Theo như tại châu Á, ngoại trừ Ấn Độ, Trung Quốc hay Lào, phần c̣n lại tương đối yên tâm với mức thuế không quá 20%, với các điều khoản mới chính thức được áp dụng từ ngày 07/08. Canada, Thụy Sĩ, Brazil hay Ấn Độ bị «phạt nặng hơn cả», với mức thuế dao động 25-50%, sau khi tổng thống Donald Trump mới đây kư sắc lệnh áp dụng một bảng thuế hải quan mới đánh vào tất cả các mặt hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu về thuế quan tại Vườn Hồng ở Nhà Trắng ở Washington, Hoa Kỳ, ngày 02/04/2025. REUTERS - Carlos Barria
Nhiều quốc gia như Thụy Sĩ cho biết tiếp tục đàm phán với Washington để hạ hàng rào quan thuế. Mêhicô được gia hạn thêm 90 ngày để tiếp tục thương lượng : hiện tại mức thuế đánh vào một số mặt hàng của nước này được giữ nguyên ở mức 30 %. Trung Quốc và Mỹ cũng đang trong quá tŕnh đàm phán và trong khi chờ đợi, trung b́nh, hàng Trung Quốc xuất khẩu sang Hoa Kỳ chịu thuế 30%.
Hăng tin Bloomberg và báo tài chính của Nhật Nikkei Asia nhắc lại, những thỏa thuận về mức thuế mà chính quyền Trump đă đạt được với nhiều đối tác như Việt Nam (20%), Nhật Bản, Hàn Quốc (15%) hay Philippines (19%), Liên Hiệp Châu Âu (15%)… là những « thỏa thuận về nguyên tắc ».
Với Nhà Trắng, đây là một thắng lợi của tổng thống Hoa Kỳ. Song giới phân tích đồng loạt cho rằng hậu quả từ chính sách bảo hộ mới đang đẩy kinh tế Mỹ vào một giai đoạn đầy bất trắc. Một trong những tác động đầu tiên là giá cả hàng hóa ở Hoa Kỳ sẽ tăng lên cao trong những tháng sắp tới, như giải thích của thông tín viên RFI Loubna Anaki từ New York :
« Trong tuần, khi thông báo duy tŕ lăi suất chỉ đạo, Ngân Hàng Trung Ương Mỹ giải thích quyết định này một phần là do những bất trắc mà chính sách của tổng thống Trump có thể gây ra. Mỹ đă chốt lại các mức thuế mới bắt đầu có hiệu lực từ hôm nay. Trước mắt, khó có thể dự đoán các biện pháp này sẽ ảnh hưởng thế nào đến kinh tế Hoa Kỳ.
Trước khi chính sách thương mại mới có hiệu lực, một số doanh nghiệp đă lo xa. Họ đă tích trữ nguyên liệu và một số mặt hàng, chủ yếu là nhập khẩu từ Trung Quốc. Nhờ vậy, tạm thời giá cả có thể chưa bị ảnh hưởng. Nhưng những biện pháp Donald Trump áp đặt liên quan đến hơn 70% các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ. Các đại tập đoàn đă thông báo là giá cả hàng hóa sẽ tăng lên để đối phó với t́nh h́nh này. Ví dụ phần lớn nước cam tiêu thụ ở Hoa Kỳ phải nhập khẩu từ nước ngoài. Chuối, cà phê, cacao, gia vị hay tôm cũng vậy.
Theo nhiều chuyên gia, khó tránh khỏi kịch bản dân Mỹ sắp tới đây sẽ phải trả tiền đắt hơn khi đi mua sắm ».
Châu Á : Nước thở phào nhẹ nhơm, nước cam chịu
Về phía châu Á, có những nước thở phào nhẹ nhơm, có những nước cam chịu với mức thuế mới, một số quốc gia khác th́ nhất quyết thương lượng để đạt được một thỏa hiệp tốt hơn.
Đầu tiên là Việt Nam, bị áp thuế 20% như thông báo đơn phương của tổng thống Donald Trump vào đầu tháng 7, trong khi Hà Nội chưa xác nhận và tiếp tục thương lượng với hy vọng được áp mức thuế thấp hơn. Một vấn đề khác đối với Việt Nam, cũng như với một số nước Đông Nam Á khác, là mức thuế 40% mà ông Trump muốn đánh vào những mặt hàng của Trung Quốc trung chuyển qua các nước này để né mức thuế cao của Mỹ. Cho tới nay, vẫn chưa rơ là mức thuế này sẽ được thực hiện cụ thể như thế nào.
Đài Loan cũng bị áp thuế 20% như Việt Nam, nhưng theo lời tổng thống Lại Thanh Đức, đây chỉ là mức thuế « tạm thời », có thể sẽ hạ xuống, nếu Đài Bắc đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ.
Một nước khác ở Đông Á là Nhật Bản đă đạt được thỏa thuận với Washington về mức thuế 15%. Mức thuế đối với xe hơi, một trong những trụ cột của xuất khẩu của nước này, cũng được giảm xuống c̣n 15% so với mức 25% hiện nay. Nhưng hiện chưa rơ là mức thuế 15% đối với xe hơi Nhật khi nào mới được áp dụng. Hàn Quốc th́ đến phút chót, tức là chỉ c̣n hai ngày là đến thời hạn 01/08, mới đạt được thỏa thuận về mức thuế 15%, kể cả đối với xe hơi, thay v́ 25%.
Thái Lan và Cam Bốt, hai nước láng giềng vừa xung đột ở biên giới, rốt cuộc chỉ bị áp thuế 19%, trong khi lúc đầu Cam Bốt bị dọa áp thuế đến 49% và Thái Lan 36%. Phát ngôn viên của chính phủ Thái Lan hôm nay đă hoan nghênh « một thắng lợi lớn ». Một phần tư kim ngạch xuất khẩu của Thái Lan là sang Hoa Kỳ. Về phần ḿnh, thủ tướng Hun Manet xem đây là « một tin tốt đẹp hơn cho nhân dân và nền kinh tế Cam Bốt ». Malaysia cũng vậy, chỉ bị áp thuế 19% so với 24% theo dự kiến ban đầu.
Mỹ áp thuế 35% đánh vào hàng nhập từ Canada
Tổng thống Mỹ Donald Trump, hôm qua, đă công bố mức thuế nhập khẩu mới đối với gần 70 quốc gia, bao gồm mức 35% đánh vào hàng hóa nhập từ Canada. Chủ nhân Nhà Trắng cáo buộc Ottawa không hợp tác với Washington trong việc ngăn chặn ma túy fentanyl tràn vào Hoa Kỳ và chỉ trích Canada về ư định công nhận Nhà nước Palestine. Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết ông thất vọng về quyết định của tổng thống Mỹ.
Cuộc chiến thuế quan Washington - Ottawa dường như đă khiến người dân Canada bừng tỉnh, đang ngày càng tỏ ra ghẻ lạnh với nước láng giềng phía nam, không sang Hoa Kỳ du lịch và tẩy chay sản phẩm Mỹ.
« Đi sang Mỹ giờ đă trở thành điều không thể tưởng tượng được đối với một số người Canada. Sébastien nói : "Tôi thậm chí c̣n không muốn đi nghỉ ở đó. Hoa Kỳ không tử tế, và tôi không muốn bị họ kiểm soát."
Giao thông giữa Canada và Mỹ đă giảm mạnh kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu cách đây 6 tháng. Một người tên là Cam cho biết : "Tôi từng thường xuyên sang đó, nhưng giờ tôi không đi nữa." Cư dân Montréal này bảo vệ quan điểm tẩy chay Hoa Kỳ, ngay cả trong việc mua sắm hàng ngày. Anh nói thêm : "Tôi chỉ mua hàng nội địa, tôi nghĩ điều đó giúp mọi người mở mắt về những ǵ đang diễn ra bên ngoài và cách chúng ta có thể ủng hộ các doanh nghiệp Canada."
Liên đoàn Doanh nghiệp Độc lập Canada xác nhận rằng doanh số sản phẩm Mỹ đă giảm 40%, trong khi doanh số sản phẩm nội địa lại tăng với mức tương đương trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa (PME). Jasmin Guénette là phó chủ tịch của tổ chức này, và ông đưa ra nhận định cân bằng hơn về làn sóng đoàn kết này. Jasmin nói : "Tôi có cảm giác mọi người sẽ tiếp tục tẩy chay nhiều sản phẩm Mỹ nhất có thể. Nếu mọi người kinh doanh các sản phẩm thực phẩm nội địa, chẳng hạn như mứt, th́ sẽ bán được nhiều hơn... mang lại tác động tích cực. Nhưng hơn 70% hoạt động thương mại quốc tế của Canada là với Hoa Kỳ, vậy nên nh́n chung, cuộc chiến thuế quan đang gây tổn hại cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của chúng ta."
Với làn sóng tẩy chay tiếp diễn, một cuộc ly hôn về mặt cảm xúc có thể đă bắt đầu, nhưng sự tách rời về kinh tế giữa hai nước vẫn c̣n rất xa vời ».