Người đứng đầu chi nhánh Tìm kiếm và Cứu nạn Đô thị của FEMA, đơn vị điều hành mạng lưới các đội ngũ đóng quân trên khắp đất nước có khả năng ứng phó nhanh chóng với thiên tai, đã từ chức vào thứ Hai.
Sự ra đi của Ken Pagurek diễn ra chưa đầy ba tuần sau khi FEMA chậm trễ trong việc ứng phó với trận lũ lụt thảm khốc ở miền trung Texas do những rào cản hành chính do Bộ An ninh Nội địa, cơ quan giám sát cơ quan ứng phó thảm họa, đặt ra.
Theo hai nguồn tin thân cận, Pagurek nói với các đồng nghiệp tại FEMA rằng sự chậm trễ này là bước ngoặt dẫn đến việc ông tự nguyện từ chức sau nhiều tháng bất mãn với những nỗ lực giải thể cơ quan của chính quyền Trump. Phải mất hơn 72 giờ sau trận lũ, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem mới cho phép triển khai mạng lưới tìm kiếm và cứu nạn của FEMA.
Sau hơn một thập kỷ làm việc tại hệ thống tìm kiếm và cứu nạn đô thị của FEMA, bao gồm khoảng một năm làm giám đốc, Pagurek cho biết trong đơn từ chức, được CNN thu thập, rằng ông sẽ trở lại Sở Cứu hỏa Philadelphia và không đề cập đến trận lũ lụt ở Texas.
“Quyết định này không hề dễ dàng, và sau nhiều lần suy ngẫm và cầu nguyện, đây là con đường đúng đắn cho tôi vào lúc này”, Pagurek viết. “Tôi liên tục được truyền cảm hứng bởi sự tận tụy không lay chuyển, lòng dũng cảm vô song và cam kết sâu sắc mà chúng ta cùng chia sẻ trong việc cứu sống người dân và mang lại hy vọng trước sự tàn phá.”
Bộ An ninh Nội địa đã bảo vệ phản ứng của mình đối với lũ lụt ở Texas. Một phát ngôn viên của bộ nhấn mạnh rằng Noem ban đầu đã khai thác các nguồn lực khác của DHS, bao gồm các đội cứu hộ từ Lực lượng Tuần duyên và Biên phòng Hoa Kỳ, và theo thời gian, khi nhu cầu về nguồn lực của FEMA tăng lên, những yêu cầu đó đã được Bộ trưởng chấp thuận.
“Thật nực cười khi một công chức lâu năm, người tự nhận là phục vụ người dân Mỹ, lại chọn từ chức vì chúng tôi từ chối vội vàng phê duyệt một hợp đồng triển khai trị giá sáu con số mà không có sự giám sát tài chính cơ bản”, một phát ngôn viên khác của DHS cho biết trong một tuyên bố về việc từ chức của Pagurek. “Chúng tôi đang có trách nhiệm với tiền thuế của người dân, đó là công việc của chúng tôi.”
Một số quan chức FEMA đã phản đối những thay đổi sâu rộng đối với FEMA dưới thời chính quyền Trump, hơn chục nguồn tin từ cơ quan này cho biết với CNN. Họ tin rằng những thay đổi này đã tước đi quyền tự chủ của cơ quan và làm suy yếu khả năng ứng phó nhanh chóng và hiệu quả với thảm họa.
Pagurek, người từ chối bình luận, đã gia nhập hàng chục quan chức cấp cao rời khỏi FEMA kể từ khi Trump nhậm chức, trong bối cảnh cơ quan này đang trải qua một cuộc đại tu lớn và phải đối mặt với tình trạng tinh thần sa sút cùng sự chảy máu chất xám sau sự ra đi của các nhà lãnh đạo lâu năm.
Được Quốc hội thành lập vào đầu những năm 1990, hệ thống tìm kiếm cứu nạn đô thị của FEMA, hay US&R, bao gồm một mạng lưới 28 đội được đào tạo bài bản do nhà nước quản lý, đóng quân trên khắp đất nước, sẵn sàng triển khai nhanh chóng đến nhiều loại thảm họa khác nhau - từ các tòa nhà bị sập đến các cơn bão thảm khốc.
Nguồn tài trợ hàng năm của Quốc hội đảm bảo các lực lượng đặc nhiệm này được trang bị cho các trường hợp khẩn cấp tồi tệ nhất của quốc gia và được trả lương khi FEMA triển khai - mặc dù các sở cứu hỏa địa phương và các văn phòng quản lý khẩn cấp vẫn cung cấp chỗ ở và nhân sự cho các đội cứu hộ và duy trì sự sẵn sàng của họ.
Như CNN đưa tin ban đầu, các lãnh đạo FEMA đã không thể nhanh chóng huy động một số nguồn lực quan trọng, bao gồm cả các đội tinh nhuệ này, trong những giờ đầu tiên quan trọng của trận lũ lụt ở Texas. Sự trì hoãn này bắt nguồn từ một quy định mới do Noem áp đặt, yêu cầu bà phải có sự chấp thuận cá nhân đối với mọi hợp đồng và khoản tài trợ trên 100.000 đô la trước khi có thể giải ngân - một ngưỡng mà các quan chức FEMA gọi là "tiền lẻ" trong quá trình ứng phó thảm họa.
Một số đội FEMA, vốn tham gia tìm kiếm trên diện rộng, cứu hộ trên mặt nước và tìm kiếm hài cốt, đã không đến Texas và bắt đầu công việc thực địa cho đến một tuần sau trận lũ.
Tổng thống Donald Trump đã bác bỏ những câu hỏi về khả năng lãnh đạo của Noem trong trận lũ lụt, ca ngợi phản ứng của liên bang tại Texas và bảo vệ kế hoạch giảm thiểu tác động của FEMA và chuyển giao nhiều trách nhiệm hơn về thảm họa cho các tiểu bang.
Texas, nơi có một trong những hệ thống quản lý khẩn cấp mạnh mẽ nhất cả nước, đã tự mình xử lý thảm họa, triển khai hơn 2.100 người tại 20 cơ quan tiểu bang, theo văn phòng Thống đốc Greg Abbott.
Trong khi Pagurek bày tỏ sự thất vọng riêng tư với những thay đổi gần đây tại FEMA, lá thư từ chức của ông lại bày tỏ sự tin tưởng "vào sức mạnh, năng lực và khả năng lãnh đạo đang tiếp diễn của Chi nhánh".
Pagurek cũng hồi tưởng về nhiều thảm họa mà ông đã ứng phó trong thời gian làm việc tại FEMA.
"Những mối liên kết được hình thành trong cơn bão thảm họa không giống bất kỳ mối liên kết nào khác. Tôi sẽ luôn trân trọng tình đồng chí, mục đích chung và tình cảm gia đình sâu sắc vốn là những yếu tố tạo nên Hệ thống US&R", ông viết.
Năm 2021, CNN đã phỏng vấn Pagurek tại hiện trường vụ sập chung cư Surfside gần Miami, sự kiệt sức và xúc động hiện rõ trên khuôn mặt ông sau nhiều giờ dẫn dắt các đội tìm kiếm cứu nạn vượt qua đống đổ nát.
"Công việc của chúng tôi là làm tốt nhất có thể và nhanh nhất có thể", ông nói vào thời điểm đó. "Tôi thích giúp đỡ mọi người. Tôi thích phục vụ người khác."
