Một đêm, người đàn ông bại liệt vào nhà tắm và không bao giờ trở ra nữa… Quăng đời 50 năm của ông ít có ngày sung sướng, thế mà những ngày cuối đời, sau bao lần kiện tụng, khi sắp có tiền dưỡng già th́ nguyên đơn lại chết bất đắc kỳ tử không rơ lư do.
Những bí mật về cái chết của ông Nguyễn Hữu Đôn (SN 1963, ngụ phường 15, quận G̣ Vấp, Tp.HCM) chưa biết khi nào mới sáng tỏ.
 |
Sau khi thắng kiện vụ tranh chấp đất đai với chị em, nạn nhân đă chết bất đắc kỳ tử. |
Gia cảnh thương cảm 7 đứa con th́ 3 người bại liệt
Gia cảnh của gia đ́nh này quả là đáng thương cảm. Trong sáu năm liên tiếp, bà mẹ sinh 3 người con trai th́ cả ba đều bị bại liệt từ bé, trong đó có ông Đôn.
Cha ông Đôn làm nghề mổ heo, mẹ bán cá khô ở chợ G̣ Vấp, tảo tần nuôi chín miệng ăn. Thời chế độ cũ, đất đai c̣n rẻ, cả hai chắt bóp mua được mảnh đất, dựng lên căn nhà che nắng che mưa. Thời gian sau, vợ chồng bà tậu thêm được mảnh đất ruộng gần đó làm “của để dành” cho con.
Sự đời không ai lường trước được. Năm 1988, sau một trận ốm nặng, người chồng qua đời, dồn gánh nặng nuôi cả bầy con lên vai người vợ lúc đó đă ngoài 55 tuổi.
Dù có lúc khổ đến cùng cực, bà vẫn cố giữ hai mảnh đất. Bà sợ cảnh “miệng ăn núi lở”, bán đất đi rồi sau này bà nằm xuống th́ chỗ đâu cho con ở, tiền đâu cho 3 đứa con bại liệt sống nốt phần đời c̣n lại?
Người con trai cả vượt biên cuộc sống cũng không dư dả. Ba đứa út, một gái, hai trai lành lặn là niềm an ủi lớn cho bà. Lớn lên, cô chị gửi ḿnh cho chúa, chọn con đường đi tu ḍng kín.
Anh con trai kế út làm nghề mua bán cá cảnh tại nhà, thay mẹ trông 3 người anh tật nguyền những lúc bà phải bán buôn ngoài chợ. Rồi anh con trai kế út cũng lấy vợ, sinh hai đứa con.
Anh con út tài cao học rộng nhất nhà, lấy được mấy mảnh bằng đại học. Rồi anh cũng quyết định gửi ḿnh cho Chúa, vào đại chủng viện, sau mấy năm cũng thành thầy sáu, phụ việc cha xứ ở quận Thủ Đức. Hiểu cảnh nhà, cha xứ cũng thường cho anh về thăm, giúp đỡ tiền bạc cho mẹ, nuôi các anh bại liệt.
Bất ḥa v́ người muốn bán nhà, người muốn để ở
Tháng 6/2009, bà mẹ bệnh nặng. Trước khi nhắm mắt xuôi tay tám ngày, bà mời luật sư và hai người làm chứng đến lập di chúc. Phần của bà gồm nửa căn nhà và mảnh đất, bà cho cả người con út. Bởi bà có niềm tin rằng con trai út đă gửi ḿnh cho Chúa, không vợ không con th́ suốt cuộc đời này chắc chắn nó sẽ lo lắng cho các anh tật nguyền một cách chu toàn.
Sự đời đâu như bà nghĩ. Một năm sau ngày mẹ mất, người em út kêu các anh chị giao ḿnh đứng tên nhà đất, sau đó sẽ bán chia đều cho từng người. Tin lời em, họ dắt nhau ra Pḥng công chứng số 5, kư tên vào bản thỏa thuận và cam đoan không bỏ sót người thừa kế nào.
Hơn năm sau, thấy ra giấy hồng rồi mà người em út măi không chịu bán nhà chia tiền, ông Đôn nói chuyện phải quấy với em nhưng người em không nghe.
Nói trong nhà không được th́ nhờ pháp luật phân xử. Tại phường, cả hai vẫn không có tiếng nói chung. Từ đó, sáu anh chị em chia thành hai phe: Một bên là ông Đôn, năm người c̣n lại cương quyết không bán. Giận cá chém thớt, mấy người em đến bữa không cho ông Đôn ăn. Thậm chí c̣n buộc ông Đôn phải gắn đồng hồ điện, nước riêng, tự xài tự trả.
Với người tàn tật như ông Đôn, nguồn sống chính chỉ là 180 ngàn đồng Nhà nước trợ cấp mỗi tháng mà phải tự lo cho ḿnh th́ sao sống nổi, nói ǵ đến chi phí thưa kiện.
Nhưng càng nghĩ càng ức, ông muối mặt t́m đến các văn pḥng luật sư (VPLS) nhờ giúp đỡ miễn phí, nhưng tất cả đều từ chối v́ “ông đă đồng ư kư tên cho nhà đất rồi, giờ c̣n đ̣i ǵ nữa”.
Buồn đời, ông tâm sự với người bạn chạy taxi. Vốn hay chở khách đến giao dịch tại các VPLS, người bạn nhớ ra VPLS V́ Người Nghèo ở 184 Ḥa Hưng, phường 13, quận 10 (Tp.HCM) hay bảo vệ, bào chữa miễn phí cho người nghèo. Dẹp bỏ tự ái, ông quyết định t́m đến xem sao.
Cú “lội ngược ḍng” ngoạn mục
Luật sư Trần Văn Hiếu là người đă tiếp nhận yêu cầu của ông Đôn. Nghe qua, luật sư Hiếu định từ chối v́ thấy ông Đôn “thua trắng bụng” rồi. Nhưng nghĩ lại ông Đôn tàn tật, lại bị anh em bỏ rơi, nếu ḿnh không đưa tay ra cho ông ấy bấu víu th́ ông c̣n biết nương tựa vào ai? Thế là luật sư Hiếu nhận lời giúp miễn phí.
Sau khi nghiên cứu kỹ hồ sơ, luật sư phát hiện ra điểm sai “tử huyệt”: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản có bảy anh chị em nhưng lại bỏ lọt người anh cả ở nước ngoài, như vậy là vô hiệu. Mà khi đă vô hiệu th́ giấy hồng đứng tên người em cũng không c̣n giá trị.
Xem kỹ nữa, luật sư Hiếu phát hoảng, thời hiệu khởi kiện cho vụ án này chỉ c̣n đến ngày 10/11/2010, tức chỉ tính bằng ngày.
Lập tức luật sư Hiếu thảo vội đơn, giấy ủy quyền… rồi tức tốc đến nộp ngay cho Ṭa án nhân dân TP.HCM. Hôm đó đúng ngày 9/11/2010, c̣n một ngày nữa là hết quyền đi kiện.
Biên nhận xong th́ phải đóng tạm ứng án phí. Lúc này người đàn ông tàn tật găi đầu: “Luật sư thương tôi th́ thương cho trót, đóng giúp tiền tạm ứng án phí cho, chứ 400 ngàn c̣n không có, tôi lấy đâu ra gần 4 triệu”.
Mủi ḷng, luật sư Hiếu bỏ tiền đóng tạm ứng án phí. Để chia thừa kế th́ cần định giá nhà đất, tốn hết 5 triệu đồng. Biết ông Đôn không có tiền, luật sư Hiếu lại đóng giúp.
Giá trị toàn bộ căn nhà hơn 6,8 tỷ đồng, mảnh đất ruộng hơn 54 triệu đồng. Sau này, ṭa nói chỉ hết có bốn triệu, trả lại một triệu, thấy ông Đôn không có tiền tiêu, luật sư Hiếu biếu ông luôn.
Trong một lần anh em xích mích, người em lỡ tay đánh ông Đôn phải nhập viện, chỉ có ḿnh luật sư Hiếu vào ra chăm sóc, đóng viện phí cho thân chủ.
Tiền tỷ sắp vào tay lại chết bất đắc kỳ tử
Tháng 8/2012, ṭa xử sơ thẩm. Ṭa cho rằng biên bản thỏa thuận phân chia di sản vô hiệu do kê khai sót người thừa kế, việc sang tên giấy đỏ cho người con út cũng vô hiệu theo.
Di chúc của người mẹ là hợp pháp, tuy nhiên, căn cứ theo Bộ luật Dân sự, con đă thành niên mà không có khả năng lao động th́ được hưởng 2/3 suất thừa kế theo luật, không phụ thuộc vào nội dung di chúc.
Ông Đôn vẫn được hơn 367 triệu đồng thừa kế từ mẹ. Người cha không để lại di chúc nên chia theo luật, ông Đôn được 1/8 trong số đó, tức hơn 429 triệu đồng.
Tổng cộng ông Đôn được chia hơn 797 triệu đồng và c̣n được nhận miếng đất.
Dù bản án đă thấu lư đạt t́nh, nhưng người em út vẫn kháng cáo. Ngay sau phiên sơ thẩm, linh cảm có chuyện chẳng lành, luật sư đă khuyên thân chủ ra ngoài thuê nhà ở.
Ông Đôn cũng muốn như vậy nhưng v́ không có tiền thuê nhà nên cứ nấn ná. Bẵng đi thời gian, không thấy ông Đôn điện, luật sư điện thoại cho ông Đôn th́ không liên lạc được. Sốt ruột, vị luật sư lên ṭa phúc thẩm hỏi thư kư bao giờ xử th́ mới hay vụ án đă đ́nh chỉ do ông Đôn chết mà không có vợ con.
“Bàng hoàng, tôi đi t́m hiểu mới hay khoảng đầu năm 2013, một đêm ông Đôn vào nhà tắm và không bao giờ trở ra nữa… Quăng đời 50 năm của ông Đôn ít có ngày sung sướng, thế mà khi sắp có tiền dưỡng già th́ lại chết bất đắc kỳ tử không rơ lư do…”, luật sư Hiếu buồn bă nói.
Theo Xa lộ pháp luật