Sản xuất 12,000 robot người mỗi năm: Thế giới đang kỳ vọng những gì sau 7 năm bỏ hàng chục tỷ USD đầu tư?

[trungthuc]

Các công ty kỹ nghệ trên toàn cầu đang lao vào cuộc đua sản xuất ra robot hình người dù phải mất đến 7 năm mới cho thu hồi vốn, với niềm tin đây sẽ là ngành kỹ nghệ đột phá tiếp theo.

Thế giới hiện đang chứng kiến một cuộc chạy đua mới giữa các tập đoàn lớn, không phải về smartphone, AI hay xe điện, mà là robot hình người. Bất chấp chi phí sản xuất cao và thời gian hoàn vốn kéo dài đến 7 năm, hàng loạt công ty từ Mỹ đến TQ vẫn bỏ tiền đầu tư hàng trăm triệu USD vào giấc mộng này, với niềm tin rằng đây sẽ là cuộc cách mạng kỹ nghệ tiếp theo của nhân loại.

Tại Hoa Kỳ, Figure AI, một công ty startup được hậu thuẫn bởi các tên tuổi lớn như Nvidia, OpenAI, Microsoft và Jeff Bezos, đang đặt ra mục tiêu nhằm sản xuất ra 12,000 robot mỗi năm. Không chỉ có Figure AI, Tesla cũng có tham vọng không kém khi tuyên bố sẽ cho sản xuất ra 5,000 robot Optimus trong năm 2025 này, và sẽ tăng lên từ 500,000 đến 1 triệu robot vào năm 2027. Những robot này được kỳ vọng sẽ thay thế cho con người làm việc trong các nhà máy, đặc biệt là tại các dây chuyền sản xuất lặp đi lặp lại, nơi máy móc có thể làm việc liên tục mà không cần phải nghỉ ngơi.

(Minh họa)

Cùng lúc đó, TQ không chịu thua kém. Quốc gia này hiện chiếm đến 63% chuỗi cung ứng trên toàn cầu cho các bộ phận của robot hình người như pin lithium-ion, động cơ, cảm biến và hệ thống chuyển động. Nhiều công ty nội địa TQ như Agibot, Ubtech hay Unitree đang lần lượt tung ra các loại robot đa năng với thiết kế tinh gọn và mức giá cạnh tranh. Agibot tuyên bố sẽ sản xuất ra từ 3,000 đến 5,000 robot vào cuối năm nay. Ubtech đã có hơn 500 đơn đặt hàng cho mẫu Walker S1, còn Unitree đã cho xuất khẩu hơn 1,000 robot ra nước ngoài.

Tuy nhiên, đằng sau những con số ấn tượng ấy là bài toán kinh tế đầy thách thức. Hiện tại, chi phí để sản xuất một robot hình người vào khoảng 400,000 nhân dân tệ, tương đương với 55,000 USD. Để thay thế được một công nhân trong dây chuyền, các nhà máy cần sử dụng ít nhất 3 robot, khiến cho tổng chi phí sẽ tăng cao. Theo sự tính toán, phải mất ít nhất 7 năm để cho thu hồi vốn về khoản đầu tư này, trong điều kiện robot hoạt động hiệu quả và không gặp bất cứ lỗi kỹ thuật nghiêm trọng nào. Nếu không thể giảm chi phí xuống còn khoảng 120,000 nhân dân tệ (khoảng 12,000 USD) mỗi robot, rất khó để các công ty kinh doanh này cho phổ cập robot đưa vào sản xuất hàng loạt.

Dù vậy, những người sáng lập và dứng đầu các công ty robot không hề nản lòng. Họ tin rằng thị trường robot hình người đang ở vào thời điểm tương tự như loại xe điện năm 2014. Khi đó, người ta còn nghi ngờ liệu rằng xe điện có thể trở thành xu thế chính hay không. Nhưng chỉ qua một thập kỷ sau, xe điện đã có mặt hiện diện ở khắp nơi, từ đường phố cho đến nhà máy, và Tesla trở thành biểu tượng cho cuộc cách mạng ấy. Với robot hình người, tiềm năng còn rộng lớn hơn: không chỉ thay thế lao động phổ thông mà còn có thể cho ứng dụng trong ngành y tế, chăm sóc người già, dịch vụ khách sạn hay thậm chí là quân đội.

Phần lớn các robot vẫn đang trong giai đoạn cho thử nghiệm, chủ yếu hoạt động trong các nhà máy bán tự động như lắp ráp xe hơi. Khả năng học hỏi, nhận diện môi trường và phối hợp hành động vẫn chưa thể sánh ngang với con người. Tuy nhiên, tốc độ cải tiến kỹ thuật đang xảy ra rất nhanh. Các công ty đang đổ tiền vào cải tiến phần mềm điều khiển, tối ưu hóa sự chuyển động và phát triển trí tuệ nhân tạo giúp robot tự thích nghi với môi trường làm việc.

Điểm khác biệt lớn nhất giữa Hoa Kỳ và TQ trong cuộc chạy đua này nằm ở lợi thế chuỗi cung ứng. Trong khi Mỹ vượt trội về phần mềm, thuật toán và chip xử lý, thì TQ lại kiểm soát phần lớn nguyên liệu và linh kiện phần cứng. Sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng trên toàn cầu khiến cho các công ty Mỹ có thể gặp bất lợi nếu sự căng thẳng trong giao dịch thương mại vẫn tiếp diễn. Trong khi đó, TQ có thể tổ chức nội địa hóa toàn bộ quá trình sản xuất robot, từ nguyên liệu đến kỹ năng lắp ráp cuối cùng.

Tàu chó đầu tư vào robot trong khi dân số tàu chó đông như vậy là 1 sự đầu tư hết sức ngu.