(Ảnh minh họa: Reuters)
Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa nêu đích danh Mỹ tăng cường "trấn áp và kiềm chế" Trung Quốc từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu - theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP).
Loạt tướng lĩnh Trung Quốc "điểm danh" Mỹ
SCMP đưa tin, trong thông điệp hiếm hoi định danh trực tiếp đối thủ của Bắc Kinh, ông Ngụy Phượng Hòa nhắc đến thế đối đầu chiến lược Mỹ-Trung tại một phiên thảo luận ngày hôm nay, 27/5, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 3 Quốc hội Trung Quốc khóa XIII đang diễn ra ở Bắc Kinh.
Bộ trưởng Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh Trung Quốc cần củng cố tinh thần đấu tranh, trong khi nhiều lãnh đạo khác của Quân giải phóng nhân dân (PLA) nói nước này cần đuổi kịp phương Tây trong cuộc đua về phát triển các công nghệ lõi.
Nước Mỹ đã tăng cường gây sức ép và ngăn chặn chúng ta kể từ khi dịch bệnh [Covid-19] bùng phát, và thế đối đầu chiến lược Mỹ-Trung đã bước vào một giai đoạn rủi ro cao... Chúng ta phải củng cố tinh thần chiến đấu, dám chiến đấu và chiến đấu giỏi, cũng như dùng chiến đấu để thúc đẩy ổn định.
Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa
Phát ngôn của tướng Ngụy Phượng Hòa được cung cấp cho các hãng truyền thông có giấy phép đưa tin về kỳ họp Quốc hội Trung Quốc. Theo SCMP, trong khi các tướng lĩnh PLA hiếm khi nêu tên một quốc gia hay khu vực cụ thể trên những diễn đàn chính thức, nhưng tình hình đã có thay đổi trong năm nay khi căng thẳng leo thang giữa Mỹ-Trung, song song với rạn nứt trong quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan.
Zhu Cheng, người đứng đầu bộ phận trang thiết bị thuộc Không quân Trung Quốc, nói rằng đối đầu giữa Trung Quốc với phương Tây trong các lĩnh vực như không gian mạng, không gian, đại dương, và sinh học... đang gia tăng.
"Tôi kiến nghị đẩy nhanh ứng dụng các công nghệ cách mạng và đổi mới do Trung Quốc tự phát triển," ông Zhu nêu trong phiên thảo luận tại đoàn đại biểu Quốc hội của PLA.
"Chúng ta cần tránh những điểm yếu chiến lược có thể gây ra do thiếu sót của thế hệ trước Mỹ và phương Tây."
Báo cáo công tác chính phủ của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hồi tuần trước cho biết nước này sẽ tăng ngân sách quốc phòng thêm 6.6% trong năm nay, bất chấp nền kinh tế vấp phải sụt giảm trong Quý I lần đầu tiên trong hơn 40 năm do tác động của Covid-19. Năm nay cũng là lần đầu tiên chính phủ Trung Quốc không thiết lập mục tiêu tăng trưởng GDP.
Ngân sách sẽ bị cắt giảm trong hàng loạt lĩnh vực - từ ngoại giao, giáo dục, khoa học, cho tới dịch vụ công thông thường. Giới chức Trung Quốc khẳng định ngân sách quốc phòng tăng là điều cần thiết trước những đe dọa an ninh gia tăng. Cả Mỹ và Trung Quốc đều triển khai nhiều máy bay, tàu chiến hoạt động ở vùng biển eo biển Đài Loan và biển Đông.
Thượng tướng Miêu Hoa, ủy viên Quân ủy trung ương Trung Quốc, Chủ nhiệm Bộ công tác chính trị Quân ủy trung ương, cũng "điểm danh" Mỹ trong các phát ngôn của mình. Ông Miêu nói căng thẳng giữa hai nước đã leo thang từ khi bắt đầu khủng hoảng y tế toàn cầu.
"Trong năm qua, trước sự đối địch dai dẳng của Mỹ và đại dịch virus corona đột ngột tấn công, Chủ tịch Tập [Cận Bình] đã dẫn dắt chúng ta vượt qua khó khăn và biến nguy hiểm thành cơ hội," ông Miêu nói.
Các đại biểu thuộc đoàn Quân giải phóng và Cảnh sát vũ trang di chuyển đến Đại lễ đường nhân dân Bắc Kinh để tham dự các phiên họp trong khuôn khổ Lưỡng hội 2020, gồm kỳ họp của Quốc hội và Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc (Ảnh: Chinanews)
Quan hệ Mỹ-Trung được đánh giá là ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Nhiều quan chức và học giả Trung Quốc lặp lại cảnh báo về rủi ro hai nước có thể vướng vào một "xung đột ngẫu nhiên".
Cựu Bộ trưởng tài chính Trung Quốc Lâu Kế Vĩ nói hồi tháng 11/2019 rằng Trung Quốc không tìm cách "xuất khẩu cách mạng hay khởi đầu chiến tranh ủy nhiệm", nhưng đã sẵn sàng bảo vệ "giới hạn đáy" trong những vấn đề mà Bắc Kinh coi là lợi ích cốt lõi - gồm vấn đề Đài Loan.
Cùng thời gian trên, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger nhận định tại một diễn đàn ở Bắc Kinh, cho biết một "khủng hoảng tương đối nhỏ" cũng có thể vượt tầm kiểm soát, với ví dụ là sự khởi đầu của Thế chiến I.
Theo SCMP, các nhà quan sát kỳ vọng thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 mà Mỹ-Trung ký hồi tháng 1 sẽ phát huy vai trò hòa dịu căng thẳng. Thủ tướng Lý Khắc Cường nhấn mạnh Bắc Kinh cam kết "cùng thực hiện" thỏa thuận với Washington.
Tình trạng "đấu khẩu" giữa đôi bên đã dâng cao cùng với diễn biến dịch Covid-19. Tại Hội thảo an ninh Munich hồi tháng 2, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Mark Esper mô tả Trung Quốc là mối đe dọa trỗi dậy đối với trật tự thế giới và thúc giục các nước đứng về phía Mỹ để sẵn sàng cho "xung đột căng thẳng cao chống lại Trung Quốc".
Trong khi đó, tham gia thảo luận mới đây với đoàn đại biểu PLA tại kỳ họp Quốc hội Trung Quốc ngày 26/5, ông Tập Cận Bình yêu cầu quân đội "kiên trì tư duy giới hạn đáy, tăng cường công tác huấn luyện sẵn sàng tác chiến, xử lý kịp thời và hiệu quả các tình huống phức tạp, gấp rút thúc đẩy sẵn sàng đấu tranh quân sự, triển khai linh hoạt huấn luyện quân sự thực chiến hóa; nâng cao toàn diện năng lực thực thi nhiệm vụ quân sự".
"Tư duy giới hạn đáy" (bottom-line thinking) mô tả kỹ năng tư duy, đánh giá nghiêm túc về rủi ro, nhận định khả năng nảy sinh tình huống xấu nhất, và có giải pháp đón nhận/khắc phục tình hình.
Tờ Zaobao (Singapore) bình luận, thông điệp của ông Tập cho thấy ban lãnh đạo Trung Quốc xác định PLA là lực lượng quan trọng để ứng phó với những biến đổi và rủi ro trong tương lai.
