|
2/6
Bài phát biểu thứ hai của Tổng thống vào thứ Ba, ngày mai, sẽ diễn ra vào một thời điểm rất quan trọng, khi các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện đang khởi động các cuộc tấn công để phá hủy triển vọng tái tranh cử năm 2024 của ông. Dự tính về một nhiệm kỳ thứ hai dường như sẽ trở thành sự thật đối với những ai còn nghi ngờ việc ông sẽ ngừng lại và nhường đường cho những người trẻ hơn.
Ông Biden đang phải đối mặt với đa số Cộng hòa Hạ viện mới giành được quyền lực đang quyết tâm làm xấu đi bộ mặt của chính quyền bằng các cuộc điều tra về ông, về các lãnh đạo trong nội các chính phủ, về người con trai của ông.
Trong những tuần gần đây, đất nước này cũng lại bị chấn động bởi các vụ xả súng hàng loạt và sự tàn bạo của cảnh sát trong khi các tiểu bang tiếp tục giải quyết với hậu quả của phán quyết của tòa án tối cao chấm dứt quyền phá thai theo hiến pháp.
Và hôm thứ Bảy, quân đội Hoa Kỳ đã bắn hạ một khinh khí cầu bị nghi ngờ là gián điệp của Trung Quốc sau khi nó bay khắp đất nước, làm xáo trộn quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia vào thời điểm căng thẳng vốn đã leo thang.
Tuy nhiên, bên trong đảng Dân Chủ, đối với những đảng viên Dân Chủ lớn tuổi ở Washington, đa số ủng hộ Biden với tư cách là người có thể đại diện cho đảng vào năm 2024 nhưng với các đảng viên trẻ hơn ở cấp cơ sở tiểu bang thì lại mong muốn thấy một nhân vật mới, trẻ hơn làm đại diện cho đảng trong năm 2024, hai thế hệ và hai xu hướng khác nhau này ngày càng đối chọi nhau rõ nét hơn, trong bối cảnh có khả năng ông sẽ tái đấu với Donald Trump, dừ không chắc chắn lắm.
Triển vọng kinh tế đã sáng sủa hơn. Các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng do Coronavirus sẽ hết hạn vào tháng 5, ba năm sau khi chúng được tuyên bố, với phần lớn người trưởng thành ở Hoa Kỳ hiện đã được chích ngừa.
Và trên trường quốc tế, liên minh toàn cầu mà ông tập hợp để ủng hộ Ukraine vẫn luôn mạnh mẽ.
Nhưng có lẽ thách thức của tổng thống Biden vào thứ Ba sẽ là đạt được sự cân bằng hợp lý giữa chủ nghĩa lạc quan và chủ nghĩa hiện thực – nêu bật những tiến bộ mà ông ấy đã đạt được kể từ bài phát biểu cuối cùng trước phiên họp chung của Quốc hội , đặc biệt là về Covid và nền kinh tế, đồng thời thừa nhận rằng còn nhiều việc khó khăn nữa cần phải giải quyết.
Trong nửa nhiệm kỳ đầu tiên của mình, vị trí của tổng thống rất bấp bênh. Tính trung bình, gần hai phần ba người Mỹ tin rằng đất nước đang đi sai đường. Xếp hạng chấp thuận của ông vẫn ở mức thấp trong độ 40% với nhiều người Mỹ không tin vào mong muốn tái tranh cử của người đàn ông 80 tuổi này.
Tổng thống Biden nói hôm thứ Sáu khi ăn mừng báo cáo việc làm tăng mạnh bất ngờ rằng: “Tôi vui mừng thông báo rằng tình hình liên minh và tình trạng nền kinh tế của chúng ta đang rất tốt. Những người chỉ trích và hoài nghi tôi đã sai. Mặc dù chúng ta có thể phải đối mặt với những thất bại trên đường đi, và sẽ có một số thất bại, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm, nhưng rõ ràng là kế hoạch của chúng ta đang có hiệu quả.”
Nếu phân tích về một số lĩnh vực quan trọng thì trước hết, nói về:
Kinh tế
Tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong gần nửa thế kỷ. Lạm phát, sau khi đạt mức cao nhất trong 40 năm, cuối cùng cũng giảm bớt, mặc dù vẫn còn gây khó khăn cho nhiều hộ gia đình Mỹ. Hôm thứ Tư, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đã công bố mức tăng lãi suất nhỏ nhất trong gần một năm, báo hiệu một cách tiếp cận thận trọng hơn khi họ cố gắng kiềm chế lạm phát mà không gây ra suy thoái kinh tế. Nhưng các chỉ số đáng lo ngại vẫn còn.
Jason Furman, người từng là chủ tịch hội đồng cố vấn kinh tế của Tòa Bạch Ốc dưới thời Barack Obama, cho biết rằng: “Nhìn về phía sau, nền kinh tế đang ở một vị trí rất tốt, với những điều tốt vẫn tốt và những điều xấu trở nên tốt hơn. Nhưng nếu nhìn về phía trước, vẫn còn rất nhiều điều không chắc chắn về việc liệu điều đó có thể kéo dài hay không.”
Trọng tâm chính của chính quyền Biden trong hai năm tới sẽ là khai triển các chính sách lập pháp sâu rộng mà ông đã ban hành trong những năm đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống – luật cơ sở hạ tầng trị giá hàng ngàn tỷ đô la; một gói sức khỏe và khí hậu toàn diện và các khoản đầu tư mới lớn vào sản xuất công nghệ cao trong nước.
Tuy nhiên, mối quan tâm cấp bách hiện nay là thời hạn cuối cùng để tăng trần nợ liên bang. Các nhà kinh tế đang cảnh báo về một cuộc khủng hoảng tài chính nếu Quốc hội không nâng giới hạn vay của đất nước vì các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện đang đe dọa sẽ làm như vậy trừ khi tổng thống chấp nhận cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang. Bộ tài chính đã cho biết họ đang sử dụng “các biện pháp đặc biệt” để bảo đảm Hoa Kỳ có thể tiếp tục thanh toán các hóa đơn của mình.
Không rõ liệu ông Biden có đủ khả năng giải quyết vấn đề bên bờ vực chiến tranh vào thứ Ba hay không, với người Chủ tịch mới của Hạ viện, Kevin McCarthy, lần đầu tiên ngồi sau ông trên bục phát biểu. Có thể nói là rủi ro vẫn cao đối với tổng thống và với cả nền kinh tế của đất nước.
Ukraine
Gần một năm trước, bài phát biểu về tình trạng liên bang của Biden – và nhiệm kỳ tổng thống của ông – đã bị đảo lộn bởi cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Đảm nhận vai trò lãnh đạo thế giới, tổng thống Mỹ đã sử dụng bài phát biểu của mình để tập hợp quốc gia và các đồng minh ủng hộ Ukraine. Kể từ đó, Mỹ đã gửi hàng tỷ đô la hỗ trợ nhân đạo và quân sự cho Ukraine. Tháng trước, Biden đã phê chuẩn việc gửi xe tăng chiến đấu tới Ukraine, một bước leo thang đáng kể trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chống lại sự xâm lược của Nga.
Nhưng với việc chiến tranh sắp kỷ niệm một năm và sự ủng hộ của công chúng dành cho Ukraine giảm đi đôi chút, các nhà phân tích hy vọng Biden sẽ sử dụng bài phát biểu hôm thứ Ba để giải thích lý do tại sao Hoa Kỳ cam kết mang lại thành công cho Ukraine – và sự ủng hộ đó sẽ như thế nào trong tương lai.
Nếu Ukraine thất bại, thì đó là Hoa Kỳ và phương Tây không thành công. Vì vậy, tổng thống Biden sẽ sử dụng thời điểm này để thuyết phục người dân Mỹ tại sao chúng ta phải tiếp tục ủng hộ Ukraine.
Cải cách cảnh sát
Bài diễn văn về tình trạng liên bang của tổng thống thường là một cơ hội để nói về những thành tựu, xen lẫn với một danh sách mong muốn về các đề xuất chính sách và lời kêu gọi trực tiếp tới người dân Mỹ. Tổng thống sẽ mời những vị khách đại diện cho những thành công trong chính sách hoặc giúp đưa ra trường hợp đạo đức đại diện cho hành động.
Trước bài phát biểu, các nhà hoạt động đã kêu gọi tổng thống sử dụng quyền hành pháp của mình để mở rộng các biện pháp bảo vệ phá thai và tuyên bố tình trạng khẩn cấp về khí hậu.
Và cái chết của Tire Nichols, một người đàn ông da đen 29 tuổi bị cảnh sát Memphis đánh đập dã man và chết vài ngày sau đó, đã khơi dậy những lời kêu gọi cải cách cảnh sát.
Mẹ và cha dượng của Nichols dự kiến sẽ có mặt trong phòng để nghe bài phát biểu của Biden vào thứ Ba, dù vậy nhưng có thể thấy trước là vấn đề cải cách cảnh sát sẽ không được giải quyết.
Rashad Robinson, chủ tịch của tổ chức công bằng chủng tộc, Color of Change, đã thúc giục Biden đưa ra một kế hoạch, một chiến lược – chứ không phải một danh sách các chính sách sẽ không bao giờ được một Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua.
Những vị khách khác vào ngày mai, thứ Ba bao gồm Brandon Tsay, người đàn ông 26 tuổi được ca ngợi như một anh hùng sau khi tước vũ khí của một tay súng đã nổ súng tại hai vũ trường ở miền Nam California trong lễ đón Tết Nguyên Đán hồi đầu tháng này.
Sau một loạt vụ xả súng hàng loạt vào năm ngoái, Biden đã ký thành luật luật cải cách súng đầu tiên trong nhiều thập kỷ nhưng thực sự vẫn không đạt được những gì tổng thống và các nhà hoạt động đã kêu gọi.
Ngay sau khi tổng thống kết thúc bài phát biểu của mình, Sarah Huckabee Sanders, thống đốc mới đắc cử của Arkansas và từng là cựu thư ký báo chí của Trump, sẽ đưa ra phản bác của đảng Cộng hòa.
Mitch McConnell, lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện, cho biết trong một tuyên bố rằng: “Sarah Sanders, 40 tuổi, hiện là thống đốc trẻ nhất trong nước, sẽ mang đến sự tương phản rõ nét với chính quyền già nua và thất bại này“.
Nắm lấy cơ hội ngàn vàng để tấn công Tổng thống Biden và đảng Dân Chủ, Sarah Sanders nói rằng: “Chúng tôi đã sẵn sàng bắt đầu một chương mới trong câu chuyện của nước Mỹ – được viết bởi một thế hệ lãnh đạo mới, trẻ và năng động hơn, sẵn sàng bảo vệ nền tự do của chúng ta chống lại phe cánh tả cực đoan và mở rộng khả năng tiếp cận với nền giáo dục chất lượng, việc làm và cơ hội cho tất cả.”
Lời kết:
Với ý định của Đảng Cộng hòa về việc khiến ông Biden thành tổng thống một nhiệm kỳ, nếu ông ấy tái tranh cử, tổng thống đã báo hiệu rằng ông ấy sẽ dành hai năm tới để công chúng tập trung vào những gì ông ấy đã hoàn thành – và đưa ra các ưu tiên chính sách mà ông ấy có để đạt được.
|
|
