Cơ hội cuối cùng đã mất

[therealrtz]

Hãng TASS dẫn lời Igor Kimakovsky, trợ lý của người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk (tự xưng): "Đối phương không thể rời khỏi Krasnoarmeysk nữa. Tuyến đường cuối cùng hiện đã hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của lực lượng Nga".

Ông Kimakovsky chỉ rõ rằng quân đội Ukraine chỉ có thể rút một phần nhỏ lực lượng của họ về hướng Dimitrov (Mirnograd) trong khi phần lớn lực lượng còn lại phải đối mặt với số phận thảm khốc.

Để đạt được thành quả tại Pokrovsk, các lực lượng vũ trang Nga đã thay đổi chiến thuật để tấn công thành trì chiến lược này.

Rút kinh nghiệm từ những tổn thất khi triển khai đội hình tấn công lớn, Nga điều từng nhóm nhỏ binh sĩ xâm nhập qua phòng tuyến Ukraine để từ từ siết vòng vây Pokrovsk.

Pokrovsk có diện tích gần 30 km2, là trung tâm hậu cần quan trọng và một trong những thành trì chính cuối cùng mà Ukraine còn nắm giữ tại tỉnh Donetsk. Thành phố là nút giao của các tuyến đường cao tốc kết nối vùng Donbass, gồm tỉnh Donetsk và Lugansk, với tỉnh Dnipropetrovsk lân cận.

Nga bắt đầu tấn công Pokrovsk từ giữa năm 2024, coi thành phố là nền tảng quan trọng để kiểm soát khoảng 5.000 km2 còn lại của tỉnh Donetsk. Đây là một trong 4 tỉnh ở miền đông và miền nam Ukraine mà Nga tuyên bố sáp nhập vào tháng 10 năm 2022, nhưng chưa thể kiểm soát hoàn toàn.

Maria Engqvist, giám đốc Chương trình Nghiên cứu Nga và Âu - Á, Cơ quan Nghiên cứu Quốc phòng Thụy Điển, nói: "Kiểm soát Pokrovsk sẽ mở đường cho các chiến dịch của Nga trong tương lai, hướng lên Kramatorsk hay Slovyansk, hoặc hướng tây đến Pavlohrad. Đây còn là bước tiến mang tính biểu tượng lớn nhất cho Nga kể từ khi kiểm soát Avdeevka năm 2024".

Nhưng trong gần một năm qua, Nga hứng chịu nhiều tổn thất khi triển khai các đội hình lớn với xe tăng, thiết giáp và bộ binh tấn công vào Pokrovsk, khi vấp phải thế trận phòng thủ có chiều sâu của Ukraine.

Hiểu rõ vị trí chiến lược của Pokrovsk, quân đội Ukraine đã biến thành phố thành một "pháo đài", kết hợp với hàng loạt thành phố công nghiệp khác tại khu vực từ Slovyansk cho đến Kostiantynivka, hình thành vành đai phòng thủ dài 50 km, đủ sức chống chịu bất kỳ đợt tấn công quy mô lớn nào của Nga.

Nhà phân tích quân sự Emil Kastehelmi tại tổ chức tư vấn Black Bird, trụ sở Phần Lan cho biết, trong giai đoạn đầu của chiến dịch vây hãm Pokrovsk, chiến thuật tận dụng sức cơ động và khả năng bảo vệ của xe tăng, thiết giáp để chở quân nhanh chóng áp sát phòng tuyến đối phương đã bộc lộ nhiều hạn chế trước khả năng sử dụng mìn và drone tự sát của quân đội Ukraine.

Sau hơn một năm giằng co, lực lượng Nga gần đây bắt đầu đạt đột phá khi thay đổi chiến thuật, chuyển sang triển khai các nhóm bộ binh nhỏ, đôi khi chỉ 3-5 người, có thể sử dụng xe máy để áp sát phòng tuyến đối phương. Dưới sự yểm trợ từ drone, lực lượng này xâm nhập vào các thị trấn bỏ hoang xung quanh Pokrovsk.

Một số nhóm có thể bị Ukraine phát hiện và tập kích, xóa sổ, nhưng số khác dần dần luồn sâu vào trong thành phố, rồi bất ngờ phối hợp cùng nhau đánh tập hậu, khiến các đơn vị phòng thủ của Ukraine bối rối, không kịp trở tay.

Chuyên gia Phần Lan nói thêm: "Nga đã thay đổi cách tác chiến để thích ứng với tình hình. Rắc rối của Ukraine là họ không đủ sức hạ lượng lớn binh sĩ Nga để khiến đối phương suy giảm quân số. Nga chịu tổn thất, nhưng có thể bù đắp mà không cần phát lệnh tổng động viên".

Nhờ thay đổi chiến thuật này, Nga dần dần chọc thủng các phòng tuyến quanh Pokrovsk, trong khi Ukraine gần như không có cách nào đối phó.

Kiev gặp khó khăn lớn trong huy động lực lượng, và phải đối phó Nga trên chiến tuyến trải dài 1.200 km. Tuyển quân là vấn đề nhạy cảm, vì nhiều chuyên gia Ukraine và phương Tây lo ngại rằng một đợt huy động lớn sẽ gây ra hậu quả nặng nề.

Nhà phân tích quân sự Michael Kofman thuộc Chương trình Nga và Á - Âu, Viện Carnergie vì Hòa bình Quốc tế, cho rằng "tình trạng thiếu quân mang tính hệ thống" của Ukraine khiến các phòng tuyến ngày càng lỏng lẻo, dễ bị xuyên phá trước những đợt tấn công xâm nhập theo nhóm nhỏ của Nga.

Học giả Kofman bình luận: "Chiến thuật sử dụng các nhóm binh sĩ nhỏ kéo dài có thể gây ra tổn thất lớn về nhân lực với Nga, nhưng giúp Nga tiến quân từng bước. Nga còn triển khai các đơn vị drone tinh nhuệ, dần đẩy vùng tác chiến của drone sâu hơn về phía lực lượng Ukraine, làm suy giảm lợi thế vốn có của Ukraine trong cuộc chiến".

Theo Kofman, đà tiến công của Nga vào Pokrovsk là sự kết hợp của hai yếu tố: dùng UAV để gây thương vong cho đối phương, trong khi binh sĩ ít phải đối đầu trực tiếp với lính Ukraine.

Lực lượng Nga đã tuyên bố bao vây hoàn toàn nhóm binh sĩ Ukraine cố thủ ở Pokrovsk, kêu gọi họ buông súng đầu hàng để bảo toàn mạng sống. Tuy nhiên, phía Ukraine đã bác bỏ thông tin và cho biết đã điều thêm quân chi viện để giải tỏa áp lực.