Ngày 26-7, Chính phủ Australia đă kư một hiệp ước với Anh nhằm tăng cường hợp tác trong 50 năm tới về tàu ngầm hạt nhân, một phần của Hiệp ước Đối tác an ninh tăng cường ba bên Australia - Anh - Mỹ (AUKUS).Bộ trưởng Quốc pḥng Australia Richard Marles cho biết trong một tuyên bố rằng, hiệp ước song phương đă được kư kết với Bộ trưởng Quốc pḥng Anh John Healey sau cuộc họp tại thành phố Geelong, bang Victoria. "Hiệp ước Geelong sẽ cho phép hợp tác toàn diện về thiết kế, chế tạo, vận hành, bảo tŕ và xử lư tàu ngầm SSN-AUKUS của chúng tôi", tuyên bố cho biết.
Theo Bộ Quốc pḥng Anh, hiệp ước song phương sẽ hỗ trợ các chương tŕnh tàu ngầm của hai đồng minh và dự kiến sẽ mang lại giá trị xuất khẩu lên tới 20 tỷ bảng Anh (27,1 tỷ USD) cho Anh trong 25 năm tới.
Ngoại trưởng Australia Penny Wong cho biết, Anh và Australia cũng đă cam kết hợp tác về khoáng sản thiết yếu và an ninh mạng ở Thái B́nh Dương.
Đây sẽ là hiệp ước quan trọng nhất đối với Australia kể từ khi thành lập liên bang năm 1901 và là căn cứ cho chương tŕnh chế tạo tàu ngầm trong 50 năm, giúp tạo ra hàng chục ngh́n việc làm.
Nhận định về hiệp ước Geelong, ông Michael Fullilove - Giám đốc Viện nghiên cứu Lowy ở Sydney cho rằng, văn bản này sẽ hỗ trợ AUKUS và có ư nghĩa đặc biệt quan trọng vào thời điểm hiện nay, khi Mỹ tuyên bố đang xem xét lại AUKUS và thúc giục Australia tăng chi tiêu quốc pḥng. Hiệp ước AUKUS, được Australia, Anh và Mỹ nhất trí vào năm 2021, nhằm mục đích cung cấp cho Australia các tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân trong thập kỷ tới để đối trọng với Trung Quốc ở Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương.
Hiệp ước được kư với Anh vào thời điểm Australia tiến hành cuộc tập trận quy mô lớn với tên gọi Talisman Sabre. Có tới 40.000 quân từ 19 quốc gia tham gia cuộc tập trận được tổ chức từ ngày 13-7 đến ngày 4-8 nhằm huấn luyện khả năng tác chiến phối hợp để duy tŕ sự ổn định ở Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương.
AUKUS là dự án quốc pḥng lớn nhất từ trước đến nay của Australia, với cam kết chi 368 tỷ đô la Australia trong 3 thập kỷ cho chương tŕnh này.
Australia - Anh - Mỹ kư kết AUKUS vào năm 2021 gồm 2 trụ cột. Trụ cột thứ nhất liên quan đến việc xây dựng hạm đội tàu ngầm hạt nhân của Australia bằng công nghệ của Mỹ và Anh. Cụ thể, trong khuôn khổ quan hệ đối tác, Mỹ dự kiến sẽ chuyển giao cho Australia 3 tàu ngầm lớp Virginia vào những năm 2030 và khả năng sẽ tăng lên 5 chiếc. Để thực hiện điều này, Canberra sẽ trả cho Washington 2 tỷ USD.
Trụ cột thứ hai tập trung vào phát triển các công nghệ tiên tiến, bao gồm robot dưới nước, điện tử lượng tử, an ninh mạng, năng lực chiến tranh điện tử, vũ khí siêu thanh và cơ chế pḥng thủ.
|