Giữa lúc ông Trump tìm cách thuyết phục cử tri tin tưởng mình trong vấn đề phá thai, bà Melania tuyên bố phá thai là “quyền tự do cá nhân” và là “quyền cơ bản của mọi phụ nữ”.
Tối 2/10, các phương tiện truyền thông đưa tin bà Melania Trump ủng hộ quyền phá thai. Động thái này khiến nhiều người ngạc nhiên và bối rối.
Khi ngày bầu cử đang tới gần, chồng bà - cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump - liên tục thay đổi cách tiếp cận với vấn đề quyền phá thai. Câu hỏi đặt ra là liệu việc bà Melania Trump công khai góc nhìn sẽ giúp ông Trump thu hút thêm cử tri, hay ngược lại?
Ông Trump mập mờ
Trong cuốn hồi ký sắp ra mắt, bà Melania Trump đi sâu vào việc bà ủng hộ quyền phá thai ra sao.
“Tại sao lại có ai đó, ngoài chính bản thân người phụ nữ đó, có quyền quyết định cô ấy có thể làm gì với cơ thể mình?”, bà viết. “Quyền tự do cá nhân cơ bản của phụ nữ, với cuộc sống của chính mình, trao cho cô ấy quyền chấm dứt thai kỳ nếu muốn”.
Ngay sau khi tờ Guardian tiết lộ thông tin trên trong cuốn sách, bà Trump đã đăng tải lên mạng xã hội đoạn video đen trắng quay chính mình, lồng nhạc nền sôi động.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, không có chỗ cho sự thỏa hiệp khi nhắc tới quyền thiết yếu mà tất cả phụ nữ có từ khi sinh ra”, bà nói. “Tự do cá nhân. Cơ thể tôi, sự lựa chọn của tôi, thực sự mang ý nghĩa nào?”.
Bà Melania Trump lên tiếng đúng vào thời điểm ông Donald Trump đang muốn thuyết phục cử tri hãy tin tưởng mình sẽ bảo vệ quyền phá thai.
Kể từ khi tòa án tối cao Mỹ lật ngược án lệ Roe v Wade vào năm 2022, phá thai trở thành “Gót chân Achilles” (điểm yếu) của đảng Cộng hòa. Đảng Cộng hòa mất chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa kỳ cùng năm, trong khi những người ủng hộ quyền phá thai giành được phiếu ngay cả ở các bang “đỏ” như Kentucky, Kansas và Ohio.
Ông Trump nhiều lần thay đổi lập trường về vấn đề phá thai. Ảnh: New York Times.
Theo New York Times, ông Trump nhận thức rõ những áp lực chính trị, nhưng chưa thể xác định chính xác cần nói gì hay có lập trường ra sao.
Năm 1999, khi cân nhắc tranh cử tổng thống với tư cách ứng viên độc lập, ông Trump nói mình ủng hộ "quyền được chọn lựa". 12 năm sau, khi cân nhắc tranh cử với tư cách đảng viên Cộng hòa, ông lại tuyên bố mình ủng hộ "quyền được sống".
Trong chiến dịch năm 2016, ông Trump nói những ai phá thai "nên phải chịu một hình phạt nào đó". Đến chiến dịch năm 2024, ông Trump lại tìm cách làm hài lòng mọi ý kiến trái ngược về vấn đề này.
Ứng viên đảng Cộng hòa có lúc khoe khoang công lao trong việc lật ngược án lệ Roe v. Wade, khi chính ông là người bổ nhiệm 3 thẩm phán bỏ phiếu bãi bỏ phán quyết này. Có lúc, ông lại phàn nàn lập trường cứng rắn của đảng khiến họ phải trả giá đắt trong các kỳ bầu cử.
Kể từ khi bà Kamala Harris - một người thúc đẩy quyền phá thai mạnh mẽ - trở thành ứng viên đảng Dân chủ, ông từ bỏ cách tiếp cận này, thể hiện một quan điểm lấp lửng, mập mờ. Trong cuộc tranh luận hồi tháng 9, ông Trump một lần nữa từ chối tuyên bố có phủ quyết lệnh cấm phá thai toàn quốc không.
Sau đó, trong bài đăng gần đây trên mạng xã hội Truth Social, cựu tổng thống viết: “Mọi người đều biết tôi không ủng hộ lệnh cấm phá thai liên bang trong mọi trường hợp. Trên thực tế, tôi sẽ phủ quyết bởi vì các bang phải quyết định dựa trên ý chí của cử tri".
Mặc dù nói các bang có quyền tự quyết, ông từng gọi quy định của Florida là "một sai lầm khủng khiếp".
Do đó, quan điểm của bà Melania Trump có thể nhằm mục đích trấn an những cử tri chưa ra quyết định, những người không muốn bỏ phiếu cho bà Harris nhưng tán thành quyền phá thai.
Tuy nhiên, bà Tresa Undem - người khảo sát ý kiến về vấn đề phá thai trong hơn hai thập niên - nhận định những bình luận này giúp chiến dịch ông Trump thu hút được nhóm ôn hòa và bảo thủ ủng hộ quyền phá thai “khá mong manh”.
"Ngay cả vợ Trump cũng không đồng tình với Trump?"
Suy cho cùng, bất kể niềm tin cá nhân là gì, dường như bà Trump không có ảnh hưởng thực sự nào tới các chính sách của chồng mình. Niềm tin bảo vệ quyền phá thai của bà không ngăn cản được việc ông Trump hỗ trợ lật ngược án lệ Roe v. Wade, và cũng không giúp hình ảnh hai vợ chồng gần gũi hơn, ít nhất là trong mắt công chúng. Gần đây, mặc dù viết lời tựa, ông Trump ám chỉ mình còn chưa đọc cuốn sách.
“Đảng Cộng hòa không thể đánh lạc hướng người dân Mỹ khỏi thực tế bằng bất cứ lời lẽ nào. Chúng ta chứng kiến hết câu chuyện này tới câu chuyện khác, từ các nạn nhân bị hiếp dâm và loạn luân bị ép mang thai, các bác sĩ phải từ chối bệnh nhân sảy thai và mang thai ngoài tử cung. Phụ nữ đã qua đời vì lệnh cấm phá thai của Trump”, Emilia Rowland - Thư ký báo chí Ủy ban quốc gia đảng Dân chủ - viết trong một tuyên bố.
Việc vợ bất đồng quan điểm với chồng không mới mẻ trong nền chính trị Mỹ. Betty Ford - vợ cựu Tổng thống đảng Cộng hòa Gerald Ford - cũng là người đồng tình mạnh mẽ quyền phá thai. Tuy nhiên, việc này cũng không tạo ra nhiều sự khác biệt cho chiến dịch của ông Gerald Ford, theo Mary Ziegler - giáo sư khoa luật tại Đại học California Davis.
"Công chúng có thể cho rằng bà Melania và ông Donald Trump là những người có ý kiến rất khác nhau. Những cử tri độc lập hoặc dao động nghĩ rằng: ‘Ồ, tệ thật đó, ngay cả vợ của Donald Trump cũng không thích lập trường của Donald Trump’”, bà nói.
Lập trường của bà Melania Trump dường như đã chọc giận những nhà hoạt động chống phá thai, trong đó có một số nhóm trung thành với ông Trump. Họ cũng khó chịu trước việc ông Trump nỗ lực thể hiện hình ảnh đấu tranh cho quyền phá thai những ngày gần đây.
“Ý kiến ủng hộ phá thai của Melania Trump đi ngược lại chủ nghĩa nữ quyền và nằm ngoài giáo lý của đức tin Công giáo. Bà ấy đã sai”, Kristan Hawkins - chủ tịch tổ chức Students for Life of America - đăng trên nền tảng X.
Chiến lược của bà Melania Trump, nếu có, có khi đơn giản hơn nhiều so với những gì các nhà hoạt động và chính trị gia suy đoán. Bà chưa bao giờ tỏ ra đặc biệt quan tâm tới chức danh đệ nhất phu nhân và cũng không hao tổn công sức giành lại vị trí này, vì bà gần như biến mất khỏi chiến dịch tranh cử của chồng năm 2024.
Dẫu vậy, có ít nhất một điều bà Trump quan tâm: Bán sách. Việc hồi ký của bà có đoạn gây tranh cãi phần nào đó có thể thúc đẩy doanh số.
Hoặc không. Trong bài đăng, bà Hawkins nói thêm: “Tôi sẽ không mua sách của Melania”.
VietBF@ sưu tập
