Washington: Quân đội Hoa Kỳ đă không sử dụng bom phá boongke tại một trong những địa điểm hạt nhân lớn nhất của Iran vào cuối tuần trước v́ địa điểm này quá sâu nên những quả bom này có thể không hiệu quả, vị tướng hàng đầu của Hoa Kỳ đă nói với các thượng nghị sĩ trong một cuộc họp báo vào thứ năm.
B́nh luận của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Dan Caine, được mô tả bởi ba người đă nghe phát biểu của ông và một người thứ tư đă được tóm tắt về chúng, là lời giải thích đầu tiên được đưa ra về lư do tại sao quân đội Hoa Kỳ không sử dụng bom Massive Ordnance Penetrator chống lại địa điểm Isfahan ở miền trung Iran. Các quan chức Hoa Kỳ tin rằng các cấu trúc ngầm của Isfahan chứa gần 60% kho dự trữ uranium làm giàu của Iran, thứ mà Iran sẽ cần để sản xuất vũ khí hạt nhân.
Máy bay ném bom B2 của Hoa Kỳ đă thả hơn một chục quả bom phá boongke xuống các địa điểm hạt nhân Fordow và Natanz của Iran. Nhưng Isfahan chỉ bị tấn công bằng tên lửa Tomahawk phóng từ tàu ngầm Hoa Kỳ.
Buổi họp báo mật cho các nhà lập pháp được tiến hành bởi Caine, Bộ trưởng Quốc pḥng Pete Hegseth, Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio và Giám đốc CIA John Ratcliffe. Người phát ngôn của Caine từ chối b́nh luận, lưu ư rằng ông không thể b́nh luận về buổi họp báo mật của chủ tịch cho Quốc hội.
Trong buổi họp báo, Ratcliffe nói với các nhà lập pháp rằng cộng đồng t́nh báo Hoa Kỳ đánh giá rằng phần lớn vật liệu hạt nhân làm giàu của Iran được chôn tại Isfahan và Fordow, theo một quan chức Hoa Kỳ.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Murphy nói với CNN vào tối thứ Năm sau khi nhận được buổi họp báo rằng một số năng lực của Iran "nằm sâu dưới ḷng đất đến mức chúng ta không bao giờ có thể tiếp cận được. V́ vậy, họ có khả năng di chuyển nhiều thứ đă được lưu trữ vào những khu vực mà không có khả năng ném bom của Hoa Kỳ có thể tiếp cận được".
Hoa Kỳ "thành công" tấn công ba địa điểm hạt nhân ở Iran, bao gồm Fordow, Natanz và Isfahan, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố vào tối thứ Bảy, khi cuộc xung đột giữa Israel và Iran bước vào tuần thứ hai.
Một đánh giá ban đầu do Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng đưa ra vào ngày sau các cuộc không kích của Hoa Kỳ cho biết cuộc tấn công không phá hủy các thành phần cốt lơi của chương tŕnh hạt nhân của quốc gia này, bao gồm cả uranium đă làm giàu, và có khả năng chỉ làm chậm chương tŕnh trong nhiều tháng, CNN đưa tin. Đánh giá này cũng cho biết Iran có thể đă di chuyển một số uranium đă làm giàu ra khỏi các địa điểm trước khi chúng bị tấn công.
Các quan chức của Trump đă thông báo cho các nhà lập pháp tuần này đă tránh né các câu hỏi về nơi cất giữ kho uranium đă làm giàu của Iran. Tổng thống Donald Trump một lần nữa tuyên bố vào thứ Sáu rằng không có ǵ được di chuyển khỏi ba địa điểm của Iran trước khi quân đội Hoa Kỳ tiến hành chiến dịch.
Nhưng các nhà lập pháp Cộng ḥa đă xuất hiện trong các cuộc họp báo được phân loại vào thứ Năm và thừa nhận rằng các cuộc không kích của quân đội Hoa Kỳ có thể không loại bỏ được tất cả các vật liệu hạt nhân của Iran. Nhưng họ lập luận rằng việc làm như vậy không phải là một phần trong nhiệm vụ của quân đội.
"Có uranium đă làm giàu trong các cơ sở di chuyển xung quanh, nhưng đó không phải là mục đích hay nhiệm vụ", Dân biểu Cộng ḥa Michael McCaul của Texas nói với CNN. “Tôi hiểu là hầu hết vẫn c̣n ở đó. V́ vậy, chúng ta cần một bản kê khai đầy đủ. Đó là lư do tại sao Iran phải trực tiếp đến bàn với chúng ta, để (Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế) có thể kê khai từng ounce urani làm giàu ở đó. Tôi không nghĩ là nó sẽ được chuyển ra khỏi đất nước, tôi nghĩ là tại các cơ sở.”
“Mục đích của nhiệm vụ là loại bỏ một số khía cạnh cụ thể trong chương tŕnh hạt nhân của họ. Những khía cạnh đó đă bị loại bỏ. Việc loại bỏ vật liệu hạt nhân không phải là một phần của nhiệm vụ,” Đại diện GOP Greg Murphy nói với CNN.
“Đây là t́nh h́nh hiện tại: chương tŕnh đă bị xóa sổ tại ba địa điểm đó. Nhưng họ vẫn c̣n tham vọng,” Thượng nghị sĩ Cộng ḥa Lindsey Graham của Nam Carolina cho biết. “Tôi không biết 900 pound urani làm giàu cao tồn tại ở đâu. Nhưng nó không phải là một phần của các mục tiêu ở đó.”
“(Các địa điểm) đă bị xóa sổ. Không ai có thể sử dụng chúng trong thời gian tới,” Graham cũng cho biết.
Chuyên gia vũ khí và giáo sư tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury Jeffrey Lewis nói với CNN rằng h́nh ảnh vệ tinh thương mại cho thấy Iran đă tiếp cận các đường hầm tại Isfahan.
"Có một số lượng vừa phải các phương tiện có mặt tại Isfahan vào ngày 26 tháng 6 và ít nhất một trong các lối vào đường hầm đă được dọn sạch chướng ngại vật vào giữa buổi sáng ngày 27 tháng 6", Lewis cho biết. "Nếu kho dự trữ (urani làm giàu cao) của Iran vẫn c̣n trong đường hầm khi Iran niêm phong các lối vào, th́ có thể chúng đă ở nơi khác bây giờ".
H́nh ảnh vệ tinh bổ sung được Planet Labs chụp vào ngày 27 tháng 6 cho thấy lối vào các đường hầm đă mở vào thời điểm đó, theo Lewis.
Đánh giá sơ bộ của DIA lưu ư rằng các cấu trúc trên mặt đất của các địa điểm hạt nhân đă bị hư hại từ vừa phải đến nghiêm trọng, CNN đưa tin. Các nguồn tin cho biết thiệt hại đó có thể khiến Iran khó tiếp cận bất kỳ urani làm giàu nào vẫn c̣n dưới ḷng đất, điều mà Graham đă ám chỉ vào thứ năm.
|