Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng nhân đạo ở dải Gaza ngày càng nghiêm trọng và các nỗ lực ḥa b́nh rơi vào bế tắc, làn sóng công nhận Nhà nước Palestine từ các cường quốc phương Tây đang gia tăng mạnh mẽ.
Sau Pháp và Anh, Thủ tướng Canada Mark Carney hôm qua (30/7) tuyên bố nước này sẽ chính thức công nhận Palestine tại kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9 tới. Đây được xem là những động thái mang tính biểu tượng mạnh mẽ, cho thấy lập trường độc lập ngày càng rơ nét của nhiều quốc gia châu Âu và Bắc Mỹ, bất chấp sự phản đối quyết liệt từ Israel và Mỹ.
Lá cờ Palestine. Ảnh: NurPhoto.
Phát biểu tại họp báo, Thủ tướng Carney nhấn mạnh: “Canada sẽ luôn kiên định ủng hộ sự tồn tại của Israel như một quốc gia độc lập ở Trung Đông, sống trong ḥa b́nh và an ninh. Bất kỳ con đường nào dẫn đến ḥa b́nh lâu dài cho Israel cũng đ̣i hỏi một nhà nước Palestine vững mạnh và ổn định, và một nhà nước công nhận quyền bất khả xâm phạm của Israel đối với an ninh và ḥa b́nh. Canada sẽ là một đối tác xây dựng trong việc xây dựng một nền ḥa b́nh công bằng, có ư nghĩa và lâu dài trong khu vực, một tương lai tôn trọng phẩm giá, an ninh và nguyện vọng của tất cả người Palestine và Israel”.
Trước Canada, tại hội nghị Liên Hợp Quốc về Palestine đang diễn ra, nhiều nước thành viên Liên minh châu Âu, trong đó có Pháp và Anh đă công khai ủng hộ việc thành lập Nhà nước Palestine có chủ quyền, lănh thổ rơ ràng và cùng tồn tại ḥa b́nh với Israel.
Động thái của các nước phương Tây về “bảo vệ khả năng thực hiện giải pháp hai nhà nước” diễn ra đúng lúc t́nh h́nh tại Gaza chạm đáy của khủng hoảng khi hàng trăm người chết v́ suy dinh dưỡng, phần lớn là trẻ em trong khi viện trợ nhân đạo bị phong tỏa.
Trong bối cảnh đó, lập trường của Canada, cũng như Pháp và Anh - ba đồng minh thân cận của Mỹ cho thấy một sự dịch chuyển rơ rệt trong quan điểm phương Tây vốn lâu nay gắn chặt với lập luận: chỉ công nhận Nhà nước Palestine sau khi đàm phán với Israelđi đến thống nhất”
Israel đă lập tức phản đối kịch liệt, cáo buộc các nước phương Tây làm suy yếu nỗ lực đàm phán ngừng bắn và trả con tin. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump không ngần ngại gọi tuyên bố của cộng nhận nhà nước Palestine trong đó có Pháp là “vô nghĩa”.
Theo đánh giá của giới quan sát, chưa bao giờ các quốc gia châu Âu lại thể hiện lập trường cứng rắn đến vậy với Israel và gián tiếp là với Mỹ như hiện nay. Việc công nhận Nhà nước Palestine không chỉ là phản ứng trước cuộc chiến tại Gaza, mà c̣n phản ánh nỗi thất vọng sâu sắc với chính sách của chính quyền Thủ tướng Israen Bengiamin Netanyahu, đặc biệt là trong việc mở rộng các khu định cư ở Bờ Tây và phủ nhận giải pháp hai nhà nước. Bối cảnh hiện tại khiến nhiều chính phủ châu Âu khó ḷng tiếp tục im lặng, nhất là khi dư luận trong nước gây sức ép mạnh mẽ đ̣i lên án hành động của Israel.
Giám đốc điều hành Viện nghiên cứu Chatham House, Anh, bà Bronwen Maddox nhận định: “Tôi nghĩ rằng Israel, bất chấp tất cả sự tức giận của họ về vấn đề này, sẽ rất muốn duy tŕ quan hệ thương mại. Nhưng tôi dự đoán rằng nếu t́nh h́nh ở Gaza không cải thiện nhanh chóng, tức là Israel sẽ ngay lập tức cho phép thêm rất nhiều viện trợ và hỗ trợ nhân đạo trên diện rộng hơn, th́ sẽ có áp lực quốc tế đáng kể để xem xét rộng răi hơn về thương mại quan hệ với Israel, đặc biệt là với các khu định cư ở Bờ Tây bị chiếm đóng.'
Giải pháp hai nhà nước là ư tưởng thiết lập hai lănh thổ tách biệt cho Israel và Palestine. Khái niệm này xuất hiện khi Liên Hợp Quốc năm 1947 chia Palestine, dưới sự ủy trị của Anh, thành hai khu vực cho người Palestine và Do Thái. Xung đột bùng phát trong những thập kỷ sau khi Israel thành lập năm 1948 đă cản trở nỗ lực thiết lập Nhà nước Palestine. Năm 1993, trong hiệp định Oslo do Mỹ làm trung gian, Israel và chính quyền Palestine nhất trí Palestine sẽ quản lư Bờ Tây và Gaza. Tuy nhiên, t́nh trạng người Do Thái ngày càng mở rộng các khu định cư ở khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng cùng những tuyên bố từ Israel phủ nhận lănh thổ của Palestine đang đẩy giải pháp hai nhà nước xa tầm với.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
