V́ 2 việc làm của mẫu hậu Từ Hi Thái hậu, Đồng Tự đế phải bỏ mạng trong sự uất hận khi mới 19 tuổi.
Có câu “Hổ dữ không ăn thịt con” nhưng câu nói này lại chẳng ứng với Từ Hi Thái hậu. Từ Hi có hai người con trai, một người là con ruột – Đồng Trị đế, một người là con nuôi – Quang Tự đế.
Đồng Trị đế qua đời năm 19 tuổi, chết một cách đầy uất hận, c̣n Quang Tự đế qua đời năm 37 tuổi, chết trong sự ấm ức bất lực, cả hai cái chết đều có liên quan đến Từ Hi.
Cái chết của vua Quang Tự, ai ai cũng biết, ông là do Từ Hi Thái hậu hại mà chết. Vậy c̣n Đồng Trị đế, v́ sao lại qua đời?

Những việc làm của Từ Hi Thái hậu khiến hậu thế không khỏi rùng ḿnh - Ảnh: Internet.
Nguyên nhân cái chết của Hoàng đế Đồng Trị và sự liên quan của Từ Hi Thái hậu
Nguyên nhân cái chết của Đồng Trị đế vẫn c̣n rất mờ mịt, đa số đều là đồn đại.
Lời đồn đại phổ biến nhất là, sau khi Đồng Trị đế lên ngôi, bởi v́ quyền hành đều nằm trong tay Từ Hi, c̣n bản thân ông chỉ là vua bù nh́n, cho nên vô cùng buồn phiền, chán nản, thường xuyên dạo phố lầu xanh, kỹ viện tiêu khiển, kết quả mắc bệnh đường t́nh dục mà chết.
Sự thật có phải như vậy không, ngày nay rất khó để nói rơ ràng.
Nhưng có một điều mà chúng ta có thể khẳng định chắc chắn là, trong cái chết của Đồng Trị đế, Từ Hi Thái hậu có trách nhiệm không thể chối căi.
Bởi v́ Từ Hi Thái hậu từng làm với Đồng Trị hai chuyện mà chuyện nào cũng rất tồi tệ, đặc biệt là chuyện thứ hai, khiến Đồng Trị bị tổn thọ.
Chuyện thứ nhất, từ Kỳ Tường đến Đồng Trị
Trước khi Hàm Phong đế qua đời đă phó thác Đồng Trị cho tám vị Đại thần phù chính, là: Kháp Thân vương Tái Viên, Trịnh Thân vương Đoan Hoa, Hiệp ban Đại học sĩ Hộ bộ Thượng thư Túc Thuận, Quân cơ Đại thần Cảnh Thọ, Mục Ấm, Khuông Nguyên, Đỗ Hàn và Tiêu Hữu Doanh. Trong đó, quyền lực chính nằm trong tay Túc Thuận.
Túc Thuận là người có công chính trong việc tiêu diệt Thái B́nh Thiên quốc, bởi v́ ông trọng dụng Tăng Quốc Phiên cùng quan lại người Hán. Cũng v́ thế nên ông trở thành cái gai trong mắt quư tộc Bát Kỳ và sau này bị Từ Hi Thái hậu diệt trừ. Cũng nhờ vậy nên mới có chuyện Lưỡng cung Thái hậu buông rèm nhiếp chính và niên hiệu cũng bởi vậy mà đổi từ “Kỳ Tường” thành “Đồng Trị”.
Đây cũng là nguyên do ra đời cái tên “Đồng Trị” tức hai vị Thái hậu cùng nhau trị v́ chứ chẳng có chuyện Đồng Trị đế lên làm vua và điều hành chuyện triều chính.
Đồng Trị đế 6 tuổi lên ngôi, tại vị 13 năm th́ có đến 12 năm làm Hoàng đế bù nh́n.
Về chuyện này, sau khi Đồng Trị đế lớn lên cũng từng phản kháng lại Từ Hi Thái hậu, nhưng Từ Hi Thái hậu chẳng chịu buông tay, lấy lư do “tài học chưa thành” mà bác bỏ ông.
“Tài học chưa thành” là ǵ? Nói một cách đơn giản chính là “chưa đủ tài năng học thức”. Chuyện này đối với một Đồng Trị khi ấy đă hiểu chuyện sẽ có cảm giác thế nào hẳn ai cũng biết.
Năm xưa, Khang Hi v́ muốn tự ḿnh chấp chính đă mạo hiểm diệt trừ Ngao Bái. Nhưng Đồng Trị lại chẳng có được khí phách như Khang Hi, hơn thế Từ Hi Thái hậu c̣n là mẹ ruột của ông, cảm giác chán nản, đau khổ ấy quả thực quá mức dày ṿ.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến Đồng Trị đế sau này suốt ngày dạo chơi chốn lầu xanh.
Ông vô cùng đau khổ nhưng lại chẳng có chỗ để phát tiết, để bày tỏ, cho nên đành phải chọn cách trốn tránh, cuối cùng lựa chọn con đường trái với luân thường đạo lư để bày tỏ sự phủ nhận thậm chí là nhạo báng với chính bản thân ḿnh, với Hoàng quyền và với cả mẹ ḿnh – Từ Hi Thái hậu.
Chuyện thứ hai, lấy mạng con nhân lúc Đồng Trị bệnh nặng
Trong ghi chép của Ông Đồng Ḥa, nguyên nhân dẫn đến cái chết của Đồng Trị đế là do bệnh đậu mùa. Song người mắc bệnh đầu mùa cũng không phải 100% đều sẽ chết.
Trong cuốn “Nửa đời trước của tôi” của Phổ Nghi đă tiết lộ sự thật về cái chết của Đồng Trị đế: “Đồng Trị phải chịu đả kích, khiến nhiệt độc bên trong phát ra, không thể cứu chữa mà qua đời”.
Vậy ai đă đả kích ông? Đó chính là Từ Hi Thái hậu.
Chuyện này phải kể từ khi Đồng Trị 17 tuổi – thể trạng không tốt, đang mang bệnh trong người.
Năm ấy Đồng Trị đại hôn tuyển chọn Hoàng hậu và người mà Từ Hi Thái hậu nhắm trúng là Phú Sát thị, c̣n Từ An Thái hậu lại chọn A Lỗ Đặc thị. Đồng Trị đứng về phía Từ An nên A Lỗ Đặc thị được chọn làm Hoàng hậu.
Cũng v́ chuyện này mà Từ Hi Thái hậu vô cùng tức giận, bởi v́ con trai ḿnh lại không đứng về phía ḿnh, cũng v́ thế mà Từ Hi Thái hậu càng ghét A Lỗ Đặc thị hơn.
Sau khi Đồng Trị mắc bệnh, A Lỗ Đặc thị thường đến Dưỡng Tâm điện chăm sóc, hai người thường cùng nhau tṛ chuyện.
A Lỗ Đặc thị khóc lóc kể với Đồng Trị, chuyện Từ Hi Thái hậu thường mắng mỏ ḿnh, vô cùng ghét ḿnh…
Đồng Trị vội vàng an ủi nàng: “Nàng hăy cứ nhẫn nhịn đă, rồi sau này cũng có ngày chúng ta được ra mặt”
Ai ngờ vừa nói dứt câu, Từ Hi Thái hậu bỗng nổi giận đùng đùng xông vào.
Th́ ra, từ lâu Từ Hi Thái hậu đă sắp xếp tai mắt của ḿnh bên cạnh Đồng Trị, A Lỗ Đặc thị vừa đến Từ Hi Thái hậu nhận được tin tức liền tự ḿnh đến xem, bà trốn ở Đông Noăn các của Dưỡng Tâm điện nghe lén câu chuyện của hai người.
Tai họa ập đến, Từ Hi Thái hậu “một tay túm tóc Hoàng hậu (A Lỗ Đặc thị), một tay tát nàng, c̣n lệnh thái giám chuẩn bị côn trượng phạt đánh nàng“, Đồng Trị đế tận mắt trông thấy, bị dọa đến hôn mê.
Kể từ sau đó, ông ngày càng ốm yếu, u uất rồi qua đời khi mới 19 tuổi.
V́ thế, nguyên nhân thực sự cái chết của Đồng Trị đế không phải là v́ dạo chơi chốn lầu xanh mắc bệnh t́nh dục mà chết, cũng chẳng phải chết do bệnh đậu mùa mà là bị Từ Hi Thái hậu dọa chết.
Cũng có thể nói rằng, bởi v́ Từ Hi Thái hậu quá mức độc ác, trong đầu chỉ nghĩ đến quyền lực, đầu tiên là tước đoạt hết quyền hành đế vương trong tay Đồng Trị, sau lại nhân lúc Đồng Trị bệnh nặng mà giáng thêm một đ̣n chí mạng, trắng trợn khiến Đồng Trị tổn thọ mà chết.
VietBF@ sưu tập