Tổng thống Donald Trump không chỉ tiếp tục nói dối về lạm phát. Giờ đây, ông ta c̣n vu khống rằng Đảng Dân chủ đang nói dối khi họ chính xác chỉ ra rằng giá cả đang tăng.
Trong bài phát biểu tối thứ Ba trước các thành viên Đảng Cộng ḥa tại Quốc hội, Trump đă đưa ra một loạt khẳng định không chính xác về vấn đề giá cả.
Ông ta đă sai lầm khi tuyên bố rằng giá xăng đang được bán với giá dưới 2 đô la một gallon vào thứ Ba "ở năm tiểu bang khác nhau" (thực tế là không có tiểu bang nào); rằng giá cả "đều giảm" (giá tiêu dùng tăng dưới thời Trump); rằng Đảng Dân chủ đang nói dối khi họ nói giá cả tăng (những người theo Đảng Dân chủ này nói đúng); rằng giá tạp hóa "đang giảm" (giá cả tăng dưới thời Trump); và rằng lạm phát cơ bản "dưới 2%" (là 2,9%, theo Chỉ số Giá Tiêu dùng).
Đây là một sự kiểm chứng thực tế.
1. Trump: "Xăng... hôm nay chúng ta có giá 1,99 đô la một gallon ở năm tiểu bang khác nhau."
Sai. Trong số hàng chục ngh́n trạm xăng trên toàn quốc được công ty GasBuddy theo dơi, không có trạm nào bán xăng với giá 1,99 đô la một gallon hoặc thấp hơn vào thứ Ba, Patrick De Haan, giám đốc phân tích xăng dầu của công ty, cho biết. (Một số tài xế được giảm giá đặc biệt.) Và không có tiểu bang nào có giá xăng trung b́nh vào thứ Ba thấp hơn 2,71 đô la một gallon của Mississippi, theo dữ liệu do AAA công bố.
Năm nay, Trump thường xuyên tuyên bố rằng hai, ba hoặc năm tiểu bang có giá xăng dưới 2 đô la, nhưng CNN chưa bao giờ xác nhận bất kỳ tuyên bố nào trong số này là đúng.
2. Trump: "Giá hàng tạp hóa đang giảm."
Sai. Giá hàng tạp hóa đă tăng trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump. Theo dữ liệu Chỉ số Giá Tiêu dùng mới nhất, giá hàng tạp hóa trong tháng 6 cao hơn khoảng 0,6% so với tháng 1, tháng Trump nhậm chức, và cao hơn khoảng 2,4% so với tháng 6 năm 2024.
Giá thực phẩm đă giảm trong tháng Tư này, do giá trứng giảm mạnh sau đợt tăng đột biến do dịch cúm gia cầm bùng phát, nhưng giá thực phẩm sau đó lại tăng trở lại vào tháng Năm và tháng Sáu.
3. Trump: "Giá cả đều giảm. Tôi không nghĩ có lư do ǵ cả - ngoại trừ việc chúng ta có một người đứng đầu Cục Dự trữ Liên bang (Fed) thực sự rất tệ, và nếu ông ấy hạ lăi suất th́..."
Sai. Bất kể quan điểm của bất kỳ ai về Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell và chính sách lăi suất, giá cả ở Mỹ không "giảm hoàn toàn"; trên thực tế, giá cả đă tiếp tục tăng trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump. Tính đến tháng Sáu, giá tiêu dùng nói chung cao hơn khoảng 2,7% so với tháng Sáu năm 2024, cao hơn khoảng 0,3% so với tháng Năm năm 2025 và cao hơn khoảng 1,5% so với tháng Một năm 2025.
Với mức tăng giá chung kể từ tháng Một, rơ ràng giá cả đă tăng ở nhiều nhóm hàng riêng lẻ - v́ vậy, nhận định của tổng thống rằng không có một loại giá nào tăng rơ ràng là sai sự thật.
Điều quan trọng cần lưu ư là việc giá cả tăng theo thời gian là điều b́nh thường; Cục Dự trữ Liên bang thường đặt mục tiêu lạm phát 2% trong dài hạn. Trump có thể nói một cách công bằng rằng lạm phát vẫn chưa đạt đến mức của năm 2022, khi nó từng đạt đỉnh 9% trong thời gian ngắn, và rằng các mức thuế quan mới của ông không gây ra ngay lập tức một đợt tăng giá mạnh.
Nhưng Trump đă đưa ra một cam kết chiến dịch mang tính biểu tượng là sẽ ngay lập tức hạ giá xuống, chứ không phải giữ giá tăng ở mức vừa phải. Trái ngược với tuyên bố của ông hôm thứ Ba, sự sụt giảm được hứa hẹn đó đă không xảy ra.
4. Trump: “Tôi xem các đảng viên Dân chủ, và họ xuất hiện trên các chương tŕnh này. 'Giá cả tăng. Năng lượng tăng. Xăng tăng vọt. Thực phẩm và hàng tạp hóa tăng.' Họ nói dối.”
Vô lư. Nói rằng giá cả nói chung, giá hàng tạp hóa và giá thực phẩm nói chung đều tăng trong nhiệm kỳ tổng thống này là đúng, không phải nói dối. Và mặc dù giá dầu trên thị trường thế giới giảm, giá xăng mà người lái xe ở Mỹ phải trả đă tăng nhẹ kể từ khi Trump trở lại Nhà Trắng. (Chắc chắn là họ không "lên đỉnh", nhưng Trump đă không nêu tên những người theo Đảng Dân chủ được cho là đă tuyên bố như vậy.)
Giá xăng trung b́nh toàn quốc vào thứ Ba là khoảng 3,14 đô la một gallon, theo dữ liệu của AAA. Con số này tăng so với mức khoảng 3,12 đô la một gallon vào ngày nhậm chức thứ hai của Trump hồi tháng 1 - mặc dù, như De Haan của GasBuddy đă lưu ư với CNN, mức trung b́nh toàn quốc hiện thấp hơn so với thời điểm này trong lịch của mọi năm kể từ thời kỳ đại dịch năm 2021.
5. Trump: "Lạm phát lơi đă giảm mạnh, dưới 2%. Hăy nghĩ mà xem."
Sai. Lạm phát lơi không dưới 2%. Thước đo này, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng biến động, cho thấy giá cả tăng khoảng 2,9% trong tháng 6 so với tháng 6 năm 2024, theo dữ liệu Chỉ số Giá Tiêu dùng gần đây nhất.
Các thước đo lạm phát lơi thường được trích dẫn khác cũng đều trên 2%. Dữ liệu gần đây nhất từ Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân cho thấy lạm phát cơ bản tăng khoảng 2,7% trong tháng 5 so với tháng 5 năm 2024, trong khi dữ liệu gần đây nhất từ Chỉ số giá sản xuất cho thấy lạm phát cơ bản tăng khoảng 2,6% trong tháng 6 so với tháng 6 năm 2024.
Độ chính xác của tuyên bố của Trump rằng lạm phát cơ bản "giảm mạnh" phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu tính toán. Tỷ lệ lạm phát cơ bản của Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là 2,9% trong tháng 6 năm 2025, tăng so với tháng 3, tháng 4 và tháng 5 (mỗi tháng khoảng 2,8%), nhưng đă giảm so với mức khoảng 3,3% của tháng 1.
|
|