WASHINGTON (Reuters) - Một ṭa phúc thẩm Hoa Kỳ đă cho phép Donald Trump tiếp tục kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia California vào thứ Năm trong khi thống đốc đảng Dân chủ của tiểu bang này tiến hành một vụ kiện thách thức tính hợp pháp của việc tổng thống Cộng ḥa sử dụng quân đội để dập tắt các cuộc biểu t́nh và bất ổn ở Los Angeles.
Một hội đồng gồm ba thẩm phán của Ṭa phúc thẩm Hoa Kỳ số 9 có trụ sở tại San Francisco đă gia hạn lệnh tạm dừng đối với phán quyết ngày 12 tháng 6 của Thẩm phán Ṭa án Quận Hoa Kỳ Charles Breyer rằng Trump đă triệu tập Lực lượng Vệ binh Quốc gia vào lực lượng liên bang một cách bất hợp pháp.
Phán quyết của Breyer được đưa ra trong một vụ kiện chống lại hành động của Trump do Thống đốc Gavin Newsom đệ tŕnh.
Breyer phán quyết rằng Trump đă vi phạm luật Hoa Kỳ quản lư khả năng của tổng thống trong việc kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia của một tiểu bang bằng cách không phối hợp với thống đốc, và cũng phát hiện ra rằng các điều kiện được nêu trong luật để cho phép động thái này, chẳng hạn như nổi loạn chống lại chính quyền liên bang, là không tồn tại.
Breyer đă ra lệnh cho Trump trả lại quyền kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia California cho Newsom. Vài giờ sau khi Breyer hành động, hội đồng Ṭa phúc thẩm liên bang khu vực 9 đă tạm thời hoăn hành động của thẩm phán.
Giữa lúc các cuộc biểu t́nh và hỗn loạn ở Los Angeles về các cuộc đột kích nhập cư của Trump, vào ngày 7 tháng 6, tổng thống đă nắm quyền kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia California và triển khai 4.000 quân bất chấp mong muốn của Newsom. Trump cũng đă ra lệnh điều 700 lính Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ đến thành phố sau khi điều động Lực lượng Vệ binh Quốc gia. Breyer vẫn chưa đưa ra phán quyết về tính hợp pháp của việc huy động Thủy quân Lục chiến.
Tại phiên ṭa xét xử vào thứ Ba về việc có nên gia hạn lệnh tạm dừng đối với quyết định của Breyer hay không, các thành viên của hội đồng Ṭa phúc thẩm liên bang khu vực 9 đă chất vấn các luật sư của California và chính quyền Trump về vai tṛ, nếu có, của ṭa án trong việc xem xét thẩm quyền triển khai quân đội của Trump.
Luật này đặt ra ba điều kiện mà theo đó tổng thống có thể liên bang hóa lực lượng Vệ binh Quốc gia của tiểu bang, bao gồm xâm lược, "nổi loạn hoặc nguy cơ nổi loạn" chống lại chính phủ hoặc t́nh huống mà chính phủ Hoa Kỳ không thể sử dụng lực lượng thường trực để thực thi luật pháp của đất nước.
Bộ Tư pháp đă tuyên bố rằng một khi tổng thống xác định rằng có t́nh trạng khẩn cấp cần sử dụng Vệ binh Quốc gia, th́ không có ṭa án hoặc thống đốc tiểu bang nào có thể xem xét lại quyết định đó.
Quyết định của Trump về việc đưa quân vào Los Angeles đă thúc đẩy một cuộc tranh luận toàn quốc về việc sử dụng quân đội trên đất Hoa Kỳ và làm gia tăng căng thẳng chính trị tại thành phố đông dân thứ hai của Hoa Kỳ.
Các cuộc biểu t́nh ở Los Angeles kéo dài hơn một tuần, nhưng sau đó đă lắng xuống, khiến Thị trưởng Los Angeles Karen Bass phải dỡ bỏ lệnh giới nghiêm mà bà đă áp đặt.
California đă lập luận trong vụ kiện ngày 9 tháng 6 rằng việc Trump triển khai Vệ binh Quốc gia và Thủy quân Lục chiến đă vi phạm chủ quyền của tiểu bang và luật pháp Hoa Kỳ cấm quân đội liên bang tham gia vào hoạt động thực thi pháp luật dân sự.
Vụ kiện nêu rơ t́nh h́nh ở Los Angeles không giống một "cuộc nổi loạn". Theo vụ kiện, các cuộc biểu t́nh liên quan đến các hành vi bạo lực lẻ tẻ mà lực lượng thực thi pháp luật của tiểu bang và địa phương có khả năng xử lư mà không cần sự tham gia của quân đội.
Chính quyền Trump đă phủ nhận việc quân đội tham gia vào hoạt động thực thi pháp luật, nói rằng thay vào đó, họ đang bảo vệ các ṭa nhà và nhân viên liên bang, bao gồm cả các sĩ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ.
Hội đồng xét xử phúc thẩm khu vực 9 bao gồm hai thẩm phán do Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông và một người do cựu Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden bổ nhiệm.
|