Chỉ vài giờ sau khi nhậm chức, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đă ban hành một sắc lệnh hành pháp nhằm hạn chế quyền công dân theo nơi sinh trên đất Hoa Kỳ. Theo các điều khoản của sắc lệnh, bắt đầu từ tháng 2/2025, trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ có cha mẹ không có giấy tờ hoặc có t́nh trạng nhập cư chỉ là tạm thời sẽ không c̣n được công nhận là công dân Hoa Kỳ nữa.
Sắc lệnh của Trump có vẻ như sẽ làm thay đổi hoàn toàn vấn đề về ư nghĩa của việc trở thành công dân Hoa Kỳ chỉ sau một đêm. Sắc lệnh này sẽ đẩy vô số trẻ sơ sinh vào t́nh trạng bất an mà chúng chưa từng biết đến. Những đứa trẻ này sẽ không c̣n được cấp giấy tờ tùy thân liên bang, điều này có thể tạo ra những thách thức to lớn trong việc tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thiết yếu, các chương tŕnh dinh dưỡng và tuyển sinh vào trường học.
Về lâu dài, việc thiếu giấy tờ tùy thân của Hoa Kỳ và nỗi sợ hăi do đó có thể trở thành vũ khí trên thị trường lao động, dẫn đến mức lương bị ḱm hăm và điều kiện làm việc kém hơn; cơ hội việc làm sẽ bị hạn chế và an sinh xă hội có thể không khả dụng. Và tất nhiên, trẻ em sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị trục xuất khỏi đất nước nơi chúng sinh ra, thường là đất nước mà chúng coi là quê hương.
Sắc lệnh của Trump, được kư vào ngày đầu tiên ông trở lại Nhà Trắng vào ngày 20 tháng 1, chỉ đạo các cơ quan của Hoa Kỳ từ chối công nhận quyền công dân của trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ nếu cả cha và mẹ của trẻ đều không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân hợp pháp (thẻ xanh).
Sắc lệnh đó được áp dụng cho trẻ em sinh sau ngày 19 tháng 2, nhưng việc thực hiện đă nhiều lần bị các thẩm phán chặn lại theo sự thúc giục của các nhóm bảo vệ quyền của người nhập cư và các tổng chưởng lư tiểu bang thuộc đảng Dân chủ. Sắc lệnh này cũng đă từng bị ṭa án tối cao bác bỏ trong quá khứ.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết hôm thứ Tư (ngày 26 tháng 2 năm 2025) rằng kế hoạch bán thị thực “thẻ vàng” của ông — với khả năng trở thành công dân Hoa Kỳ với giá 5 triệu đô la — sẽ “bán chạy như tôm tươi”.
“Nếu chúng tôi bán được một triệu, th́ sẽ là 5 ngh́n tỷ đô la”, ông nói. Về nhu cầu tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, ông nói "Tôi nghĩ chúng tôi sẽ bán được nhiều v́ tôi nghĩ thực sự có nhu cầu”.
Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick nói với các phóng viên trong cùng cuộc họp rằng sáng kiến của ông Trump sẽ thay thế chương tŕnh EB-5, chương tŕnh cấp thị thực Hoa Kỳ cho các nhà đầu tư đă chi khoảng 1 triệu đô la cho một công ty có ít nhất 10 nhân viên.
Ông Lutnick cho biết chương tŕnh này “đă tồn tại trong nhiều năm để đầu tư vào các dự án” nhưng “nó được giám sát kém, thực hiện kém”.
Sự thay đổi trong chính sách nhập cư của Hoa Kỳ
Chương tŕnh mới có thể đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong chính sách nhập cư của Hoa Kỳ nhưng không phải là chưa từng có ở bất kỳ nơi nào khác. Các quốc gia ở Châu Âu và những nơi khác cung cấp cái được gọi là “thị thực vàng” cho phép những người tham gia trả tiền để đảm bảo t́nh trạng nhập cư ở những nơi mong muốn.
Trong khi đó, Quốc hội xác định các điều kiện của Hoa Kỳ để được cấp quyền công dân, nhưng tổng thống cho biết “thẻ vàng” sẽ không yêu cầu sự chấp thuận của Quốc hội.