Tổng thống Trump đổi tên Bộ Chiến tranh và tác động đến chính sách đối ngoại Mỹ

[Romano]

Sắc lệnh hành pháp mới không chỉ thay tên Bộ Quốc phòng mà còn phản ánh tư duy đối ngoại táo bạo, có thể làm rạn nứt quan hệ với đồng minh truyền thống của Mỹ.Theo Tạp chí Chính trị Carolina (CPR) của Viện Chính trị thuộc Đại học Bắc Carolina ngày 6/10, khi nhậm chức, ông Donald Trump đã hứa sẽ là "tổng thống của hòa bình" và cam kết chấm dứt xung đột ở Ukraine ngay "những ngày đầu tiên".

Tuy nhiên mới đây, Tổng thống Trump đã gửi một thông điệp hoàn toàn khác đến thế giới bằng sắc lệnh hành pháp đổi tên Bộ Quốc phòng Mỹ thành Bộ Chiến tranh. Mặc dù mang tính biểu tượng, việc đổi tên này thể hiện một hình ảnh mới, quyết đoán mà ông Trump muốn gửi đến giới ngoại giao quốc tế.Cụ thể, tại buổi công bố tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump phát biểu: "Tôi nghĩ nó gửi đi thông điệp chiến thắng. Tôi nghĩ nó thực sự gửi đi thông điệp sức mạnh". Tuy nhiên, quyết định đổi tên này được xem là sự thay đổi mang tính "diều hâu" trong chính sách đối ngoại của Mỹ, thay vì phản ánh sức mạnh.

Để hiểu rõ sự thay đổi này, cần nhìn lại lịch sử tên gọi của Bộ Quốc phòng Mỹ. Năm 1949, sau Thế chiến II, Tổng thống Mỹ Harry Truman đã hợp nhất và đổi tên Bộ Chiến tranh cũ thành Bộ Quốc phòng. Vào thời điểm đó, Mỹ được coi là một bên trung gian hòa bình, quốc gia đi đầu trong việc thúc đẩy "ngoại giao và nhân quyền" trên toàn thế giới.

Trước các cuộc chiến tranh thế giới, Mỹ theo đuổi một chính sách quốc tế bành trướng và cô lập hơn, muốn mở rộng lãnh thổ nhưng duy trì giữ thái độ trung lập trong hầu hết các xung đột toàn cầu lớn.

Việc thay đổi vị thế của Bộ Quốc phòng Mỹ hiện nay là dấu hiệu cho thấy Tổng thống Trump đang bắt đầu một chính sách mới, đi ngược lại hiện trạng ngoại giao và hòa bình hiện đại của Mỹ.

Phản hồi về sự thay đổi này, Bộ trưởng Pete Hegseth cho biết: "Chúng tôi sẽ tấn công, không chỉ phòng thủ", sử dụng "sức sát thương tối đa".

Làm xói mòn liên minh

Chính quyền Trump đã nhiều lần đe dọa sáp nhập Greenland và Canada, tạo ra một rạn nứt chưa từng có trong các liên minh nền tảng, bao gồm cả Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Theo một khảo sát mới của Pew Research, các quốc gia vốn là đồng minh của Mỹ trong lịch sử giờ đây không còn tin tưởng Mỹ sẽ hành động "đúng đắn" trong chính sách đối ngoại. Những thay đổi chính sách gần đây chỉ gây tổn hại đến lợi ích của Mỹ ở nước ngoài.

Mỹ trở thành một siêu cường toàn cầu một phần nhờ vào việc sẵn sàng xây dựng các liên minh. Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump dường như cho thấy quốc gia này đang quay trở lại chủ nghĩa cô lập.

Ngôn ngữ trong sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump dường như ám chỉ việc định vị lại Mỹ như một bên "hiếu chiến" trên trường quốc tế. Tên gọi mới này thể hiện cam kết của chính quyền đối với chương trình nghị sự "Nước Mỹ trên hết" và sự quyết tâm bảo vệ những gì họ cho là thuộc về mình.

Do đó, thay vì cung cấp hỗ trợ quân sự, Mỹ đã để ngỏ khả năng can thiệp trực tiếp, đánh dấu một bước ngoặt quân sự trong chính sách đối ngoại. Ví dụ mới nhất là các cuộc tấn công đã được phát động chống lại các băng đảng ma túy ở Mexico, khiến Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum phản ứng gay gắt, người đã mô tả hoạt động này là "sự xâm lấn".

Tóm lại, nếu Mỹ muốn duy trì vị thế siêu cường toàn cầu, nước này phải tiếp tục vai trò là người gìn giữ hòa bình. Mặc dù ban đầu có vẻ như là một sự thay đổi tên mang tính biểu tượng, Bộ Chiến tranh cho thấy chính quyền Trump đang sẵn sàng đưa nền ngoại giao Mỹ đi vào con đường khác. Động thái này truyền đạt đến phần còn lại của thế giới rằng Mỹ muốn quay trở lại thời kỳ chủ nghĩa cô lập, thay vì theo đuổi nền ngoại giao toàn cầu hiện đại, làm suy yếu niềm tin của các đồng minh vào Mỹ như một đối tác đáng tin cậy trên toàn thế giới.