Câu nói nào của Ḥa Thân ẩn chứa nguy cơ suy tàn của nhà Thanh? Khi Hoàng đế hỏi: "Trẫm hết tiền th́ phải làm sao?", Ḥa Thân đă khéo léo đáp lại: "Tiền đền tội", ư nhắc đến khoản tiền nộp phạt hoặc tịch thu tài sản.
Triều đại nhà Thanh dù là triều đại phong kiến cuối cùng của Trung Quốc nhưng không thể phủ nhận rằng đó là một trong những triều đại thịnh vượng nhất của nước này. Khang Hy, Ung chính đă dẫn dắt nhà Thanh thịnh vượng và Càn Long tiếp nối, nâng tầm hơn nữa sự giàu có của quốc gia.
Thế nhưng, khác với đời ông cha, Càn Long lại là người ăn chơi trác táng, tiêu xài cực kỳ hoang phí và trọng dụng tham quan. Hoàng đế này cực kỳ sủng ái Ḥa Thân - người được mệnh danh là "đệ nhất tham quan" trong lịch sử Trung Quốc. Ỷ vào sự sủng ái đó, Ḥa Thân ra sức kéo bè kết cánh, cả triều đ́nh từ trên xuống dưới đều tham ô. Tương truyền Càn Long chưa từng từ chối "tấm ḷng" của bất cứ triều thần nào và không ngại nhận toàn bộ các lễ vật được dâng lên.
Đây cũng chính là khởi nguồn cho "quy tắc ngầm" phải có quà cáp, lễ lạt khi muốn quan viên xử lư việc nào đó. Từ đây, tư tưởng "có tiền là có tất cả" trở nên phổ biến, dân chúng, đặc biệt là phú hào bắt đầu coi thường kỷ cương phép nước, c̣n quan lại th́ liên tiếp có những hành vi tham ô, nhận hối lộ. Dù vậy, Càn Long vẫn chẳng để tâm, thứ ông ta quan tâm nhất là luôn rủng rỉnh tiền bạc và được thỏa măn thú ăn chơi hưởng lạc của ḿnh.
Có lần, vua bày tỏ nỗi quan ngại của ḿnh với Ḥa Thân: "Trẫm hết tiền th́ phải làm sao?". Ḥa Thân đă khéo léo đáp lại: "Tiền đền tội", ư nhắc đến khoản tiền từ việc nộp phạt hoặc tịch thu tài sản của dân thường hay quan quân phạm tội. Thế nhưng, mặt trái của cách xử lư này chính là kẻ không tham lam th́ lại bị lấy nhà, quan tham lại được thăng quan tiến chức. Ấy vậy mà Càn Long lại phê duyệt phương án này, cổ súy cho phong trào tham ô chốn quan trường. Chẳng trách mà càng về sau, nhà Thanh lại càng suy yếu, cuối cùng trở thành miếng bánh cho giặc ngoại xâm xâu xé.
VietBF@ sưu tập
|