Tôi làm nghề nhà nông, quanh năm mải mê với ruộng đồng, cho nên nhiều khi không hiểu được câu nói của các nhà thơ, nhà khoa học.
Theo tôi được biết, người làm thơ phải có tâm sự lớn, ư thơ th́ phải để ngoài lời, phải suy nghĩ lung lắm th́ mới hiểu được, c̣n các nhà khoa học th́ thường biến những việc đơn giản thành những việc phức tạp (để tạo ra các đề tài để nghiên cứu).
Biến một vấn đề đơn giản mà ai cũng hiểu thành một vấn đề mà đôi khi... chính họ cũng không thể hiểu hết.
Đấy, ví dụ như là tiếng Việt, đă từ lâu, hàng bao nhiêu thế hệ đă quen với con chữ, quen với cách học, thế mà có người v́ ăn không ngồi dồi, không có việc làm, mới nghĩ ra kiểu chữ mới rồi lại đ̣i cải cách tiếng Việt.
Cách nói của họ cũng rất khác thường ví dụ như:
"Ngày hôm nay là quá khứ của ngày mai nhưng lại là tương lai của ngày hôm qua".
"Đường một chiều là đường mà các phương tiện chỉ có thể đ;âm vào nhau từ phía sau".
Đấy, vân vân và mây mây, bạn có thấy không, đang rất đơn giản bỗng trở nên quá phức tạp.
Tuy bận lắm nhưng có thời gian là tôi lại t́m ṭi học hỏi.
Thế rồi, có một lần, tại một quán trà đá vỉa hè, thấy có hai người ngồi cạnh đang nói chuyện về văn chương, chữ nghĩa, ngồi nghe một lúc th́ tôi mới biết một ông là nhà thơ, c̣n một ông là nhà khoa học sắp nghỉ hưu, sau một hồi làm quen, tôi quay sang hỏi nhà thơ
- Xin hỏi nhà thơ, có phải hoa phượng là tượng trưng cho mùa Hè, mặc dù nó có thể nở vào mùa khác?
- Phải lắm - nhà thơ đáp
- Vậy th́ khi có ai đó "bỏ hoa phượng vào giỏ xe" chuyển đi th́ coi như mùa Hè cũng được chuyển đi nơi khác?
- Rất hay, ư tưởng khá lắm
- C̣n như vầng Trăng kia khi cắt ra làm đôi th́ lại trông hao hao giống con đ̣?
- lại đúng rồi
- Thế c̣n câu "ch;ặt đôi câu thơ" với "bẻ đôi câu thơ" th́ sao có thể thành mái chèo được? - tôi đem thắc mắc của nhiều người ra hỏi nhà thơ.
- Ừ... à th́ khi đọc ḿnh cũng phải tưởng tượng ra chứ, cũng gần... gần giống mà.
Thấy tôi vặn vẹo nhà thơ, nhà khoa học quay sang hỏi.
- Cho hỏi ông làm nghề ǵ vậy?
- Làm nghề nông - tôi đáp
- Thế hai cụ thân sinh trước làm nghề ǵ?- ông lại hỏi.
- Cả hai đều làm ở "Viện nghiên cứu các hạt cơ bản"- tôi trả lời (chả là ngày xưa ở xă tôi có một khu chuyên gieo trồng thí điểm các loại giống để xem giống nào tốt th́ cung cấp cho các HTX gieo cấy).
Nhà khoa học tṛn xoe mắt, "quái lạ, cả hai bố mẹ đều làm ở Viện đó sao lại để cho con làm ruộng nhỉ, chắc là giả vờ khiêm tốn đây"?
Một lát sau ông lẩm bẩm, "ḿnh là giáo sư, đi khắp thế giới, có cái Viện nghiên cứu nào ở Việt Nam mà ḿnh không biết, xưa nay chỉ thấy nói đến Viện nghiên cứu hạt nhân, Viện Vật lư nguyên tử, chứ có thấy ai nói đến cái Viện các hạt cơ bản bao giờ"?.
Ông quay sang tôi hỏi với giọng nghi ngờ
- Làm quái ǵ có cái Viện nào như ông nói, vậy các "hạt cơ bản" mà ông nói đấy là các hạt ǵ?
- Là hạt thóc ạ - tôi trả lời
- Ông bảo hạt thóc là... "hạt cơ bản"?
- Th́ đúng vậy, nhà tôi làm nghề nông, mọi thứ đều trông chờ vào hạt thóc, vậy hạt thóc không phải là "hạt cơ bản" th́ là hạt ǵ?.
Đến lúc này cả nhà thơ lẫn nhà khoa học mới mắt chữ O mồm chữ A không nói được ǵ.
Đấy, đôi khi các ông cứ đưa ra những câu khó hiểu để bắt người ta phải hiểu, nhưng khi người ta đưa ra những câu b́nh thường mà các ông cũng có hiểu được đâu!
VietBF@sưu tập