KHÁNH HÒA, ĐĂK LĂK, Việt Nam
Trong những ngày vừa qua, nhiều mưa lớn đã kéo dài khiến cho các đập thủy điện, thủy lợi ở các tỉnh phía Nam Trung Bộ đồng loạt cho xả nước xuống hạ lưu, gây ra ngập lụt ở nhiều thành phố, thị xã, làng mạc, làm cho ít nhất 50 người bị chết và mất tích, thiệt hại to lớn về nhà cửa, tài sản của người dân, gây đau thương tang tóc lan rộng.
Theo báo VnExpress, có đến 86/122 các đập thủy điện trên cả nước đang cho xả nước ra tối đa, gồm 27 đập ở miền Bắc, 44 đập ở miền Trung và 15 đập ở miền Nam.
Đập thủy điện sông Ba Hạ đang cho xả lũ tối đa ngày 19/11. (Ảnh: Thái An/VnExpress)
Trong đó đập thủy điện Sông Ba Hạ đã cho mở 12 cửa xả tràn ở mức kỷ lục, với tổng số khối nước xả là 16,100 m3/giây, mức cao nhất từ trước cho đến nay, gậy ra ngập lụt thành phố Tuy Hòa và nhiều nơi ở Phú Yên.
Hồ chứa Đơn Dương cho xả lũ là 1,400 m3/giây, gây ra ngập nặng hàng trăm nhà ở các xã Ka Đô, D’ran, Đơn Dương (Lâm Đồng). Nhiều nhà cửa đã bị sập, hàng trăm ha rau bị cuốn trôi, quốc lộ 27 cụng bị ngập nước khá sâu, nhiều xe hơi bị dính lụt hư hỏng nặng.
Số người bị chết do mưa lũ tăng nhanh trong những ngày qua, chủ yếu ở Đăk Lăk (Phú Yên cũ), Khánh Hòa, những nơi đang xảy ra ngập lụt nặng ở nhiều nơi, với mức độ cao thật nguy hiểm.
Đến tối hôm 20/11, mưa lũ ở khu vực từ Quảng Trị đến Khánh Hòa, bao gồm cả vùng cao nguyên Nam Trung Bộ, đã làm cho 41 người bị tử vong. Đăk Lăk bị thiệt hại nặng nhất với 16 người, Khánh Hòa 14 người, Lâm Đồng có 4 người, Gia Lai 3 người. Huế và Đà Nẵng mỗi nơi 2 người đã chết.
Hiện nay vẫn còn nhiều người bị báo còn mất tích, theo VnExpress đăng tải từ nguồn tin từ Cục Quản Lý Đê Điều và Phòng Chống Thiên Tai (Bộ Nông Nghiệp và Môi Trường Việt Nam).
Đăk Lăk, Gia Lai và Khánh Hòa bị ngập trong biển nước
Rạng sáng ngày 21/11 theo giờ ở VN, trên mạng xã hội, hàng loạt dòng kêu gọi cầu cứu khẩn cấp vẫn liên tục thấy xuất hiện, kêu gọi lực lượng chức năng hỗ trợ đưa người dân ở vùng ngập đến nơi an toàn, theo báo Tuổi Trẻ.
Một người đàn ông (phải) lội qua dòng nước lũ gần những chiếc xe bị ngập ở Nha Trang hôm 20/11. (Ảnh: Đức Thảo/AFP via Getty Images)
11 giờ đêm 20/11, anh Võ Huy Hoàng, 32 tuổi, ở phường Tây Nha Trang, có nói với báo Tuổi Trẻ rằng anh vừa gần như
"chết đi sống lại" sau hai ngày phải ngâm mình trong nước lũ, sống sót với vỏn vẹn 1 chai nước suối. Điện thoại của anh bị ngấm nước, nên anh không thể gọi cầu cứu đến ai, may mà có đoàn cứu nạn phát hiện ra anh.
Nhưng vẫn còn nhiều tiếng kêu cứu trong đêm. Tại xã Diên Khánh và phường Tây Nha Trang, nhiều gia đình bị kẹt lại trên gác xép, hay bu bám trên mái nhà suốt hai ngày đêm liền trong nỗi vô vọng. Nhiều gia đình có người già, trẻ em, và có cả người chết rồi, vẫn chưa được ứng cứu.
Do số lượng tin báo động quá lớn, lực lượng cứu nạn chưa thể tiếp cận, người dân phải tự chia sẻ cách tự bảo vệ bản thân cho nhau.
Mưa lũ khiến cho 167 nhà bị hư hỏng, hơn 52,000 nhà bị ngập, tập trung nhiều nhất tại Đăk Lăk (gần 23,000 căn), Gia Lai (19,200 căn), và Khánh Hòa (9,000 căn). Hơn 13,000 ha hoa màu, gần 2,100 ha cây lâu năm, 88 ha nuôi thủy sản và hơn 30,700 gia súc, gia cầm đã bị thiệt hại nặng nề hoặc nước cuốn trôi đi mất.
Trên các tuyến đường tỉnh, có hơn 140 điểm bị sạt lở. Nghiêm trọng nhất ở đèo Prenn bị sạt lở, và đèo Mimosa bị đứt gãy, buộc tỉnh Lâm Đồng phải cho công bố tình huống khẩn cấp. Với các tuyến đường Quốc Lộ 1, 14, 14E, 14H, 40B, 20, và đường Trường Sơn Đông có hơn 30 vị trí bị sạt lở, ngập lụt nặng, gây ra ách tắc giao thông.
Trong hai ngày 19 và 20/11, ngành đường sắt phải cho ngừng 14 chuyến tàu khách. Phi trường Tuy Hòa đã tạm ngừng khai thác từ 10 giờ sáng 20/11. Trong những ngày mưa lũ, có hơn một triệu nhà bị cúp điện, nhưng sau đó 615,000 gia đình đã có điện trở lại.
Ở Đắk Lắk (Phú Yên cũ), tại một nhà máy đường, nước lũ đã đẩy đi khoảng 100 thùng axit sulfuric (20 lít), tiềm ẩn nguy cơ hóa chất gây hại cho người dân, nếu không được kiểm soát tốt.
Một người đang cố vượt qua dòng lũ ở phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai để đến vị trí cao hơn. (Ảnh: Trần Mai/Tuổi Trẻ)
Vẫn còn có mưa lớn trong thời tiết hiếm khi xảy ra
Lượng mưa vẫn còn cao ở nhiều nơi thuộc tỉnh Đăk Lăk, Gia Lai và Khánh Hòa, theo báo Lao Động. Số lượng mưa từ 19 giờ tối ngày 19 đến chiều ngày 20/11, đo được tại Hòa Tâm (Đăk Lăk) là 268 mm, sông Hinh (Đăk Lăk): 307 mm, hồ chứa Mỹ Thuận (Gia Lai): 220 mm, hồ chứa Hoa Sơn (Khánh Hòa): 665 mm, Đồng Trăng: 328 mm, hồ chứa Đá Đen: 325 mm.
Theo VnExpress, cơ quan khí tượng dự báo đến hết ngày 21/11, phía Đông Đà Nẵng đến Đăk Lăk và phía Bắc Khánh Hòa, số lượng mưa vẫn ở mức 70-150 mm, cục bộ 250 mm. Đến ngày 22/11, khu vực trên chỉ giảm đi một chút, số lượng mưa có nơi cao trên 200 mm.
Trong 12 giờ sắp tới, lũ ở sông Ba tiếp tục tràn xuống nhưng vẫn ở mức cấp báo động 3; lũ ở sông Kôn xuống dưới báo động cấp 2; sông Krông Ana vẫn trên mức báo động cấp 3. 24 giờ tiếp theo, lũ ở sông Ba sẽ giảm về mức báo động cấp 3 đến trên cấp 2; sông Kôn xuống báo động cấp 1; sông Krông Ana tiếp tục trên mức báo động cấp 3.
Theo báo Thanh Niên, đến chiều nay 20/11, nhiều nơi ở phường Tây Nha Trang, Khánh Hòa vẫn còn mênh mông trong biển nước. Người dân đang được cứu nạn, di tản đến nơi an toàn. Hiện nay, lũ trên các sông ở Khánh Hòa, Đắk Lắk và Gia Lai đang ở mức cao, một số nơi ở Đắk Lắk, Khánh Hòa đã vượt mức lũ cao lịch sử.
Dự báo của cơ quan khí tượng cho biết, trong những ngày sắp tới, các khu vực trên còn tiếp tục có mưa to đến rất to; lũ trên sông Ba, sông Kôn vẫn duy trì ở mức cao; lũ trên các sông ở Khánh Hòa tiếp tục lên; tình trạng ngập lụt sâu sẽ tiếp tục xảy ra nghiêm trọng ở khắp nơi, do hiện nay thủy triều vẫn ở mức cao.
Người dân (bên trái) lội qua dòng nước lũ, gần những chiếc xe bị ngập ở Nha Trang hôm 20/11. (Ảnh: Đức Thảo/AFP via Getty Images).
Dự báo từ ngày 21 đến 23/11, các tỉnh nguy cơ rất cao tiếp tục kéo dài ở Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai, Phú Yên. Lý do: dải hội tụ nhiệt đới kết hợp không khí lạnh tăng cường khiến cho số lượng mưa sẽ duy trì từ 100–200 mm, có điểm từ 300–350 mm.
Nguy cơ lũ mới hoặc lũ dâng lại ở Bình Định, Quảng Ngãi, Kon Tum,… Ngập úng đô thị có thể tái diễn ở Đà Nẵng, Hội An, Đông Hà.
Tăng cường công tác cứu nạn
Theo giới truyền thông tại Việt Nam, trong những ngày qua, Bộ Quốc Phòng đã cho điều động 18,000 lượt người và 441 lượt phương tiện cứu giúp người dân; bốn trực thăng luôn sẵn sàng cùng hai tấn lương thực và nhu yếu phẩm để tiếp tế cho các vùng bị cô lập. Công an các tỉnh huy động gần 42,000 cán bộ, chiến sĩ với hơn 3,200 phương tiện tham gia cứu hộ.
Đêm 20/11, các lực lượng cứu nạn đã giúp ứng cứu người dân bị mắc kẹt tại các thôn Phú Thọ, Mỹ Trung, Mỹ Thuận Trong, Phú Thuận (xã Hòa Thịnh) và xã Hòa Đồng (cũ).
Theo báo Tuổi Trẻ, trong cơn mưa nặng hạt chiều tối 20/11, tại vùng ngập sâu xã Hòa Mỹ, hơn 10 người đang tích cực chuyển bánh mì, nước lọc, và nhu yếu phẩm chuẩn bị đưa xuống xuồng cứu trợ khu vực bị ngập năng ở thôn Mỹ Phú, nơi mà nước vẫn chưa rút đi.
Người dân ở thôn Tân Yên, xã Ea Ly cho biết, toàn xã cùng góp sức chuẩn bị hàng hóa, xuồng, xe tải để hỗ trợ bà con trong vùng bị ngập, gồm 1,000 bánh chưng, bánh tét, sữa, nước và các nhu yếu phẩm khác.
Đăk Lăk đề nghị hỗ trợ 2,000 tấn lương thực dự trữ quốc gia; 3 tấn hóa chất cloramine B; 1,000 lít hóa chất xử lý nước, 1,000 túi sơ cấp cứu; 60 thuyền phao, 30 ca nô, 4 thuyền công suất lớn, 500 áo phao và 150 đèn pin áp suất cao.
Lâm Đồng đề nghị hỗ trợ 600 tỷ đồng để khắc phục hậu quả và đề nghị sửa chữa các tuyến đường hư hỏng. Khánh Hòa đề nghị hỗ trợ một xuồng DT3, hai máy phát điện, 6,000 phao tròn và 3,000 áo phao, 50 bè nhẹ.
Một số tài khoản mạng xã hội khác cũng gợi ý các cách thức cứu hộ như không nên tiếp tế cơm đã nấu vì đồ ăn dễ bị thiu, những thứ cần tiếp tế là áo mưa, bánh mì ăn liền, dầu gió hay thuốc hạ sốt…
