Làn sóng hàng hóa giá rẻ từ TQ đang lan tràn ra khắp châu Á, mang lại cơ hội để kiềm chế nạn lạm phát nhưng đồng thời thổi bùng nỗi lo về nguy cơ suy yếu ngành sản xuất nội địa.
Tình trạng sản xuất ồ ạt dư thừa khiến cho hàng hóa TQ có giá thành cạnh tranh hơn tuy chất lượng khá kém. (Ảnh: SCMP)
Vincent Xue đang điều hành một cơ sở kinh doanh chuyên bán lẻ hàng tạp hóa trực tuyến tại Singapore, cung cấp rau củ tươi, thực phẩm đóng hộp và nguyên liệu chế biến sẵn cho người tiêu dùng địa phương có xu hướng tiết kiệm, theo
CNBC.
Công ty
Webuy Global, được cho niêm yết trên sàn Nasdaq, của Xue chủ yếu nhập hàng từ các công ty cung ưbg1 ở TQ. Từ cuối năm ngoái, khoảng 1/3 trong số hàng hóa này đã được chào bán hàng với mức chiết khấu sâu lên đến 70% do số lượng hàng tồn kho quá lớn ở đại lục.
"Thị trường nội địa TQ đang ra sức cạnh tranh quá khốc liệt. Một số công ty chế biến thực phẩm và đồ uống lớn đang vật lộn để cho xả hàng tồn kho do nhu cầu tiêu dùng yếu kém", Xue chia sẻ.
"Con dao 2 lưỡi"
Công việc lám ăn kinh doanh của Xue càng thêm tất bật trong năm nay sau khi đạt được thỏa thuận hợp tác với nền tảng thương mại điện tử TQ
Pinduoduo, vốn đang từng bước tìm cách xâm nhập vào thị trường ở Đông Nam Á.
"Sẽ có khoảng 5-6 container hàng từ Pinduoduo được đưa vào Singapore mỗi tuần", Xue cho biết
Webuy Global sẽ đảm nhận khâu giao hàng chặng cuối đến tận tay khách hàng.
Trong bối cảnh mức thuế tăng cao khiến cho việc xuất khẩu hàng hóa TQ sang Mỹ gặp nhiều trở ngại khó khăn, trong lúc sự tiêu dùng trong nước lại bị trì trệ, tình trạng dư thừa năng lực sản xuất đã khiến cho giá xuất xưởng của các công ty sản xuất TQ gặp khốn đốn vì khó duy trì đà giảm suốt hơn 2 năm qua. Lạm phát trong tiêu dùng gần như chạm ngưỡng số 0.
Dù vậy, TQ vẫn tiếp tục đẩy mạnh việc sản xuất và
"cơn lốc công xưởng" này đang lan ra toàn cầu, khiến cho nhiều nước châu Á lo ngại làn sóng hàng nhập giá rẻ, chất lượng kém sẽ bóp nghẹt ngành kỹ nghệ nội địa của họ.
Nhân viên của Webuy đang cho bốc dỡ các container chứa hàng hóa được vận chuyển từ TQ. (Ảnh: CNBC)
"Các nền kinh tế khắp thế giới đều lo sợ bị hàng hóa TQ cho nhấn chìm… Nhiều quốc gia đã bắt đầu dựng rào cản thương mại để hạn chế việc nhập khẩu từ TQ", Eswar Prasad, giáo sư chuyên trách về chính sách thương mại và kinh tế tại Đại học Cornell, có nhận định.
Tuy nhiên, với những nền kinh tế đang vật lộn do chi phí sinh hoạt leo thang, các kinh tế gia cho rằng, nguồn hàng giá rẻ từ TQ có thể là một mặt tích cực khi cung cấp với chi phí thấp hơn cho người tiêu dùng. Điều này phần nào tạo động lực cho các ngân hàng trung ương giảm bớt áp lực trong mục tiêu kéo giảm chi phí sinh hoạt trong khi vẫn duy trì sự tăng trưởng kinh tế giữa lúc sự căng thẳng về thương mại trên toàn cầu vẫn cón leo thang.
Với những thị trường có nền kỹ nghệ có phần hạn chế như Úc, Nick Marro, chuyên gia kinh tế tại
Economist Intelligence Unit, cho rằng hàng giá rẻ từ TQ có thể giúp làm hạ nhiệt khủng hoảng về chi phí sinh hoạt và giảm áp lực về lạm phát.
Những rủi ro tăng trưởng và áp lực lạm phát yếu đang mở ra cơ hội để cho châu Á hạ lãi suất mạnh tay hơn, theo dự báo từ ngân hàng
Nomura. Ngân hàng này cho rằng các ngân hàng trung ương trong khu vực sẽ tiếp tục tách ra nhịp độ với Fed (Mỹ) và đẩy mạnh nới lỏng chính sách về tiền tệ.
Cụ thể,
Nomura dự báo Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ sẽ cho cắt giảm thêm 100 điểm trong năm nay, trong khi Philippines và Thái Lan mỗi nơi có thể giảm bớt 75 điểm trong lúc Úc và Indonesia sẽ cho giảm 50 điểm còn Hàn Quốc sẽ giảm đi 25 điểm.
"Cú sốc TQ" lại tái diễn
Tại Singapore, chi phí về sinh hoạt đời sống tăng cao là một trong những chủ đề nóng trong chiến dịch tranh cử trước cuộc tổng tuyển cử hồi tháng trước.
Theo các chuyên gia kinh tế của
Nomura, nạn lạm phát tại nước này có thể thấp hơn dự báo của
Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS), một phần do ảnh hưởng từ nguốn hàng giá rẻ TQ.
Singapore không phải trường hợp cá biệt khi chứng kiến tác động kiềm chế nạn lạm phát từ làn sóng hàng TQ đang tràn vào.
"Áp lực giảm mức lạm phát dự kiến sẽ lan rộng khắp châu Á", nhóm chuyên gia tại Nomura cảnh cáo, đồng thời cho rằng các nước trong khu vực sẽ sớm cảm nhận rõ hơn tác động từ
"cú sốc TQ" này.
Trên thực tế, nhiều nền kinh tế châu Á đã lo ngại tình trạng dư thừa hàng hóa tồn kho của TQ từ trước cả khi Tổng thống Trump áp đặt mức thuế cao lên hàng hóa TQ. Một số quốc gia thậm chí đã sớm cho triển khai biện pháp chống bán phá giá để bảo vệ sản xuất nội địa.
Hồi cuối thập niên 1990 và đầu 2000, kinh tế thế giới từng chứng kiến
"cú sốc TQ" khi nguồn hàng giá rẻ từ đại lục giúp giữ nạn lạm phát ở mức thấp nhưng khiến cjo nhiều công ăn việc làm tại địa phương đã biến mất do nhà mày phải đóng cửa do không cạnh tranh nổi với giá cả rẻ bèo của TQ.
Nay, một phiên bản mới có vẻ đang tái xuất hiện, khi Bắc Kinh chuyển hướng đẩy mạnh xuất khẩu để bù đắp cho mức tiêu dùng trong nước đang bị trì trệ.
Xuất khẩu của TQ sang khối ASEAN đã tăng lên 11,5% trong 4 tháng đầu năm nay trong khi xuất khẩu sang Mỹ lại giảm xuống 2,5%, theo số liệu chính thức từ Hải quan TQ. Riêng trong tháng 4, xuất khẩu sang ASEAN tăng vọt đến 20,8%, trong khi sang Mỹ lại giảm hơn 21% so với cùng thời kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, hàng TQ thường đi kèm mức giá rẻ thật sốc. Các kinh tế gia của
Goldman Sachs đã ước tính trong 2 năm vừa qua, hàng TQ nhập khẩu vào Nhật đã rẻ hơn khoảng 15% so với hàng hóa từ các nước khác.
Ấn Độ và Indonesia đã áp dụng nhiều biện pháp bảo vệ khác nhau nhằm giảm bớt áp lực cạnh tranh giá khốc liệt, đặc biệt với các ngành đối mặt tình trạng dư thừa cung và hàng nhập có giá rẻ mạt của đại lục.
Tuy nhiên, đối với nhiều quốc gia, làn sóng hàng TQ vừa là cơ hội kiểm soát nạn lạm phát, vừa là mối đe dọa với ngành sản xuất trong nước. Với Thái Lan, tình hình có thể còn tệ hại hơn.
Theo
Nomura, Thái Lan sẽ là nền kinh tế gánh chịu ảnh hưởng nặng nhất từ
"cú sốc TQ", thậm chí có nguy cơ rơi vào cảnh giảm phát trong năm nay. Trong khi đó, Ấn Độ, Indonesia và Philippines cũng sẽ chứng kiến nạn lạm phát xuống dưới mục tiêu của ngân hàng trung ương.
