Là người thành công từ thời thơ ấu, Ruja Ignatova có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng trước khi bị FBI truy nã do lừa đảo hàng tỷ USD từ dự án tiền số OneCoin.
Đầu tháng 7/22, Ruja Ignatova, kẻ lừa đảo từng được mệnh danh
"nữ hoàng tiền số" bị
Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) liệt vào danh sách 10 kẻ đào tẩu bị truy nã gắt gao nhất. Cơ quan này treo thưởng 100,000 USD cho người nào cung cấp thông tin để bắt giữ Ignatova.
Ignatova bị truy nã sau khi chiếm đoạt hàng tỷ USD từ dự án tiền số đa cấp
OneCoin. Khi giới thiệu
OneCoin vào năm 2016, Ignatova khẳng định đây sẽ là loại tiền số mạnh nhất thế giới, soán ngôi cả Bitcoin. Tuy nhiên, bà đã bỏ trốn vào năm 2017 với khoản tiền khổng lồ từ giới đầu tư.
Trong một vụ kiện vào năm 2021 tại Dubai, bà Ignatova cũng bị cáo buộc đang nắm giữ 230,000 Bitcoin do Sheikh Saoud, thành viên một tiểu vương quốc Arab đưa cho.
Trong cuốn sách mới được phát hành, Jamie Bartlett, phóng viên người Anh săn lùng Ignatova suốt 4 năm đã chia sẻ câu chuyện về thời thơ ấu của
"nữ hoàng tiền số", cách thức mà bà cùng người bạn trai
"làm mưa làm gió" với
OneCoin cho đến lúc bị
FBI cho lệnh truy nã đặc biệt.
Học giỏi, khó gần
"Bà ấy rất muốn giàu có", Bartlett viết về Ignatova. Sau khi
"Bức màn sắt" (Iron Curtain) bị sụp đổ, gia đình Ignatova đã chuyển từ Bulgaria đến Schramberg (Đức) vào năm 1990, khi bà mới 10 tuổi.
"Bức màn sắt" là cụm từ nói đến ranh giới phòng thủ căng thẳng giữa Đông Âu và Tây Âu trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Sau khi sang Đức, cha của Ignatova làm tại cửa hàng bán vỏ xe, cả gia đình sống trong căn nhà nhỏ phía trên một cửa hàng thịt. Trong cuốn sách, ông Bartlett có mô tả, Ignatova học rất giỏi.
"Ngay cả với tiêu chuẩn của những bậc cha mẹ khắt khe, Ruja vẫn rất tỏ ra đặc biệt. Ở trường, bà ấy đứng đầu mọi lớp, học môn nào cũng xuất sắc. Một giáo viên tại Schramberg mô tả Ruja là học sinh thông minh nhất mà ông từng được dạy", Bartlett viết.
Ruja Ignatova đưa ra dự án tiền số lừa đảo OneCoin. Mong muốn lớn nhất của bà chính là sự giàu có. (Ảnh: Twitter).
Học rất giỏi nhưng Ignatova sống khép kín.
"Những học sinh khác nhận ra bà ấy khó gần và kiêu ngạo. Lúc 16 tuổi, Ruja đi lang thang trên hành lang với đôi giày cao gót, son môi đỏ như thể đây là sàn diễn của bà", Bartlett cho biết.
Năm 18 tuổi, Ignatova nhận học bổng danh giá của Đại học Konstanz, được ví như
"Harvard của Đức". Bà lấy bằng tiến sĩ năm 2005, sau đó học thạc sĩ về luật học so sánh châu Âu tại Đại học ở Oxford (Anh). Theo Bartlett, Ignatova rất thông minh, học giỏi nhất lớp nhưng vẫn khó gần gũi.
Năm 2008, Ignatova làm việc tại công ty tư vấn McKinsey ở Sofia (Bulgaria), sau đó thành đại diện một số ngân hàng nổi tiếng thế giới. Do thông thạo tiếng Nga, Ignatova thường xuyên đến Moscow để
"giúp các ngân hàng Nga thâm nhập vô thị trường châu Âu".
"Bà ấy là một trong những người sẵn sàng trả lời email của bạn trong vài phút, dù gửi vào buổi đêm hay ban ngày. 'Tôi không muốn có con', bà ta từng nói với đồng nghiệp một cách lạnh lùng như vậy", Bartlett viết.
Lợi dụng tâm lý FOMO
Sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009, công ty McKinsey đã đóng cửa khiến cho Ignatova bị thất nghiệp. Dù tìm được việc tại hãng đầu tư lớn nhất ở Bulgaria, bà vẫn thấy không hài lòng.
Cuốn sách ghi rằng Ignatova từng muốn ra mắt các mỹ phẩm:
"Bà ấy tuy đã trở thành gương mặt nổi tiếng trong lĩnh vực thời trang, kinh doanh và chính trị thành phố nhưng vẫn chưa có mấy gì giàu".
Để tìm ra con đường nhằm thay đổi cuộc đời, Ignatova nghiên cứu về Bitcoin. Đầu năm 2013, giá trị loại tiền mã hóa này vượt ngưỡng 500 USD. Bên cạnh những lời bàn tán, nhiều người cho rằng đây chỉ là công cụ của những kẻ buôn ma túy và rửa tiền. Do đó, Ignatova muốn tự tạo ra một phiên bản tiền mã hóa vượt trội hơn.
Tháng 11/2013, Ignatova làm diễn giả một cuộc hội thảo về tiền mã hóa tại Singapore. Bà nêu kế hoạch cung cấp lương hưu bằng tiền mã hóa, dựa trên kiên thức hiểu biết về ngành tài chính và ngân hàng. Tham dự hội thảo còn có ông Sebastian Greenwood, sau này tham gia cùng Ignatova tạo ra
OneCoin.
Ignatova phát biểu trong sự kiện OneCoin năm 2016. (Ảnh: Ruja Ignatova)
Theo cuốn sách này, cả 2 người nói trên đều ấp ủ kế hoạch sáng lập ra
OneCoin, thứ mà Ignatova mệnh danh là
"sát thủ Bitcoin" và
"tương lai của tiền tệ". Dự án này đã thu hút nhiều sự chú ý nhờ mức ảnh hưởng của Ignatova.
Trong sự kiện tổ chức tại nơi thi đấu
SSE ở Wembley, London (Anh) vào năm 2016, Ignatova bước lên sân khấu trong nền nhạc
This Girl Is on Fire! của Alicia Keys.
"Bà ấy tự tin sải bước với mái tóc dài đen tuyền, son môi đỏ đậm, áo choàng đỏ với những chi tiết lấp lánh cùng cặp khuyên tai kim cương. Mọi thứ thể hiện sự thành công và quyến rũ", Bartlett viết trong cuốn sách.
Thay vì quảng cáo trực tiếp cho
OneCoin, Ignatova rao bán các video và tờ rơi về cách thức đầu tư tiền mã hóa, tặng kèm một lượng OneCoin khi mua. Mức giá cao nhất là 5.000 bảng cho khóa học
"Tycoon Trader". Với
tâm lý không muốn bỏ lỡ (FOMO), chiến dịch của Ignatova tạo ra làn sóng mua bán điên cuồng đồng
OneCoin này..
Theo ông Bartlett, hầu hết các giới đầu tư ở thời điểm ấy kém hiểu biết về tiền mã hóa, nhưng thấy tiếc nuối do không chịu đầu tư vào Bitcoin.
"Khi giá Bitcoin tăng vọt năm 2013, những câu chuyện đổi đời nhờ tiền mã hóa xuất hiện ngày càng nhiều, không phải vì kiến thức hay kỹ năng giỏi, chỉ đơn giản là họ đã tham gia đầu tư sớm", Bartlett viết.
Tiêu xài hoang phí
Trước sự nghi ngờ về mô hình đa cấp
OneCoin, Ignatova mời các luật sư để giám sát, công bố quy trình hoạt động minh bạch. Bà bảo đảm với những người đầu tư rằng, tiền cọc của họ sẽ an toàn và sinh lãi nhanh.
Tuy nhiên trên thực tế, mọi sự hứa hẹn của Ignatova là giả dối. Những thông tin được công bố chỉ là
"xào nấu" từ website khác, đội
"ngũ pháp lý bù nhìn" trong khi bản thân của
OneCoin không có
blockchain, đồng nghĩa với giá trị có thể bị Ignatova thao túng bất cứ lúc nào.
"Giá trị 'giả', công ty kiểm toán 'giả', sàn giao dịch 'giả' và khóa học cũng 'giả tuốt luốt'... Mọi thứ là sự dối trá", Bartlett viết trong cuốn sách.
Khi nhận khoản tiền khổng lồ từ giới đầu tư, Ignatova và các cộng sự tiêu tiền như nước. Các người đứng đầu
OneCoin đổ tiền vào mua biệt thự, du thuyền, xe sang trọng, quần áo và trang sức hàng hiệu mắc tiền. Theo cuốn sách, những tên
"cò mồi" cao cấp của
OneCoin mang về gần 1 triệu euro hoa hồng mỗi tháng.
Ignatova cùng Sebastian Greenwood (phải) là những người tạo ra OneCoin, ngoài cùng bên trái là Juha Parhiala. (Ảnh: Bitcoin.com)
"Sống 2 tuần trong căn penthouse tại Kensington khi đi du lịch London tháng 12/2016, (Ignatova) dành hầu hết thời gian mua sắm, trở về với 2 vệ sĩ xách theo túi quần áo và trang sức hàng hiệu", Bartlett viết.
"Nữ hoàng tiền số" cũng chi 7 triệu euro để sử dụng siêu du thuyền Davina, gồm có 6 phòng, khu vực quan sát dưới nước, quầy bar và buồng để massage.
Một người đứng đầu khác của
OneCoin là Juha Parhiala mua lại khu nghỉ dưỡng tư nhân tại Thái Lan, sở hữu loạt xe sang như
Ferrari 488, Bentley và
Lamborghini Hura cán vàng. Người tiêu tiền nhiều nhất là Igor Alberts khi mua một căn biệt thự 8 tầng tại khu phố nhà giàu ở ngoại ô Amsterdam (Hoà Lan), đặt nhiều bức tượng bằng sợi thủy tinh, dựng cổng chào cao 3 m.
Khi những tên
"cò mồi" đến làm việc, Alberts dẫn họ tham quan từng ngóc ngách trong nhà, bao gồm hồ bơi, buồng xông hơi, bàn billiards, vật trang trí bằng Swarovski, hơn 200 đôi giày, đồng hồ đắt tiền và túi xách Dolce & Gabbana.
Về tình cảm, Ignatova được cho đã qua lại với nhiều người dù đã có chồng. Theo Bartlett, bà kết hôn với luật sư Bjorn Strehl, nhưng có tình cảm với Greenwood. Năm 2017,
"nữ hoàng tiền số" phải lòng một người đứng đầu của
OneCoin khác là Gilbert Armenta (đã có vợ). 2 người bàn chuyện ly dị bạn đời để đến với nhau.
Igor Alberts khoe những món đồ xa xỉ. (Ảnh: Igor Alberts).
Sau khi thuê người theo dõi, Ignatova nổi giận khi biết Armenta không có ý định ly dị vợ. Cùng lúc đó, Armenta bị giới chức ở Manhattan theo dõi vì các giao dịch tài chính năm 2015, sau đó dẫn đến cuộc điều tra liên quan đến
OneCoin. Khi Armenta bị bắt, anh ta đã đuổi Ignatova ra ngoài.
Sau khi FBI bắt giữ em trai Konstantin Ignatov,
"nữ hoàng tiền số" biết mình biết rõ là đang trong tầm ngắm. Bà bỏ trốn vào năm 2017 trong chuyến bay từ Sofia đến Athens (Hy Lạp) rồi mất dấu, bỏ lại người tình, em trai cùng các cộng sự vướng vòng lao lý.
OneCoin cũng nhanh chóng sụp đổ.
I
gnatova đang ở đâu?
Greenwood đang bị tạm giam tại khu vực Brooklyn,NY (Mỹ), đối mặt tội danh lừa đảo, rửa tiền và gian lận chứng khoán. Vàng và tài sản của người này cũng bị giới chức Thái Lan tịch thu. Armenta và Konstantin đã thừa nhận toàn bộ hành vi. Mark Scott, luật sư của
OneCoin cũng bị kết tội rửa tiền tại New York. Cảnh sát đang tìm cách lấy lại 400 triệu USD từ người này.
Tuy nhiên cho đến nay, giới chức vẫn chưa có kế hoạch tập trung để bồi thường cho nạn nhân. Theo Bartlett, giá trị tài sản của Ignatova có thể lên đến hàng tỷ USD.
Trong một vụ kiện vào năm 2021 tại Dubai (UAE), Ignatova bị cáo buộc đang nắm giữ 230.000 Bitcoin do Sheikh Saoud, thành viên một tiểu vương quốc Arab đưa cho. Hiện nay, giá trị khoản tiền ấy tương đương hơn 9 tỷ USD.
"Con số trên đủ để Ignatova trở thành một trong những tên tội phạm giàu nhất thế giới", Bartlett viết. Nếu thực sự nắm quyền sở hữu lượng Bitcoin trên, bà ấy có thể truy cập mà không bị theo dõi bởi tính ẩn danh của tiền mã hóa.
Ignatova bị đưa vào danh sách 10 tội phạm truy nã gắt gao nhất của FBI. (Ảnh: FBI).
Năm 2019, Văn phòng Luật sư Mỹ tại Manhattan. N.Y. buộc tội vắng mặt với Ignatova do các gian lận về chứng khoán, lừa đảo và rửa tiền. Đầu tháng 7, bà bị FBI liệt vào danh sách 10 kẻ đào tẩu truy nã gắt gao nhất. Nếu bị bắt và đưa ra xét xử,
"nữ hoàng tiền số" có thể đối mặt với án tù 90 năm.
Bartlett dẫn một số tin đồn rằng Ignatova đã phẫu thuật thẩm mỹ, dùng tên giả để sinh sống. Nam phóng viên săn lùng bà từ Hy Lạp đến Dubai và Pháp, trên chiếc du thuyền vòng quanh Địa Trung Hải. Tuy đó không phải thuyền bè riêng của Ignatova, nhưng bà có thể sống ngoài vòng pháp luật trong nhiều năm với sự giàu có và các hộ chiếu giả.
"Nữ hoàng tiền số đang trôi nổi đâu đó trên biển với cái tên mới, khuôn mặt mới và khả năng truy cập vô số loại tiền lạ lùng này", Bartlett viết.
