Phiên tòa lịch sử và sự im lặng trước các vụ án tình dục của điện ảnh Pháp

[pizza]

Ngành công nghiệp điện ảnh Pháp tiếp tục cho thấy sự do dự trong việc đối mặt với các cáo buộc lạm dụng tình dục.

Ngày 25/3, nam diễn viên Gérard Depardieu chính thức ra tòa tại Paris với cáo buộc tấn công tình dục hai phụ nữ khi quay bộ phim “Les Volets Verts” (Những cánh cửa xanh) vào năm 2021. Đây là một trong hơn 20 cáo buộc đối với ông được đưa ra xét xử, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong bối cảnh nước Pháp vẫn đang lưỡng lự tiếp nhận tinh thần của phong trào #MeToo.

Gérard Depardieu (76 tuổi) là một trong những biểu tượng điện ảnh Pháp. Tuy nhiên, danh tiếng lâu năm của ông đang bị thách thức bởi những cáo buộc nghiêm trọng. Một phụ nữ 54 tuổi làm việc tại phim trường tố cáo ông đã quấy rối bằng lời lẽ tục tĩu và hành vi sàm sỡ trước mặt nhiều người. Người còn lại (34 tuổi) là trợ lý đạo diễn, khai rằng bị ông động chạm không mong muốn cả trên trường quay và ngoài đường phố. Cả hai đều được giấu tên để bảo vệ danh tính.

Các công tố viên cho biết, Gérard Depardieu đã dùng chân chặn đường người tố cáo, sau đó sờ vào eo và ngực của cô. Trong một cuộc phỏng vấn với Mediapart, nữ nhân viên kể rằng, nam diễn viên lớn tiếng than phiền và buông lời thô tục trước khi bị vệ sĩ can ngăn.


Ngày 25/3, nam diễn viên Gérard Depardieu chính thức ra tòa tại Paris với cáo buộc tấn công tình dục hai phụ nữ khi quay bộ phim “Les Volets Verts” (“Những cánh cửa xanh”) vào năm 2021. Ảnh: IG.

Gérard Depardieu phủ nhận mọi cáo buộc. Trong một bức thư đăng trên Le Figaro vào tháng 10/2023, ông khẳng định: “Tôi chưa bao giờ, tuyệt đối chưa bao giờ, lạm dụng bất kỳ người phụ nữ nào". Ông cho rằng mình chỉ bị hiểu lầm vì “quá yêu thương, quá hào phóng hoặc có tính khí quá mạnh mẽ”. Luật sư của ông là Jérémie Assous cho rằng, vụ kiện vô căn cứ và tiết lộ thân chủ sẽ có mặt trong phiên xử kéo dài hai ngày, dù đang mắc bệnh tiểu đường và từng phẫu thuật tim.

Tuy nhiên, đây không chỉ là phiên tòa dành cho một cá nhân. Đó còn là sự đối diện của nước Pháp với những chỉ trích kéo dài rằng, họ đã quá chậm trễ, thậm chí thờ ơ, trong việc xử lý hành vi bạo lực tình dục của các nhân vật có quyền lực trong văn hóa và nghệ thuật.

Trước khi bị cáo buộc tại phiên tòa lần này, Gérard Depardieu đã bị điều tra từ năm 2018 sau khi diễn viên Charlotte Arnould tố ông hiếp dâm tại nhà riêng. Vụ án đó vẫn đang được xử lý và các công tố viên đã đề nghị đưa ra xét xử vào tháng 8/2023. Những tranh cãi xung quanh hành vi của ông không chỉ giới hạn trong đời tư, mà còn bị công khai trong bộ phim tài liệu “La Chute de l’Ogre” (Sự sụp đổ của gã khổng lồ) do France Télévisions phát sóng năm 2023. Trong đó, Gérard Depardieu bị ghi lại cảnh phát ngôn dung tục với nữ phiên dịch viên và có hành vi không phù hợp với một bé gái khi đến thăm Triều Tiên năm 2018.

Trong khi đó, ngành công nghiệp điện ảnh Pháp tiếp tục cho thấy sự do dự trong việc đối mặt với các cáo buộc lạm dụng tình dục. Trái với Hollywood, nơi phong trào #MeToo khiến nhiều nhân vật quyền lực sụp đổ nhanh chóng, giới điện ảnh Pháp từng tỏ ra miễn cưỡng. Một số người còn cho rằng, phong trào này là sản phẩm “ngoại lai” không phù hợp với văn hóa Pháp, nơi việc tán tỉnh được xem là biểu hiện tự nhiên của sự quyến rũ.

Trường hợp của đạo diễn Roman Polanski là ví dụ điển hình. Dù bị kết án tại Mỹ vì quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên và đối mặt với nhiều cáo buộc khác, ông vẫn sống và làm việc tự do tại Pháp. Năm 2020, chiến thắng của ông tại lễ trao giải César cho hạng mục Đạo diễn xuất sắc với phim “An Officer and a Spy” (Một sĩ quan và gián điệp) đã khiến nhiều nữ nghệ sĩ, trong đó có Adèle Haenel rời khỏi khán phòng để phản đối.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một số nhân vật đã phá vỡ sự im lặng kéo dài. Nữ diễn viên Adèle Haenel, sau khi rời ngành điện ảnh để phản đối sự thờ ơ của giới làm phim với nạn lạm dụng, đã đứng lên tố cáo đạo diễn Christophe Ruggia từng quấy rối cô khi còn là trẻ vị thành niên. Vào tháng 2 năm nay, ông bị kết án. Gần đây, Judith Godrèche cũng trở thành gương mặt tiêu biểu trong cuộc đấu tranh này. Trong phiên điều trần trước quốc hội Pháp, bà cáo buộc hai đạo diễn Benoît Jacquot và Jacques Doillon đã lợi dụng bà khi mới 14 tuổi. Cả hai đạo diễn phủ nhận cáo buộc.

Judith Godrèche nhấn mạnh: “Đây không phải là tình yêu hay ham muốn. Đây là quyền lực. Là một hệ thống khiến nạn nhân phải im lặng". Lời kêu gọi cải cách luật về thời hiệu khởi tố tội phạm tình dục đối với trẻ em và bảo vệ các nghệ sĩ vị thành niên của bà đã nhận được sự chú ý của giới lập pháp. Ủy ban quốc hội cũng đã triệu tập nhiều tên tuổi lớn trong ngành, bao gồm diễn viên Jean Dujardin, dù nhiều người yêu cầu được làm việc kín.

Trong bối cảnh đó, nữ diễn viên Anouk Grinberg, người tham gia “Les Volets Verts”, công khai ủng hộ các nguyên đơn và gọi hành vi của Gérard Depardieu là “thô tục và đáng lo ngại”. Bà thừa nhận cảm thấy “xấu hổ” khi chứng kiến những gì diễn ra tại phim trường.

Dù xã hội Pháp vẫn còn những phản kháng, đặc biệt từ các nhân vật từng ký thư ngỏ bênh vực quyền “tán tỉnh” như diễn viên Catherine Deneuve, nhưng phiên tòa như lần này đang cho thấy sự chuyển động khá rõ rệt. Và nước Pháp, sau một thời gian dài im lặng, đang đứng trước một cơ hội hiếm hoi để đặt lại giới hạn cho văn hóa quyền lực và tình dục trong nghệ thuật.

VietBF@ sưu tập