Yêu hết ḷng, hy sinh không điều kiện, nhưng thứ nhiều người nhận lại không phải hạnh phúc, mà là sự tổn thương âm thầm kéo dài. Thao túng tâm lư trong t́nh yêu đang trở thành một vấn đề đáng báo động, đặc biệt khi nạn nhân không hề biết ḿnh đang bị kiểm soát, bị điều khiển cảm xúc và dần đánh mất chính ḿnh.
Hải Anh (25 tuổi, quận Ba Đ́nh, Hà Nội) từng bước vào một mối quan hệ với tất cả sự chân thành và kỳ vọng. Cô yêu người ấy suốt nhiều năm, luôn tin tưởng và không ngần ngại hy sinh v́ đối phương. Nhưng đổi lại, cô nhận về tới 5 lần bị phản bội - 5 “chiếc sừng” trong im lặng, cùng một cảm giác bản thân không bao giờ là đủ tốt.
“Anh ấy thường xuyên chê bai ḿnh từ ngoại h́nh đến cách ăn nói, làm ǵ cũng không vừa ư. Ḿnh nghĩ do bản thân chưa đủ tốt nên cố gắng thay đổi, chịu đựng để giữ ǵn mối quan hệ", Hải Anh kể.

Hải Anh buồn bă khi biết ḿnh bị phản bội. Ảnh: Nhật Hà
“Tuy nhiên, sau này ḿnh mới phát hiện ra, anh đă cắm sừng ḿnh suốt từ năm này qua năm khác. Nhưng ḿnh vẫn bám víu, nghĩ rằng chỉ cần cố gắng thêm chút nữa anh sẽ quay về bên ḿnh’’, Hà Anh đau đớn nói.
Chỉ đến khi, mối quan hệ bước vào năm thứ 5, và lại tiếp tục nhận lấy phản bội, Hải Anh mới quyết định buông tay. Không phải v́ hết yêu, mà v́ cô đă không c̣n nhận ra chính ḿnh trong mối quan hệ ấy.
Không chỉ riêng phụ nữ mới là nạn nhân. Anh Lương Tùng Anh (quận Cầu Giấy, Hà Nội) cũng từng trải qua một mối t́nh mà anh yêu một cách nghiêm túc, luôn nhường nhịn và nỗ lực ǵn giữ t́nh yêu. Tuy nhiên, Tùng Anh không nhận ra rằng bản thân đang bị thao túng cho đến khi t́nh yêu kết thúc.
“Lúc yêu, ḿnh cứ nghĩ do ḿnh vô tâm nên cô ấy mới hay giận. Nhưng thật ra, chính cô ấy khiến ḿnh luôn thấy có lỗi và kém cỏi, để rồi làm theo mọi điều cô ấy muốn’’, Tùng Anh nói.

Tùng Anh (áo trắng), chỉ nhận ra ḿnh bị thao túng tâm lư khi t́nh yêu kết thúc. Ảnh: Nhật Hà
Sau khi chia tay, Tùng Anh mất một thời gian dài để phục hồi tâm lư, học cách yêu thương bản thân trở lại. Anh cho rằng: “Giữ vững tâm lư, đừng mù quáng và phải thật tỉnh táo trong t́nh yêu. Đó không phải sự hi sinh mù quáng mà là sự đồng hành b́nh đẳng”.
Thao túng tâm lư là một dạng lạm dụng tinh thần
Một trường hợp khác là Hồng Diễm (quận Đống Đa,Hà Nội). Cô kể về mối quan hệ từng khiến cô mất phương hướng hoàn toàn trong cuộc sống. Người yêu cũ của Diễm kiểm soát mọi hoạt động thường ngày: từ bạn bè cô gặp gỡ, đến việc cô mặc ǵ, ăn ǵ và thậm chí là đi đâu, về lúc mấy giờ.
“Ban đầu, khi biết anh ấy quan tâm, lo lắng cho tôi, tôi cảm thấy ḿnh may mắn và hạnh phúc ngỡ như đă t́m được một người yêu thương, chăm sóc, thấu hiểu sẻ chia với ḿnh. Nhưng sau đó là sự cấm đoán, giận dỗi, thậm chí dọa chia tay mỗi khi tôi làm không đúng ư anh ấy. Tôi cứ nghĩ do ḿnh sai. Nhưng giờ tôi hiểu: đó là thao túng, không phải yêu thương”, Hồng Diểm bộc bạch.
Theo TS. Nguyễn Thị Tuyết Minh – giảng viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền, chuyên ngành Xă hội học, thao túng tâm lư trong t́nh yêu là một h́nh thức lạm dụng tinh thần.
“Nạn nhân thường bị bào ṃn ḷng tin vào chính ḿnh. Họ bị dẫn dắt bằng cảm giác tội lỗi, lo sợ mất đi t́nh yêu, dần mất đi khả năng đánh giá đúng – sai và đánh mất ranh giới cá nhân”, TS. Tuyết Minh cho biết.
Người thao túng không cần la hét hay dùng vũ lực, nhưng bằng những lời nói vu vơ, cách ứng xử có chủ đích, họ khiến đối phương cảm thấy ḿnh luôn sai, luôn thấp kém và cần phải thay đổi để xứng đáng với t́nh yêu.
Hậu quả là nạn nhân sống trong trạng thái căng thẳng triền miên, mất phương hướng và tự hoài nghi chính ḿnh.
TS. Tuyết Minh khuyến cáo: “Việc thoát khỏi mối quan hệ thao túng đ̣i hỏi sự tỉnh táo và kiên định. Quan trọng là nhận ra vấn đề sớm, không tự đổ lỗi, và dũng cảm t́m kiếm sự hỗ trợ”.
VietBF@ sưu tập