|
Pickleball, môn thể thao mới du nhập vào Việt Nam trong 2 năm qua từng có thời gian phát triển với tốc độ nhanh khác thường. Nhưng theo thời gian, trào lưu Pickleball đã dần chững lại, đồng thời xuất hiện một số mặt trái. Đây là thời điểm phù hợp để Pickleball "nguội" dần, cùng phong trào đi vào thực chất và ổn định.
Việt Nam và thế giới
Một tin bất ngờ đã đến với nhiều người hâm mộ Pickleball ở Việt Nam ít ngày qua. VĐV Việt kiều Mỹ Quang Dương bất ngờ bị xóa tên khỏi bảng xếp hạng của Hiệp hội Pickleball Mỹ (UPA). Quang Dương là người được giới thiệu thường xuyên cùng danh xưng tay vợt Pickleball hạng 6 thế giới, "thần đồng Pickleball quốc tế" thời gian gần đây.
Trong quá khứ, UPA chính là nơi giúp Quang Dương được định vị với danh xưng tay vợt Pickleball hạng 6 thế giới. Đó là thứ hạng của tay vợt Việt kiều Mỹ trên bảng xếp hạng UPA. Đơn vị này được biết đến như cơ quan quản lý lớn nhất tại Mỹ trong môn Pickleball, cùng định hướng phát triển nhà nghề, có bảng xếp hạng và tiền thưởng cho các tay vợt.
Trên thực tế, trào lưu Pickleball hiện nở rộ trên phạm vi thế giới nhưng chưa có cơ quan quản lý nào thực sự lớn. Quy mô còn khiêm tốn là lý do khiến các tổ chức, hiệp hội Pickleball chưa có đủ tính chính danh để xác thực trình độ VĐV, qua đó xếp hạng phân tài cao thấp với nhau. Trong bối cảnh đó, họ phải dựa vào các tay vợt để quảng bá.
Với câu chuyện của UPA, họ có bảng xếp hạng mang tên PPA Tour, giải đấu nhà nghề do đơn vị này tham gia tổ chức. PPA Tour xuất hiện sớm hơn nhiều giải đấu khác và được vận hành tương đối bài bản. Bên cạnh đó, giải đấu này bắt đầu được biết đến khi họ quy tụ một số cựu VĐV tennis hàng đầu thế giới tham gia tranh tài.
Những gương mặt tiêu biểu trong bảng xếp hạng PPA Tour gồm có nhà vô địch đôi nam nữ Olympic Rio Jack Sock, và Á quân Wimbledon Eugenie Bouchard. Có một điểm cần lưu ý về bảng xếp hạng PPA Tour, đó là số giải đấu tính điểm xếp hạng khá nhiều (trên 25 giải). Tuy nhiên, toàn bộ các giải đấu của PPA Tour hiện chỉ diễn ra tại Mỹ.
Về phía Quang Dương, hạng 6 UPA của tay vợt này đi cùng số điểm vào khoảng 5.500. Đây là con số không quá lớn, trong bối cảnh nhiều tay vợt Pickleball khác chưa thực sự tham gia vào nhiều giải đấu. Nói cách khác, bảng xếp hạng UPA chỉ là một trong những nguồn thông tin để tham khảo, chứ không phản ánh trình độ VĐV ở tầm quốc tế.
Pickleball là môn thể thao mới nổi ở tầm quốc tế, nên thông tin được đưa ra còn mang tính tự phát. Chúng thường được VĐV hoặc người đại diện tự đưa ra, không có nguồn trích dẫn thứ 3 cụ thể, uy tín. Rất nhiều tay vợt được quảng cáo thuộc tốp đầu thế giới hay châu Á, thực chất chỉ có thứ hạng cao theo hệ thống giải đấu VĐV đó đầu quân.
Với môn Pickleball, những hệ thống giải đang tồn tại song song là rất nhiều. Quang Dương nhiều khả năng sẽ tiếp tục có tranh chấp pháp lý với UPA trong thời gian tới. Bởi trước khi Quang Dương bị xóa tên khỏi bảng xếp hạng UPA, tay vợt này từng bị giải đấu phạt tới 50.000 USD vì không dự giải do UPA tổ chức như cam kết.
Chuyên nghiệp chỉ là tiền
Tại Việt Nam, đặc biệt trong bóng đá, từ "chuyên nghiệp" thường được nhắc đến để mô tả cung cách tổ chức, vận hành thể thao và nhiều khía cạnh khác của cuộc sống. Nhưng với những VĐV, nhà quản lý thể thao quốc tế, họ lại có định nghĩa thực dụng hơn. Thể thao chuyên nghiệp, hoặc nhà nghề, trực tiếp liên quan đến tiền và được tiền chi phối.
Đầu năm 2025, giải bóng chày nhà nghề Mỹ (MLB) chứng kiến bản hợp đồng lớn nhất trong lịch sử giải đấu. Juan Soto, một trong những VĐV thi đấu nổi bật nhất giải trong nhiều năm qua, đầu quân cho CLB New York Mets theo bản hợp đồng 15 năm cùng số tiền 765 triệu USD. Soto còn được nhận 75 triệu USD tiền lót tay khi đặt bút ký.
Khi Soto đầu quân cho New York Mets, anh tự biến mình thành kẻ thù với New York Yankees, đội bóng Soto chơi ở mùa trước đó. Yankees chào mời Soto hợp đồng 16 năm cùng 760 triệu USD tiền lương và tiền lót tay tương tự. Khoảng cách giữa đôi bên chỉ là vài triệu USD, nhưng Soto, một VĐV chuyên nghiệp, đã chọn nơi cho anh hợp đồng lớn hơn.
Câu chuyện của Juan Soto là minh chứng rõ nhất cho môi trường thể thao chuyên nghiệp. Ở đó, VĐV luôn đầu quân cho những CLB, những giải đấu mang đến cho họ cơ hội kiếm tiền lớn nhất. Đó cũng là bức tranh chung của thể thao chuyên nghiệp tại Việt Nam, và Pickleball hay Quang Dương không nằm ngoài quy luật này.
Kể từ khi trở về Việt Nam lần đầu tiên với danh xưng thần đồng Pickleball hạng 6 thế giới, Quang Dương không còn xuất hiện nhiều ở các giải đấu quốc tế nữa. Tần suất xuất ngoại của Quang Dương ngày một thưa thớt. Thay vào đó, anh thường xuyên xuất hiện trong các sự kiện, giải đấu ngắn ngày tại Việt Nam.
Lý do Quang Dương ít thi đấu cho UPA mà về Việt Nam tranh tài rất đơn giản. Cơ hội kiếm tiền từ các giải Pickleball ở Việt Nam có thể thấp hơn theo từng giải, nhưng số giải lại nhiều hơn đáng kể. Ngoài ra, với tính chất tự phát của giải đấu, ban tổ chức có thể trao tiền thưởng và lót tay rất lớn cho một số VĐV nhà nghề tham gia tranh tài.
Bên cạnh Quang Dương, Lý Hoàng Nam, Trịnh Linh Giang và nhiều VĐV Tennis khác của Việt Nam đã quyết định tạm dừng thi đấu để chuyển sang Pickleball. Việc họ chuyển dịch hoàn toàn không liên quan đến câu chuyện ở môn quần vợt. Giống như nước chảy chỗ trũng, họ đơn giản là đi đến những môn thể thao có thể mang lại nhiều tiền và danh tiếng hơn.
Bao giờ Pickleball ổn định?
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng VĐV tennis của Việt Nam nghỉ ngang, đồng thời chuyển sang tranh tài trong môn Pickleball. Thứ nhất, VĐV tennis ở Việt Nam chưa có thu nhập thực sự tốt so với mặt bằng chung. Chênh lệch trong thu nhập là đặc biệt lớn nếu so sánh trong hoàn cảnh họ nhảy sang một môn thể thao mới hoàn toàn là Pickleball.Những VĐV Pickleball có hơi hướng nhà nghề ở Việt Nam phần lớn xuất thân từ tennis, chỉ có một số ít người là cựu VĐV cầu lông hoặc bóng bàn. Cũng là những môn thể thao dùng vợt, nhưng VĐV cầu lông, bóng bàn lại có nền tảng thu nhập chắc chắn hơn tennis rất nhiều. Đây cũng là lý do để họ tiếp tục gắn bó với môn thể thao mình vốn thi đấu.
"Bạn có thể thấy, khi trào lưu Pickleball bùng nổ gần đây, bên cạnh những sân đấu mới, phần lớn sân Pickleball cải tạo vốn là sân tennis. Rất ít sân cầu lông chuyển đổi thành sân Pickleball. Trên thực tế, số người chơi và học cầu lông hiện tại vẫn ổn định, thậm chí kín lịch đặt trước như thường", quản lý một CLB cầu lông tại Hà Nội chia sẻ.
Những tín hiệu cho thấy trào lưu Pickleball chững lại đã dần xuất hiện. Số người chơi, CLB mở ra không còn bùng nổ như trước, các giải đấu Pickleball cũng dần bó hẹp. Trên nhiều hội nhóm, cộng đồng quy tụ người hâm mộ thể thao, lượng bài đăng quảng cáo bán vợt Pickleball cũ xuất hiện ngày một nhiều, nơi người chơi "phong trào" dần rút lui.
Phần lớn VĐV Pickleball xuất phát từ môn Tennis, và điều đó vô tình mang đến một hệ lụy khác. Khi giới tennis khai phá mảnh đất Pickleball, họ cũng mang theo tập quán và văn hóa của môn thể thao này ở Việt Nam sang sân chơi mới. Những mặt tiêu cực vốn xuất hiện lâu năm của tennis Việt Nam đã dần chuyển dịch sang sân chơi Pickleball.
Một số giải Pickleball phong trào gắn mác "chuyên nghiệp" bắt đầu có hành vi phi thể thao từ một số cá nhân. Họ thi đấu mang tính cay cú, ăn thua, thay vì "giao lưu cho vui" như trước. Thời điểm Pickleball dần trở lại quỹ đạo đã bắt đầu thành hình, giống như một số môn thể thao trước đây du nhập vào Việt Nam như tennis, golf.
Theo thời gian, Pickleball sẽ dần đi về mức ổn định. Khi nào các cơ quan, hệ thống và bảng xếp hạng thi đấu quốc tế của Pickleball chính thức xuất hiện, ta mới biết vị trí thực tế của các VĐV Việt Nam trên bản đồ thế giới. Thay vì những danh xưng không thực sự rõ ràng như hiện nay, họ sẽ được trả về tên gọi xứng đáng với khả năng thực sự.
|
|
