CEO Tesla chỉ trích mạnh tay dự luật chi tiêu khổng lồ nhằm hiện thực hóa chương tŕnh nghị sự của Tổng thống Trump - điều từng là nguyên nhân gây ra cuộc khẩu chiến công khai giữa hai người.
Tối 28/6, Elon Musk bất ngờ “dội bom” mạng xă hội X bằng một loạt bài đăng công kích dự luật chi tiêu mà Tổng thống Donald Trump đang thúc đẩy tại Thượng viện Mỹ.
Tỷ phú công nghệ khẳng định bản dự thảo mới nhất “hoàn toàn điên rồ và mang tính hủy diệt” khi “phá hủy hàng triệu việc làm, đổ tiền vào những ngành của quá khứ và bóp nghẹt các ngành của tương lai”.
Ông cảnh báo rằng dự luật này có thể làm tăng thêm khoảng 4.000 tỷ USD thâm hụt ngân sách, khiến nước Mỹ “lao nhanh trên con đường dẫn đến cảnh nợ nần chồng chất”.
Trở lại cuộc chiến ngân sách
Trên X, Musk trích dẫn kết quả thăm ḍ của NBC News cho thấy 40% cử tri Cộng ḥa coi giảm nợ quốc gia là ưu tiên số một khi Quốc hội cân nhắc gói chi tiêu khổng lồ. Phần lớn người được hỏi cũng muốn giữ nguyên mức hỗ trợ cho các chương tŕnh xă hội như Medicaid.
“Các cuộc khảo sát chứng tỏ văn kiện này là hành động tự sát về chính trị đối với Đảng Cộng ḥa”, Musk nhấn mạnh đồng thời chia sẻ một đồ họa mô tả tỷ lệ ủng hộ dự luật đang ở mức thấp kỷ lục.
CEO Tesla cho rằng bản dự luật, với biệt danh “big, beautiful bill” (dự luật to lớn, đẹp đẽ) do Tổng thống Trump đặt tên, “đổ tiền vào ngành than và dầu cũ kỹ” nhưng lại cắt ưu đăi cho xe điện, năng lượng tái tạo - những lĩnh vực quyết định vị thế công nghệ của Mỹ trong thập niên tới.
Ông gọi riêng điều khoản thu hẹp tín dụng thuế cho ôtô điện là “cú đâm trực diện vào công nghiệp tương lai của Mỹ”.
Hồi đầu năm, ông Trump từng mời Musk làm “nhân viên chính phủ đặc biệt”, đứng đầu Cơ quan Hiệu quả Chính phủ với nhiệm vụ tinh giản chi tiêu liên bang. Tuy nhiên, khi Nhà Trắng công bố dự luật chi tiêu gần 1.000 trang để hiện thực hóa hàng loạt cam kết tranh cử, từ giảm thuế, tăng chi tiêu cơ sở hạ tầng tới mở rộng quốc pḥng, Musk lập tức phản ứng. Ông cảnh báo gói chi sẽ xóa sạch mọi khoản tiết kiệm mà cơ quan của ông đứng đầu vừa đề xuất.
“Tôi nghĩ một dự luật có thể to lớn hoặc có thể đẹp đẽ nhưng khó ḷng mang cả hai phẩm chất cùng lúc”, Musk mỉa mai trong chương tŕnh CBS Sunday Morning hôm 8/6.
B́nh luận đó châm ng̣i cho cuộc đấu khẩu công khai giữa hai người: Trump cáo buộc Musk lo cho túi tiền Tesla; Musk đáp lại bằng hàng loạt biểu đồ về nợ công và gọi dự luật là “cơn ác mộng tài khóa”.
Dù đă rời Nhà Trắng sau tranh căi - bước đi được giới quan sát gọi là “ly hôn bất đắc dĩ”, Musk vẫn giữ ảnh hưởng với hơn 200 triệu người theo dơi trên X.
Đầu tháng 6, ông kêu gọi mọi người "xóa sổ dự luật", gây áp lực lên Quốc hội. Nhiều thượng nghị sĩ Cộng ḥa ôn ḥa, trong đó có Thom Tillis (bang Bắc Carolina), dẫn ư kiến Musk để biện minh quyết định phản đối dự luật v́ lo ngại mất ngân sách Medicaid cho bệnh viện nông thôn.
Bỏ phiếu xong, tranh căi vẫn chưa kết thúc
Rạng sáng 29/6, sau nhiều giờ đàm phán căng thẳng, phe Cộng ḥa tại Thượng viện đă gom đủ phiếu để thông qua bước thủ tục đầu tiên. Dự luật hiện bước vào phiên sửa đổi marathon: thượng nghị sĩ sẽ tranh luận về cắt giảm phúc lợi, thay đổi thuế doanh nghiệp, cũng như điều khoản cắt ưu đăi xe điện - điểm mà Musk phản đối mạnh nhất.
Lănh đạo phe đa số Thượng viện John Thune cảnh báo rằng thất bại của dự luật “sẽ là đ̣n đánh trực diện vào di sản nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump”. Nhà Trắng nhấn mạnh hạn chót 4/7 là “giới hạn đỏ”, khẳng định “mọi cản trở đều là phản bội chương tŕnh nghị sự MAGA (Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại)”.
Trong khi đó, Musk tiếp tục “nă pháo” trên X: “Nếu muốn vực dậy ngành công nghiệp Mỹ, hăy đầu tư vào pin, vi xử lư, năng lượng tái tạo và AI, chứ không phải những ngành đă qua thời hoàng kim. Chúng ta không thể đốt tương lai để nuôi quá khứ”.
Tỷ phú cũng cáo buộc các điều khoản “ẩn” của dự luật ưu ái một số tập đoàn dầu khí lớn, ḱm hăm đổi mới công nghệ.
Cuộc so găng giữa hai biểu tượng, một bên là tổng thống đương nhiệm, một bên là tỷ phú công nghệ từng là cố vấn thân tín, v́ vậy vẫn chưa hạ nhiệt. Nếu Thượng viện không kịp thông qua dự luật trước Quốc khánh Mỹ, chiến lược kinh tế chủ lực của ông Trump có nguy cơ trệch bánh. Và Elon Musk, bằng sức ảnh hưởng khổng lồ trên truyền thông, vẫn là “thế lực không thể xem thường” đối với con đường lập pháp của dự luật “to lớn, đẹp đẽ”.
VietBF@ sưu tập
|