Pháp sẵn sàng “đơn độc” công nhận Palestine, bất chấp sức ép từ G7 và Mỹ

[Romano]

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mới đây cho biết Paris sẽ công nhận Nhà nước Palestine vào tháng 9/2025, giữa lúc cộng đồng quốc tế đang chia rẽ sâu sắc trước cuộc khủng hoảng ở Dải Gaza.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tuyên bố rằng Pháp sẽ chính thức công nhận Nhà nước Palestine vào tháng 9 tới, trở thành quốc gia phương Tây đầu tiên trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thực hiện bước đi này. Động thái này ngay lập tức gây chấn động ngoại giao từ Trung Đông đến Washington, phản ánh sự chia rẽ sâu sắc về cách tiếp cận cuộc xung đột Israel-Palestine.

Trong chuyến thăm thị trấn Al-Arish (Ai Cập), gần biên giới Dải Gaza hồi tháng 4/2025, ông Macron bị sốc trước tình trạng nhân đạo ngày càng tồi tệ tại khu vực này. Trở về Paris, Tổng thống Pháp bày tỏ rõ ràng rằng nước ông không thể tiếp tục chần chừ trong việc công nhận Nhà nước Palestine.

Theo các nhà ngoại giao, Pháp đã cố gắng xây dựng một sáng kiến chung với các đồng minh G7 như Anh và Canada, cùng phối hợp với Saudi Arabia để đạt được sự đồng thuận quốc tế cho việc công nhận. Tuy nhiên, nỗ lực này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ London và Ottawa, vốn lo ngại va chạm với lập trường cứng rắn của Washington.Trong bối cảnh dư luận Pháp ngày càng giận dữ trước những hình ảnh thương tâm từ Gaza, Tổng thống Macron đang chịu sức ép lớn từ cả cộng đồng Hồi giáo và Do Thái – hai cộng đồng lớn nhất châu Âu, để đưa ra một lập trường rõ ràng, dù bất kỳ lựa chọn nào cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro chính trị.

Động thái của Pháp đã vấp phải chỉ trích dữ dội từ Israel và đồng minh thân cận là Mỹ. Washington cảnh báo rằng việc công nhận này sẽ làm suy yếu các nỗ lực ngăn chặn Hamas – lực lượng kiểm soát Gaza và bị cáo buộc là thủ phạm của cuộc tấn công vào Israel ngày 7/10/2023. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi đây là "sai lầm nghiêm trọng", trong khi Tổng thống Donald Trump, dù cho rằng quyết định "không có trọng lượng", vẫn gọi ông Macron là "một người tốt".

Ban đầu, Paris dự định công bố quyết định tại hội nghị cấp cao do Pháp và Saudi Arabia đồng chủ trì vào tháng 6/2025. Tuy nhiên, hội nghị bị hoãn sau áp lực từ Mỹ và loạt không kích của Israel vào Iran.

Một số nhà phân tích cho rằng ông Macron đang dùng sự công nhận như một đòn bẩy chiến lược để khuyến khích chính quyền Palestine dưới quyền Mahmoud Abbas thực hiện các cải cách chính trị, đồng thời gây sức ép buộc các quốc gia Arab có lập trường mềm mỏng hơn với Israel.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác cho rằng việc công nhận mang tính biểu tượng hơn là có giá trị thực tế, khi chiến sự ở Gaza vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc.

“Sự công nhận có ý nghĩa gì nếu không đi kèm với hành động để bảo vệ quốc gia đó khỏi bị xóa sổ?”, chuyên gia Amjad Iraqi từ International Crisis Group đặt câu hỏi.

Phản ứng từ phía Israel đặc biệt gay gắt. Theo các nguồn tin ngoại giao, Tel Aviv đã cảnh báo Paris về việc sẽ cắt giảm hợp tác tình báo, gây khó khăn cho các sáng kiến khu vực của Pháp, và thậm chí bóng gió khả năng sáp nhập thêm các vùng lãnh thổ ở Bờ Tây nếu Paris tiến hành công nhận. Trong tuần này, Quốc hội Israel đã thông qua một tuyên bố không ràng buộc kêu gọi áp dụng luật pháp Israel đối với Bờ Tây, khiến Paris càng thêm lo ngại.

Tuy nhiên, các quan chức Pháp lập luận rằng Tel Aviv sẽ hành động theo lợi ích riêng, bất chấp lập trường của Pháp. “Nếu có một thời điểm trong lịch sử để công nhận Nhà nước Palestine, dù chỉ mang tính biểu tượng, thì thời điểm đó có lẽ đã đến rồi”, một quan chức cấp cao Pháp khẳng định.

Dù động thái của nhà lãnh đạo Paris có thể gây tranh cãi và chia rẽ, nhưng nó cũng phản ánh sự thay đổi ngày càng rõ rệt trong cách các cường quốc phương Tây nhìn nhận tiến trình hòa bình Trung Đông, từ kiên nhẫn quan sát sang chủ động can thiệp. Pháp đang chọn con đường riêng, với hy vọng khơi dậy một làn sóng thay đổi, dù đầy rủi ro, cho cuộc chiến kéo dài ở Gaza.