Bộ Nội An Mỹ (DHS) dưới thời Tổng Thống Donald Trump phát hành hàng loạt video tuyên truyền sai lệch, trong đó nhiều cảnh quay bị cắt ghép, sai địa điểm hoặc thời gian, thậm chí lấy từ các sự kiện không liên quan để tô vẽ hình ảnh “chiến thắng” của chính phủ trong chiến dịch trấn áp người nhập cư và biểu tình.
Các video này được đăng tải rầm rộ trên X (trước đây là Twitter), Instagram, và TikTok, với hàng triệu lượt xem, mô tả những hình ảnh “hỗn loạn, bạo lực” tại các thành phố bị cho là “thất bại vì phe cấp tiến.”
Nhưng sự thật – như cuộc điều tra xác minh – lại không hề giống trong các đoạn phim của chính phủ. Chẳng hạn:
– Một video tuyên bố “DHS giành lại thủ đô Washington, DC,” lại có cảnh từ Los Angeles và West Palm Beach, Florida, thậm chí có đoạn từ một chiến dịch ngoài khơi Nantucket (Massachusetts) — cách thủ đô của Mỹ hơn 600 km.
– Một clip khác dán nhãn “Antifa tấn công Portland” lại thực ra quay ở Broadview, Illinois, và xóa “watermark” của nhà báo Ford Fischer, người ghi hình gốc.
– Một video về “Memphis hỗn loạn” lồng tiếng phát ngôn viên DHS nói “người dân biết ơn khi chính phủ can thiệp,” nhưng cảnh quay thực tế là một cơ sở của Cảnh Sát Di Trú (ICE) ở Illinois.
Thậm chí, một bức ảnh lan truyền với dòng chữ “I really appreciate you guys!” (Tôi thật lòng biết ơn các vị) – được xác nhận là thật – đã bị DHS chỉnh sửa để xóa dòng chữ phản đối bằng tiếng Tây Ban Nha “Chinga la migra” (một câu chửi thề) viết dưới chân người phụ nữ.
Theo điều tra của WAPO, ít nhất sáu video chính thức trong ba tháng qua sử dụng cảnh quay sai lệch như vậy. DHS không phủ nhận, chỉ nói rằng “những clip đó chiếm tỉ lệ nhỏ trong tổng số hơn 400 video sản xuất năm nay.”
Phát ngôn viên Abigail Jackson của Tòa Bạch Ốc không bình luận trực tiếp về lỗi biên tập, mà nói lướt đi rằng “chính quyền Trump sẽ tiếp tục lan tỏa thành công của mình bằng nội dung hấp dẫn và mạnh mẽ trên mạng xã hội.”
Khi sự thật bị dàn dựng và niềm tin công dân bị tan biến
Trong lịch sử Mỹ, cơ quan công lực luôn được yêu cầu trung lập, dựa trên sự thật. Khi Bộ Nội An – cơ quan có nhiệm vụ bảo vệ quốc gia, bị biến thành công cụ tuyên truyền, vấn đề không chỉ là đạo đức truyền thông, mà là mối đe dọa thể chế.
Ông John Cohen, một cố vấn từng phục vụ tại Bộ Nội An dưới cả chính quyền Dân Chủ và Cộng Hòa, cảnh báo: “Nếu người dân tin rằng những gì chính phủ nói không dựa trên sự thật, thì khi khủng hoảng thực sự xảy ra, họ sẽ không nghe nữa.”
Điều đáng lo ngại là những video này không chỉ sai lệch, mà còn được sản xuất công phu, mang phong cách phim hành động – có phóng viên nội bộ chạy theo lực lượng ICE, cắt dựng chuyên nghiệp, thậm chí phối nhạc hùng tráng.
Nói cách khác, chính quyền đang “tuyên truyền hóa” hoạt động gìn giữ pháp luật, biến bắt giữ, di tản, hay xung đột biểu tình, thành sản phẩm “giải trí chính trị.”
Khi cơ quan quyền lực nhất nước dựng nên những “bộ phim hành động” để kể lại “chiến thắng” của mình, ranh giới giữa thực tế và tuyên truyền bị xóa nhòa.
Và khi người dân không còn biết đâu là thật, chính phủ không cần phải nói dối giỏi nữa – họ chỉ cần nói đủ nhiều.
Đó không chỉ là kỹ thuật truyền thông, mà là kỹ thuật quyền lực
Dưới thời Tổng Thống Trump, truyền thông trở thành mặt trận chính trị song song với chính sách.
Từ việc cắt ghép phát biểu, chọn lọc hình ảnh, đến chỉnh sửa video – tất cả tạo nên “hình ảnh nước Mỹ của ông Trump:” Hỗn loạn, bị tội phạm và người nhập cư bao vây – để rồi “chỉ có ông mới dẹp được.”
Một chính phủ muốn kiểm soát câu chuyện thì không cần kiểm soát báo chí – họ chỉ cần sản xuất tin giả của riêng mình.
Và khi Bộ Nội An – không phải chiến dịch tranh cử – đứng sau những clip này, đó là dấu hiệu một nhà nước đang mượn tay bộ máy an ninh để kể lại chính nó.
Khi sự thật trở thành làm hiệu ứng điện ảnh
Truyền thông sai lệch của Bộ Nội An không phải chỉ là “lỗi biên tập.”
Đó là chiến lược làm nhiễu thực tại, khiến người dân nghe thấy quá nhiều, nhưng tin được rất ít.
Khi sự thật bị biến thành đạo cụ để dàn dựng, chỉnh màu, ghép nhạc – nền dân chủ cũng mất đi sức đề kháng.
Và nếu chính quyền có thể dựng phim về chiến thắng của mình, thì ngày mai, họ cũng có thể dựng phim để che giấu thất bại của họ.