liền đánh thức dậy, lúc ấy mới hay là cậu Tư, con trai của mình. Bà hết sức ngạc nhiên, còn Lê Tư thì kể lại đầu đuôi câu chuyện thi cử. Nghe xong, bà nói: “Đó là tại con học chưa đến nơi đến chốn. Từ nay con phải cố gắng hơn nữa”.
Ông nghe lời mẹ dạy, vội vàng đi vào nhà, đốt đèn mở sách mà học. Bà thấy thế, mỉm cười nói rằng: “Bởi mới hỏng thi nên nhất thời tức khí mà học, chỉ sợ không được như vậy mãi thôi”. Ông thưa: “Thưa mẹ, từ nay về sau mẹ sẽ thấy con cứ thế này mãi mãi”.
Từ đấy, ngày cũng như đêm, hầu như không lúc nào ông rời quyển sách. Còn Lê Nại, từ khi đỗ Trạng Nguyên, được cho giữ chức Giảng quan ở Quốc Tử Giám, không ít sĩ tử đã nhờ ông mà thành đạt. Lê Tư ra kinh đô, đón đường mà nói với các sĩ tử rằng: “Ta chính là bồ chữ, nếu các anh muốn hỏi gì, cứ đem sách tới đây ta chỉ cho”.
Sĩ tử phần nhiều đã nghe tiếng ông nên muốn thử xem tài học ông ra sao, bèn kéo đến nơi ông ở là khu Chợ Dừa để hỏi kinh sách. Họ hỏi tới đâu, ông trả lời tới đó, cứ thế thao thao bất tuyệt. Có người đem cả sách vở của Trung Quốc và của chư tử ra hỏi, ông cũng giảng giải tinh tường, khiến cho ai ai cũng khiếp phục, kéo nhau đến chỗ ông. Quốc Tử Giám vì thế mà vắng người.
Anh ông là Lê Nại thấy vậy thì can: “Chú có tài học, lo gì không đỗ cao mà lại đi làm cái chuyện vô ích này. Tôi thấy việc này quan hệ tới giáo hóa của triều đình, chú đình chỉ đi thì hơn”. Ông nghe lời anh, lập tức trở về quê nhà. Đến khoa Tân Mùi (1511), ông đỗ Hoàng giáp và rất lấy làm hận vì không chiếm được khôi nguyên. Sau ông ra làm quan, được thăng đến chức Lại bộ Cấp sự trung thì mất.
Văn bia đề danh khoa thi này do Thượng thư bộ Lễ, Đông các Đại học sĩ kiêm Quốc Tử Giám Tế tửu Lê Tung vâng sắc soạn, cho biết: Hoàng thượng đích thân ra bài văn sách, hỏi về đạo trị nước xưa nay… Sáng hôm sau, các viên đọc quyển dâng quyển lên đọc. Hoàng thượng đích thân xem xét, định thứ bậc cao thấp. Lấy bọn Hoàng Nghĩa Phú 3 người đỗ Tiến sĩ cập đệ, bọn Bùi Doãn Hiệp 9 người đỗ Tiến sĩ xuất thân, bọn Trần Doãn Minh 35 người đỗ đồng Tiến sĩ xuất thân.
Văn bia đề danh cũng cho biết, Lê Tư xếp thứ 3 trong hàng Đệ nhị giáp Tiến sĩ xuất thân, sau Bùi Doãn Hiệp và Nguyễn Hy Tái.
Bàn về chuyện anh em Lê Nại - Lê Tư trong “Việt sử giai thoại”, TS Nguyễn Khắc Thuần nhận xét: Cũng là học, nhưng học để biết khác hẳn với học để đi thi. Lê Tư lúc trẻ, biết một mà chưa biết mười, được khen ngợi nên háo thắng chớ sức học chưa đủ để vượt qua kỳ thứ nhất trong số bốn kỳ thi Hội.
Giúp kẻ tự phụ nhưng tri thức chưa bằng ai, nếu mà họ đỗ thì tai họa thật khó lường, cho nên Lê Nại đã nghiêm trách em giữa trường thi là phải. Ông chẳng những là uyên bác hơn người mà công đức cũng dày hơn người, thật xứng danh vinh hiển Trạng nguyên.
“Lê Tư học chữ thì học ở thầy, nhưng học đức độ và học nuôi chí thì có lẽ là ở anh trai và mẹ. Chỉ nhận danh vọng khi có tài tương xứng với danh vọng, chỉ làm những gì chức phận của mình được quyền làm, đó là hai bài học lớn về đức độ mà anh ông đã dạy cho ông. Lời nhắc nhở nhẹ nhàng mà nghiêm khắc của mẹ ông khi ông mới bị hỏng thi chính là lời giảng gọn gàng và sâu sắc về ý chí của người học trò. Anh ấy thì em ấy, mẹ ấy thì con ấy, có phải ngẫu nhiên mà một nhà lừng danh đến thế đâu”, TS Nguyễn Khắc Thuần nhận định trong “Việt sử giai thoại”.
Thiên hạ phân ba, các thế lực lớn như Tào Tháo ở phương Bắc, Tôn Quyền ở Giang Đông và Lưu Bị ở Kinh Châu đều muốn thu phục nhân tài. Tuy nhiên, Gia Cát Lượng đã chọn phò tá Lưu Bị – người khi ấy thế lực còn rất nhỏ, phải nương nhờ người khác và nhiều phen bôn tẩu...
Gia Cát Lượng, tự Khổng Minh, hiệu Ngọa Long, sinh vào mùa thu năm Tân Dậu (181) tại đất Dương Đô, quận Lang Nha, thuộc Từ Châu, nay là huyện Nghi Nam, tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc). Ông xuất thân trong một dòng sĩ tộc danh giá, họ Gia Cát (諸葛) – một họ kép hiếm gặp – được cho là hậu duệ của quan Tư lệ Hiệu úy Gia Cát Phong thời nhà Hán. Cha ông, Gia Cát Khuê, từng giữ chức Quận thừa tại Thái Sơn, song mất sớm khi Gia Cát Lượng còn nhỏ. Gia đình có ba anh em trai: Gia Cát Cẩn, Gia Cát Lượng và Gia Cát Quân. Sau khi cha qua đời, chú ruột ông là Gia Cát Huyền – người từng làm Thái thú Dự Chương dưới quyền Viên Thuật – đã dẫn hai cháu đến nhậm chức, mở đầu quãng thời gian Gia Cát Lượng bôn ba khắp nơi, sống dựa vào họ hàng và bằng hữu.
Tuổi thơ của Gia Cát Lượng không hẳn sung túc dù mang dòng dõi quyền quý. Sau khi chú mất, ông cùng em trai đến Kinh Châu nương nhờ Lưu Biểu – một người quen cũ của gia tộc. Chính giai đoạn này, ông có cơ hội tiếp xúc với nhiều nhân sĩ, quan lại, học giả lớn, đồng thời định hình tư tưởng và chí hướng của mình. Là người hiếu học, nhưng Gia Cát Lượng không học theo lối “chép từng chữ” mà đọc bao quát, nắm lấy cốt lõi của tri thức. Ông không xem trọng việc thuộc lòng từng chương mà chú trọng hiểu bản chất sự việc, như lời sử gia nhận xét: “Ông giỏi nắm tinh túy, chứ không tầm chương trích cú”.
Theo ghi chép, Gia Cát Lượng từng đến học ở nhà Bàng Đức Công tại Tương Dương. Lúc đầu, ông một mình lạy dưới giường, được thầy quan sát kỹ rồi mới thu nhận làm trò. Chính Bàng Đức Công là người đặt biệt danh “Ngọa Long” cho ông – ý chỉ “con rồng đang ngủ”, tượng trưng cho tài năng tiềm ẩn chờ thời cơ thức dậy. Sau này, khi ẩn cư tại Long Trung, Nam Dương, Gia Cát Lượng cày ruộng tự nuôi sống bản thân, nghiên cứu học thuật, thường ngâm thơ theo khúc Lương Phủ, sống một đời thanh bạch và thấu hiểu thời thế. Ông từng tự ví mình cùng hàng với Quản Trọng và Nhạc Nghị – hai bậc hiền tài phò tá đế vương thời xưa. Chính quãng đời ẩn dật đó giúp ông rèn giũa nhân cách, giữ tâm trong sáng, tránh xa danh lợi tầm thường, đồng thời chuẩn bị cho sự nghiệp lớn về sau.
Khi triều Hán suy yếu, thiên hạ phân ba, các thế lực lớn như Tào Tháo ở phương Bắc, Tôn Quyền ở Giang Đông và Lưu Bị ở Kinh Châu đều muốn thu phục nhân tài. Tuy nhiên, Gia Cát Lượng đã chọn phò tá Lưu Bị – người khi ấy thế lực còn rất nhỏ, phải nương nhờ người khác và nhiều phen bôn tẩu – thay vì theo Tào Tháo, kẻ đang nắm trong tay nửa thiên hạ. Lựa chọn này từng khiến nhiều người ngạc nhiên, nhưng xét kỹ, đó là một quyết định có lý trí, gắn liền với bản chất và chí hướng của ông.
Trước hết, lý tưởng khôi phục nhà Hán và đề cao nhân nghĩa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt cuộc đời Gia Cát Lượng. Sống trong thời loạn, ông không mang tham vọng lập quốc riêng mà mong muốn trở thành hiền thần giúp một minh chủ phục hưng triều Hán. Lưu Bị, tuy thế yếu, lại là người có lòng nhân, có danh nghĩa “hậu duệ trung hưng Hán thất”. Cả hai người gặp nhau như “tri âm tri kỷ”, cùng chia sẻ một lý tưởng về đạo nghĩa và chính thống. Tào Tháo tuy tài năng xuất chúng, có tầm nhìn chính trị và quân sự, nhưng thiên về mưu bá nghiệp hơn là chính nghĩa; ông từng nói: “Thà ta phụ người, chứ không để người phụ ta”. Tư tưởng ấy trái ngược hoàn toàn với chí hướng “lấy đức trị người, lấy nhân làm gốc” của Gia Cát Lượng. Vì vậy, dù theo Tào Tháo có thể dễ dàng đạt được danh vọng, ông vẫn chọn con đường gian nan hơn – theo người tuy yếu nhưng hợp đạo.
Lý do thứ hai xuất phát từ tầm nhìn chiến lược nhằm đảm bảo an toàn cho cả dòng họ. Trong thời đại loạn lạc, việc chọn chủ không chỉ là lựa chọn cá nhân mà còn liên quan đến vận mệnh gia tộc. Gia Cát Lượng cùng anh em đã phân chia hướng đi: Gia Cát Cẩn theo Đông Ngô, Gia Cát Quân và Gia Cát Lượng theo Thục Hán, còn người em họ Gia Cát Đản phục vụ nước Ngụy. Ba anh em chọn ba thế lực khác nhau là cách “phân tán rủi ro”, giúp họ Gia có chỗ đứng vững trong mọi biến động chính trị. Nếu tất cả cùng theo một thế lực, khi phe ấy thất bại, cả gia tộc sẽ bị vạ lây. Bằng cách này, Gia Cát Lượng vừa có thể yên tâm theo đuổi lý tưởng cá nhân, vừa giữ được an toàn cho người thân – một sự tính toán khôn ngoan trong thời chiến quốc chia ba.
Lý do thứ ba liên quan đến môi trường và khả năng phát huy bản thân. Nếu theo Tào Tháo, ông sẽ phải đối đầu với hàng loạt mưu sĩ tài năng như Tuân Úc, Quách Gia, Giả Hủ – những người đã có chỗ đứng vững chắc trong triều. Còn nếu theo Đông Ngô, nơi anh trai ông là Gia Cát Cẩn đã làm đại thần, rất dễ xảy ra mâu thuẫn về vị thế hoặc sự so sánh giữa hai anh em. Ngược lại, Lưu Bị lúc ấy đang thiếu nhân tài, cần người hoạch định chiến lược. Gia Cát Lượng trong môi trường đó có cơ hội thể hiện toàn diện tài năng và được trọng dụng xứng đáng. Chính khoảng trống ấy giúp ông có thể “vẽ bản đồ thiên hạ”, hoạch định kế sách hình thành thế chân vạc Tam Quốc, và trở thành Thừa tướng khai quốc của Thục Hán sau này.
Việc chọn một thế lực yếu hơn không hề là sai lầm, mà là biểu hiện của bản lĩnh và tầm nhìn dài hạn. Lưu Bị trọng người hiền, coi nhân nghĩa làm đầu, sẵn sàng “tam cố thảo lư” – ba lần đến cầu người hiền – điều đó thể hiện sự chân thành và tôn trọng nhân tài. Chính sự chân thành ấy khiến Gia Cát Lượng động tâm, nhận lời ra giúp, mở đầu cho một trong những mối minh chủ – mưu thần nổi tiếng nhất lịch sử Trung Hoa.
Gia Cát Lượng không chọn theo một thế lực lớn vì danh lợi dễ đến, mà chọn con đường phù hợp với lý tưởng và bản chất của mình: trung thành với Hán thất, đặt nghĩa lớn lên trên lợi nhỏ, và gìn giữ danh dự của dòng tộc. Sự học và tư duy của ông – “nắm tinh tuý chứ không tầm chương trích cú” – phản ánh cách ông nhìn nhận thời thế: không chạy theo cái hào nhoáng trước mắt, mà chọn giá trị bền vững lâu dài. Quyết định phò tá Lưu Bị vì thế không chỉ là sự lựa chọn của một người tài, mà còn là biểu hiện của một trí tuệ thấu đáo và một tâm hồn trung chính.
Hơn hai nghìn năm trôi qua, hình tượng Gia Cát Lượng vẫn được tôn kính như biểu tượng của trí tuệ và trung nghĩa. Ông là người hiểu rõ bản thân, hiểu thời cuộc, biết khi nào nên ẩn, khi nào nên ra. Trong cơn loạn thế, ông không chọn quyền lực dễ đến, mà chọn con đường khó khăn hơn nhưng đúng với chí hướng của mình – một lựa chọn khiến tên tuổi ông trường tồn cùng lịch sử.
Dưới thời vua Quang Trung, một vị mưu sĩ mỗi lần đi sứ đều được hoàng đế Càn Long và triều thần nhà Thanh nể phục, hết lời khen ngợi. Ông chính là Ngô Thì Nhậm (1746-1803).
Ngô Thì Nhậm (1746–1803), tự Hy Doãn, hiệu Đạt Hiên, là một trong những danh sĩ kiệt xuất của thế kỷ XVIII – người đã đi qua hai triều đại Lê – Trịnh và Tây Sơn, để lại dấu ấn sâu đậm trên cả ba lĩnh vực: chính trị, ngoại giao và văn học. Cuộc đời của ông là hành trình của một trí thức tài hoa, mang trong mình chí lớn vì dân vì nước, dẫu nhiều phen gặp biến cố, vẫn giữ trọn nhân cách và lòng trung trinh với đất nước.
Ngô Thì Nhậm sinh ra trong một gia đình vọng tộc ở làng Tả Thanh Oai (nay thuộc phường Thanh Liệt, Hà Nội), con trai của danh sĩ Ngô Thì Sĩ – một học giả lớn, tác giả bộ Đại Việt sử ký tiền biên. Ngay từ nhỏ, ông đã tỏ ra thông minh xuất chúng, hiếu học và có tư duy sâu sắc. Mười sáu tuổi, ông đã viết Nhị thập tứ sử toát yếu, một bản tóm lược tinh hoa lịch sử Trung Hoa; mười chín tuổi đỗ đầu kỳ thi Hương; và ở tuổi hai mươi, ông viết Tứ gia thuyết phả – tác phẩm thể hiện kiến thức uyên bác về lịch sử và học thuật.
Năm 1768, khi mới 23 tuổi, Ngô Thì Nhậm đỗ Giải nguyên, được bổ làm Hiến sát phó sứ Hải Dương. Ba năm sau, ông thi ở Quốc Tử Giám, đỗ ưu hạng và hoàn thành tập địa chí Hải Đông chí lược. Năm 1775, ông thi đỗ Tiến sĩ tam giáp, cùng khoa với Phan Huy Ích, trở thành một trong những học giả tiêu biểu của triều Lê – Trịnh. Được chúa Trịnh Sâm trọng dụng, ông được khen là “tài học không ở dưới người”, rồi được bổ làm quan ở Bộ Hộ, sau đó làm Giám sát Ngự sử đạo Sơn Nam, và thăng Đốc đồng trấn Kinh Bắc, Thái Nguyên. Cha ông khi ấy cũng làm Đốc đồng Lạng Sơn, khiến “cha con đồng triều, danh tiếng vang khắp Bắc Hà”.
Tuy nhiên, cuộc đời quan trường của Ngô Thì Nhậm không hề bằng phẳng. Sau vụ án năm Canh Tý (1780), khi quyền thần Trịnh Khải nổi dậy chống Trịnh Cán, ông bị nghi ngờ là người tố giác và phải bỏ trốn về quê vợ ở Thái Bình. Chính biến cố ấy đã đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp của ông trong triều Lê – Trịnh, nhưng cũng mở ra một chương mới gắn liền với vận mệnh của triều đại Tây Sơn.
Cuối năm Mậu Thân (1788), vua Lê Chiêu Thống cầu viện nhà Thanh, 29 vạn quân Thanh tràn sang nước ta với danh nghĩa “phù Lê diệt Tây Sơn”. Trước vận nước nguy nan, Ngô Thì Nhậm, với tầm nhìn chiến lược và tài thao lược, đã góp kế cùng Quang Trung lui quân về lập phòng tuyến Tam Điệp, chuẩn bị cho trận phản công thần tốc đầu xuân Kỷ Dậu (1789). Chính “nước cờ Tam Điệp” ấy đã giúp đại quân Tây Sơn giành thắng lợi vang dội, đánh tan quân xâm lược, buộc Tôn Sĩ Nghị phải tháo chạy về nước.
Sau chiến thắng, Quang Trung – Nguyễn Huệ trọng dụng Ngô Thì Nhậm, giao cho ông chức Binh bộ Thượng thư, nhưng trọng trách thực sự của ông nằm ở lĩnh vực ngoại giao. Khi vua Quang Trung đột ngột qua đời năm 1792, ông được giao đứng đầu sứ bộ sang nhà Thanh để báo tang và cầu phong cho vua kế vị Cảnh Thịnh. Trong Hoàng hoa đồ phả, Ngô Thì Nhậm ghi lại tỉ mỉ hành trình đi sứ: từ ngày 20 tháng 3 năm 1793 khởi hành tại Thăng Long, đến ngày 8 tháng 5 tới Yên Kinh (Bắc Kinh), yết kiến Hoàng đế Càn Long, rồi trở về nước vào tháng 9 cùng năm.
Sứ mệnh lần này vô cùng quan trọng, vì chỉ cần một sai sót, nhà Thanh có thể lấy cớ đem quân sang báo thù cho Tôn Sĩ Nghị. Nhưng với trí tuệ, ứng biến linh hoạt và khả năng ngoại giao xuất sắc, Ngô Thì Nhậm đã khiến triều đình nhà Thanh hết sức trọng thị. Càn Long đích thân làm thơ ban tặng, ngợi ca tài văn chương của ông. Sau khi nghe đọc tờ biểu báo tang Quang Trung, hoàng đế nhà Thanh xúc động viết hai chữ “Đáng tiếc!”, rồi ban cho sứ bộ nhiều lễ vật, trong đó có ba nghìn lạng bạc và tấm lụa quý để làm lễ tang cho vua Quang Trung. Đặc biệt, việc cầu phong cho vua Cảnh Thịnh được chấp thuận ngay, Càn Long phong tước “Quốc vương” cho Quang Toản mà bỏ qua mọi thủ tục nghiêm ngặt.
Nhờ chuyến đi sứ thành công ấy, Ngô Thì Nhậm đã giúp triều Tây Sơn củng cố vị thế chính trị, giữ vững nền hòa bình và tránh được nguy cơ binh đao từ phương Bắc. Ông được xem là người đặt nền móng cho một giai đoạn bang giao hòa hiếu giữa Đại Việt và nhà Thanh sau thời kỳ chiến tranh khốc liệt.
Không chỉ là chính khách, Ngô Thì Nhậm còn là một nhà tư tưởng và học giả lớn. Ông để lại một kho tàng tác phẩm đồ sộ, trong đó có Hoàng hoa đồ phả, Đại Việt sử ký tiền biên (viết tiếp công trình của cha), và nhiều tập thơ, văn chính luận. Tư tưởng triết học của ông chịu ảnh hưởng sâu sắc của Nho, Lão và Phật, nhưng được ông kết hợp một cách sáng tạo, hình thành nên hệ tư tưởng “Tam giáo đồng nguyên” – coi trọng đạo lý con người, đề cao sự hài hòa giữa tự nhiên và nhân tâm. Trong nhiều tác phẩm, ông nhấn mạnh: “Mọi nỗi khổ của con người đều do chính con người tạo ra; muốn giải thoát phải hiểu đạo trời, thuận theo lẽ tự nhiên.”
Sau khi triều Tây Sơn suy vong, Ngô Thì Nhậm lui về ở ẩn, tu tại chùa Trúc Lâm, lấy pháp hiệu Hải Lượng. Ông sống thanh tịnh, dành thời gian viết sách, giảng đạo và giúp dân khai tâm. Năm 1803, ông qua đời, để lại niềm thương tiếc vô hạn cho giới sĩ phu Bắc Hà và hậu thế.
Cuộc đời của Ngô Thì Nhậm là biểu tượng của trí thức Việt Nam thời loạn: vừa trung thực, vừa uyên bác, vừa kiên cường. Ông không chỉ là người có công lớn trong việc giúp Tây Sơn đánh bại quân Thanh và thiết lập nền hòa bình với Trung Hoa, mà còn là nhà ngoại giao lỗi lạc, nhà văn hóa sâu sắc, để lại dấu ấn rực rỡ trong lịch sử dân tộc. Như các sử gia từng nhận định, Ngô Thì Nhậm là “ngôi sao sáng trên bầu trời Việt Nam cuối thế kỷ XVIII” – một trí thức chân chính, tận hiến cả đời cho vận mệnh nước nhà.
Quách Mỹ Mỹ sinh năm 1991, từng là một trong những hot girl đời đầu gây chú ý trên mạng xã hội.
Ngày 6/11, nền tảng Weibo chính thức ra thông báo cấm vĩnh viễn tài khoản của Quách Mỹ Mỹ vì có hành vi cổ súy giá trị tiêu cực. Trước đó, Douyin cũng chặn toàn bộ hoạt động livestream và xóa tài khoản của cô. Quyết định này đánh dấu việc Quách Mỹ Mỹ chính thức bị xóa sổ khỏi mạng xã hội Trung Quốc sau thời gian dài gây phẫn nộ vì lối sống lệch chuẩn và phát ngôn phản cảm.
Quách Mỹ Mỹ sinh năm 1991, từng là một trong những hot girl đời đầu gây chú ý trên mạng xã hội. Cô sớm bước chân vào showbiz Trung Quốc với kỳ vọng trở thành nghệ sĩ đa năng, nhưng con đường sự nghiệp lại không mấy suôn sẻ. Khi không thể nổi tiếng bằng thực lực, cô chọn con đường ồn ào: ăn mặc gợi cảm, chụp ảnh khoe thân, phô trương tiền bạc và đăng tải những hình ảnh ăn chơi xa hoa. Nhờ đó, cái tên Quách Mỹ Mỹ nhanh chóng phủ sóng khắp mạng xã hội, nhưng không phải vì tài năng, mà vì những chiêu trò phản cảm.
Quách Mỹ Mỹ bị gạt tên khỏi làng giải trí Trung Quốc. Sohu.
Năm 2015, cô bị tuyên án 5 năm tù giam vì hành vi bán dâm và điều hành đường dây cá độ. Khi được ra tù chưa đầy một năm, Quách Mỹ Mỹ tiếp tục vướng vòng lao lý lần thứ hai vì tham gia sản xuất, buôn bán thuốc giảm cân và kẹo ăn kiêng chứa chất cấm Sibutramine, gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng. Tòa án kết án cô 2 năm 6 tháng tù giam. Đến tháng 9/2023, cô mãn hạn tù, trở thành kiều nữ Cbiz đầu tiên trong lịch sử phải ngồi tù hai lần vì những hành vi vi phạm pháp luật.
Sau khi ra tù, Quách Mỹ Mỹ tạo tài khoản mới trên Weibo với tên “Quách Mỹ cố gắng nỗ lực”. Trong bài đăng đầu tiên, cô tuyên bố sẽ sống tích cực và nỗ lực làm lại từ đầu. Thời gian đầu, nhiều người tin rằng cô thật sự muốn hoàn lương khi chuyển sang làm DJ và bán hàng online để kiếm sống. Nhưng chỉ ít lâu sau, công chúng lại thấy một Quách Mỹ Mỹ quen thuộc: khoe hàng hiệu, khoe nhà sang, xe xịn, thậm chí có phát ngôn coi thường người nghèo khi tuyên bố “Nghèo thì đừng bấm theo dõi tôi”.
DJ 9X bị xã hội tẩy chay vì tái phạm và cổ súy giá trị lệch lạc
Sự trở lại của Quách Mỹ Mỹ nhanh chóng khiến mạng xã hội Trung Quốc dậy sóng. Cô không chỉ đăng ảnh ăn mặc phản cảm khi livestream bán hàng, mà còn rao bán những món đồ kỳ dị, trong đó có cả búp bê “trừ tà” nhằm trục lợi từ mê tín dị đoan. Chuỗi hành động của cô bị đánh giá là xúc phạm văn hóa, cổ súy lối sống tiêu cực, đi ngược với giá trị đạo đức mà các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc đang nỗ lực kiểm soát.
Việc Weibo và Douyin cùng lúc ra quyết định cấm vĩnh viễn tài khoản của Quách Mỹ Mỹ được xem là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ với những người nổi tiếng có hành vi lệch chuẩn. Đại diện Weibo cho biết nền tảng này kiên quyết xử lý các trường hợp sử dụng danh tiếng để quảng bá nội dung phản cảm hoặc làm ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội. Sau thông báo, toàn bộ bài viết, hình ảnh và video của Quách Mỹ Mỹ đều bị xóa bỏ. Cô mất quyền truy cập, đồng nghĩa với việc không thể tiếp tục kiếm tiền từ mạng xã hội.
Trên các diễn đàn Trung Quốc, nhiều khán giả bày tỏ sự đồng tình với động thái mạnh tay của Weibo và Douyin. Nhiều ý kiến cho rằng việc “xóa sổ” Quách Mỹ Mỹ là cần thiết, vì cô đã nhiều lần được trao cơ hội hoàn lương nhưng luôn chọn cách tái phạm. Một tài khoản bình luận: “Không thể cứ nói sẽ thay đổi rồi lại tiếp tục lừa dối công chúng. Người như cô ấy không xứng đáng xuất hiện trên mạng xã hội”.
Hình ảnh của Quách Mỹ Mỹ hiện trở thành biểu tượng cho sự sa ngã của giới trẻ chạy theo danh tiếng ảo. Từ một hot girl có cơ hội phát triển, cô biến mình thành tấm gương tiêu cực về việc đánh mất nhân cách và vi phạm pháp luật. Sự nghiệp nghệ thuật của cô gần như bị xóa sổ. Không còn nền tảng để quảng bá hình ảnh, Quách Mỹ Mỹ cũng khó có cơ hội quay lại showbiz.
Giới chuyên môn tại Trung Quốc cho rằng vụ việc của Quách Mỹ Mỹ phản ánh rõ mặt trái của văn hóa mạng xã hội, nơi nhiều người trẻ sẵn sàng bất chấp đạo đức và pháp luật để gây chú ý. Trước đây, chính Quách Mỹ Mỹ từng khiến dư luận phẫn nộ khi khoe xe sang, túi hiệu và tự xưng là “quan chức Hội Chữ thập đỏ”, khiến niềm tin của công chúng vào tổ chức nhân đạo này bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sự việc từng buộc cơ quan chức năng phải lên tiếng đính chính và khiến hình ảnh của Hội Chữ thập đỏ Trung Quốc sụt giảm trong nhiều năm.
Giờ đây, khi Weibo và Douyin đồng loạt khóa tài khoản của Quách Mỹ Mỹ, người ta xem đó là sự kết thúc tất yếu cho một hành trình đầy tai tiếng. Dù từng có cơ hội làm lại, cô vẫn chọn con đường cũ, tự đẩy mình ra khỏi không gian công cộng. Công chúng không còn quan tâm đến việc cô ở đâu hay làm gì, mà chỉ xem Quách Mỹ Mỹ như tấm gương cho hậu quả của việc sống lệch chuẩn và coi thường pháp luật.
Nhiều tờ báo Trung Quốc nhận định sự việc này mở ra hướng đi cứng rắn hơn trong việc quản lý người nổi tiếng trên mạng xã hội. Các nền tảng đang siết chặt quy định, loại bỏ những cá nhân có ảnh hưởng xấu, đặc biệt là những người từng vướng vòng lao lý nhưng vẫn lợi dụng danh tiếng để trục lợi.
Quách Mỹ Mỹ từng nói trong một buổi livestream trước khi bị cấm rằng: “Mọi người ghét tôi vì tôi sống thật”. Nhưng với khán giả Trung Quốc, điều họ ghét không phải sự thật, mà là cách cô chọn biến “sự thật” thành cái cớ cho những hành vi đi ngược chuẩn mực xã hội. Và khi Weibo cùng Douyin dứt khoát “khóa cửa” với cô, dư luận xem đó như một lời khẳng định: xã hội không còn chỗ cho những người liên tục vi phạm mà không biết hối cải.
MC Cát Tường khiến khán giả không khỏi xót xa khi chia sẻ loạt hình ảnh ngôi nhà của gia đình tại Huế bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau bão.
Tối 6/11, tâm bão số 13 đã đi sâu vào đất liền gây gió giật dữ dội và mưa lớn trên diện rộng. Cơn bão này đã gây ra nhiều thiệt hại, làm ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân.
Hôm 6/11, gia đình MC Cát Tường bay từ TP HCM ra Huế sau khi tỉnh này trải qua đợt mưa lũ kéo dài với nhiều kỷ lục về đỉnh lũ và lượng mưa.
Theo thống kê, sau gần một tháng mưa lũ, Huế có 15 người chết, một người bị thương, hơn 100.000 ngôi nhà bị ngập, nhiều tuyến đường bị nhấn chìm hoặc sạt lở, gây hư hại cơ sở hạ tầng. May mắn, căn nhà của Cát Tường gần cầu Bạch Hổ vẫn giữ nguyên kết cấu. Ngôi nhà này được xây dựng từ năm 2005, dùng để thờ phụng vì bố mẹ cô đã chuyển vào TP HCM sinh sống.
Cô và gia đình đã phải di chuyển ra khách sạn ngủ vì lo lắng bão tiến vào khu vực Nam Trung Bộ.
Qua những bức ảnh được chia sẻ, căn nhà tại Huế của Cát Tường bị ảnh hưởng nặng nề khi tường nhà, xe máy và nền nhà đều phủ kín bùn đất. Gương mặt nữ MC hiện rõ sự bàng hoàng, lo lắng khi tận mắt chứng kiến cảnh tượng tan hoang sau bão.
Cô chia sẻ: "Quê hương là chùm khế ngọt. Nhà em tại Bùi Thị Xuân - Cầu Lòn Huế. Chiều 6/11/2025. Bão đang vào khu vực Nam Trung Bộ, gia đình em phải ra khách sạn ngủ và chỉ biết cầu mong cho tất cả bà con được bình an. Xem tin tức mà sợ quá".
Quách Thái Công là một nhà thiết kế nội thất nhưng nổi tiếng như một "celleb" (người nổi tiếng), đặc biệt với các phát ngôn "sống sang" gây tranh cãi.
Thái Công mở phòng tranh
Mới đây, nhà thiết kế Quách Thái Công khai trương Thái Công Art Gallery (66-68 Hai Bà Trưng, phường Sài Gòn, TP HCM). Đặc biệt, nhà thiết kế Quách Thái Công lần đầu làm giám tuyển tranh Bùi Tiến Tuấn (họa sĩ tranh lụa nổi tiếng). Tin nhà thiết kế Quách Thái Công lần đầu giám tuyển tranh của họa sĩ Bùi Tiến Tuấn khiến không ít người bất ngờ.
Nói về việc hợp tác với nhà thiết kế Quách Thái Công, họa sĩ Bùi Tiến Tuấn chia sẻ: "Nhà thiết kế Quách Thái Công đã đưa ra lời mời quá đỗi chân tình và thuyết phục: "Tôi rất muốn mời anh Tuấn là hoạ sĩ solo khai trương không gian Thái Công Art Gallery tại showroom của mình".
Quách Thái Công chia sẻ: "Giữa trung tâm Sài Gòn, Thái Công chính thức giới thiệu Thái Công Art Gallery, một không gian nơi nghệ thuật bước vào đời sống thượng lưu và làm giàu cho tâm hồn mỗi người thưởng lãm.
Phòng triển lãm được đặt tại lầu 3 của tòa nhà 8 tầng thuộc Thái Công Interior Design Showroom tại 66-68 Hai Bà Trưng ở Sài Gòn, như một cánh cửa dẫn lối vào thế giới của cái đẹp đỉnh cao.
Một cuộc đối thoại nghệ thuật mới đang được khởi tạo tại đây, nơi nhà thiết kế nội thất Quách Thái Công với vai trò giám tuyển, là người tuyển chọn, định hướng và kể câu chuyện nghệ thuật qua cách phối hợp và trưng bày từng tác phẩm, tin rằng tranh và điêu khắc không chỉ là vật trưng bày.
Chúng mang linh hồn và cá tính riêng, cần được đặt vào đúng không gian để tỏa sáng. Trong kiến tạo ấy, nghệ thuật không đứng yên trên bức tường, mà trở thành hơi thở của phong cách sống, phản chiếu chiều sâu văn hóa và tầm vóc của người sở hữu".
Quách Thái Công nói thêm: "Từ trước đến nay, tôi luôn xem nghệ thuật là linh hồn của không gian sống. Một căn nhà đắt tiền chưa chắc là một căn nhà sang trọng, nếu thiếu nghệ thuật hiện diện. Tôi mở Thái Công Art Gallery để hoàn thiện vòng tròn thẩm mỹ trong triết lý thiết kế của mình: từ kiến trúc, nội thất cho đến mỹ thuật.
Không gian này cho phép tôi chọn lọc, giám tuyển và giới thiệu những tác phẩm xứng đáng với chuẩn mực tinh tế mà tôi theo đuổi. Tôi muốn giúp công chúng Việt Nam được tiếp cận nghệ thuật theo cách tự nhiên nhất: không đứng sau dây chắn bảo tàng, mà ngay trong chính không gian sống của họ. Nghệ thuật phải sống. Nghệ thuật phải có người sở hữu, gìn giữ và yêu thương".
Nói về gallery của mình, Quách Thái Công bảo: "Tôi muốn nơi đây trở thành điểm hẹn của giới yêu nghệ thuật, nơi những tài năng được trân trọng và nâng tầm. Không chỉ triển lãm, tôi muốn xây dựng thị trường nghệ thuật thực thụ, nơi người nghệ sĩ được trả giá xứng đáng với lao động sáng tạo của họ, và người sưu tầm được sở hữu những tác phẩm có giá trị bền vững theo thời gian.
Trong tương lai, Thái Công Art Gallery sẽ không chỉ dừng lại ở Việt Nam. Tầm nhìn của tôi là đưa nghệ sĩ Việt ra quốc tế và đưa những tên tuổi quốc tế đến Việt Nam. Một cầu nối văn hoá, nơi cái đẹp không có biên giới. Tôi tin rằng nghệ thuật chính là cách chúng ta khẳng định vị thế văn minh của một xã hội. Và hành trình này chỉ mới bắt đầu".
Quách Thái Công thường khiến cõi mạng phát sốt
Với cư dân mạng, cái tên Quách Thái Công đã quá ư nổi tiếng. Những màn khoe nhà, khoe đồ dùng hạng sang từ biệt thự, siêu xe đến cái chén ăn hột vịt lộn, đồ gắp đá cũng phải sang tới nóc của Quách Thái Công làm "cõi mạng" dậy sóng. Những phát ngôn về "phong cách sống" hay đánh giá sản phẩm của Quách Thái Công từng khiến cư dân mạng "tụt huyết áp" không ít lần.
Được giới thiệu là nhà thiết kế nội thất người Đức gốc Việt, Quách Thái Công nổi danh là người chuyên thiết kế nội thất cho giới nhà giàu, truyền bá phong cách sống thượng lưu, đúng với mục tiêu "phục vụ 10% của 1% người giàu ở Việt Nam".
Thời gian gần đây, Thái Công quyết định mở gian hàng bán đồ super luxury (siêu cao cấp) trên TikTok Shop. Và cửa hàng online này đã khiến cơ số dân mạng "phải uống thuốc tăng cường sức lực" để chống chọi với những con số áp giá cho sản phẩm mà họ nhìn thấy.
Chẳng hạn, một chiếc bình hoa màu xanh nhìn khá đơn giản có giá hơn 235 triệu đồng, dụng cụ gắp đá có giá khoảng 10 triệu đồng, hộp đựng khăn giấy hơn 31 triệu đồng, xô đựng đá 70,3 triệu đồng, nến thơm cũng có giá dao động 3 triệu đồng đến hơn 20 triệu đồng,...
Trước đó, Thái Công cũng khiến cư dân mạng mắt tròn mắt dẹt khi chia sẻ "12 vật dụng tút vẻ đẹp trai" của mình. Thái Công cho biết thương hiệu kem đánh răng yêu thích của mình là Marvis – thương hiệu nha khoa cao cấp đến từ đất nước Ý, có giá khoảng 10 EUR. Sau đó, ông giới thiệu công dụng cũng như giải thích chất lượng xịn xò của sản phẩm này.
Tuy nhiên, gây tranh cãi nhất ở đây là đoạn Thái Công so sánh kem đánh răng cùng một thương hiệu Colgate được sản xuất ở Đức và Việt Nam, NTK cho biết cảm nhận của mình như sau: Cái mùi khác hoàn toàn. Thái Công không thể tìm được kem đánh răng ở Việt Nam nào có mùi thơm như bên Đức.
Cùng một hiệu lớn nhưng kem đánh răng sản xuất ở Việt Nam cảm giác như xà bông trong miệng. Mỗi lần Thái Công dùng có cảm giác khó chịu, buồn nôn.
Trong clip giới thiệu nhà với vợ chồng đại gia Quận 7 - Đoàn Di Băng và Nguyễn Quốc Vũ, Thái Công đã nói rằng: "Cái toilet mà còn để bên cạnh bồn tắm thì làm sao hiểu được phong cách sống". Thái Công cũng từng chia sẻ "cực gắt" về chuyện đi du lịch. Theo đó ông cho rằng nếu đi máy bay, ít nhất phải đi hạng thương gia hoặc hạng nhất không thì thôi.
"Nếu không tiền thì anh không đi, anh ở nhà. Vì anh biết đi du lịch hạng rẻ tiền rất mệt mỏi, từ việc phải tự check-in, ra xếp hàng… rồi bay qua New York phải đổi vé, chờ đợi 4 - 5 tiếng đồng hồ quá mệt mỏi". Hay "Tôi rất kỵ đi đến đâu mà bắt cởi giày nhưng lên du thuyền thì cởi giày là phong tục bình thường... Còn nếu ai mời Thái Công về nhà mà bắt phải cởi giày thì Thái Công sẽ đi về".
Những phát ngôn
Vợ chồng Đoàn Di Băng và vợ chồng Thái Công trong một buổi hội tụ
Nhưng mới đây, Thái Công bị nghi ngờ xài túi Hermès "pha ke". Cụ thể, trong một video "đập hộp" (unbox) đăng tải hồi tháng 7 năm ngoái, Thái Công khoe chiếc Hermès Birkin 35 Miel Shiny Porosus Crocodile Palladium Hardware.
NTK nội thất này cho biết phải chi trả 1,7 tỉ đồng để sở hữu món đồ. Tuy nhiên, cộng đồng mạng nhận thấy một số chi tiết khác biệt trên sản phẩm của Thái Công so với một số mẫu túi khác thuộc dòng này.
Chiếc Hermès Birkin 35 Miel Shiny Porosus Crocodile Palladium Hardware của NTK không có dấu móng ngựa (HSS, viết tắt của "Horseshoe Stamp"). Trên thực tế, dấu móng ngựa chỉ dành cho những đơn hàng được đặt riêng.
Vì thế, một số ý kiến cho rằng món đồ của Thái Công là phiên bản bình thường. Hiện nay, tranh cãi về việc NTK này sử dụng túi thật hay giả vẫn tiếp diễn trên mạng xã hội.
Chuyện Ngân chia tay Viễn trong tập 20 của “Cách em 1 millimet” khiến Phan Minh Huyền bị nhiều khán giả bức xúc, khó chịu.
Phía sau màn khóa môi “ngọt như đường cát” của Phan Minh Huyền và Mạnh Trường
Phan Minh Huyền khiến nhiều khán giả khó chịu trong tập 20 “Cách em 1 millimet”
Tập 20 phim “Cách em 1 millimet” vừa phát sóng tối thứ Sáu (7/11) đã tạo nên những tranh cãi sôi nổi trên một số diễn đàn chuyện Ngân bày tỏ lý do rời xa Viễn và chọn Nghiêm làm chồng.
Ngân và Viễn vốn là đôi thanh mai trúc mã, lớn lên cùng nhau và luôn dành cho nhau tình cảm đặc biệt. Họ từng khăng khít đến mức khi biết người mình vừa đấm là Nghiêm - chồng của Ngân, Đức đã bàng hoàng hỏi lại: “Không phải chồng chị Ngân là anh Viễn à?”. Cũng chính Đức tỏ rõ sự bức xúc khi cho rằng Ngân đã chọn nhầm một người đàn ông tồi như Nghiêm “vừa thiếu tài năng lại chẳng có đạo đức”.
Những tập phim đang phát sóng, đặc biệt là tập 19 và 20 là những tập mà Phan Minh Huyền rất yêu thích, bởi vai Ngân do cô đảm nhận có nhiều diễn biến chiều sâu về tâm lý. Ngân biết chồng có những mối quan hệ không trong sáng với thực tập sinh, nhưng khi tận mắt thấy clip bằng chứng về việc này, Ngân mới nhìn rõ được hơn sự tệ bạc của chồng.
Điều đó khiến Ngân nhớ lại trước đây, khi mình quyết định chọn Nghiêm, Ngân và Viễn đã từng đối diện, thẳng thắn nói về tình cảm của mình. Ngân giải thích vì sao cô lại chọn Nghiêm, chứ không phải người đàn ông mà trái tim cô luôn hướng đến.
Ngân nói, cô chọn Nghiêm vì “Nghiêm đặt tôi trong lòng. Tôi là duy nhất của anh ấy”.
“Thế còn tôi thì sao?” – Viễn hỏi lại. “Tôi không có bà trong lòng à? Thế thì tất cả những dây dưa, mập mờ của chúng ta bao nhiêu năm qua là cái gì? Là cái gì hả? Nói đi”.
Ngân trào nước mắt: “Thì là dây dưa, mập mờ đấy! Lúc nào tôi cũng phải đi tranh vị trí xem tôi là thứ mấy trong lòng của ông. Nếu không có tôi thì ông còn My, còn Thanh, còn Trà, còn rất nhiều người khác nữa. Tôi quá mệt mỏi rồi!”.
Đây là đoạn Ngân - Viễn đối thoại trong quá khứ, không phải trong hiện tại như nhiều khán giả đang hiểu lầm và trách Ngân "đã có chồng con còn nói chuyện mập mờ với người cũ'.
Tuy nhiên, chính đoạn đối thoại cao trào trong quá khứ ấy của Ngân - Viễn đã tạo nên cuộc tranh luận sôi nổi trong giới chị em về sự mập mờ trong tình yêu và câu hỏi muôn thuở: Phụ nữ nên chọn người yêu mình hay người mình yêu.
Nhiều khán giả cho rằng, Ngân quá cẩn trọng trong tình cảm, nên đã chọn nhầm người đàn ông tồi mà không nhận ra tình yêu chân thành của Viễn - người đã bên cô nhiều năm. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng đây là tình huống rất đời, bởi không ít phụ nữ ngoài đời cũng giống như Ngân: luôn chọn sự an toàn thay vì cảm xúc thật.
Trước những tranh luận ấy, Phan Minh Huyền đã “bảo vệ” nhân vật của mình bằng cách spoil đôi chút rằng sắp tới phim sẽ hé lộ những bí mật giúp khán giả hiểu hơn về lựa chọn của Ngân.
Tuy nhiên, ở góc độ một người phụ nữ, cô chia sẻ: “Trước những dang dở như Ngân và Viễn, tôi nghĩ rằng trong tình yêu đàn ông khi yêu nên nói rõ, nên tỏ tình thẳng thắn. Phụ nữ dù thông minh, thấu hiểu đến đâu cũng cần một lời nói để an lòng.
Nghệ sĩ Ưu tú Chí Trung: “Tôi giàu có hơn tất thảy mọi người”
Giống như cặp đôi Ngân - Viễn, trong lòng biết là yêu nhau, nhưng Viễn chưa bao giờ nói ra, chỉ âm thầm quan tâm, giúp đỡ, trong khi xung quanh anh lại có quá nhiều cô gái khác vây lấy. Thành thử, Ngân không hiểu tình cảm của Viễn dành cho mình là gì, có thật sự yêu mình hay không?
Tôi nghĩ sự mập mờ trong tình cảm chỉ khiến người ta thêm nuối tiếc. Nếu thật sự thương yêu nhau, hãy rõ ràng”.ạo Trong vai Ngân của “Cách em 1 millimet”, Phan Minh Huyền nhận được nhiều lời khen ngợi: từ phong cách tổng tài hiện đại, gu thời trang sang trọng – thanh lịch – thời thượng gợi nhớ đến hình ảnh Vân Trang trong “Thương ngày nắng về”.
Những tập 19 - 20, đối diện với sự tệ bạc, không chung thủy của chồng, Phan Minh Huyền đã cho thấy diễn xuất tinh tế của cô khi vừa đau đớn, vừa có sự chịu đựng nhưng cũng thoáng đâu đó chút “không quá quan tâm”, bởi tình cảm giữa cô và Nghiêm cũng đã “lạnh” từ lâu.
Tình cảm và tình cảnh của vợ chồng Ngân – Nghiêm, cùng mối quan hệ nhiều day dứt giữa Ngân – Viễn, đang bước vào những diễn biến bất ngờ, khiến khán giả hồi hộp chờ đợi những tập tiếp theo của bộ phim.
Johnny Depp khiến người hâm mộ phấn khích khi để ngỏ khả năng tái xuất trong phần tiếp theo của “Pirates of the Caribbean”.
Ngày 7/11, tại buổi ra mắt phim “Modi”, nam diễn viên Johnny Depp lần đầu lên tiếng về tin đồn anh có thể trở lại với vai thuyền trưởng Jack Sparrow trong phần 6 của loạt phim “Pirates of the Caribbean”. Khi được phóng viên Entertainment Tonight hỏi về khả năng này, Johnny Depp trả lời ngắn gọn: “Ồ, điều đó sẽ vui đấy.” Dù lời đáp không khẳng định điều gì cụ thể, nhiều khán giả cho rằng đây là tín hiệu cho thấy anh chưa hoàn toàn khép lại cánh cửa với nhân vật đã gắn bó hơn 15 năm.
Trước đó, hãng phim xác nhận phần 6 của “Pirates of the Caribbean” đang trong giai đoạn phát triển, khiến người hâm mộ khắp thế giới nóng lòng chờ xem liệu Johnny Depp có tái xuất trong vai diễn biểu tượng. Nhà sản xuất Jerry Bruckheimer cũng từng chia sẻ: “Nếu anh ấy thích cách kịch bản được viết, tôi nghĩ anh ấy sẽ tham gia. Mọi chuyện đều nằm ở những gì được thể hiện trên trang giấy.” Câu nói này càng làm dấy lên hy vọng rằng Disney có thể mở lại cánh cửa cho Johnny Depp sau thời gian dài vắng bóng.
Johnny Depp khiến người hâm mộ phấn khích khi để ngỏ khả năng tái xuất trong phần tiếp theo của “Pirates of the Caribbean”. IG.
Johnny Depp, sinh năm 1962, từng là một trong những ngôi sao hàng đầu Hollywood với nhiều vai diễn để đời như trong “Edward Scissorhands”, “Alice in Wonderland” và “Pirates of the Caribbean”. Tuy nhiên, năm 2022, sự nghiệp của anh rẽ sang hướng khác sau vụ kiện tụng ồn ào với người tình cũ Amber Heard. Cuộc chiến pháp lý đã khiến danh tiếng của Johnny Depp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhiều hãng phim đình chỉ hợp đồng, trong đó có Disney, đơn vị sản xuất loạt phim “Pirates of the Caribbean”, và hãng Warner Bros. với vai Grindelwald trong “Fantastic Beasts”.
Sau khi tòa án tuyên Johnny Depp thắng kiện trong vụ phỉ báng vào cuối năm 2022, anh dần trở lại với các hoạt động nghệ thuật. Dự án phim “Modi”, lấy cảm hứng từ cuộc đời họa sĩ Amedeo Modigliani, là bước đi đầu tiên trong hành trình tái thiết sự nghiệp của anh. Tại buổi công chiếu, Johnny Depp xuất hiện điềm tĩnh, cười nhiều hơn và không né tránh những câu hỏi liên quan đến quá khứ. Anh nói: “Tôi chỉ muốn được làm việc và kể những câu chuyện mà mình tin là xứng đáng được kể.”
Giới chuyên môn nhận định, việc Johnny Depp để ngỏ khả năng quay lại với “Pirates of the Caribbean” có thể là động thái thăm dò phản ứng dư luận, đồng thời thể hiện sự cởi mở với những cơ hội hợp tác mới. Nhiều fan lâu năm bày tỏ rằng không ai có thể thay thế được Johnny Depp trong hình ảnh thuyền trưởng Jack Sparrow – người đã giúp loạt phim đạt doanh thu hàng tỷ USD trên toàn cầu.
Nữ diễn viên Kim Hee Ra hiện làm công việc hướng dẫn viên du lịch tại Việt Nam, có cuộc sống lặng lẽ, kín tiếng.
Mới đây, tại chương trình The World of Exclusives phát sóng ngày 6/11 trên kênh MBN, Kim Hee Ra – nữ diễn viên quen thuộc qua các bộ phim Nàng Dae Jang Geum và Lee San - Triều đại Chosun đã chia sẻ về quãng thời gian chống chọi với căn bệnh ung thư vú và cuộc sống hiện tại.
Kim Hee Ra kể lại: “Khi đang tắm, tôi phát hiện có một khối u ở ngực phải. Lo lắng, tôi đến bệnh viện kiểm tra và được chẩn đoán mắc ung thư vú". Cô cho biết, sau khi phát hiện bệnh ở giai đoạn 2 vào năm 2020, bản thân đã trải qua 18 đợt hóa trị và 33 buổi xạ trị.
Nữ diễn viên Kim Hee Ra từng có khoảng thời gian chiến đấu với căn bệnh ung thư. (Ảnh: MBN)
“Cứ ba tuần một lần tôi phải hóa trị. Sau mỗi lần tiêm thuốc, tôi nôn ra mọi thứ, gần như không thể bò nổi. Cơ thể sưng phù đến mức tôi không thể đứng dậy được" - nữ diễn viên hồi tưởng về quãng thời gian khó khăn.
Kim Hee Ra chia sẻ, điều khiến cô tổn thương nhất không phải là cơn đau thể xác mà là cảm giác cô đơn. "Tôi đã ly hôn hơn 10 năm. Khi đổ bệnh, việc không có người thân bên cạnh thật đáng sợ. Người khác còn có chồng chăm sóc, an ủi, còn tôi phải tự mình vượt qua tất cả. Sự trống trải đó còn đau hơn cả quá trình điều trị ung thư" - cô tâm sự.
Sau khi được tuyên bố khỏi bệnh, Kim Hee Ra vẫn gặp nhiều trở ngại để trở lại với nghệ thuật. Cô nói: “Cơ thể tôi gần như tăng gấp đôi vì tác dụng phụ của hóa trị. Trong tình trạng như vậy, tôi không thể tiếp tục diễn xuất được".
Mang trong mình khao khát thay đổi, Kim Hee Ra quyết định sang Việt Nam sinh sống. Hiện tại, nữ diễn viên đang bắt đầu một cuộc sống mới với công việc hướng dẫn viên du lịch. Cô chia sẻ: “Sau khi ngã quỵ vì bệnh tật, tôi nhận ra rằng tiền bạc, danh tiếng hay thành công đều trở nên vô nghĩa. Tôi chỉ muốn nhắn nhủ với các con rằng hãy sống với đam mê và làm điều khiến mình hạnh phúc".
Phim Nàng Dae Jang Geum xoay quanh cuộc đời Dae Jang Geum, y nữ có thật triều đại Joseon (1506-1544). Tuy nhiên biên kịch đã hư cấu toàn bộ sự kiện, tình tiết lẫn nhân vật bên cạnh nữ chính.
Phim từng đạt mức rating kỷ lục 57,8% tại Hàn Quốc - con số trong mơ mà đến nay hầu như không một bộ phim cổ trang nào có thể tiệm cận. Tại thời điểm phát sóng, bộ phim trở thành hiện tượng toàn cầu, từ châu Á đến Trung Đông, thậm chí còn được dịch ra hơn 90 ngôn ngữ và phát sóng ở hơn 90 quốc gia.
Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Hưng Yên đang tăng cường công tác xác minh nhận trở lại số công dân Việt Nam cư trú, lao động bất hợp pháp và hoạt động lừa đảo tại Campuchia.
Thông tin từ Công an tỉnh Hưng Yên cho biết, từ 1/07/2025 đến nay, theo sự chỉ đạo, phân công của lãnh đạo Công an tỉnh Hưng Yên, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh này đã tập trung tăng cường các biện pháp xác minh, cung cấp thông tin với Cục Quản lý xuất nhập cảnh-Bộ Công an, Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia phục vụ công tác bảo hộ, tiếp nhận số công dân Việt Nam có liên quan đến các hoạt động trấn áp tội phạm lừa đảo trực tuyến của các cơ quan chức năng tại Campuchia trao đổi.
Hình ảnh 37 người Việt Nam tháo chạy từ cơ sở lừa đảo trực tuyến tại Campuchia. Ảnh: CA Hưng Yên
Theo thống kê từ 1/7/2025 đến nay, có khoảng 20 công dân của tỉnh Hưng Yên được bảo hộ, tiếp nhận về qua các cửa khẩu quốc tế đường bộ giữa Việt Nam và Campuchia (Mộc Bài, Xa Mát...)
Công an tỉnh Hưng Yên cho biết, qua công tác tiếp nhận về, bước đầu xác định các công dân trên có các hoạt động phức tạp tại Campuchia như cư trú, ở lại trái phép, hoạt động trong các đường dây lừa đảo trực tuyến tại Campuchia.
Đáng chú ý, một số công dân bị dụ dỗ, mồi chài sang Campuchia theo các lời hứa hẹn làm việc nhẹ, lương cao nhưng khi sang Campuchia đều bị ép buộc, bóc lột sức lao động, đánh đập, sau đó tìm cách tháo chạy hoặc được cơ quan chức năng Campuchia giải cứu từ các trại lao động với bình phong là các công ty công nghệ, trò chơi trực tuyến.
Các công dân này khi được tiếp nhận trở về Việt Nam đều có sức khỏe yếu, trên cơ thể có nhiều vết thương do bị bạo hành, đánh đập trong thời gian dài.
Sau khi được tiếp nhận các công dân trên sẽ được hỗ trợ y tế và bàn giao cho Cơ quan điều tra có thẩm quyển để điều tra, xử lý theo các quy định của pháp luật.
Lực lượng công an ở TP.Huế kịp thời giải cứu nam thanh niên bị các đối tượng lừa đảo “bắt cóc online” và tống tiền 350 triệu đồng.
Di tích nghìn năm tuổi bị ngập nước kéo dài, lãnh đạo TP Huế phê bình đơn vị quản lý
Cặp vợ chồng mất hơn 500 triệu đồng sau cuộc gọi mạo danh công an phường
Ngày 8/11, theo tin từ Công an phường Kim Long, TP.Huế, cơ quan này vừa kịp thời giải cứu nam thanh niên bị “bắt cóc online” và tống tiền 350 triệu đồng.
Nạn nhân bị "bắt cóc online" là anh P.A.K (SN 2007, trú phường Kim Long).
Gia đình anh K viết thư cảm ơn Công an phường Kim Long và Công an TP.Huế sau khi anh này được giải cứu khỏi vụ "bắt cóc online". Ảnh: C.A.
Theo thông tin ban đầu, vào ngày 7/11, anh K nhận được cuộc gọi qua mạng xã hội Zalo từ các đối tượng lừa đảo. Các đối tượng lừa đảo xưng là công an và nói với K rằng thanh niên này đang bị người khác truy tìm để sát hại.
Lợi dụng tâm lý sợ hãi của anh K, các đối tượng lừa đảo yêu cầu thanh niên này không được báo sự việc cho gia đình và cơ quan chức năng. Tiếp đó, anh K được yêu cầu đặt Grab đi đến một nhà nghỉ trên địa bàn TP.Huế và cài đặt ứng dụng Zoom để “làm việc” trực tuyến.
Tại nhà nghỉ, các đối tượng yêu cầu anh K làm theo chỉ dẫn để lấy hình ảnh nhạy cảm. Sau khi lấy hình ảnh nhạy cảm của anh K, các đối tượng liên hệ gia đình anh này đe dọa phát tán hình ảnh nếu không chuyển 350 triệu đồng.
Nhận được tin báo, Công an phường Kim Long đã nhanh chóng phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP. Huế triển khai các biện pháp nghiệp vụ truy tìm anh K.
Chỉ trong thời gian ngắn, lực lượng công an phát hiện anh K đang di chuyển bằng Grab đến đầu đường Hồ Đắc Di, TP. Huế. Anh K được đưa trở về nhà an toàn trong niềm xúc động của gia đình.
Sau khi anh K được giải cứu thoát khỏi vụ "bắt cóc online", gia đình anh này đã viết thư cảm ơn Công an phường Kim Long và Công an TP.Huế.
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết, cơ quan điều tra đã tiến hành kê biên hai tài sản của Hoàng Hường, ước tính trị giá trên 300 tỷ đồng để khắc phục hậu quả thiệt hại trong vụ án.
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 chiều 8/11, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an đã cung cấp một số thông tin đáng chú ý về vụ án Hoàng Hường.
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho biết, liên quan vụ Hoàng Hường, tháng 10/2025 Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 6 đối tượng.
Ngày 27/10, qua công tác điều tra mở rộng vụ án cơ quan điều tra khởi tố thêm một bị can là Nguyễn Thị Tường An, sinh năm 1993, cùng tội danh "Vi phạm quy định về kế toán, gây hậu quả nghiêm trọng".
"Hành vi của đối tượng này là giúp việc, giúp sức cho Hoàng Hường trong việc che giấu doanh thu, giảm thuế phải nộp. Bên cạnh đó thì cơ quan điều tra cũng đã tiến hành kê biên hai tài sản của Hoàng Hường, ước tính trị giá trên 300 tỷ đồng để khắc phục hậu quả thiệt hại trong vụ án", Thiếu tướng Toản nói và cho biết vụ án vẫn đang tiếp tục trong quá trình điều tra, Bộ Công an sẽ thông tin nếu có diễn biến mới.
Hoàng Thị Hường bị khởi tố. Ảnh: Chinhphu.vn
Trước đó, ngày 1/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với Hoàng Thị Hường (tên thường gọi là Hoàng Hường) về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Cơ quan điều tra đã phát hiện vi phạm quy định về kế toán, gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại các Công ty, hộ kinh doanh thuộc hệ sinh thái Hoàng Hường. Đối tượng đứng đầu hệ sinh thái này từng xuất hiện trên mạng xã hội như một nữ doanh nhân thành đạt với hình ảnh tự tin, phô trương sự giàu có.
Hoàng Hường còn gây chú ý bởi danh sách dài những sai phạm liên quan quảng cáo thực phẩm chức năng, phát ngôn miệt thị cộng đồng và các hoạt động kinh doanh gây tranh cãi.
18 công ty, 25 hộ kinh doanh và 44 cá nhân đứng tên kinh doanh nằm trong hệ sinh thái do Hoàng Hường lập ra để kinh doanh bán các sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ cùng một số sản phẩm khác. Mặc dù là người điều hành toàn bộ hoạt động kinh doanh nhưng đây là cách đối tượng này ngụy biện cho hành vi của mình.
Để thực hiện hành vi trốn thuế, Hường đã chỉ đạo nhân viên áp doanh thu vào các hộ kinh doanh và các cá nhân đăng ký kinh doanh. Kết quả điều tra ban đầu xác định, từ tháng 1/2021 đến tháng 6/2025, Hoàng Hường đã để ngoài sổ sách kế toán doanh thu gần 1.800 tỷ đồng, kê sai quy định thuế Giá trị gia tăng doanh thu gần 2.100 tỷ đồng.
Với các hành vi vi phạm, cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố 6 bị can về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, gồm Hoàng Thị Hường cùng 2 em rể và 3 nhân viên.
Đến ngày 29/10, cơ quan điều tra khởi tố bị can, bắt tạm giam thêm 1 bị can là Nguyễn Thị Tường An (sinh năm 1993, Tây Hồ, TP.Hà Nội) về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Hoàng Hường sinh năm 1987, quê Phú Thọ, được biết đến là một doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực dược phẩm và sức khỏe. Hiện, trên các trang mạng xã hội cá nhân, Hoàng Hường tự giới thiệu là chủ chuỗi phòng khám Nha khoa Quốc tế Hoàng Hường Confident Smile tại Hà Nội.
Hoàng Hường từng vướng vào nhiều lùm xùm liên quan đến hoạt động kinh doanh và phát ngôn trên mạng xã hội. Năm 2020, Hoàng Hường từng đăng tải thông tin không chính xác về tình hình mưa bão tại Quảng Bình, gây ảnh hưởng đến uy tín và công tác hỗ trợ khắc phục hậu quả của địa phương.
Các công ty bảo hiểm Obamacare đặt cược 400 tỷ đô la vào việc Đảng Dân chủ đóng cửa chính phủ
American Resolve
Nov. 08, 2025
Các công ty bảo hiểm y tế chưa bao giờ may mắn đến thế. Cổ phiếu của họ đã tăng hơn 1,000 phần trăm kể từ khi Obamacare được thông qua, và hiện họ nhận được khoảng một nghìn tỷ đô la trợ cấp liên bang mỗi năm.
Với số tiền thuế khổng lồ đó, chính trị chắc chắn sẽ đi theo dòng tiền - và gần đây, ngành công nghiệp này đã chuyển sang khuynh hướng cực tả.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống gần đây nhất, các công ty bảo hiểm đã đóng góp cho Kamala Harris nhiều gấp năm lần so với Donald Trump. Blue Shield of California đã quyên góp 500,000 đô la và UnitedHealth đã quyên góp 75,000 đô la cho nỗ lực vận động tranh cử của Thống đốc Gavin Newsom, Dự luật 50, dự luật có thể trao cho Đảng Dân chủ và các công ty bảo hiểm y tế thêm tới năm ghế trong Quốc hội. Dự luật 50 của Newsom đã giành chiến thắng vào tuần trước, làm tăng cơ hội Đảng Dân chủ giành lại Hạ viện và thực hiện chương trình nghị sự cấp tiến của họ, bao gồm cả việc luận tội Tổng thống Donald Trump.
Chiến lược này dường như đang mang lại hiệu quả. Đảng Dân chủ tại Quốc hội đang trả ơn bằng cách đóng cửa chính phủ để giữ 400 tỷ đô la tiền trợ cấp Obamacare chảy từ người đóng thuế Mỹ sang các công ty bảo hiểm — và do đó quay trở lại với Đảng Dân chủ.
Đây là những khoản trợ cấp tạm thời được tăng cường trong thời kỳ COVID mà Đảng Dân chủ và các công ty bảo hiểm của họ muốn biến thành vĩnh viễn. Các công ty bảo hiểm đã lén lút đăng ký cho những người thậm chí còn không biết mình có bảo hiểm và không sử dụng các chính sách, do đó đổ thêm tiền liên bang vào kho bạc của công ty bảo hiểm mà không yêu cầu bất kỳ khoản chi nào từ phía công ty bảo hiểm. Đây là một trò lừa đảo với quy mô và tính chất hai mặt chỉ có thể đạt được khi kết hợp giữa chủ nghĩa thân hữu doanh nghiệp và ngân sách liên bang phình to.
Và sự bảo trợ chính trị không dừng lại ở đó. Các công ty bảo hiểm y tế đã và đang trả lại tiền cho Đảng Dân chủ. Năm nay, họ đã tăng phí bảo hiểm Obamacare lên 26%, mặc dù tổng chi phí chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ chỉ tăng khoảng 6%.
Điều này hoàn toàn trái ngược với năm ngoái, khi các công ty bảo hiểm chỉ tăng phí bảo hiểm ở mức 4% khi Joe Biden và Kamala Harris tái tranh cử. Liệu các công ty bảo hiểm chỉ đơn giản là hoãn lỗ sang năm nay, hay họ đang tích cực trừng phạt các đảng viên Cộng hòa, những người sẽ phải đối mặt với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm sau? Chiêu trò này đạt được cả hai mục tiêu.
Hơn nữa, việc chính phủ đóng cửa do công ty bảo hiểm y tế này dẫn đầu còn có tác dụng hỗ trợ các mục tiêu đóng cửa gây tranh cãi khác của đảng Dân chủ, chẳng hạn như giữ lại gần 200 tỷ đô la tiền trợ cấp chăm sóc sức khỏe miễn phí cho người nhập cư bất hợp pháp.
Trong khi đó, các công ty bảo hiểm y tế không sử dụng các khoản trợ cấp liên bang để mang lại lợi ích cho người đóng thuế và người trả phí. Trên thực tế, giống như phần lớn ngân sách liên bang, tiền của chúng ta đang bị lãng phí.
Các kiểm toán viên liên bang dự đoán rằng việc tính phí quá mức của Medicare Advantage sẽ vượt quá 1 nghìn tỷ đô la trong thập kỷ này. Năm nay, Chính quyền Trump đã tăng khoản thanh toán Medicare thêm 25 tỷ đô la, trong đó riêng UnitedHealthcare có thể nhận được khoảng 7 tỷ đô la.
Ngay sau đó, tờ Wall Street Journal đưa tin United Healthcare, công ty bảo hiểm Obamacare lớn nhất, đã trả 9 tỷ đô la cho AARP—về cơ bản là để đóng dấu tên mình lên các chương trình Medicare của công ty. Điều này diễn ra trong bối cảnh United đang phải đối mặt với một cuộc điều tra liên bang về việc tính phí quá cao của Medicare, một rủi ro có thể đe dọa khả năng thanh toán dài hạn của công ty.
Hãy tưởng tượng nếu 9 tỷ đô la đó được chuyển cho bệnh nhân. Liệu điều này có giúp ích gì cho người cao tuổi hay không vẫn chưa rõ ràng.
Nếu Đảng Cộng hòa đồng ý gia hạn trợ cấp Obamacare, điều này nên đi kèm với một điều kiện: bắt các công ty bảo hiểm phải trả tiền cho đặc quyền này. Một lựa chọn là thông qua Đạo luật NO UPCODE lưỡng đảng, điều này sẽ hạn chế việc tính phí quá cao của Medicare Advantage trong ngành. Nó sẽ giúp chấm dứt việc sử dụng các chẩn đoán không chính xác hoặc phóng đại để thổi phồng yêu cầu bồi thường.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội ước tính biện pháp này sẽ tiết kiệm cho người nộp thuế 124 tỷ đô la. Một nửa có thể gia hạn trợ cấp Obamacare trong hai năm; phần còn lại có thể giảm thâm hụt.
Sau khi tăng phí bảo hiểm, cắt giảm phúc lợi và đối mặt với các cuộc điều tra liên bang về việc tính phí quá cao cho Medicare, các công ty bảo hiểm cần xây dựng lại niềm tin của công chúng, chứ không phải thử thách nó.
Ủng hộ việc đóng cửa chính phủ để lấy 400 tỷ đô la là cách tiếp cận sai lầm — và chắc chắn sẽ gây ra phản ứng dữ dội, tiêu cực từ công chúng.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. Vì một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hãy ghé thăm chúng tôi, hãy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
