Mẹ chồng tôi không sinh được con, nhưng từ ngày về làm dâu tôi chưa từng thấy bà không tốt với chồng tôi - người con riêng của bố.
Tôi lấy chồng đến nay đă gần 7 năm. Trong ngần ấy thời gian, tôi không sống cùng bố mẹ chồng nhưng t́nh cảm giữa tôi với mẹ chồng rất tốt. Mẹ chồng không có con, chồng tôi là con riêng của bố nhưng bà chăm lo cho chồng tôi từng chút một, chu đáo đến mức khiến tôi cảm động. Ngày cưới, bà là người lo toan từng mâm cỗ, từng món trang trí, đứng ngồi không yên để mọi thứ tươm tất nhất. Người ngoài nh́n vào không ai nghĩ bà không phải mẹ ruột của chồng tôi.
Bố chồng tôi làm trong ngành xây dựng, từng là người có tiếng nói ở địa phương. Mẹ chồng từng là giáo viên mầm non, nghỉ hưu trước ông vài năm. Ngày thường ai cũng nghĩ họ là một cặp vợ chồng mẫu mực, v́ ra ngoài luôn tỏ ra lịch sự, đồng thuận. Nhưng người trong nhà mới hiểu, cuộc hôn nhân đó từ lâu chỉ c̣n là sự tồn tại v́ nghĩa vụ.
Bố chồng tôi sống khô khan, nóng tính, đặc biệt rất gia trưởng. Có lần tôi về nhà, chỉ v́ mẹ chồng làm cơm hơi trễ, ông đă nặng lời, không cần biết bà đau lưng cả ngày do thoái hóa cột sống. Mẹ chồng lặng lẽ vào bếp, không một lời than văn. Tôi chứng kiến cảnh đó mà nghẹn ḷng. Tôi từng hỏi chồng: “Mẹ hiền như vậy, sao bố lại đối xử lạnh nhạt?” Chồng tôi chỉ cười buồn: “V́ mẹ không sinh được con, bố luôn giữ khoảng cách. Nhưng mẹ là người nuôi anh từ nhỏ, chăm từng giấc ngủ, từng cữ ăn. Không có mẹ, chưa chắc anh được như bây giờ.”

Ảnh minh họa.
Rồi mọi thứ đến nhanh hơn tôi tưởng. Ngay sau ngày bố chồng nhận quyết định nghỉ hưu, gia đ́nh tôi nhận tin: hai người ly hôn. Không căi vă, không kiện tụng, chỉ là một buổi nói chuyện ngắn giữa hai người già, rồi lặng lẽ kư vào đơn. Tôi choáng váng. Tôi cứ nghĩ khi về già, con người ta sẽ cần một người bầu bạn, nương tựa. Vậy mà họ lại chọn cách buông tay nhau vào đúng thời điểm đáng lẽ phải yên ổn nhất. Hôm đó, tôi về thăm mẹ chồng. Bà đón tôi bằng gương mặt b́nh thản, vẫn nụ cười hiền lành như mọi khi. Tôi ngồi cùng bà, ngập ngừng hỏi: “Sao mẹ lại chọn lúc này để ra đi?” Bà im lặng một lúc lâu rồi đáp, chậm răi nhưng dứt khoát: “V́ giờ mẹ không c̣n ǵ để níu kéo nữa.”
Tôi lặng người. Bà kể, cả cuộc đời bà hy sinh, nhẫn nhịn. Bà chấp nhận lấy người đàn ông đă có con riêng, chấp nhận nuôi nấng đứa trẻ không do ḿnh sinh ra. Bà lo cho chồng, cho con, không một lời than thân trách phận. Nhưng thứ bà không nhận được, suốt 30 năm qua, là một sự công nhận đúng nghĩa của người chồng và của xă hội. “Mẹ không sinh được con, nên mẹ im lặng khi bị họ hàng nói ra nói vào. Mẹ không tranh căi khi người ta bảo mẹ ăn bám chồng, mẹ ‘vô phúc’. Nhưng giờ mẹ già rồi, mẹ không muốn sống tiếp những tháng ngày chỉ biết chịu đựng.” Rồi bà nói một câu khiến tôi nghẹn đến tận tim: “Mẹ không tiếc tuổi trẻ, không tiếc cuộc hôn nhân. Chỉ tiếc, mẹ đă không dũng cảm rời đi sớm hơn, khi ḷng c̣n chưa chai sạn.” Tôi nh́n bàn tay gầy g̣ của bà, nghĩ đến bao tháng ngày bà sống âm thầm bên một người chồng lạnh nhạt, sống trong danh nghĩa “vợ” nhưng chẳng được yêu thương đúng nghĩa. Tôi thấy thương bà không khác ǵ mẹ ruột của ḿnh.
Từ sau khi ly hôn, mẹ chồng chuyển về sống ở một căn nhà nhỏ do chính bà đứng tên. Bà trồng hoa, nuôi vài con mèo, đọc sách, thi thoảng đi chơi với hội bạn hưu trí. Gương mặt bà bây giờ nhẹ nhơm hơn hẳn, nụ cười cũng thật sự là của một người được sống đúng với ḿnh. Chồng tôi ban đầu rất sốc. Nhưng sau một thời gian, anh bảo: “Em biết không? Anh thấy mẹ đang sống thật. Lần đầu tiên mẹ sống v́ mẹ, không phải v́ ai khác.” Cuộc ly hôn ở tuổi xế chiều khiến nhiều người ngạc nhiên, thậm chí dị nghị. Nhưng tôi lại thấy đó là một cú chạm của sự thức tỉnh. Có những người phụ nữ cả đời hy sinh v́ người khác, đến khi không c̣n ǵ để mất mới dám sống thật. Và tôi kính trọng mẹ chồng ḿnh chính v́ điều đó.
Tôi đă học được từ mẹ chồng bài học lớn. Sống làm sao để khi quay đầu nh́n lại, không c̣n thấy tiếc nuối v́ đă quên mất bản thân. Và đôi khi giải thoát cho ḿnh cũng là cách để giữ lại phần tự trọng cuối cùng của một người phụ nữ đă yêu thương hết ḷng.
VietBF@sưu tập