Trong bối cảnh bạo loạn rung chuyển Los Angeles, Thống đốc California Gavin Newsom bỗng chốc trở thành gương mặt náo loạn truyền thông Mỹ với màn đối đầu gay gắt với ông Trump.
Từ một cậu bé chiến đấu với chứng khó đọc, Gavin Newsom giờ đây được biết là một doanh nhân triệu phú và nhà lãnh đạo quyền lực của tiểu bang lớn nhất nước Mỹ. Ông là một trong những nhân vật chính trị nổi bật nhất nước Mỹ, đại diện cho tư tưởng tiến bộ của đảng Dân chủ.
Sự nghiệp của Newsom gây ấn tượng bởi những chính sách tiên phong cũng như bởi mối quan hệ sóng gió với Tổng thống Donald Trump - một cuộc đối đầu chính trị xen lẫn những khoảnh khắc hợp tác bất ngờ.
Đều là những chính khách có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, kỹ năng truyền thông lão luyện và không ngại đối đầu trực diện, giới quan sát nhận định, cuộc xung đột này đang được đẩy lên tầm vóc “bom tấn chính trị kiểu Hollywood” - khi cả hai không chỉ "đấu đá" về quyền lực mà còn toan tính cho cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2028.
Gavin Newsom là ai?
Gavin Christopher Newsom sinh ngày 10/10/1967 tại San Francisco trong một gia đình có truyền thống chính trị. Cha ông, William Newsom III, là thẩm phán tòa phúc thẩm, còn mẹ, Tessa Menzies, là người phụ nữ mạnh mẽ nhưng phải bươn chải sau khi ly hôn khi Gavin mới 5 tuổi.
Khi còn nhỏ, Newsom đã mắc chứng khó đọc (dyslexia), khiến việc học tập trở thành thử thách lớn. Tuy nhiên, với ý chí kiên cường, Newsom vượt qua khó khăn, tốt nghiệp Đại học Santa Clara năm 1989 với bằng Cử nhân Khoa học Chính trị, đồng thời ghi dấu ấn là một vận động viên bóng rổ và bóng chày tài năng.
Sự nghiệp chính trị của Newsom bắt đầu vào năm 1996, khi ông được bổ nhiệm vào Ủy ban Giao thông San Francisco. Đến năm 2003, ở tuổi 36, ông trở thành Thị trưởng trẻ nhất của thành phố trong hơn một thế kỷ.
Gavin Newsom bắt đầu sự nghiệp chính trị vào năm 1996 và hiện là gương mặt nổi bật của đảng Dân chủ. Ảnh: Reuters.
Trong nhiệm kỳ, Newsom gây tiếng vang toàn quốc khi cho phép cấp giấy phép kết hôn cho các cặp đồng tính vào năm 2004 - một quyết định táo bạo, đi trước thời đại, giúp ông trở thành biểu tượng trong cộng đồng LGBTQ+.
Ông cũng khởi xướng Kế hoạch Y tế San Francisco - chương trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe miễn phí cho người dân có thu nhập thấp, được xem là nền tảng cho các cải cách y tế sau này.
Năm 2011, Newsom đảm nhận vai trò Phó Thống đốc bang California, tập trung vào giáo dục và công nghệ. Ông là đồng tác giả cuốn Citizenville, đề xuất dùng công nghệ để hiện đại hóa quản lý nhà nước, thể hiện tầm nhìn về một chính quyền gần dân hơn.
Đến năm 2018, Newsom đắc cử Thống đốc California và tái đắc cử vào năm 2022. Suốt hai thập kỷ qua, Gavin Newsom không ngừng thăng tiến trên nấc thang quyền lực chính trị tại California, từng bước vươn tới những vị trí cao nhất của tiểu bang.
Song song với sự nghiệp chính trị, ông còn là một doanh nhân thành đạt với khối tài sản hàng triệu USD. Newsom là người sáng lập chuỗi PlumpJack - tập đoàn sở hữu các cửa hàng rượu vang cao cấp, nhà máy rượu, nhà hàng, hộp đêm, khách sạn và cửa hiệu bán lẻ trải dài từ vùng Vịnh San Francisco, thung lũng Napa, đến Lake Tahoe và Palm Springs, theo Los Angeles Times.
Nhiều cơ sở kinh doanh trong số đó được ông phát triển cùng gia tộc Getty - dòng họ giàu có trong ngành dầu mỏ và có mối quan hệ thân thiết với gia đình Newsom.
Dù trọng tâm chiến dịch tranh cử Thống đốc là những chính sách hiện đại và đổi mới, Newsom cũng không ngần ngại nhấn mạnh vai trò của mình với tư cách là một nhà khởi nghiệp và người tạo ra việc làm, khi điều hành tới 23 doanh nghiệp với khoảng 800 nhân viên dưới thương hiệu PlumpJack Group.
“Tôi tự hào vì đã xây dựng được nhiều doanh nghiệp nhỏ thành công trước khi bước vào con đường chính trị - những doanh nghiệp vẫn đang tạo việc làm cho hàng trăm người dân California”, ông từng chia sẻ trong một phát biểu vào 4/2018.
Thống đốc Gavin Newsom - người đang trong nhiệm kỳ cuối cùng tại California, kết thúc vào năm 2027 - được đánh giá là một trong những ứng viên tiềm năng của đảng Dân chủ trong cuộc đua tổng thống năm 2028, tờ Time cho biết.
Mối quan hệ đối đầu với ông Trump
Thực chất, ông Newsom và ông Trump từng có một “mối thù chính trị nhiều năm” và cuộc biểu tình ở Los Angeles đang đẩy cuộc đối đầu này lên một nấc thang mới.
Đằng sau cuộc đối đầu giữa Trump và Newsom là sự tương phản rõ nét giữa hai đường lối lãnh đạo, một bên là vị tổng thống Cộng hòa đang siết chặt biên giới bằng bàn tay sắt, một bên là vị thống đốc Dân chủ kịch liệt phản đối và cáo buộc ông chủ Nhà Trắng hành xử như “một kẻ độc tài” khi điều động Lực lượng Vệ binh Quốc gia California mà không có sự đồng thuận của tiểu bang.
“Đây là một ván bài mang tính sống còn”, giáo sư khoa học chính trị David McCuan thuộc Đại học Sonoma State nhận định với USA Today.
khai Vệ binh Quốc gia tại cuộc biểu tình ở Los Angeles vào ngày 7/6. Ảnh: Reuters.
Sau khi “đặc phái viên biên giới” Tom Homan tuyên bố bất kỳ ai, kể cả Newsom, cản trở việc thi hành chính sách nhập cư sẽ bị bắt, vị thống đốc California lập tức phản pháo: “Cứ thử xem”. Ngay sau đó, khi trở lại Washington, ông Trump khẳng định: “Tôi sẽ làm. Tôi nghĩ điều đó là tuyệt vời”.
Cùng ngày 9/6, trưởng cơ quan tư pháp California tuyên bố đang phối hợp với Newsom đệ đơn kiện chính quyền liên bang, phản đối việc triển khai Vệ binh Quốc gia tại Los Angeles - lần đầu tiên kể từ thập niên 1960 một tổng thống tự ý điều động lực lượng này mà không có sự chấp thuận của tiểu bang.
Bên cạnh yếu tố tranh chấp về thẩm quyền, đây cũng được xem là một phép thử lớn cho cả hai trong bối cảnh cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2028 đang tới gần.
Với ông Trump, đây là cơ hội hiện thực hóa lời hứa tranh cử về trục xuất hàng loạt người nhập cư. Với Newsom - ứng viên tiềm năng của đảng Dân chủ cho cuộc đua Nhà Trắng - đây là dịp để khẳng định bản lĩnh lãnh đạo trong khủng hoảng và định hình hình ảnh trên trường quốc gia.
Trong quá khứ, ông Trump từng nhiều lần công khai miệt thị Newsom bằng những lời lẽ nặng nề như “Newscum” ("cặn bã"), đe dọa cắt viện trợ cháy rừng ở California, cắt ngân sách bang… Trong khi đó, Newsom không ngần ngại gọi ông Trump là “kẻ bắt nạt chính trị”.
Tuy vậy, hai người cũng từng có những khoảnh khắc hòa hoãn hiếm hoi. Năm 2017, Trump tới California sau thảm họa cháy rừng, Newsom đón tại sân bay và cả hai ôm nhau thân thiện. Newsom từng thừa nhận: “Ông ấy đã hỗ trợ chúng tôi trong thời kỳ Covid-19”.
Bước sang nhiệm kỳ hai của ông Trump, Newsom chủ động xuất hiện nhiều hơn trên sân khấu chính trị quốc gia. Ông cho ra mắt podcast cá nhân, mời cả những nhân vật thuộc phe MAGA (Make America Great Again - Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại) và không ngần ngại đưa ra những quan điểm cứng rắn với chính nội bộ đảng Dân chủ. Trong một cuộc phỏng vấn, ông từng cho rằng việc cho phép vận động viên chuyển giới thi đấu ở bảng đấu nữ là “rất bất công”.
Ngày 7/6, sau khi biểu tình bùng phát tại một trung tâm di trú ở Los Angeles, Trump và Newsom đã có cuộc điện đàm. Newsom mô tả đó là “cuộc trò chuyện khá tử tế”, nhưng sau đó lại chỉ trích ông Trump “nói dối trắng trợn” khi tuyên bố đã bàn về việc điều động Vệ binh Quốc gia.
“Ông ta chưa từng nhắc đến chuyện đó. Hoàn toàn bịa đặt”, Newsom nói trong cuộc phỏng vấn trên MSNBC.
Trái lại, ngày 9/6, trong một sự kiện tại Nhà Trắng, ông Trump bất ngờ dịu giọng: “Tôi thích ông ấy. Chúng tôi luôn hòa hợp”.
Nhìn xuyên suốt quá trình màn đối đầu của ông Trump và Gavin, giới quan sát không khỏi cảm thấy... thú vị. Họ cho rằng tâm điểm của cuộc khủng hoảng là hai nhân vật đối lập về tư tưởng nhưng lại cùng sở hữu sức hút mạnh mẽ trước công chúng - khiến cuộc đối đầu trở nên không khác gì một bộ phim chính trị kịch tính giữa lòng kinh đô điện ảnh Hollywood.
VietBF@ sưu tập
