Tổng thống Donald Trump lần đầu thừa nhận 'nạn đói thực sự' ở Gaza

[june04]

Trong bối cảnh áp lực quốc tế gia tăng và hình ảnh những đứa trẻ suy dinh dưỡng ở Gaza gây chấn động toàn cầu, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có những phát biểu bất ngờ, cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt trong lập trường của Washington đối với chiến lược quân sự của Israel tại Dải Gaza.


Những hình ảnh thương tâm về trẻ em thiệt mạng, suy dinh dưỡng ở Dải Gaza đang lan truyền trên các phương tiện truyền thông. Ảnh: Getty Images

Lần đầu thừa nhận thực tế nhân đạo tàn khốc

Phát biểu tại Scotland ngày hôm qua, 28/7, trong khuôn khổ chuyến công du châu Âu, Tổng thống Mỹ Donald Trump lần đầu tiên công khai bác bỏ tuyên bố của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng “không có nạn đói” ở Gaza.

“Dựa trên những gì tôi thấy trên truyền hình… những đứa trẻ đó trông rất đói”, Tổng thống Mỹ phát biểu. “Chúng ta có thể cứu được rất nhiều người, ý tôi là một số trẻ em. Đó là nạn đói thực sự”.

Ông Donald Trump cũng cho biết, Mỹ sẽ hợp tác với các đồng minh châu Âu để thiết lập các trung tâm cung cấp lương thực cho người dân Gaza.

Những phát biểu này đánh dấu bước ngoặt so với thái độ trước đây của Tổng thống Donald Trump, người trong nhiều tháng qua vẫn thể hiện sự ủng hộ gần như tuyệt đối với chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza. Sự thay đổi dường như được thúc đẩy bởi làn sóng chỉ trích quốc tế và những hình ảnh thương tâm về trẻ em thiệt mạng, suy dinh dưỡng lan truyền trên các phương tiện truyền thông.

Bối cảnh ngoại giao thay đổi

Những phát biểu của ông Donald Trump cũng diễn ra trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Âu đang công khai lên tiếng phản đối chiến dịch quân sự của Israel và kêu gọi hành động nhân đạo khẩn cấp.

Chỉ vài ngày trước, hơn 200 nghị sĩ Anh đã ký thư yêu cầu chính phủ công nhận ngay lập tức Nhà nước Palestine. Thủ tướng Anh Keir Starmer, trong cuộc gặp vừa diễn ra với ông Trump tại khu nghỉ dưỡng Turnberry gọi tình hình tại Gaza là “thảm họa thực sự” và tuyên bố “người dân Anh cảm thấy phẫn nộ trước những gì họ đang thấy trên màn hình”.


Người dân tập trung để nhận thực phẩm từ một bếp ăn từ thiện tại thành phố Gaza ngày 28/7. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo Pháp sẽ công nhận Nhà nước Palestine. Anh, Pháp và Đức cùng ra tuyên bố chung yêu cầu chấm dứt chiến sự và Israel phải dỡ bỏ các hạn chế đối với viện trợ nhân đạo.

Tuy Tổng thống Mỹ đã tiếp tục bác bỏ khả năng Mỹ công nhận Nhà nước Palestine, nhưng ông dường như không phản đối việc các đồng minh châu Âu làm điều đó. Đây là một sự im lặng đáng chú ý trong bối cảnh quan điểm của Washington trước đây thường đồng điệu với Tel Aviv về vấn đề này.

Áp lực gia tăng với Israel

Trước áp lực ngày càng lớn của cộng đồng quốc tế về tình hình nhân đạo tại Gaza, Israel đã buộc phải có hành động. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố bắt đầu thả hàng cứu trợ từ trên không và mở hành lang nhân đạo cho các đoàn xe Liên Hợp Quốc tại Gaza. Tuy nhiên, chính quyền của Thủ tướng Benjamin Netanyahu vẫn kiên quyết phủ nhận tình trạng nạn đói ở đây, cáo buộc lực lượng Hamas thổi phồng tình hình nhằm mục đích tuyên truyền.

Về phần mình, ông Donald Trump dù bày tỏ nghi ngờ về việc Hamas chiếm đoạt một phần thực phẩm viện trợ, song khẳng định: “Tôi đã thấy, đó là nạn đói, và điều đó không thể giả tạo được. Chúng tôi sẽ tham gia sâu hơn nữa. Tôi muốn Thủ tướng Netanyahu đảm bảo rằng người dân Gaza sẽ nhận được thực phẩm”.

Phát biểu này cho thấy Washington có thể sẽ tăng cường nỗ lực viện trợ nhân đạo và gây sức ép trực tiếp hơn với Israel trong thời gian tới.


Thay đổi cách tiếp cận

Trong cuộc trao đổi với báo giới, ông Donald Trump cũng cho biết đã điện đàm với Thủ tướng Israel Netanyahu vào cuối tuần qua và đề nghị Israel cân nhắc thay đổi chiến lược ở Gaza.

“Tôi đã nói với Israel, nói với Thủ tướng Netanyahu rằng bây giờ họ phải thay đổi cách tiếp cận với cuộc xung đột này”, ông nhấn mạnh. Đây là lần hiếm hoi kể từ khi chiến sự bùng phát, Tổng thống Mỹ công khai thể hiện bất đồng với đồng minh thân cận nhất ở Trung Đông.

Tuyên bố này, cùng với cam kết sẽ “thiết lập các trung tâm cung cấp lương thực” phối hợp với châu Âu, cho thấy chính quyền của ông Trump có thể đang tái định hình chính sách đối với cuộc xung đột Gaza: Chuyển từ vị thế ủng hộ vô điều kiện sang cách tiếp cận thực dụng hơn, hướng đến ổn định và giảm thiểu thiệt hại nhân đạo.

Trong bối cảnh chiến sự ở Gaza chưa có dấu hiệu kết thúc, những phát biểu mới nhất của Tổng thống Donald Trump có thể được xem là bước ngoặt mang tính biểu tượng - không chỉ với chính sách đối ngoại của Mỹ, mà còn với áp lực toàn cầu buộc Israel phải thay đổi cách tiếp cận ở Gaza. Nếu những phát biểu này đi đôi với hành động cụ thể, đó có thể là một bước tiến cần thiết để mở ra không gian đối thoại và giảm thiểu đau thương cho hàng triệu người dân vô tội ở Gaza.