Nghị sĩ Cộng hòa cực hữu đòi lật đổ Chủ tịch Hạ viện McCarthy

[june04]

Nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cứng rắn Matt Gaetz tuyên bố sẽ đề xuất bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện McCarthy để kích hoạt quá trình bỏ phiếu tại Hạ viện.

"Chúng ta phải tiếp tục tiến lên cùng người lãnh đạo đáng tin cậy", Matt Gaetz hôm 1/10 cho hay, thêm rằng ông sẽ "đề nghị bãi nhiệm" Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy trong vài ngày tới.

Tuyên bố của ông Gaetz được đưa ra một ngày sau khi Hạ viện Mỹ bỏ phiếu thông qua dự luật để tài trợ cho chính phủ hoạt động thêm 45 ngày, giúp chính phủ Mỹ thoát nguy cơ đóng cửa từ sau nửa đêm 30/9. Thượng viện cũng thông qua và dự luật đã được Tổng thống Joe Biden ký.

Luật này khiến những người theo xu hướng cực hữu như Gaetz tức giận vì nó không có những khoản cắt giảm chi tiêu sâu và chính sách biên giới mà họ yêu cầu. Gaetz còn cáo buộc McCarthy đánh lừa đảng viên Cộng hòa, che giấu họ việc ông đã đạt "thỏa thuận bí mật" với đảng Dân chủ để không nhắc đến viện trợ Ukraine trong luật này mà sẽ ra dự luật riêng về vấn đề này sau.

Theo quy định được thông qua vào đầu năm nay, bất kỳ nhà lập pháp nào cũng có thể đưa ra kiến nghị, yêu cầu bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện và Hạ viện sẽ phải bỏ phiếu về đề xuất đó trong vòng hai ngày.

McCarthy cần ít nhất 218 phiếu ủng hộ trong số 435 nghị sĩ tại Hạ viện để giữ được chức vụ. Một số đảng viên Dân chủ cấp cao cho biết họ sẽ không bỏ phiếu cho ông, mà thay vào đó sẽ ủng hộ lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries.

"Kevin McCarthy là Chủ tịch Hạ viện yếu kém", nghị sĩ Dân chủ Alexandria Ocasio-Cortez cho hay. Đảng Cộng hòa đang giữ 221 ghế trong khi đảng Dân chủ giữ 212 ghế ở Hạ viện.


Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy trả lời truyền thông tại thủ đô Washington ngày 30/9. Ảnh: AFP

Những thành viên Cộng hòa trung thành với McCarthy chỉ trích Gaetz. "Đó không phải lỗi của Kevin McCarthy, mà là lỗi của Matt Gaetz. Ông ta chỉ giỏi ba hoa và nói thẳng ra là dối trá", nghị sĩ Mike Lawler nói.

Bình luận về phát biểu của ông Gaetz, ông McCarthy nói rằng nghị sĩ này "quan tâm đến việc được phỏng vấn trên truyền hình" hơn là duy trì hoạt động của chính phủ.

"Tôi sẽ vượt qua được chuyện này. Đây là vấn đề cá nhân của Matt. Ông ấy muốn đẩy chúng ta vào tình trạng đóng cửa chính phủ, thậm chí còn sẵn sàng đẩy quân nhân ở khu vực ông ấy đại diện vào nguy cơ không được trả lương", Chủ tịch Hạ viện Mỹ nói. "Ông ấy khó chịu vì cố ép chúng ta đóng cửa chính phủ trong khi tôi đảm bảo điều đó không xảy ra, hãy cứ để chúng tôi đấu với nhau".

Ông McCarthy, 58 tuổi, hồi tháng 1 hội đủ phiếu ủng hộ để trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ sau 15 vòng bỏ phiếu. Đây là cuộc bầu chủ tịch Hạ viện Mỹ kéo dài nhất trong 164 năm qua, khi ông McCarthy gặp nhiều khó khăn trong lôi kéo các nghị sĩ cực hữu trong đảng Cộng hòa ủng hộ mình.

Gaetz cho biết ông sẽ không tiếp tục tuân theo thỏa thuận hồi tháng 1 về ủng hộ McCarthy để đổi lấy những nhượng bộ. "Cách duy nhất để Kevin McCarthy vẫn còn là Chủ tịch Hạ viện vào cuối tuần tới là đảng Dân chủ cứu nguy cho ông ấy, và họ có thể sẽ làm như vậy", Gaetz nói.

"Chúng tôi đã thỏa thuận hồi tháng 1 để cho phép ông ấy đảm nhận vai trò Chủ tịch Hạ viện nhưng giờ tôi không thừa nhận ông ấy nữa, vì McCarthy không nói thật. Nếu đảng Dân chủ muốn biến Kevin McCarthy thành con rối bằng cách cứu nguy cho ông ấy thì tôi không thể ngăn cản họ. Nhưng ông ấy sẽ là Chủ tịch Hạ viện của họ, không phải của tôi", nghị sĩ nói thêm.

Gaetz cho biết ông không kỳ vọng có đủ số phiếu để lật đổ McCarthy ngay lập tức, nhưng có thể đạt được mục tiêu này sau đó. "Tôi không ngừng nghỉ và sẽ tiếp tục theo đuổi mục tiêu này", ông khẳng định.

Hồi đầu tháng 9, khi xuất hiện những tin đồn về nỗ lực lật đổ mình, Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã nổi giận trong một cuộc họp kín. Ông còn thách thức các đối thủ cứ hành động, còn bản thân ông sẽ không sợ hãi.

Các đồng minh của ông McCarthy cũng tuyên bố sẽ giữ vững sự ủng hộ với ông và chỉ ủng hộ ứng viên khác trong trường hợp ông từ chức, chỉ định người kế nhiệm.