Sự khắc nghiệt của trọng tài hiện đại: tốc độ, dữ liệu, chuyên gia tâm lý và siêu thực phẩm

[Cupcake01]

Đây là bài chạy kiệt sức kéo dài 6 phút. "Họ gọi nó là MAS vì khi kết thúc, bạn chỉ còn biết cầu nguyện cho nó chóng kết thúc" – Keith Hill, một trong các HLV trọng tài quan sát buổi tập cùng Howard Webb, cựu trọng tài nổi tiếng nay là Giám đốc dự án, nói với nụ cười trên môi.

Webb đôi khi ước có một cỗ máy thời gian để đưa nhóm trọng tài đỉnh cao năm 2003 – thời điểm ông gia nhập danh sách trọng tài Premier League – tới chứng kiến sự tiến hóa của công tác huấn luyện. Giờ đây, họ chạy trung bình khoảng 12km mỗi trận và sử dụng công nghệ như Playermaker – thiết bị gắn vào giày có thể đọc dáng chạy, theo dõi tốc độ đổi hướng và phát hiện chấn thương.

Đây là ngày thứ ba trong trại tập huấn năm ngày tiền mùa giải, nhưng bài kiểm tra MAS mới là thử thách thể lực quan trọng nhất. 63 trọng tài, bao gồm 19 trọng tài Premier League, tất cả mặc đồng phục giống nhau, đồng loạt thực hiện bài tập trên hai sân tập tầng trên và tầng dưới. Hai người khác đang phục hồi chức năng trên xe đạp Wattbike, một số ít vắng mặt do nhiệm vụ tại Club World Cup và Euro nữ 2025. Thoạt nhìn, cảnh tượng như một CLB đỉnh cao đang làm việc, dấu hiệu khác biệt là sự vắng mặt của bóng và lưới. "Cầu thủ muốn có mặt trong đội hình xuất phát 11 người, trọng tài muốn có mặt trong danh sách 10 người của Premier League cho vòng đấu đầu tiên" – Webb nói.

Mục tiêu? Chạy được quãng đường xa nhất để giành vị trí trên bảng xếp hạng top 10. Bảng này cũng hiển thị tốc độ tối đa, một số trọng tài đạt khoảng 33km/h. Con số này gần tương đương với cầu thủ. Hồi mùa trước, Micky van de Ven được ghi nhận là cầu thủ nhanh nhất Premier League với 37.12km/h, Anthony Elanga và Bryan Mbeumo đồng hạng nhì với 36.65km/h. Trong khi đó, các trọng tài hạng nhất ghi nhận gần 350km chạy ở tốc độ ít nhất 20km/h.

Lịch thi đấu dày đặc là một nguyên nhân khiến vấn đề thể lực càng được chú trọng với trọng tài. "Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi và cần nghỉ ngơi, phục hồi, sẽ có những cuộc trao đổi: 'Chúng tôi có thể cho bạn nghỉ, để bạn nghỉ ngơi hoàn toàn'" – Peter Bankes, người sẽ bước vào mùa giải thứ bảy với tư cách trọng tài hạng nhất, nói. "Điều này có lẽ đã không xảy ra nhiều năm trước. Giờ đây, tôi nghĩ mọi người chuyên nghiệp hơn nhiều để nói: 'Tuần sau có lẽ tôi chỉ cần nghỉ ngơi một chút.'"

HLV Arne Slot đã giới thiệu bài kiểm tra MAS tại Liverpool mùa hè năm ngoái và các cầu thủ Premier League nhắm mục tiêu ít nhất 1.800m – một con số bị một số trọng tài vượt qua. Các trọng tài đã thực hiện bài kiểm tra này hai lần trước khi bay sang Tây Ban Nha cho chuyến tập huấn cuối. "Chúng tôi gọi MAS là 'địa ngục'", một trong số các trọng tài da màu đầu tiên tại Premier League, ông Howson cười nói. " Làm trọng tài đôi khi rất cô đơn, nhưng chúng tôi hiểu nỗ lực khổng lồ để đạt được những tiêu chuẩn đỉnh cao. Giờ thì nó đã qua, có rất nhiều nụ cười hơn."

Dinh dưỡng và tâm lý

Sinh tố chứa đầy trái cây, rau chân vịt, whey protein và bơ hạnh nhân giúp phục hồi. Có siêu thực phẩm nào không? Đó là cacao – Vicky Smith, chuyên gia thể thao cấp cao, cho biết vì nó giàu magiê: "Chúng tôi muốn đổ nhiên liệu cao cấp vào cỗ máy cao cấp" . Thời thế đã thay đổi, tỷ lệ mỡ cơ thể giảm mạnh. Chưa lâu trước đây, các CLB còn mời trọng tài dùng bia Budweiser và pizza sau trận đấu. Steve Martin, người có cha và ông nội đều từng là trọng tài hạng nhất – rất vui sau khi đạt 31km/h trong bài tập, một kỷ lục cá nhân, chia sẻ. "Tôi không bị chấn thương nào kể từ khi chuyển chuyên nghiệp [năm 2016] – dinh dưỡng hợp lý đã giúp ích rất nhiều."

Premier League với lượng theo dõi gần 2 tỷ người, là giải đấu thể thao được xem nhiều nhất thế giới, và quá nhiều con mắt dõi theo đồng nghĩa với một cơn lũ ý kiến. Những ồn ào xung quanh các quyết định có thể không bao giờ dứt. Ông Webb khẳng định, công việc trọng tài chưa bao giờ thử thách đến thế. David Coote, trọng tài bị PGMO sa thải năm ngoái sau khi bị phát hiện "vi phạm nghiêm trọng" hợp đồng, cho biết đã dùng cocaine như một "lối thoát... khỏi những căng thẳng, sự khắc nghiệt không ngừng của công việc".

"Chúng tôi đã có một tình huống khó khăn năm ngoái với một trọng tài, một thành viên trong gia đình trọng tài và là một con người mà chúng tôi quan tâm" – Webb chia sẻ. "Nếu ai đó không đồng ý với một quyết định, họ không ngại ngần bình luận về điều đó. Giờ họ có phương tiện để làm vậy và cách một số người làm điều đó khá là không phù hợp. Vì sự giám sát thêm này, chúng tôi phải đảm bảo các trọng tài được hỗ trợ."

Suốt tuần lễ tập huấn, các trọng tài có thể tự do ngồi trong phòng lounge hoặc đi dạo trò chuyện với Ryan Pelling, một trong các nhà tâm lý học của PGMO. Pelling nhấn mạnh những "cuộc trò chuyện hành lang" giúp xây dựng mối quan hệ. "Chỉ cần hỏi ai đó một câu đơn giản: 'Bạn thế nào?' Bạn phải ý thức rằng ai đó có thể nói: 'Thực ra, mọi chuyện không ổn lắm.'"

Những cải tiến của công nghệ trọng tài video -VAR cũng là cách để giảm áp lực cho các trọng tài. Mùa giải trước chứng kiến thử nghiệm thông báo quyết định VAR trên sân vận động và công nghệ việt vị bán tự động. VAR, được giới thiệu tại Premier League từ mùa 2019-20, tiếp tục gây tranh cãi. Mùa trước, một hội đồng độc lập ghi nhận 18 lỗi VAR, giảm so với 31 lỗi ở mùa 2023-24. "Tôi biết nó gần như là thước đo cho sự thành công trong điều hành của chúng tôi" – Ông Webb nhận định. Matt Donohue là trọng tài hạng Nhất kiêm trợ lý VAR ở Premier League, cho biết “ lỗi VAR đang ở mức thấp kỷ lục."


VietBF@ Sưu tập