Nhu cầu mua điều hòa tại châu Âu tăng vọt vì nắng nóng lịch sử

[TinNhanh247]

Các đợt nắng nóng kéo dài đang khiến nhu cầu đối với thiết bị làm mát tăng vọt tại Châu Âu, đặt ra loạt thách thức trong việc bảo đảm nguồn cung điện ổn định và ứng phó với biến đổi khí hậu….

Các đợt nắng nóng tại châu Âu đã đến sớm một cách bất ngờ trong năm nay, với hai đợt sóng nhiệt (heatwave) đã ảnh hưởng đến hàng triệu người dân trong khu vực. Hiện tại, đợt sóng nhiệt thứ ba đang bắt đầu lan rộng trên khắp lục địa.

Giai đoạn từ cuối tháng 6 đến giữa tháng 7, nhiệt độ tại một số nơi đã tăng cao đến 46 độ C, trong đó Tây Âu chứng kiến mức nhiệt kỷ lục.

HỆ LỤY CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

Theo báo cáo của Đại học Imperial College London và Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh London, từ ngày 23/6 đến 2/7, có khoảng 2.300 ca tử vong liên quan đến nắng nóng được ghi nhận tại 12 thành phố châu Âu.

Trong số đó, khoảng 1.500 ca tử vong được cho là có liên quan trực tiếp đến biến đổi khí hậu, các nhà nghiên cứu chỉ ra.

Người dân châu Âu, đặc biệt là người cao tuổi, vẫn chưa thích nghi được với nhiệt độ cao như vậy. Hơn 80% số ca tử vong rơi vào nhóm dân số trên 65 tuổi.

“Biến đổi khí hậu đã khiến nhiệt độ tăng cao hơn đáng kể so với mức bình thường, từ đó càng làm gia tăng mức độ nguy hiểm”, Tiến sĩ Ben Clarke, nhà nghiên cứu tại Imperial College London chia sẻ.

Nhiệt độ nhiều nơi tại khu vực Tây Âu thậm chí lên tới hơn 40 độ C

Hiện tượng sóng nhiệt kéo dài này được lý giải là do hệ thống áp suất cao có tên gọi là “vòm nhiệt” (heat dome) bao trùm khu vực. Theo các nhà khí tượng học, hệ thống thời tiết này hoạt động như một chiếc nắp, giữ lại luồng không khí nóng bên dưới. Áp suất đẩy không khí xuống, hình thành một khối khí nóng có hình vòm, ngăn cản các hệ thống thời tiết mát hơn đi qua.

Trong giai đoạn từ ngày 17/6 đến 2/7, các quốc gia như Vương quốc Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã chứng kiến nền nhiệt cao nhất kể từ năm 1979.

Kết quả là khu vực bị ảnh hưởng trải qua những đợt nắng nóng kéo dài, với nhiệt độ cao bất thường và ít mưa do mây khó hình thành.

Theo Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus, hiện tượng thời tiết cực đoan này đã khiến Tây Âu trải qua tháng 6 nóng nhất từng được ghi nhận trong lịch sử, với nhiệt độ trung bình 20,49 độ C, vượt kỷ lục trước đó vào năm 2003.

Trên thực tế, Châu Âu đang là lục địa có tốc độ nóng lên nhanh nhất thế giới, với mức tăng trung bình 0,53 độ C mỗi thập kỷ kể từ giữa những năm 1990, theo dữ liệu ERA5 từ Copernicus. Có nhiều yếu tố góp phần gây ra thực trạng này, bao gồm những thay đổi trong tuần hoàn khí quyển khiến nắng nóng trở nên thường xuyên và dữ dội hơn.

Ngoài ra, ô nhiễm không khí làm giảm độ che phủ của mây, khiến nhiều bức xạ mặt trời chạm tới bề mặt Trái đất hơn.

ĐIỀU HÒA KHÔNG CÒN LÀ “XA XỈ PHẨM”

Trong bối cảnh đó, sự gia tăng nhiệt độ cùng với những thay đổi văn hóa và thu nhập đang thúc đẩy nhu cầu sử dụng máy điều hòa không khí (AC) tại châu Âu, trích dẫn báo cáo mới nhất từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).

Trên thực tế, tỷ lệ hộ gia đình sở hữu điều hòa tại Châu Âu là khá thấp, chỉ vào khoảng 20%. Nhưng tình hình đang bắt đầu thay đổi nhanh chóng

Ông Paolo Spranzi, đối tác tại McKinsey chia sẻ với CNBC rằng thị trường làm mát tại châu Âu đang chứng kiến một sự “tăng tốc” bất ngờ đặc biệt là sau các đợt nắng nóng kéo dài của năm nay.

Thu nhập hộ gia đình cũng đóng vai trò quan trọng, khi khả năng tiếp cận giải pháp làm mát vẫn còn “bất bình đẳng cao” trên toàn cầu, theo IEA.

Tại Châu Âu, việc lắp đặt điều hòa cố định có thể mất tới hàng tháng trời vì lượng đặt hàng bị quá tải trong những tháng hè

“Điều hòa từng bị xem là xa xỉ, thậm chí lãng phí, đặc biệt là trong bối cảnh giá điện cao tại châu Âu. Nhưng hiện nay, với sự gia tăng của xu hướng làm việc từ xa và tư duy mới của thế hệ trẻ, điều hòa đang trở thành thiết bị thiết yếu,” ông Paolo Spranzi nhấn mạnh.

Tại các nước như Pháp (18-26%) và Đức (19%), tỷ lệ sở hữu điều hòa còn khá thấp, theo chuyên gia phân tích chính sách năng lượng Fabian Voswinkel từ IEA. Trong khi đó, ở các nước Nam Âu như Tây Ban Nha, Ý (khoảng 50%) và Hy Lạp (60%), con số này cao hơn nhiều.

Ông Voswinkel lưu ý nhu cầu điều hòa, cả dạng di động và lắp đặt cố định, đều đang gia tăng. Tuy nhiên, tốc độ tăng của hai loại này là khác nhau. Hệ thống lắp đặt cố định thường đòi hỏi thời gian thi công dài và chỉ mua một lần nên tăng trưởng chậm hơn. Ngược lại, nhu cầu với máy di động đang tăng đột biến, dẫn tới tình trạng đặt hàng nhiều tuần, nhiều tháng.

“Chúng tôi đang thấy các đợt nắng nóng kéo dài và thường xuyên hơn, ngay cả ở khu vực phía Bắc Âu - nơi tỷ lệ sử dụng điều hòa trước đây rất thấp”, ông Spranzi chỉ ra.

Nhu cầu năng lượng từ ngành làm mát - bao gồm điều hòa cho nhà ở, bệnh viện, đến trung tâm dữ liệu - thường không được chú ý nhiều trong các chính sách khí hậu, do các lĩnh vực dễ thấy hơn như ô tô hay hàng không thường thu hút nhiều sự quan tâm hơn.

Theo IEA, nếu không kiểm soát, nhu cầu năng lượng cho làm mát có thể tăng gần gấp ba lần vào năm 2050.

Vì sưởi và làm mát cho các tòa nhà chiếm tới 20% lượng khí thải CO₂ toàn cầu, đây là một yếu tố quan trọng cần được xem xét khi phát triển các thế hệ điều hòa mới thân thiện với môi trường.

Trong các đợt nắng nóng năm nay, Pháp - nơi có tỷ lệ sở hữu điều hòa còn thấp - đã ghi nhận mức tiêu thụ điện tăng 25% so với mức trung bình mùa thấp điểm, theo IEA. Trước đó, một sự cố mất điện diện rộng tại Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và miền Nam nước Pháp đã làm dấy lên lo ngại về an ninh năng lượng và nhu cầu củng cố hệ thống lưới điện.

Đây có thể là những điều chỉnh mang tính chu kỳ, nhưng ông Spranzi tin rằng thị trường thiết bị làm mát vẫn sẽ tăng trưởng ở mức ổn định trong dài hạn.