Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Các biện pháp đối phó của NATO chống lại ĐCSTQ tiến thêm một bước
Trước tham vọng ngày càng tăng của ĐCSTQ, NATO và các quốc gia không thuộc NATO đang có những động thái tích cực để ngăn chặn sự bàng trướng của ĐCSTQ.
Cuộc chiến kéo dài giữa Nga và Ukraine đang nhanh chóng định h́nh lại cục diện quốc tế và gây áp lực chiến lược chưa từng có đối với ĐCSTQ. Ví dụ mới nhất là vào ngày 26/4, Bộ trưởng Quốc pḥng Hoa Kỳ đă mời “các bộ trưởng quốc pḥng và tướng lĩnh cấp cao từ 20 quốc gia thành viên NATO và các quốc gia không thuộc NATO “tổ chức một cuộc họp tại căn cứ quân sự của Hoa Kỳ ở Ramstein, Đức, để thảo luận về cách hiện đại hóa quân đội Ukraine. Bộ Ngoại giao ĐCSTQ nói rằng đây là sự khởi đầu của “một cuộc chiến đen tối mới” với ĐCSTQ.
Luận điệu ngoại giao của ĐCSTQ vẫn trung lập về cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, nhưng về bản chất th́ bí mật thoả thuận với Nga. Bất kể ĐCSTQ có cung cấp hỗ trợ đáng kể cho Nga hay không, hai dịp ngoại giao hiếm hoi sau đây có thể thể hiện đầy đủ ảnh hưởng quốc tế của ĐCSTQ (điều này không khiến ĐCSTQ phải trả giá đắt, miễn là nước này duy tŕ một tư thế ngoại giao mềm dẻo và chiến lược ngoại giao khôn khéo), nhưng ĐCSTQ đă từ bỏ và không thực hiện: Thứ nhất, ĐCSTQ có quan hệ mật thiết với Nga và Ukraine. Ukraine, Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ đều mời ĐCSTQ giúp làm trung gian hoà giải cho cuộc chiến Nga-Ukraine, nhưng ĐCSTQ đă phớt lờ. Thứ hai, liên quan đến các thỏa thuận an ninh sau chiến tranh, Ukraine đă nhiều lần đề xuất ĐCSTQ trở thành người bảo đảm an ninh cho Ukraine, cùng với Mỹ, Anh, Ba Lan, Đức, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ. Ông David Allahamia, một thành viên của phái đoàn Ukraine tham dự cuộc đàm phán Nga-Ukraine, tiết lộ vào ngày 3/4 rằng “Kiev đang đàm phán với Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao”, nhưng so với các nước khác, Trung Quốc có ít tiến triển hơn.
Lập trường này cho thấy ĐCSTQ đang che giấu điều ǵ đó. Phương Tây cũng biết quá rơ điều này. Thông qua cuộc gặp với ông Tập Cận B́nh vào ngày 19/3 và hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc-EU vào ngày 1/4, ĐCSTQ, Hoa Kỳ và EU về cơ bản đă làm rơ điểm mấu chốt của mỗi bên. Một điều quan trọng mà Mỹ và châu Âu đang làm cùng nhau thông qua cuộc chiến Nga-Ukraine là thúc đẩy việc hoàn thiện khái niệm chiến lược mới của NATO – một trong số đó tập trung vào việc đối phó với ĐCSTQ.
Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, khái niệm chiến lược mới của NATO đă được điều chỉnh một cách linh hoạt. Và kể từ khi hội nghị thượng đỉnh đặc biệt kỷ niệm 70 năm thành lập NATO vào tháng 12/2019 lần đầu tiên đưa vấn đề Trung Quốc vào chương tŕnh nghị sự chính thức, đối phó với ĐCSTQ đă trở thành một trong những vấn đề cốt lơi trong khái niệm chiến lược mới của NATO. Thông cáo chung của hội nghị thượng đỉnh NATO vào ngày 14/6/2021, lần đầu tiên nêu bật tham vọng quân sự của ĐCSTQ – “Tham vọng công khai và hành vi cứng rắn của Trung Quốc (ĐCSTQ) đặt ra một thách thức có hệ thống đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và các lĩnh vực liên quan đến an ninh của NATO”.
Cuộc chiến Nga-Ukraine năm nay đă đẩy nhanh quá tŕnh hoàn thiện khái niệm chiến lược mới của NATO. Từ ngày 6 đến ngày 7 tháng 4, vào thời điểm cuộc chiến Ukraine đang ở “giai đoạn quan trọng” như cách gọi của các nhà lănh đạo NATO, cuộc họp ngoại trưởng NATO không chỉ mời các ngoại trưởng Ukraine, Gruzia và các ngoại trưởng khác đến để thảo luận về cách đối phó với hành động gây hấn của Nga, mà cũng thảo luận về khái niệm chiến lược mới, “lần đầu tiên có tính đến ảnh hưởng của Trung Quốc”, đề cập đến những thực tế an ninh mới mà NATO phải đối mặt, bao gồm cả những hậu quả an ninh của một ĐCSTQ mạnh hơn. Để đạt được mục tiêu này, lần đầu tiên NATO đă mời các đối tác châu Á – Thái B́nh Dương là Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand tham gia cuộc họp cấp bộ trưởng để giải quyết những thách thức mà ĐCSTQ đặt ra đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và các giá trị dân chủ.
NATO hy vọng hợp tác sâu rộng với các nước châu Á-Thái B́nh Dương để ngăn Trung Quốc hỗ trợ Nga trong xung đột Nga-Ukraine trong bối cảnh lo ngại rằng hỗ trợ tài chính và quân sự của Trung Quốc có thể tŕ hoăn xung đột. Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg cho biết: “Chúng tôi thấy rằng Trung Quốc đang miễn cưỡng lên án hành động xâm lược của Nga. Bắc Kinh tham gia cùng Matxcơva đặt câu hỏi về quyền của các quốc gia được lựa chọn con đường riêng của họ, đây là một thách thức nghiêm trọng với tất cả chúng ta. Điều này càng làm cho việc chúng ta xích lại gần nhau và bảo vệ các giá trị của ḿnh càng trở nên quan trọng hơn”.
Nh́n chung, bất chấp những chia rẽ nội bộ, sự mở rộng của NATO sang châu Á – Thái B́nh Dương đang tăng tốc do những thực tế an ninh mới.
Lần này, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ đă mời 40 bộ trưởng quốc pḥng và tướng lĩnh cấp cao tập trung tại Đức để thảo luận về cách thức các đối tác của Ukraine có thể giúp nước này xây dựng sức mạnh quân sự sau chiến tranh. Điều này mang ư nghĩa trọng đại.
Thứ nhất, cuộc họp này không được tổ chức trong khuôn khổ NATO, trong số 40 quốc gia tham dự, chỉ có một nửa là thành viên NATO, nửa c̣n lại là các nước không thuộc NATO. Điều này cho thấy việc mở rộng mạng lưới đối tác của NATO đă rất thành công, và NATO ngày càng trở thành ṇng cốt của công tác bảo đảm an ninh quốc tế hiện nay. Điều này cực kỳ có lợi cho việc mở rộng NATO sang Châu Á – Thái B́nh Dương.
Thứ hai, cuộc họp này không phải về bảo đảm an ninh, mà là về trang bị thực tế của quân đội Ukraine. Người phát ngôn Toà Bạch Ốc Kirby cho biết Mỹ đă phối hợp với khoảng 30 quốc gia cung cấp thiết bị quân sự, bao gồm cả đạn dược, cho Ukraine để hỗ trợ các lực lượng của nước này và cuộc họp sẽ thảo luận về cách mở rộng sự hỗ trợ đó. Quan trọng hơn, một cuộc kiểm kê năng lực công nghiệp của các nước đối tác cũng sẽ được thực hiện để xác định cách các nhà sản xuất vũ khí có thể tiếp tục giúp Ukraine. Điều này có nghĩa là tiến độ đáng kể đang đạt được trong quá tŕnh tích hợp thiết bị quân sự giữa NATO và các đối tác. Điều này sẽ nâng cao lợi thế quân sự thông thường của NATO và các đối tác đối với Trung Quốc.
Điều này khiến ĐCSTQ vô cùng sợ hăi và tức giận. Vào ngày 4/2, trước thềm chiến tranh Nga-Ukraine, trong tuyên bố chung sau cuộc hội đàm giữa ông Tập Cận B́nh và ông Putin, ĐCSTQ lần đầu tiên công khai ủng hộ Nga trong việc phản đối sự mở rộng về phía đông của NATO. Để đáp lại cuộc họp ngoại trưởng NATO mở rộng nói trên vào tháng 4 và Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Madrid vào ngày 29 và 30 tháng 6 (các nhà lănh đạo của hơn 50 quốc gia sẽ tham dự và “Khái niệm chiến lược mới” dự kiến sẽ chính thức được đưa ra), từ ngày 21-23/4, Tân Hoa xă, cơ quan ngôn luận của ĐCSTQ, đă đăng liên tiếp 3 bài báo, gọi NATO là “di sản của Chiến tranh Lạnh”.
Dù ĐCSTQ có mắng mỏ thế nào đi nữa, miễn là nước này không từ bỏ tham vọng toàn cầu và ngừng tốc độ bành trướng, th́ NATO không thể không mở rộng sang châu Á – Thái B́nh Dương. NATO, với tư cách là liên minh chính trị và quân sự lớn nhất trên thế giới hiện nay, ĐCSTQ không muốn và cố gắng tránh đối đầu với NATO. Nhưng chính tham vọng toàn cầu của Trung Quốc và tốc độ mở rộng ngày càng nhanh của nước này trong những năm gần đây khiến một cuộc va chạm trực diện với NATO là không thể tránh khỏi. ĐCSTQ đă rơi vào một cái hố do chính họ tự đào, một điều vô cùng ngu ngốc.
Theo Vương Hách/The Epoch Times
Ngoại trưởng Anh Liz Truss vừa nêu lập trường quốc tế cứng rắn của Anh, liên quan Nga và cả Trung Quốc.
Phát biểu tối ngày 27/4 tại London, bà Truss cảnh báo Trung Quốc rằng việc không tuân theo các quy tắc toàn cầu sẽ khiến Trung Quốc rớt khỏi vị trí siêu cường, và nói rằng phương Tây nên đảm bảo rằng Đài Loan có thể tự bảo vệ.
"Các quốc gia phải chơi theo luật. Và trong đó bao gồm cả Trung Quốc," bà Truss nói trong một bài phát biểu tại Mansion House ở London.
"Họ sẽ không tiếp tục phát triển nếu họ không chơi đúng luật. Trung Quốc cần thương mại với G7. Chúng ta, nhóm G7, đại diện cho khoảng một nửa nền kinh tế toàn cầu. Và chúng ta có các lựa chọn," bà nói.
Bà nói: "Chúng ta cần phải xử lư đón đầu các mối đe dọa ở Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương, làm việc với các đồng minh như Nhật Bản và Úc để đảm bảo rằng Thái B́nh Dương được bảo vệ."
"Chúng ta phải đảm bảo rằng các nền dân chủ như Đài Loan có khả năng tự vệ."
Trung Quốc luôn nói Đài Loan là một phần lănh thổ không thể chia cắt của Trung Quốc.
Trung Quốc cũng khẳng định kiên quyết đập tan sự can thiệp của thế lực bên ngoài và âm mưu chia rẽ của thế lực "đ̣i Đài Loan độc lập" dưới bất cứ h́nh thức nào, tiếp tục thúc đẩy tiến tŕnh thống nhất đất nước.
Trong bài phát biểu tối 27/4, bà Truss tuyên bố lực lượng Nga phải bị đẩy ra khỏi "toàn bộ lănh thổ Ukraine".
Đây được xem là tuyên bố rơ ràng nhất về mục tiêu chiến tranh của Anh. Trước đó, Anh quốc chỉ giới hạn ở việc tuyên bố rằng cuộc xâm lược Ukraine của Tổng thống Putin "phải thất bại".
Bà Truss nói: "Chúng tôi sẽ tiếp tục tiến xa hơn và nhanh hơn để đẩy Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ Ukraine".
Điều này ngụ ư rằng các lực lượng Nga không chỉ phải rời khỏi lănh thổ bị chiếm đóng trong những tuần gần đây mà c̣n cả những khu vực mà Nga đă xâm lược và sáp nhập tám năm trước, như Crimea và một phần của khu vực Donbas phía đông.
Không phải tất cả các cường quốc phương Tây đều chia sẻ mục tiêu đầy tham vọng của bà Truss, v́ lo ngại khó có thể đạt được bằng vũ khí hoặc đàm phán.
Một số quan chức Pháp và Đức tỏ ra thận trọng hơn khi chỉ tập trung nói về việc bảo vệ Ukraine.
Một tháng sau cuộc xâm lược mới nhất này, Nga tuyên bố mục tiêu chính của họ là "giải phóng Donbas", tức các khu vực Luhansk và Donetsk của Ukraine.
Mỹ đă cung cấp cho quân đội Ukraine thông tin thời gian thực cho phép họ bắn hạ máy bay vận tải chở quân của Nga chở hàng trăm binh sĩ trong những ngày đầu chiến tranh.
Cuộc tấn công thành công của Ukraine nhằm vào máy bay vận tải IL-76 của Nga gần sân bay Kyiv hồi tháng 2 được tiến hành sau khi nhận được thông tin từ Mỹ về một hoạt động chia sẻ thông tin t́nh báo chưa từng có với một đối tác ngoài NATO, các quan chức Mỹ trước đây và hiện tại nói với NBC .
Hai chiếc máy bay như vậy đă được hạ cùng một lúc. Thông tin chi tiết về chiếc máy bay nào trong số hai máy bay bị bắn rơi nhờ thông tin t́nh báo Mỹ vẫn chưa được chia sẻ. Nga không tiết lộ có bao nhiêu binh sĩ thiệt mạng, nhưng mỗi chiếc máy bay có thể chở tới 150 quân.
Mặc dù cuối cùng người Nga đă chiếm được sân bay nhưng chiến dịch của Ukraine trên bầu trời với sự tham gia của t́nh báo Mỹ đă làm suy yếu hoạt động của Nga trong khu vực và đă giúp Ukraine chống lại quân xâm lược, các quan chức giấu tên cho biết thêm.
Một quan chức Mỹ nói ngắn gọn về vấn đề này nói với NBC rằng: "Ngay từ đầu, chúng tôi đă rất mong muốn chia sẻ thông tin t́nh báo chiến lược và hành động với Ukraine". 'Nó có tác động lớn cả ở cấp độ chiến thuật và chiến lược.
'Có những ví dụ mà bạn có thể kể một câu chuyện khá rơ ràng rằng điều này đă tạo ra sự khác biệt lớn.'
Thông tin t́nh báo do Mỹ cung cấp đă cho phép các lực lượng Ukraine biết được vị trí tấn công, đơn vị nào của Nga đang hoạt động và đâu là mồi nhử, và nơi mà lực lượng xâm lược dự định ném bom.
Một quan chức Mỹ nói với NBC rằng các hoạt động bí mật đă cứu binh sĩ và thiết bị của Ukraine đồng thời khiến Nga lăng phí thời gian và đạn dược.
Quan chức này cho biết: 'Quân đội Nga thực sự đă tấn công vào những cánh đồng trống nơi từng được thiết lập hệ thống pḥng không', quan chức này cho biết sau khi các lực lượng Ukraine được di chuyển theo lời khuyên của Mỹ. 'Nó đă có tác động to lớn đến khả năng của quân đội Nga trên mặt đất.'
Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố: 'Chúng tôi thường xuyên cung cấp thông tin t́nh báo chi tiết, kịp thời cho người Ukraine trên chiến trường để giúp họ bảo vệ đất nước trước sự xâm lược của Nga và sẽ tiếp tục làm như vậy.'
CIA cũng đă cung cấp thông tin về cách các lực lượng Ukraine có thể bảo vệ và di chuyển tốt nhất các nhà lănh đạo của họ, bao gồm cả Tổng thống Volodymyr Zelenskyy, người đang là mục tiêu hàng đầu của quân xâm lược Nga, NBC đưa tin.
Các quan chức Mỹ cho biết CIA đă hoạt động tích cực ở Ukraine kể từ khi Nga chiếm Crimea năm 2014, giúp quốc gia Đông Âu này truy bắt các điệp viên Nga.
Trong khi hợp tác Mỹ-Ukraine được xây dựng kể từ khi Nga chiếm Crimea vào năm 2014, chính quyền Biden đă chuyển sang giai đoạn cao trong những tuần trước cuộc xâm lược của Nga, khi một phái đoàn quân sự Mỹ đến thăm để đánh giá t́nh trạng pḥng không của Ukraine. Người Mỹ đă cung cấp cho Ukraine lời khuyên chi tiết về cách phân tán hệ thống pḥng không của họ, một động thái mà các quan chức Mỹ cho rằng đă giúp Ukraine ngăn chặn Nga giành quyền kiểm soát bầu trời.
Lực lượng Ukraine đă sử dụng các tọa độ cụ thể do Mỹ chia sẻ để bắn trực tiếp vào các vị trí và máy bay của Nga, các quan chức đương nhiệm và cựu quan chức nói với NBC News.
Một quan chức t́nh báo phương Tây lưu ư rằng không chỉ thông tin t́nh báo đă được chứng minh là có ư nghĩa quyết định - mà đó là hiệu suất của người Ukraine trong việc sử dụng nó. Nguồn tin cho biết người Ukraine đă chiến đấu với người Nga bằng sự nhanh nhẹn và dũng cảm, và khi nhận được thông tin t́nh báo có thể hành động, họ đă di chuyển với tốc độ đáng kinh ngạc.
McLaughlin cho biết người Ukraine đă sử dụng thông minh cái gọi là thông tin t́nh báo nguồn mở - h́nh ảnh vệ tinh thương mại và những cuộc gọi của người Nga nói chuyện trên radio không mă hóa.
Một quan chức nói với NBC rằng: `` Có một mối quan hệ rất bền chặt giữa các cơ quan t́nh báo Mỹ và Ukraine trong 8 năm qua, và lưu ư rằng chính mối quan hệ này đă cho phép Mỹ chia sẻ thông tin của ḿnh với Ukraine khi Nga bắt đầu xâm lược.
Daily Mail
SỰ TỰ TIN CỦA TẬP VÀO HÀNG KHÔNG MẪU HẠM TRUNG QUỐC BỊ LUNG LAY
Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi’s confidence in aircraft carriers shaken after Moskva sinking,” Nikkei Asia, 21/04/2022
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Chiếc Liêu Ninh quư giá của Trung Quốc được sản xuất ở Ukraine thời Liên Xô, cũng giống như chiến hạm Moskva xấu số của Nga.
Hồi kư của một sĩ quan Nga trên soái hạm của Hạm đội Baltic thuộc Đế quốc Nga, chiếc Knyaz Suvorov, đă mô tả một cách sinh động hồi kết của con tàu trong Trận Tsushima.
Cuốn sách của Vladimir Semenoff, The Battle of Tsushima, tả lại cảnh ông đi về phía mũi tàu, chỉ để thấy rằng các tháp pháo cỡ nhỏ đă bị thổi bay hoàn toàn.
Trận chiến diễn ra ở Biển Nhật Bản vào ngày 27 và 28 tháng 05 năm 1905, chính thức kết thúc Chiến tranh Nga-Nhật.
Đảo Tsushima, một phần của tỉnh Nagasaki, vẫn mang những dấu ấn của trận hải chiến. Một bức phù điêu khổng lồ dựng trên một ngọn đồi, mô tả cảnh người chỉ huy bị thương của Hải đội Thái B́nh Dương Thứ hai, Zinovy Rozhdestvensky, đang được Heihachiro Togo, Tổng tư lệnh Hạm đội Liên hợp của Nhật Bản, đến thăm tại một bệnh viện hải quân ở Sasebo.
Đó là một cảnh cảm động. Một giai thoại nổi tiếng khác được lưu truyền qua nhiều thế hệ là câu chuyện về những chiếc thuyền cứu sinh chở 143 thủy thủ bị thương của Hạm đội Baltic đến Tsushima sau khi giao tranh kết thúc. Các thủy thủ đă được cư dân trên đảo chào đón, được phép ở trong nhà của họ, và được các bác sĩ điều trị.
Vụ ch́m tàu Moskva ở Biển Đen vào tuần trước là thiệt hại về soái hạm trong chiến tranh đầu tiên của Nga kể từ khi mất tàu Knyaz Suvorov.
Kể từ sau Thế chiến II, chỉ có duy nhất một vụ việc tương tự. ARA General Belgrano, một tàu tuần dương của hải quân Argentina, đă ch́m trong Chiến tranh Falklands năm 1982, giữa Argentina và Vương quốc Anh.
Điều đáng chú ư là vụ ch́m tàu Moskva có tác động không nhỏ đến suy nghĩ của các quan chức an ninh Trung Quốc.
Tàu Moskva có lẽ đă ch́m sau khi bị hai tên lửa chống hạm Neptune của Ukraine bắn trúng, dù người Nga không muốn thừa nhận điều đó. Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc pḥng Mỹ đă xác nhận tuyên bố của Ukraine.
“Nếu điều đó là sự thật, nghĩa là sức mạnh hải quân được ca tụng hết mực của Trung Quốc chẳng qua chỉ là một con hổ giấy”, một nguồn tin Trung Quốc than thở.
Tại sao người ta lại thấy khó chịu? Lịch sử đan xen vào nhau theo những cách thật bí ẩn.
Năm 2005, 100 năm sau vụ ch́m tàu Knyaz Suvorov, tin tức bắt đầu lan truyền, rằng hàng không mẫu hạm đầu tiên của Trung Quốc đang được chế tạo tại một nhà máy đóng tàu ở Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh.
Trung Quốc đă mua lại xác tàu sân bay Varyag, vốn được chế tạo từ năm 1985, nhưng sau đó bị đ́nh trệ do Liên Xô sụp đổ.
Tàu Varyag được đóng tại Xưởng Đóng tàu Biển Đen nổi tiếng ở Mykolaiv, miền nam Ukraine. Trùng hợp thay, Moskva cũng được chế tạo tại một xưởng đóng tàu ở Mykolaiv.
Người Ukraine đă tách rời các mảnh thiết bị khác nhau của Varyag và bán chúng như đồ phế liệu cho một công ty b́nh phong có liên hệ với quân đội Trung Quốc. Xác tàu sau đó được kéo đến Đại Liên và được cải tạo lại, và hiện đă trở thành tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.
Đại Liên thực ra có một số liên hệ với Nga. Sau khi thuê mũi phía nam của bán đảo Liêu Đông vào thời nhà Thanh, người Nga đă đặt tên cho ngôi làng nghèo khổ ấy là “Dal’nii,” trong tiếng Nga có nghĩa là “xa xôi”.
Trung Quốc c̣n mua hai tàu sân bay cũ khác của Liên Xô – Kiev và Minsk – để phục vụ mục đích nghiên cứu. Kiev, giống như Varyag, cũng được chế tạo ở Mykolaiv trước khi được chuyển về một công viên giải trí ở Thiên Tân, Trung Quốc.
Khi tôi đến tham quan tàu Kiev vài năm trước, con tàu để lại ấn tượng rằng nó là một tàu sân bay hạng nhẹ tương đối nhỏ và lạc hậu, chủ yếu được sử dụng để chở trực thăng.
Tàu Kiev được chế tạo tại Mykolaiv, Ukraine, hiện đang nằm tại một công viên giải trí tại Thiên Tân, Trung Quốc.
Theo những người trong cuộc, Trung Quốc đă có thể ‘thiết kế ngược’ phần lớn các bộ phận của những tàu sân bay Liên Xô cũ, và dần dần cải tiến các công nghệ liên quan của chính họ – dù trước đó không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Nhưng nếu lớp giáp của tàu Varyag dựa trên các tiêu chuẩn của Liên Xô trước đây, th́ việc tàu Moskva bị đánh ch́m sẽ chỉ khiến các nhà lănh đạo Trung Quốc thêm lo lắng về khả năng tàu dễ bị tổn thương trước các tên lửa tiên tiến.
Kể từ khi đi vào hoạt động hồi năm 2012, tàu Liêu Ninh được coi là một trong những tài sản chủ chốt của Hải quân Trung Quốc. Nó thường di chuyển đến gần Đài Loan, bao gồm cả đi qua Eo biển Đài Loan.
Tuy nhiên, sau cuộc chiến ở Ukraine, nếu Chủ tịch Tập Cận B́nh, người cũng là Chủ tịch Quân ủy Trung ương, quyết định sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, th́ Liêu Ninh có thể bị đánh giá là quá dễ bị tổn thương để có thể triển khai tác chiến.
Có lẽ hàng không mẫu hạm thứ hai của Trung Quốc, Sơn Đông – con tàu sân bay đầu tiên được sản xuất trong nước – sẽ có khả năng pḥng thủ tốt hơn. Hàng không mẫu hạm thứ ba của Trung Quốc hiện vẫn đang ở xưởng đóng tàu, nhưng được tin là sẽ sớm hạ thủy.
Tài Liêu Ninh rời Hong Kong ngày 11/07/2017. Hệ thống pḥng thủ tên lửa của tàu, giống như tàu Moskva, được dựa trên các tiêu chuẩn thời Liên Xô.
Tuy nhiên, nếu các tàu sân bay Trung Quốc đến gần Đài Loan, hoặc cố gắng tiến vào Thái B́nh Dương, chúng sẽ bị các tên lửa chống hạm trong khoảng cách rất gần tấn công.
Trung Quốc, vốn không loại trừ khả năng thống nhất với Đài Loan bằng vũ lực, hẳn đă bị sốc trước sự yếu kém của lực lượng Nga. Bắc Kinh nghĩ rằng, Nga áp đảo khả năng pḥng thủ của Ukraine về mọi mặt, v́ nước này có thiết bị, quân số, và ngân sách vượt trội hơn.
Nếu quyết định sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, Tập có thể mắc phải sai lầm tương tự như Tổng thống Nga Putin đă mắc phải tại Ukraine. Mục tiêu của Tập thậm chí c̣n khó đạt được hơn v́ nó nằm bên kia eo biển.
Ngoài ra, Đài Loan, với nhiều ngọn núi dốc và cao, có thể được xem là một pháo đài tự nhiên, ít nhất là ở phần trung tâm của ḥn đảo. Nếu Trung Quốc không nhanh chóng giành được chiến thắng trong các trận đánh đầu tiên, quân tiếp viện từ Mỹ và các quốc gia khác sẽ đến.
Phương Tây sẽ áp đặt nhiều biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Trung Quốc và có thể sẽ tiến hành phong tỏa hải quân. Quốc gia đông dân nhất thế giới, phụ thuộc vào các nước khác về năng lượng và lương thực, sẽ phải hứng chịu một đ̣n giáng nặng nề hơn những ǵ Nga đang trải qua hiện nay.
Trung Quốc đă dựa vào nhiều công nghệ quân sự của Liên Xô. Thậm chí khi người Nga từ chối bán vũ khí cho họ, Trung Quốc đôi khi vẫn t́m cách kiếm được vũ khí từ tay Ukraine.
Trung Quốc được cho là đă phát triển thành công máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-15, sau khi mua lại công nghệ liên quan đến máy bay trên tàu sân bay từ một nguyên mẫu của máy bay Sukhoi Su-33 do Liên Xô phát triển – thuộc sở hữu của Ukraine.
Quan hệ căng thẳng giữa Nga và Ukraine có phần giống với quan hệ giữa Trung Quốc và Đài Loan. Kết cục cuối cùng của cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine có thể sẽ có ảnh hưởng đến tận Eo biển Đài Loan.
Vụ ch́m tàu Moskva gây chấn động – diễn ra 117 năm sau Trận Tsushima – chắc chắn sẽ tác động đến cách giải quyết căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan.
K.N.
---
Katsuji Nakazawa là nhà báo và biên tập viên cấp cao của Nikkei, hiện sinh sống tại Tokyo. Ông đă dành bảy năm làm phóng viên thường trú ở Trung Quốc và sau đó trở thành trưởng văn pḥng Trung Quốc. Ông đă nhận Giải Nhà báo Quốc tế Vaughn-Ueda năm 2014.
Công ty Gazprom của Nga ngày 27/4 ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria do hai nước này không chịu thanh toán bằng đồng rúp, gây ra một cuộc chiến kinh tế với châu Âu để đáp trả các chế tài của phương Tây đối với cuộc xâm lược của Moscow tại Ukraine.
Trọng tâm phản ứng của Nga trước các chế tài là yêu sách của Tổng thống Vladimir Putin đ̣i các nước phải chi trả tiền mua khí đốt Nga bằng đồng rúp.
Ủy ban châu Âu tố cáo Moscow tống tiền nhưng nói rằng các nước trong EU mua khí đốt của Nga có thể giao dịch bằng đồng rúp miễn là đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch của Nga ở châu Âu đang "kết thúc".
Ba Lan là quốc gia đi đầu trong nỗ lực giúp cho quân đội Ukraine được cung cấp thiết bị để chống lại lực lượng Nga. Ba Lan và Bulgaria nói việc công ty Gazprom dừng cung cấp khí đốt là vi phạm hợp đồng.
Giá khí đốt tăng vọt v́ lo ngại sẽ có thêm nhiều quốc gia bị ảnh hưởng, đặc biệt là Đức, cường quốc công nghiệp của châu Âu trong năm 2021 phụ thuộc hơn 50% lượng khí đốt vào Nga.
Đức đă lên kế hoạch độc lập với dầu mỏ của Nga để nền kinh tế lớn nhất châu Âu này có thể xoay sở được trước lệnh cấm vận của Liên hiệp châu Âu lên dầu mỏ Nga.
Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck cho hay nước này đang chuẩn bị thay đổi quyền kiểm soát tại nhà máy lọc dầu PCK ở Schwedt do Rosneft thuộc sở hữu nhà nước Nga điều hành.
Châu Âu phụ thuộc vào các đường ống dẫn khí đốt, các nhà sản xuất Châu Âu hoặc Bắc Phi kết nối với mạng lưới này không thể tăng thêm sản lượng, trong khi các lô hàng khí đốt hóa lỏng (LNG) từ các mỏ xa hơn thường được đặt trước trong các hợp đồng dài hạn.
Bulgaria và Ba Lan là hai quốc gia châu Âu duy nhất có hợp đồng với Gazprom hết hạn vào cuối năm nay, điều đó có nghĩa là việc t́m kiếm nguồn cung cấp thay thế của họ đang được tiến hành.
Cư dân ở Warsaw bày tỏ lo ngại về chi phí năng lượng ngày càng tăng do chiến tranh ở Ukraine.
Nga đă báo cáo một loạt vụ nổ ở miền nam nước Nga và vụ cháy một kho đạn hôm 27/4, sự cố mới nhất trong một loạt các vụ việc mà một quan chức hàng đầu Ukraine mô tả là sự đáp trả nhân quả đối với cuộc xâm lược của Nga.
Hàng chục phụ nữ tập trung tại trung tâm Kyiv, hô vang khẩu hiệu "Hăy cứu Mariupol" trong lúc binh lính và thường dân Ukraine vẫn c̣n cố thủ bên trong nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
Những người biểu t́nh mặt phủ sơn đỏ tượng trưng cho máu, tay cầm đồ chơi và quần áo trẻ em phủ sơn đỏ, tượng trưng cho những đứa trẻ đang c̣n mắc kẹt bên trong nhà máy thép.
Các quan chức Ukraine mô tả t́nh h́nh ở Mariupol, một cảng chiến lược trên Biển Azov, là "thảm họa nhân đạo".
Hôm 21/4, Nga tuyên bố chiến thắng tại Mariupol, nơi diễn ra giao tranh ác liệt giữa các lực lượng Nga và Ukraine trong nhiều tuần.
Những vùng đất rộng lớn của thành phố này đă bị tàn phá nặng nề trong cuộc xung đột.
Cư dân Mariupol hôm 26/4 xếp hàng dài chờ ghi tên lănh trợ cấp v́ nhiều người c̣n kẹt lại ở đó đă cạn hầu bao.
Trợ cấp được nói là do chính quyền của Cộng ḥa Nhân dân Donetsk tự xưng phân phát.
Đánh chiếm Mariupol, cảng chính ở vùng Donbas, sẽ là một phần thưởng chiến lược đối với Nga để có thể kết nối lănh thổ do phe ly khai thân Nga nắm giữ ở miền đông với khu vực Crimea mà Moscow đă sáp nhập vào năm 2014.
"The First Pridnestrovian Channel" đă công bố đoạn video về vụ tấn công vào ṭa nhà của Bộ An ninh Nhà nước ở #Tiraspol vào ngày 25/4. MOLDOVA
"The First Pridnestrovian Channel" published a video of the attack on the building of the Ministry of State Security in #Tiraspol on April 25. pic.twitter.com/jKB5pgRJcK
Để chặn bước tiến của Nga, người Ukraine đă cố t́nh cho ngập Demydiv, một ngôi làng ở phía bắc Kyiv, cùng với những cánh đồng rộng lớn và những băi lầy xung quanh nó, tạo ra một vũng lầy. Một người dân nói: “Ai cũng hiểu và không ai tiếc nuối ǵ cả".
To block Russia's advance, Ukrainians intentionally flooded Demydiv, a village north of Kyiv, along with a vast expanse of fields and bogs around it, creating a quagmire. "Everybody understands and nobody regrets it for a moment," one resident said. https://t.co/zTMQp0lclJpic.twitter.com/UaK7psW1aP
Hạ viện đă thông qua một dự luật thúc giục Tổng thống Biden bán các tài sản xa xỉ bị đóng băng của các nhà tài phiệt Nga và sử dụng số tiền này để cung cấp thêm viện trợ quân sự và nhân đạo cho Ukraine.
The House passed a bill urging President Biden to sell the frozen luxury assets of Russian oligarchs and use the funds to provide additional military and humanitarian aid to Ukraine. https://t.co/7e3NdMA1LY
Ủy ban châu Âu ngày 27/4 đề nghị đ́nh chỉ trong ṿng một năm thuế nhập khẩu đối với tất cả hàng hóa Ukraine không nằm trong thỏa thuận thương mại tự do hiện có để giúp kinh tế nước này trong thời kỳ chiến tranh với Nga.
Các biện pháp này sẽ áp dụng đặc biệt đối với trái cây và rau củ, đối tượng của các yêu cầu về giá tối thiểu, các sản phẩm nông nghiệp đang đối mặt với hạn ngạch và một số mặt hàng công nghiệp nhất định. Thuế quan lên các sản phẩm này sẽ được dỡ bỏ dần trước cuối năm nay.
Việc dần dần dỡ bỏ thuế này, được đặt ra trong hiệp định thương mại tự do EU-Ukraine năm 2016, áp dụng cho phân bón, các sản phẩm nhôm và ô tô.
Liên hiệp châu Âu cũng sẽ miễn trừ cho Ukraine các biện pháp nhằm hạn chế nhập khẩu thép và dỡ bỏ thuế chống bán phá giá mà EU hiện đang áp đặt đối với ống thép và các sản phẩm thép cuộn cán nóng của Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết ông đă thảo luận về đề nghị này với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 27/4 và bày tỏ ḷng biết ơn của ông.
Đề nghị hiện nay sẽ cần được Nghị viện châu Âu và các chính phủ EU đồng ư để có hiệu lực.
Ủy ban châu Âu, cơ quan giám sát chính sách thương mại của 27 quốc gia EU, cho biết các biện pháp chưa từng có trước đây được đưa ra nhằm giảm bớt khó khăn cho các nhà sản xuất và xuất khẩu của Ukraine trước sự xâm lược của Nga.
Việc Nga mới đây tuyên bố "giải phóng" thành phố Kherson ở phía nam Ukraine, cùng với các vụ nổ liên tiếp ở Moldova - quốc gia giáp với Ukraine ở phía nam - cho thấy Matxcơva đang đẩy nhanh chiến lược kiểm soát miền đông và nam của Ukraine.
Ngày 26-4, Hăng tin Interfax dẫn lời Bộ Quốc pḥng Nga cho biết các lực lượng nước này đă "giải phóng hoàn toàn" thành phố Kherson ở miền nam Ukraine, đồng thời kiểm soát một số khu vực ở miền nam như Zaporizhzhia, Mykolaiv và một phần của Kharkov ở phía đông thủ đô Kiev.
Tâm điểm Transnistria
Việc kiểm soát miền nam Ukraine sẽ giúp Nga tạo hành lang đến bán đảo Crimea và mở sang hướng tây tiếp cận vùng ly khai Transnistria thân Nga của Moldova.
Ngày 26-4, Hội đồng An ninh quốc gia Moldova đă mở cuộc họp khẩn sau khi ghi nhận hàng loạt vụ nổ ở khu vực ly khai Transnistria vào rạng sáng cùng ngày.
Moldova, một trong những nước nghèo nhất ở châu Âu với 3 triệu dân, đă vô cùng lo lắng kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. "Chúng tôi là một đất nước mong manh giữa một khu vực mong manh", Tổng thống Maia Sandu của Moldova phát biểu gần đây.
Dù vậy, điều Moldova lo lắng nhất là 12.000 thành viên lực lượng ly khai và binh lính Nga ở Transnistria - một dải đất hẹp trong lănh thổ nước này - sẽ tham gia tấn công vào Ukraine từ phía tây đến nay vẫn chưa xảy ra. Nhưng các vụ nổ vào ngày 26-4 có thể làm thay đổi t́nh h́nh.
"T́nh trạng leo thang này xuất phát từ các phe phái trong khu vực Transnistria, những người ủng hộ chiến tranh và muốn làm mất ổn định t́nh h́nh trong khu vực", Tổng thống Maia Sandu nói ngày 26-4.
Tuần trước, Phó tư lệnh Quân khu miền Trung của Nga, thiếu tướng Rustam Minnekayev, nói rằng mục tiêu trong giai đoạn 2 của chiến dịch tại Ukraine là kiểm soát hoàn toàn miền nam, miền đông của nước này và mở lối tiếp cận vùng ly khai Transnistria.
"Điều này sẽ tạo một hành lang trên bộ đến Crimea cũng như ảnh hưởng đến các đối tượng quan trọng của nền kinh tế Ukraine, các cảng ở Biển Đen mà Ukraine cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và luyện kim cho các quốc gia khác", tướng Minnekayev cho biết.
Người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin thận trọng cho biết Matxcơva đang theo dơi sát t́nh h́nh ở Transnistria. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga khẳng định nước này "muốn tránh kịch bản can thiệp vào Transnistria".
Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine từng nhận định số phận của miền đông và miền nam sẽ định đoạt cả cuộc chiến và tương lai của nước này. Phản ứng với chiến lược mới của Nga, ông Zelensky khẳng định: "Điều này chỉ khẳng định những ǵ tôi đă nói nhiều lần là họ c̣n muốn chiếm các nước khác".
Các thách thức của Nga
Với kế hoạch kiểm soát phía đông và mở lối về Crimea, các chuyên gia cho rằng Nga sẽ t́m cách cô lập lực lượng Ukraine ở phía đông sông Dnipro. Hăng tin AFP dẫn lời ông Colin Clarke, thuộc tổ chức tư vấn Soufan, nhận định rằng có vẻ như quân đội Nga đang theo đuổi cách tiếp cận phá vỡ ư chí của quân đội Ukraine thông qua việc sử dụng vũ lực áp đảo và pháo kích.
Tại khu vực miền đông Ukraine, giới quan sát cho rằng nếu Nga càng đưa quân sâu vào lănh thổ Ukraine th́ binh sĩ càng dễ bị tổn thương, trong khi nếu hành quân bằng xe thiết giáp có thể khiến các lực lượng Nga mất "nhiều tuần, thậm chí hàng tháng" để tiếp cận lực lượng Ukraine.
C̣n ở khu vực phía nam Ukraine, sau khi gần như "kiệt sức" trước sự phản công của Ukraine trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, lực lượng Nga có thể sẽ nhắm mục tiêu phong tỏa kinh tế hơn là tấn công Odessa.
Theo giới phân tích, việc mở rộng về phía tây ở miền nam Ukraine cho thấy Nga có thể nhắm đến thành phố cảng Odessa ở tây nam Ukraine và củng cố vị thế ở Transnistria.
"Theo tôi, Nga có ư định giữ những khu vực họ đă kiểm soát ở miền nam và cố gây sức ép lên Ukraine về mặt kinh tế thông qua việc phong tỏa", báo Guardian dẫn lời ông Michael Kofman, giám đốc phụ trách nghiên cứu về Nga tại Trung tâm An ninh Mỹ mới.
Sau khi vượt qua trở ngại ở thành phố Mariupol, lực lượng Nga sẽ tiếp tục đối mặt với thách thức tại các thành phố như Odessa, Kramatorsk. Ngoài khơi Biển Đen, các tàu chiến Nga cũng bị đẩy ra xa bờ biển Ukraine sau vụ ch́m soái hạm Moskva vào tuần trước.
Ngoài ra, việc phương Tây và nhiều nước đua nhau cung cấp vũ khí cho Ukraine song song với việc Nga tăng cường mở rộng hành lang trên lănh thổ Ukraine cũng được đánh giá là một nhân tố có thể làm thay đổi cuộc chơi.
Kherson bị chiếm đóng sẽ ‘bắt đầu sử dụng đồng rúp’ kể từ ngày 1/5
Thành phố Kherson miền nam Ukraine sẽ bắt đầu sử dụng đồng rúp của Nga từ ngày 1/5, một quan chức thuộc ủy ban thân Nga vốn tự xem là ‘chính quyền quân sự-dân sự’ của khu vực nói với hăng tin Nga RIA.
Ông Kirill Stremousov nói rằng quá tŕnh chuyển đổi sang đồng rúp của Nga sẽ mất tới bốn tháng, trong thời gian đó nó sẽ lưu hành cùng với đồng tiền chính thức của Ukraine – đồng hryvnia, RIA đưa tin.
Hôm 26/4, Nga cho biết họ đă giành được quyền kiểm soát hoàn toàn khu vực Kherson, nơi có tầm quan trọng chiến lược bởi v́ nó làm thành một phần liên kết trên bộ giữa bán đảo Crimea và các khu vực ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền đông.
Trong một diễn biến khác, quân đội Nga hôm 27/4 đă sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để giải tán một cuộc biểu t́nh ủng hộ Ukraine ở thành phố Kherson bị chiếm đóng, Tổng công tố Ukraine cho biết, trong lúc Moscow thắt chặt kiểm soát miền nam.
Chính quyền địa phương cho biết Nga đă bổ nhiệm thị trưởng Kherson của ḿnh hôm 26/4 sau khi quân của họ tiếp quản trụ sở chính quyền ở thủ phủ khu vực, đô thị lớn đầu tiên bị Nga chiếm giữ sau cuộc xâm lược ngày 24/2.
Một số cư dân ở đây đă tổ chức các cuộc biểu t́nh lẻ tẻ chống chiếm đóng và đám đông lại tụ tập ở trung tâm một lần nữa hôm 27/4, ngày mà Kyiv cho biết Nga tính tổ chức một cuộc trưng cầu dân ư để tạo ra một khu vực ly khai như ở miền đông Ukraine.
“Trong một cuộc biểu t́nh ôn ḥa ủng hộ Ukraine trên Quảng trường Tự do ở thành phố Kherson, các binh lính của quân đội Nga đă sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng nhằm vào dân thường,” văn pḥng Tổng công tố Ukraine cho biết trong một tuyên bố.
Văn pḥng này cho biết họ đang điều tra vụ việc và đă có ít nhất 4 người bị thương.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đă ca ngợi cuộc biểu t́nh trong bài phát biểu qua video vào tối muộn: “Tôi biết ơn tất cả những người đă không đầu hàng, những người đang phản đối, những người đang phớt lờ kẻ chiếm đóng và cho những kẻ bên lề vốn đă hợp tác với quân chiếm đóng thấy rằng không có tương lai cho họ”.
Thống đốc khu vực Hennadiy Laguta hôm 26/4 cho biết do quân Nga chiếm đóng nên chính quyền của ông không có lựa chọn nào khác ngoài phải ra đi.
Hàng ngàn người đă chạy khỏi Kherson đến lănh thổ do Ukraine kiểm soát, theo giới chức địa phương, vốn cũng cho biết đă xảy ra t́nh trạng mất điện, mất nước, thiếu lương thực và thuốc men nghiêm trọng và các vấn đề mạng điện thoại ở một số khu vực bị chiếm đóng.
H́nh ảnh được chia sẻ trên mạng xă hội hôm 27/4 cho thấy mọi người vội vă rời khỏi quảng trường đầy khói lơ lửng. Một tiếng nổ lớn vang lên và một cột khói trắng dày đặc bốc lên không trung. Có tiếng ho và có người được nh́n thấy dùng tay ôm chặt mắt.
Hai nhân chứng nói với Reuters rằng họ đă tham gia cuộc biểu t́nh và cho biết mọi người vẫy cờ Ukraine, hô vang ‘Vinh quang cho Ukraine’ và hát quốc ca khi đông đảo lính Nga xuất hiện.
Tổng thống Nga Putin ngày 27/4 đă cảnh báo nước Nga sẽ có sự đáp trả "nhanh như sấm chớp" nếu bất kỳ quốc gia nào cố gắng can thiệp vào Ukraine.
"Nếu ai đó bên ngoài muốn can thiệp vào Ukraine và đe dọa chiến lược đối với nước Nga, sự đáp trả chúng ta sẽ nhanh như sấm chớp", ông nói.
Phát biểu trước giới lập pháp thuộc Hội đồng Liên bang Nga tại thành phố St Petersburg ở miền bắc nước này, ông Putin nói thêm là 'Nước Nga có tất cả các công cụ mà không ai có thể vỗ ngực tự hào hơn thế… và chúng ta sẽ sử dụng nếu cần thiết".
Tuyên bố của ông Putin được cho có sự ám chỉ đến tên lửa đạn đạo và vũ khí hạt nhân.
Trong khi đó các đồng minh của Ukraine đang đẩy nhanh tốc độ viện trợ vũ khí, Mỹ đă cam kết đảm bảo cho Ukraine đánh bại Nga.
Nga được cho đang gặp khó khăn tại chiến trường miền đông Ukraine nhằm chiếm lại vùng Donbas. Giới chức Phương Tây nhận định sự kháng cự kiên cường của binh sĩ Ukraine đă khiến Nga chịu nhiều tổn thất.
Tuyên bố của Tổng thống Volodymyr Zelensky về việc Ukraine có thể rút khỏi Bản ghi nhớ Budapest không có nghĩa là đất nước khôi phục lại tiềm năng hạt nhân. Chúng tôi chỉ nói về việc giải phóng khỏi các nghĩa vụ mà Ukraine đảm nhận khi kư bản ghi nhớ. Ư kiến này đă được Zakhar Tropin, Phó Giáo sư Khoa Luật Quốc tế thuộc Viện Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia Kyiv, phát biểu trên kênh truyền h́nh. Theo ông, về mặt pháp lư, Ukraine thực sự có quyền rút khỏi Bản ghi nhớ Budapest.
Ông nói: “Câu hỏi về mức độ liên quan đă mang tính chính trị nhiều hơn. Ở đây, cần phải tính đến một số lượng lớn các ưu và khuyết điểm”
Chuyên gia nhấn mạnh rằng không thể kết luận từ tuyên bố của tổng thống rằng Ukraine sẽ khôi phục lại quy chế của một quốc gia hạt nhân, như một số phương tiện truyền thông đă diễn giải.
“Trên thực tế, điều này đă không nói ra. Người ta nói rằng Ukraine sẽ không coi ḿnh bị ràng buộc bởi gói thỏa thuận này, vốn được cung cấp bởi Bản ghi nhớ Budapest”, ông Tropin giải thích.
“Tổng thống Zelensky ám chỉ rằng chúng tôi sẽ xem xét, chúng tôi không bị ràng buộc bởi các điều khoản của nó. Nhưng Ukraine sẽ thực hiện những bước cụ thể nào th́ sẽ có quyết định sau, dựa trên t́nh h́nh và hoàn cảnh cụ thể”.
Trước đó, tại Hội nghị An ninh Munich, Tổng thống Zelensky đă thông báo về việc triệu tập tham vấn các quốc gia bảo lănh của Bản ghi nhớ Budapest. Theo ông, nước này đang triệu tập các cuộc tham vấn như vậy…
Đa số lưỡng đảng trong Hạ viện Hoa Kỳ hôm nay đă bỏ phiếu thông qua Đạo luật thu giữ tài sản để tái thiết Ukraine, đạo luật ban đầu do Hạ nghị sĩ Abigail Spanberger đồng phê duyệt sẽ khuyến khích việc tịch thu và bán tài sản của các nhà tài phiệt Nga để hỗ trợ Ukraine tiếp tục đấu tranh giành tự do.
Đạo luật do Spanberger hậu thuẫn sẽ buộc Tổng thống phải ban bố t́nh trạng khẩn cấp khi phát hiện ra rằng Nga có hành động thù địch chống lại Ukraine. Cho phép chính phủ liên bang tịch thu quỹ hoặc tài sản trị giá hơn 5 triệu đô la từ những người Nga bị trừng phạt hoặc người nước ngoài có liên hệ với chính phủ Nga. Số tiền thu được từ việc thu giữ và bán tài sản của các nhà tài phiệt này sẽ dành cho việc tái thiết Ukraine sau chiến tranh, hỗ trợ nhân đạo, viện trợ quân sự, tái định cư cho người tị nạn hoặc công nghệ để đảm bảo ḍng thông tin tự do đến với người dân Ukraine.
Như vậy là sau Canada bây giờ tới phiên Mỹ đă đưa luật tịch thu tài sản của các quỹ cũng như của tài phiệt Nga để lấy số tiền đó tái thiết Ukraine sau chiến tranh cũng như hỗ trợ nhân đạo.
Trong diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken tuyên bố, Chính quyền Washington đang nghiên cứu khả năng chuyển tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị đóng băng tại Mỹ cho Ukraine. Cũng theo ông, Mỹ đang xem xét đưa Nga vào danh sách các nước tài trợ khủng bố.
Nga cảnh báo phương Tây: ‘Đừng thử thách sự kiên nhẫn của chúng tôi.’
Nga hôm 28/4 cảnh báo phương Tây rằng họ sẽ có phản ứng quân sự mạnh mẽ trước bất kỳ cuộc tấn công nào nữa vào lănh thổ Nga, cáo buộc Mỹ và các đồng minh châu Âu chủ chốt công khai kích động Ukraine tấn công Nga.
Hai tháng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, Nga trong những ngày qua đă cho biết đă xảy ra những ǵ họ nói là một loạt các cuộc tấn công của quân Ukraine vào các vùng lănh thổ Nga giáp giới Ukraine, và cảnh báo rằng các cuộc tấn công như vậy có nguy cơ khiến chiến tranh leo thang đáng kể.
Ukraine không trực tiếp nhận trách nhiệm nhưng nói rằng các vụ việc này cái giá đích đáng.
“Ở phương Tây, họ đang công khai kêu gọi Kyiv tấn công Nga, bao gồm sử dụng vũ khí nhận được từ các nước NATO,” phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói với các phóng viên ở Moscow.
“Tôi khuyên quư vị đừng nên thử thách sự kiên nhẫn của chúng tôi thêm nữa.”
Trước đó, Bộ Quốc pḥng Nga nói rằng nếu các cuộc tấn công như vậy tiếp diễn th́ Moscow sẽ nhắm vào các trung tâm ra quyết định ở Ukraine, bao gồm những nơi mà họ nói rằng các cố vấn phương Tây đang giúp đỡ Kyiv.
“Kyiv và các thủ đô phương Tây nên xem xét nghiêm túc tuyên bố của Bộ Quốc pḥng Nga rằng việc kích động Ukraine tấn công lănh thổ Nga chắc chắn sẽ dẫn đến phản ứng cứng rắn từ phía Nga,” bà Zakharova nói.
Bà Zakharova đă mô tả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy như là con rối của phương Tây, vốn ‘đang bị Mỹ sử dụng để dọa Nga’.
Một trợ lư cấp cao của Tổng thống Ukraine hôm 28/4 nói rằng Kyiv có ‘quyền’ tấn công các mục tiêu quân sự của Nga, ư đề cập các cuộc tấn công trực tiếp vào các cơ sở bên trong lănh thổ Nga.
“Ukraine sẽ tự vệ bằng mọi cách, bao gồm các cuộc tấn công vào các nhà kho và căn cứ của kẻ quân giết người Nga. Thế giới công nhận quyền này,” trợ lư tổng thống và nhà đàm phán Mykhaylo Podolyak viết trên Twitter.
Ngô Nhân Dụng
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có ǵ; v́ quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Mỹ với Nga đang tham dự một cuộc chiến, nhưng cả hai bên đều không thừa nhận. Vladimir Putin và Joe Biden đều giả bộ như không có ǵ; v́ quân đội hai nước chưa công khai bắn nhau.
Ông Vladimir Putin có nói rằng khi NATO gửi vũ khí giúp Ukraine tức là gây chiến với Nga. Ông dọa sẽ có hậu quả nghiêm trọng. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói bóng gió đến Đại chiến Thứ Ba, đến bom nguyên tử, nhưng ai cũng hiểu đó là những lời nói suông. Ông Putin vẫn bán dầu lửa và khí đốt nếu có nước nào hỏi mua. Ba Lan đă gửi cho Ukraine cả máy bay và thiết giáp do Nga cung cấp thời c̣n chế độ cộng sản. Nga ngưng bán khí đốt, đe dọa, nhưng vẫn không dám đánh thẳng vào các địa điểm chuyển giao vũ khí các nước NATO cho Ukraine, nằm sát biên thùy Ba Lan.
Về phần Joe Biden, ông đă gọi ông Putin là một “tên sát nhân,” một “tội phạm chiến tranh,” rồi nâng lên hàng “đồ tể;” c̣n nói thẳng không nên để ông Putin ngồi yên nắm quyền. Nói như thế c̣n nặng nề hơn công khai tuyên chiến. Ví thử ông Biden tặng ông Tập Cận B́nh những danh hiệu tương tự th́ chắc Trung Cộng đă tuyệt giao với Mỹ và cho quân đội chuẩn bị sẵn sàng lâm chiến. Nhưng ông Putin chứng ông tỏ có một lớp da rất dầy, vẫn im lặng.
Khi một nước tấn công một nước khác, th́ phải coi tất cả những ai giúp quân đối địch với ḿnh là kẻ thù. Không đối đầu trong chiến tranh trực tiếp; nhưng nếu anh giúp một nước đang đánh nhau với tôi tức là anh đánh tôi. Trên thế giới ai cũng phải hiểu như vậy.
Hai phe đang tham dự một cuộc chơi “hiểu ngầm.” Joe Biden không dám công khai nói rằng ḿnh đang đánh Nga. Vladimir Putin không dám nói rằng ḿnh đang bị đánh.
Ngoại trưởng Nga Lavrov tố cáo các nước Tây phương đang “sử dụng” người Ukraine để đánh Nga. Nhưng ai cũng biết rằng quân Ukraine không tấn công nước Nga, họ chỉ tự vệ. Cho nên lời kết án đó vô nghĩa, không căn cứ.
Nga với Anh quốc cũng đang dự một “cuộc chiến giả bộ,” bên ngoài nói vậy mà bên trong không phải vậy. Bộ trưởng Quốc pḥng Anh nói rằng quân Ukraine có thể đánh vào các địa điểm trong nước Nga, dùng vũ khí do nước Anh viện trợ, đó là một thẩm quyền chính đáng. Sau đó nhân viên bộ Quốc pḥng Anh phải “nói rơ hơn,” rằng nước Anh không can dự vào việc quân Ukraine chọn đánh chỗ nào. Nhưng minh xác như vậy cũng chỉ để tiếp tục “giả bộ” mà không nói thêm được ǵ cả.
Nga đă phản ứng, tuyên bố nếu vũ khí Anh, Mỹ bắn sang Nga th́ sẽ leo thang, bắn hỏa tiễn vào đầu năo Kyiv dù đang có các cố vấn nước khác ở đó. Câu này ám chỉ chuyến đi của hai ông bộ trưởng Mỹ, mới đến Kyiv chụp h́nh chung với Tổng thống Volodymyr Zelensky. Ngoại trưởng và bộ trưởng quốc pḥng Mỹ đă quảng cáo trước mấy ngày, hầu như báo trước cho Nga biết, rằng họ sắp tới Kyiv. Nga hiểu, và không đụng tới Kyiv trong những ngày giờ đó. Nếu công nhận đang lâm chiến với Mỹ th́ Nga đâu cần phải lo ḿnh bắn trúng hai vị bộ trưởng, hai người chủ yếu trong chính sách chiến tranh của Mỹ?
Trong khối NATO, Anh và Mỹ chống Nga mạnh nhất. Các nước Pháp, Đức, Ḥa Lan, cho đến Lithuania đều gửi vũ khí giúp Ukraine nhưng chỉ tượng trưng, Anh và Mỹ giúp nhiều loại nguy hiểm và có hiệu quả nhất. Nhưng gíup vũ khí chỉ là “viện trợ mặt nổi.” Quan trọng hơn nữa, Anh Mỹ c̣n cung cấp các tin tức t́nh báo cho quân đội Ukraine. Công tác “viện trợ ch́m” này đă bắt đầu trước khi quân Nga tấn công. Tháng Giêng năm 2022, Giám đốc CIA William Burns đă gặp Tổng thống Zelensky ở Kyiv. Ông báo cáo trước quốc hội Mỹ rằng “Chúng ta chia sẻ các tin tức t́nh báo chi tiết tỉ mỉ về kế hoạch đánh Kyiv của Nga.”
Trước đó, CIA đă hợp tác với t́nh báo Ukraine, sau khi Nga chiếm bán đảo Crimea năm 2014. Công tác đầu tiên trong mấy năm trời, là t́m ra những gián điệp nằm vùng của Nga. Bởi v́ trong thời c̣n chế độ cộng sản mọi thứ ở Ukraine nằm trong hệ thống tương đương của Liên bang Xô viết. Tới năm 2022, tin rằng T́nh báo Ukraine đă thanh lọc xong, Mỹ bắt đầu trao cho Ukraine chi tiết về các kế hoạch hành quân, các cuộc điều động và đường đi nước bước của quân Nga. Những tin tức đó có thể chuyển ngay tức thời mà không sợ tiết lộ nguồn tin của CIA.
Tôn Tử nói, “Biết ḿnh, biết người, trăm trận trăm thắng.” T́nh báo Anh, nhất là Mỹ, đă giúp quân đội Ukraine “biết người” trong cuộc chiến hơn hai tháng qua.
Ngay trong ngày đầu tiên, Ukraine đă bắn hạ một máy bay chở mấy trăm lính biệt kích dù Nga ở phi trường Hostomel gần Kyiv, phá vỡ kế hoạch chiếm phi trường để đổ quân lính, vũ khí và các chiến cụ rồi tấn công vào đầu năo chính phủ.
Ai cũng biết rằng quân đội Ukraine yếu hơn Nga về mọi mặt; thua kém nhất là không quân. Trước ngày Nga tấn công, nhân viên quân sự Mỹ đă quan sát hệ thống pḥng không của Ukraine. Họ đề nghị mỗi ngày di chuyển các máy bay, phân tán các hàng súng và hỏa tiễn ở phi trường. Theo tin NBC News, nhờ tin t́nh báo của Mỹ cho biết trước các cuộc không tập của Nga, nhiều máy bay và hệ thống pḥng không đă được di chuyển ngay trước khi bị máy bay Nga tấn công. Máy bay Nga đă đánh vào những phi trường bỏ trống. Không lực Ukraine bớt thiệt hại, giúp bộ binh không bị máy bay Nga đánh, và bảo vệ được không phận.
Các cuộc chuyển quân của Nga, các địa điểm quy tụ máy bay hoặc thiết giáp Nga cũng được vệ tinh của các công ty tư thu lượm và phổ biến trên mạng. Quân đội Ukraine đă sử dụng các tin tức công khai này. Ngoài ra, họ cũng nghe lén các cuộc điện thoại trong quân đội Nga, v́ Nga vẫn c̣n dùng các dụng cụ từ thời xưa. Binh sĩ Nga khi có dịp cướp được những điện thoại di động của thường dân bị họ giết, vẫn coi là một chiến lợi phẩm quư báu! Các cậu gọi ngay điện thoại cho gia đ́nh, bất chấp lệnh cấp trên. Tám viên tướng Nga đă tử trận, nhiều người gọi điện thoại, để lộ vị trí cho pháo binh, máy bay hay drones của Ukraine nhắm bắn. Máy bay thám thính Mỹ và Anh theo dơi các cuộc chuyển quân của Nga, biết rơ đơn vị nào đang đi tới đâu, báo cho pháo binh và các drones của Ukraine biết các mục tiêu tấn công, với các tọa độ chính xác.
Theo NBC News, trong những tháng đầu, các luật sư thuộc Bộ Quốc pḥng Mỹ và CIA đă ấn định loại tin tức nào có thể cung cấp cho Ukraine. Các tin tức bị giới hạn để Mỹ tránh không bị lên án là tham gia cuộc chiến. Chỉ thị đầu tiên không cho phép tiết lộ các mục tiêu tấn công để giúp quân Ukraine tái chiếm các vùng bị quân Nga cướp, và không được giúp Ukraine tấn công quân Nga ở Crimea cũng như trong vùng Dobas với hai chính quyền ly khai đă được Puitn công nhận.
Nhưng sau một thời gian, chiến tranh tàn bạo hơn, với các hành động giết hại thường dân của lính Nga, các cuộc pháo kích vào khu dân cư, từ tháng Tư Ủy ban An ninh Quốc gia trong chính phủ Mỹ đă xóa bỏ một số giới hạn này; cũng v́ các đại biểu quốc hội Mỹ yêu cầu.
Ngoài ra, CIA đă đặc biệt giúp Ukraine bảo vệ Tổng thống Zelensky từ khi ông quyết liệt tử thủ ở Kyiv, từ chối không để Mỹ đưa ra khỏi thủ đô. Nga đă có kế hoạch ám sát ông Zelensky. T́nh báo Mỹ và Ukraine đă thay đổi chỗ ông Zelensky ở hàng ngày, bảo đảm ông không ở cùng một chỗ với các tướng lănh và những người trong bộ tham mưu.
Cho tới nay, hai ông Vladimir Putin và Joe Biden vẫn có thể “giả bộ” như giữa Nga – Mỹ không hề có chiến tranh; nhưng sự thật không phải như vậy. Có thể nói trong hai tháng qua T́nh báo Mỹ đă “tham chiến” dù không ai có mặt trên đất Ukraine.
Mỹ đă giúp quân đội Ukraine đứng vững và lật ngược thế cờ với các tin t́nh báo, nhờ hệ thống các vệ tinh nhân tạo, các máy bay thám thính, và các nguồn cung cấp khác. Nhưng yếu tố quyết định vẫn là khả năng sử dụng các thông tin một cách nhanh chóng, quyết liệt, nhờ tinh thần chiến đấu “Cosack” dũng cảm của dân và quân Ukraine.
Báo điện tử Pravda của Nga đă công bố danh sách các quốc gia mà họ cho rằng nên bị tấn công bằng tên lửa hành tŕnh v́ ủng hộ "chế độ Kiev phát xít Quốc xă".
Pravda nêu tên các quốc gia cụ thể mà Nga tin rằng có thể bị tấn công bằng tên lửa hành tŕnh:
Cộng ḥa Séc
Ba lan
Slovenia
Thổ
Đức
Hoa Kỳ
Romania không được thêm vào danh sách cụ thể, nhưng người ta vẫn viết rằng một cuộc tấn công sẽ được phát động chống lại Romania và Ba Lan ngay từ đầu. Chống lại Romania v́ nghĩ rằng họ đang chuẩn bị tấn công Transnistria để giúp người Moldova, và chống lại Ba Lan v́ NATO là trung tâm giao vũ khí quan trọng nhất cho Ukraine.
Họ cũng viết rằng một số quốc gia, chẳng hạn như Bulgaria, hỗ trợ Ukraine một cách không chính thức.
Tờ báo Pravda của Nga được biết đến nhiều nhất là cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản trong thời kỳ Xô Viết, nhưng sau khi chế độ này thay đổi, tờ báo này đă tách thành một ấn phẩm trực tuyến (thân chính phủ Nga) và một ấn phẩm ngoại tuyến (cộng sản). Hai bài báo chính thức không liên quan ǵ đến nhau, lư lịch sở hữu và thành phần biên tập cũng khác nhau. Về cơ bản, phiên bản trực tuyến được đọc nhiều hơn.
Lính pḥng thủ Mariupol: Cuộc không kích của Nga đánh vào bệnh viện dă chiến ở nhà máy Azovstal, giết chết binh lính.
Theo các máy bay chiến đấu Azov, chỉ trong một đêm, Nga đă tấn công bệnh viện nơi các binh sĩ Ukraine đang điều trị và sau đó pháo kích vào bệnh viện này bằng pháo hải quân.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
