Lúc vận động tranh cử, ông Donald Trump thề “không dính líu ǵ tới” kế hoạch chính sách cánh hữu mang tên “Dự Án 2025,” kế hoạch cải tổ triệt để chính phủ liên bang, mặc dù nhiều người tham gia soạn kế hoạch này từng là đồng minh của ông.
Ông Trump thậm chí nói nhiều mục tiêu trong kế hoạch này là “hoàn toàn tào lao.” Và khi tranh luận với Phó Tổng Thống Kamala Harris, ông tuyên bố sẽ “không đọc kế hoạch này.”
Nay, trong lúc chuẩn bị trở lại Ṭa Bạch Ốc, Tổng Thống Đắc Cử Trump chọn ít nhất sáu người soạn và đóng góp cho “Dự Án 2025” phụ trách những vấn đề chính, như ngân sách liên bang, thu thập tin t́nh báo và trục xuất di dân.
Sự thay đổi này không hề bất ngờ, theo giới phê b́nh ông Trump. Lúc vận động tranh cử, ông “né” kế hoạch dài 900 trang này v́ thăm ḍ cho thấy cử tri cực lực phản đối. Nay, v́ đă đắc cử nhiệm kỳ thứ nh́, có lẽ ông không c̣n lo sợ, giới phê b́nh giải thích.
“Tổng Thống Đắc Cử Trump thôi làm bộ làm tịch và đang cùng với thành phần cánh hữu xấn tới thực hiện kế hoạch mà ông phủ nhận suốt thời gian vận động tranh cử,” ông Tony Carrk, giám đốc điều hành Accountable.US, tổ chức theo dơi những người có liên hệ với “Dự Án 2025” được ông Trump chọn vào chính quyền mới.
Thời gian qua, những người được ông Trump chọn vào chính quyền mới coi như tái xác nhận nỗi lo của nhiều người Dân Chủ cũng như các tổ chức theo dơi chính phủ rằng ông sẽ dùng “Dự Án 2025” làm kế hoạch mở rộng quyền hành pháp, thay hàng loạt công chức bằng người trung thành với ông, và cải tổ những cơ quan chính phủ như Bộ Giáo Dục.
Trong những người đáng chú ư được ông Trump đề cử là ông ông Russell T. Vought, một trong những tác giả của “Dự Án 2025.” Ông Trump đề cử ông Vought phụ trách Văn Pḥng Quản Trị Ngân Sách, như trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông.
Ông Vought viết trong “Dự Án 2025” rằng chính quyền sắp tới phải cải tổ triệt để định chế thuộc nhánh hành pháp, như Hội Đồng An Ninh Quốc Già và Hội Đồng Kinh Tế Quốc Gia, cho phù hợp với kế hoạch của ông Trump, và phải dẹp bỏ những văn pḥng của Ṭa Bạch Ốc về chính sách khí hậu nội địa và chính sách giới tính.
Tổng Thống Đắc Cử Trump c̣n bổ nhiệm ông Stephen Miller làm phó chánh văn pḥng Ṭa Bạch Ốc phụ trách chính sách, và ông Thomas Homan làm “trùm biên giới,” hai chức vụ không cần Thượng Viện chuẩn thuận. Ông Homas được nêu tên là người đóng góp cho “Dự Án 2025.” C̣n tổ chức pháp lư của ông Miller, America First Legal, có lúc được liệt kê là nhóm cố vấn cho kế hoạch này.
Người được Tổng Thống Đắc Cử Trump chọn phụ trách Ủy Ban Truyền Thông Liên Bang (FCC), ông Brendan Carr, có viết một chương trong “Dự Án 2025” kêu gọi kiểm soát các đại công ty kỹ thuật, dẹp bỏ quyền miễn tố dành cho công ty mạng xă hội và áp đặt quy định về minh bạch đối với công ty như Google, Facebook và YouTube.
Những người khác dính líu tới “Dự Án 2025” được ông Trump đề cử gồm ông Pete Hoekstra, cựu đại sứ Mỹ tại Ḥa Lan thời nhiệm kỳ đầu của ông Trump và nay được chọn làm đại sứ Mỹ ở Canada; và ông John Ratcliffe, vừa được ông Trump chọn làm giám đốc CIA.
Trong tuần này, bà Karoline Leavitt, phát ngôn viên ban tranh cử của ông Trump, ra tuyên bố khẳng định ông “không bao giờ dính líu” tới “Dự Án 2025.”
“Tất cả những người được Tổng Thống Trump đề cử vào Nội Các và bổ nhiệm đều hết ḷng cam kết với kế hoạch của Tổng Thống Trump, không phải kế hoạch của những tổ chức bên ngoài,” bà Leavitt cho hay.