Giáo sư chip bán dẫn hàng đầu trở về nước giảng dạy sau 20 năm ở Mỹ

[Romano]

Sau gần hai thập kỷ thiết kế chip tại Intel, một trong những kiến trúc sư hàng đầu của hãng - giáo sư Su Fei - đã quyết định rời Mỹ để trở về giảng dạy toàn thời gian tại Đại học Thanh Hoa (Bắc Kinh).
Theo website của nhà trường, ông Su Fei hiện là giáo sư biên chế, đồng thời giữ ghế giáo sư chủ nhiệm Quỹ Xing-Hua tại Trường Vi mạch Tích hợp, Đại học Thanh Hoa. Ông từng nhận bằng cử nhân (1999) và thạc sĩ (2001) tại chính ngôi trường này, sau đó bảo vệ thành công luận án tiến sĩ ngành Kỹ thuật điện - máy tính tại Đại học Duke (Mỹ) năm 2006.

Hướng nghiên cứu chính của giáo sư Su Fei tập trung vào kiểm thử vi mạch, thiết kế tối ưu cho khả năng kiểm thử và độ tin cậy (DFX), cũng như quản lý vòng đời silicon (SLM). Ông đặc biệt chú trọng đổi mới từ cấp độ mạch đến kiến trúc, giải quyết các thách thức quan trọng như khả năng kiểm thử của chip, độ tin cậy, khả năng sẵn sàng và khả năng bảo trì (RAS), an toàn, bảo mật và khả năng phục hồi tính toán.Các nghiên cứu của ông đã được ứng dụng vào nhiều sản phẩm chip thương mại, tạo ra tác động lớn đối với ngành công nghiệp, đồng thời mang về nhiều bằng sáng chế quốc tế trong các lĩnh vực như kiểm thử chip/chiplet 3D, an toàn chức năng của chip analog và cảm biến thông minh.

Ngoài nghiên cứu, ông còn tham gia tích cực vào hoạt động xây dựng tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực bán dẫn, đóng góp vào việc phát triển nhiều tiêu chuẩn IEEE. Ông từng là cố vấn cho nhiều dự án hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp trong khuôn khổ Tổ chức Nghiên cứu Bán dẫn (SRC), nhận Giải thưởng Liên kết Công nghiệp Xuất sắc Mahboob Khan năm 2021. Ông cũng nhiều lần được vinh danh với các giải thưởng bài báo khoa học xuất sắc, bao gồm Giải Tác giả Trẻ Xuất sắc của IEEE Circuits and Systems Society và Giải Bài báo Xuất sắc tại Hội nghị Quốc tế IEEE về Thiết kế VLSI.

Giáo sư Su Fei cho biết, động lực lớn nhất của ông khi trở về nước là mong muốn kết nối học thuật và công nghiệp, cũng như truyền cảm hứng cho thế hệ kỹ sư trẻ. “Tôi cảm thấy hạnh phúc khi được dẫn dắt, cố vấn cho sinh viên và các kỹ sư trẻ trong hành trình chinh phục ngành công nghệ bán dẫn và điện toán liên tục thay đổi”, ông chia sẻ.

Sự trở về của giáo sư Su Fei được kỳ vọng sẽ góp phần thúc đẩy ngành bán dẫn Trung Quốc, vốn đang đẩy mạnh tự chủ công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Làn sóng nhà khoa học Trung Quốc rời Mỹ về nước: Thay đổi bản đồ nghiên cứu toàn cầu

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều nhà khoa học gốc Hoa hàng đầu rời Mỹ về Trung Quốc làm việc. Xu hướng này được xem là làn sóng dịch chuyển nhân tài lớn, đang tác động mạnh đến cục diện nghiên cứu khoa học toàn cầu.Trước ông Su Fei, giáo sư Liu Jun, một trong những nhà thống kê học hàng đầu thế giới và giáo sư lâu năm của Đại học Harvard, đã về nước nhận ghế giáo sư danh dự tại Thanh Hoa vào tháng 8/2025. Ông khẳng định quyết định này không liên quan đến yếu tố chính trị, mà xuất phát từ tình yêu với giáo dục và mong muốn đóng góp cho khoa học.Một tên tuổi khác, giáo sư Zhongwei Shen, nhà toán học tiên phong trong nghiên cứu phương trình đạo hàm riêng và giải tích điều hòa, cũng trở về Trung Quốc sau 40 năm làm việc tại Mỹ, gia nhập Đại học Tây Hồ (Westlake University) ở Hàng Châu.

Không chỉ các nhà toán học, nhiều chuyên gia trong các lĩnh vực khác cũng đang trở về. Shan Liang, nhà khoa học đoạt giải thưởng lớn về nghiên cứu HIV và từng là giáo sư tại Đại học Y khoa Washington, đã gia nhập Viện Y học Dịch chuyển Thâm Quyến (SMART) và đứng đầu Viện Miễn dịch học người.

Trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, giáo sư Cao Ting rời phòng thí nghiệm Microsoft để về giảng dạy tại Đại học Thanh Hoa, sau khi Microsoft quyết định siết chặt hoạt động nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc.

Ngoài ra còn có kỹ sư hàng không vũ trụ Zhou Ming, từng tham gia thiết kế Boeing 787 và Airbus A380, hiện giữ chức Hiệu trưởng Trường Kỹ thuật của Viện Công nghệ Phương Đông (Ninh Ba).

Nhà khoa học ung thư Feng Gensheng, với hơn 40 năm nghiên cứu tại Mỹ, cũng đã trở về dẫn dắt một viện nghiên cứu về ung thư tại Phòng thí nghiệm Vịnh Thâm Quyến.

Các chuyên gia cho rằng xu hướng này một phần đến từ việc Mỹ cắt giảm ngân sách nghiên cứu và siết chặt chính sách đối với các nhà khoa học nước ngoài. Trong khi đó, Trung Quốc tăng cường đầu tư mạnh vào khoa học - công nghệ, đưa ra các gói đãi ngộ hấp dẫn và cơ hội nghiên cứu quy mô lớn.

Việc các nhà khoa học tên tuổi đồng loạt trở về được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tham vọng tự chủ công nghệ của Trung Quốc, tạo cú hích cho các lĩnh vực chiến lược như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, y sinh học và hàng không vũ trụ.

Mới đọc tiêu đề mừng cho VN có thêm nhân tài nhưng hóa ra Tàu cộng vì nó có về nước nó hay ở lại Mỹ thì nghiên cứu cũng tuồn về xứ nó hà