Sau khi được Đại hội toàn quốc đảng Cộng ḥa đề cử làm ứng cử viên chính thức tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2024, ông Donald Trump đă tuyên bố lựa chọn vị trí Phó Tổng thống của ḿnh, đó là Thượng nghị sĩ James David Vance của bang Ohio.
Sau vụ ám sát hụt tại buổi vận động cử tri ở bang Pennsylvania, ông Trump đă nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ đảng Cộng ḥa cũng như trong giới kinh doanh. Nhiều tên tuổi lớn trong giới doanh nhân tỷ phú Mỹ, như Elon Musk, đă tuyên bố ủng hộ tài chính cho chiến dịch tranh cử của ông Trump. Trong đảng Cộng ḥa, ngay cả những chính khách từng là đối thủ của ông, như Ron DeSantis, Nikki Haley cũng có bài phát biểu ủng hộ ông tại Đại hội đảng Cộng ḥa. Không ngày nào truyền thông Mỹ và quốc tế không có tin tức về các hoạt động của ông; nhiều góc nh́n, b́nh luận khác nhau cũng tràn ngập trên mặt báo hằng ngày.
Liên danh Trump - Vance ra mắt Đại hội đảng Cộng ḥa.
Ngày 16/7, ông Trump đến dự Đại hội toàn quốc đảng Cộng ḥa trong tư thế của người chiến thắng nghịch cảnh và ngay lập tức chiếm lĩnh hoàn toàn sân khấu đại hội. Mọi sự chú ư của đại hội đều tập trung vào nhất cử, nhất động của ông Trump. H́nh ảnh ông Trump xuất hiện với chiếc băng gạc bịt ở vành tai phải dường như đă trở thành biểu tượng tranh cử mới của ông.
Khi ông Trump tuyên bố người đứng chung liên danh với ḿnh là Thượng nghị sĩ James David Vance (bang Ohio), mọi người tỏ ra bất ngờ và tiếp tục dồn sự chú ư vào ông này. Người ta không ngừng thắc mắc tại sao một người từng chỉ trích ông Trump như thế lại được chọn đứng chung liên danh với ông.
Ông Vance đă tự giới thiệu ḿnh là một câu chuyện thành công hiện đại từ vùng sản xuất công nghiệp, người Mỹ gọi nôm na là “Vành đai rỉ sét” và ông Trump được cho là đă chọn ông này v́ câu chuyện thành công của cá nhân và sự hiện diện trên sân khấu cũng như các chính sách của ông Vance.
Trong những tháng sau chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, lời kể của ông Vance về trải nghiệm của gia đ́nh ông với nghèo đói và nghiện ma túy được một số nhà phê b́nh coi là bức chân dung tiết lộ về cuộc sống của những người Mỹ đă giúp quyết định kết quả cuộc bầu cử.
Sau khi ông Trump nhậm chức, Vance đă trở thành một tiếng nói bảo thủ thường được nhắc đến để giải thích thương hiệu chính trị của Tổng thống Trump cho những người xem tin tức truyền h́nh cáp. Ông Vance ban đầu được coi là một đảng viên Cộng ḥa chống ông Trump, v́ một phân tích của kênh truyền h́nh CNN cho thấy ông thích nhiều ḍng tweet chỉ trích gay gắt tổng thống lúc bấy giờ vào năm 2016 và 2017.
Nhưng, giọng điệu đó đă thay đổi mạnh mẽ khi ông Vance tham gia cuộc đua vào Thượng viện năm 2022, khi ông định h́nh chiến dịch của ḿnh xoay quanh các đề xuất cực hữu như hoàn thiện bức tường dọc biên giới Mỹ-Mexico. Trong cuộc bầu cử, các đảng viên đảng Dân chủ cáo buộc ông Vance tán thành thuyết âm mưu phân biệt chủng tộc được gọi là “Sự dịch chuyển vĩ đại” sau khi ông cho rằng đảng đối lập đang cố gắng “chuyển đổi cử tri” trong bối cảnh “cuộc xâm lược” của người nhập cư.
Các nhà tài trợ hàng đầu được cho là đă tham gia nỗ lực đảm bảo đề cử cho ông Vance trong những giờ phút cuối cùng trước khi ông Trump đưa ra quyết định. Theo Axios, các nhà tài trợ lớn như Elon Musk, Tucker Carlson và David Sacks đều tỏ ra nghi ngờ về sự ủng hộ của Tổng thống Biden dành cho Ukraine. Họ cũng có mối liên hệ với một nhóm lớn hơn gồm các tỷ phú công nghệ ở Thung lũng Silicon, bao gồm cả Peter Thiel, một tỉ phú có quan điểm cực kỳ hiếu chiến với Trung Quốc.
Trong khi đó, sự lựa chọn này đă khiến một số đảng viên Cộng ḥa truyền thống bực ḿnh. Cựu nghị sĩ Liz Cheney, người đă trở thành người chỉ trích ông Trump thẳng thắn, viết: “Ông Vance sẽ hy sinh quyền tự do của các đồng minh của chúng tôi ở Ukraine. Đảng Cộng ḥa của ông Trump không c̣n là đảng của các vị tiền bối như Lincoln hay Reagan nữa”.
Chính v́ điều đó, giới phân tích cho rằng việc ông Vance đứng chung liên danh với ông Trump đồng nghĩa với “tin xấu” cho Ukraine. Nếu liên danh Trump-Vance giành chiến thắng vào tháng 11 tới, có nghĩa là năm sau vấn đề viện trợ cho Ukraine sẽ gặp nhiều khó khăn.
Trước công chúng, ông Vance đă chỉ trích các gói viện trợ của Mỹ cho Ukraine và thúc đẩy đàm phán với Nga, mặc dù Ukraine cho biết họ không muốn đàm phán. Ông cáo buộc chính quyền Tổng thống Biden “quản lư vi mô” cuộc chiến của Israel ở Gaza, đồng thời nói rằng Mỹ nên “để Israel thực sự hoàn thành công việc”. Ông nói rằng nước Mỹ “quá dàn trải” ở châu Âu và thúc đẩy các hạn chế thương mại mạnh mẽ cũng như bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ chống lại Trung Quốc. Ông yêu cầu các nước châu Âu phải chi trả một tỉ lệ lớn hơn trong GDP của họ cho NATO. Ông nói: “Mỹ đă cung cấp tấm chắn an ninh cho châu Âu trong một thời gian quá dài”.
Tại Hội nghị an ninh Munich vào tháng 2 vừa rồi, ông đă đưa ra “lời cảnh tỉnh” đối với châu Âu, trong đó ông hạ thấp mối đe dọa từ nhà lănh đạo Nga (Vladimir Putin) và nói rằng Mỹ không thể sản xuất vũ khí cần thiết để cung cấp cho Ukraine tiếp tục cuộc chiến. Ông cũng cho biết ông tin rằng cuộc chiến Ukraine “sẽ kết thúc bằng một nền ḥa b́nh được thương lượng”; quan điểm này được giới phân tích cho là gần giống với quan điểm của Thủ tướng Hungary Viktor Orbán. Ông Orbán hiện đang thực hiện một “sứ mệnh ḥa b́nh”. Ông đă tới Moscow gặp Tổng thống Putin và đến Mar-a-Lago để gặp ông Trump. Ông cho rằng, ông Trump sau cuộc bầu cử sẽ bắt đầu đóng vai tṛ là “nhà môi giới ḥa b́nh ngay lập tức”, ngay cả trước khi ông nhậm chức.
