Dưới đây là bài chia sẻ của MC Duong Ngoc Nguyen và bạn Van Thu Pham vào năm 2016, đến nay vẫn còn giá trị tham khảo:
''Mình từng bị bắt tại shop Nail nên có vài lời khuyên cho chủ cũng như anh chị em kgt nếu bị bắt và chưa bị bắt:
Trước hết cả chủ và thợ chuẩn bị một tâm lý có thể bị kiểm tra bất cứ lúc nào. Tránh tình trạng bất ngờ hay lên bàn thờ khi bị đứng tim mà chưa tìm ra lối thoát.
I - Đối với thợ ko giấy tờ
1) Lúc đang làm mà bị tóm. Tốt nhất là nói quen biết hoặc đến chơi rồi xin làm thử cho biết nghề nails. Ngu nhất là khai nô lệ (như: bị ép làm, bị bắt cóc, hiếp dâm... vào thời điểm này). Vừa làm khổ chủ lại chẳng thể tốt hơn cho lời khai của mình. Đừng bao giờ bỏ chạy khi đã thấy đang làm (99% là ko thể chạy thoát và sẽ bị chuyển vào trại di dân khi đã bị tóm lại). Mà chạy được thì chủ cũng bị nặng khi sử dụng nô lệ lao động.
2) Vào kiểm tra lúc đang ngồi chơi: thì cứ nói đến chơi thôi cho nó đơn giản.
Họ vào đầu tiên là kiểm tra giấy tờ. Nếu ko có thì khai tên tuổi. Sau đó họ sẽ lăn vân tay nếu như ko tìm ra thông tin cá nhân.
Qua thực tế cá nhân và bạn bè cùng bị bắt thì hầu hết được thả ra ngay tại shop và cho đi ký với đối tượng đã có vân tay nhưng ngồi chơi ko làm việc tại thời điểm bị bắt (dù trước đó đã bỏ kí mấy lần như mình).
Sẽ bị đưa về đồn để lấy lời khai nếu như đang làm (chủ yếu để xử lý chủ trong trường hợp này). Sau đó hầu hết được thả ra cho đi kí.
Vì thế cũng đừng quá hoang mang làm cho mọi chuyện trở nên tồi tệ.
Không chỉ là người thợ giỏi mà hãy là người thợ thông minh khi: đảm bảo an toàn cao nhất cho chủ shop (thợ ko giấy tờ coi như đầu trọc, hoặc nó chặt đầu hoặc nó cho đi chứ ko thể túm được tóc. Một vài chủ shop bị phạt và bị tù thôi thì chẳng ai giám thuê thợ ko giấy tờ nữa lúc đó rủ nhau thất nghiệp.
II - Đối với chủ shop có thợ kgt
Bình tĩnh khi bị kiểm tra, đứng thẳng và thả lỏng người. Hai tay duỗi ra, chân hình chữ V và chuẩn bị phê với những câu mà chúng nó hỏi. Tuyệt đối ko kí bất kỳ giấy tờ gì khi chưa có luật sư bảo hộ (ở Anh khi chưa bị toà tuyên án thì bạn vẫn là người đầy quyền lực cho chính bản thân bạn). Quan sát kĩ xem có thợ nào đang làm ko để trả lời cho chuẩn. Nếu thợ nào ko làm thì tốt nhất cứ nói ko biết gì về người đó vì chỉ đến chơi. Còn nếu đang làm thì chuẩn bị trước các tình huống mà trả lời bởi bọn nó xoáy rất kĩ từng người một.
Các chủ shop và thợ gt chịu khó cày thêm thời gian này để lấp chỗ trống cho thợ kgt. Chỉ khi đông khách quá mới nên làm. Còn không thì ngồi chơi hoặc ở nhà tâm sự với người lạ. Nếu shop đông khách quá thì cứ làm thôi. Nó vào thì cúi xuống sửa điện rồi tính sau.
Cẩm nang Phòng + Chống Bộ Nội Vụ đi kiểm tra:
0. Nếu là sinh viên không được phép đi làm thì nên để một quyển sách học bài bên người, để khi họ ập vào thì rút sách ra đứng dậy và cầm sách đọc như không có gì xảy ra....
1. Tắt camera hoặc tắt chế độ record đi.
- Lưu ý là bạn phải xóa hết những gì camera đã record đi trước, vì tất cả dữ liệu vẫn được lưu lại, hoặc bạn có thể tháo ổ cứng ra và mang về nhà.
- Hầu hết camera có nút Record ở ngoài, bạn có thể bấm nút này lúc đi làm về, trước khi đóng cửa và tắt đi lúc đến shop buổi sáng để ghi đè lên những dữ liệu cũ.
2. BNV sẽ dựa vào những điều kiện dưới đây để cáo buộc là bạn là thợ làm thuê cho chủ ở tiệm đó nếu:
2.1. bạn được trả lương hoặc đền đáp (dù là tiền hay hiện vật hay được đưa đi ăn một bữa cơm đi chăng nữa cũng bị tính)
2.2. bạn nghe theo sự quản lý của chủ, ví dụ như là được xắp xếp làm việc gì,
2.3. bạn đến tiệm làm theo giờ giấc nhất định,
3. BNV sẽ làm những việc sau để kiểm chứng việc bạn có phải là thợ hay không:
3.1. hỏi cung bạn
3.2. tìm xem trong hồ sơ của shop bạn có tên trong sổ sách không (sổ book, sổ lương etc...)
3.3. kiểm tra lịch đi làm của nhân viên trong shop
3.4 kiểm tra payslip
3.5 kiểm tra chữ ký của thẻ/voucher/cheques
3.5 kiểm tra với thuế vụ
3.6 kiểm tra với UKVI
4. Những câu bạn có thể bị hỏi khi bị tra khảo:
4.1 chủ của bạn là ai (nếu ko có gt đi làm thì bảo tao ko có chủ)
4.2 mày tìm được việc này như thế nào (vẫn là hỏi mẹo nếu bạn run sẽ bị lộ ra)
4.3 công việc của mày ở đây là gì
4.4 mày làm những việc đó thì chủ sẽ trả mày gì ? tiền ? hiện vật ? chỗ ngủ ? ăn uống ? (không được nhận bất cứ thứ gì!)
4.5 ai trả công cho mày ?
4.6 làm vào những ngày nào trong tuần? giờ nào trong ngày ?
4.7 bắt đầu làm từ khi nào
4.8. giấy tờ hợp pháp đi làm của mày đâu?(copy hoặc bản chính)
4.9 ở đây tên mày là gì
4.10 nếu là học sinh, thì mày được đi làm bao lâu, đi làm ở những đâu, bao nhiêu tiếng etc..
5. bnv sẽ dựa vào những điểm dưới đây để đưa ra bằng chứng cho tòa là bạn có làm việc bất hợp pháp
5.1 những băng chứng họ tìm được khi ở trong tiệm
5.2 lúc họ vào shop bạn đang làm gì (mở hộp tiền/ viết vào sổ book/ bào khách/ sơn khách/ nói chuyện với khách ....)
5.3 bạn mặc gì, có mặc đồng phục không/ mặc giống màu nhau không/ mặc đồ na ná với những người khác không?
6. Những câu hỏi dành riêng cho chủ hoặc manager của shop (nếu là manager thì nhận là thợ thôi)
6.1 Tên của tất cả thợ trong tiệm
6.2 Đầy đủ chi tiết của chủ ví dụ như là:
- Sole trader
- limited company
- partnership
- franchise
.....
6.3 Giấy tờ kí kết giữa chủ và thợ đâu (kể cả payslip, p60)
6.4 Bằng cách nào mà chủ lại tìm được và nhận làm những thợ này (câu trả lời tốt nhất là dán thông báo tìm người lên cửa)
6.4 Những thợ trong tiệm có những công việc được giao là gì
6.5 Đồ đạc, trang phục, đồng phục ơ trong tiệm là do ai quản lý, và từ đâu ra.
6.6 Những thợ này được trả công thế nào khi làm những việc trên? tiền? hiện vật? chỗ ở ? ăn uống ?
6.7 Những thợ này làm việc vào ngày nào, giờ nào trong tuần
6.8 Những thợ này bắt đầu làm việc từ khi nào, giấy tờ xác nhận ngày bắt đầu làm việc đâu ?
6.9 Nếu những thợ này đưa giấy tờ đi làm hợp pháp cho mày, giấy tờ đó đâu? (bản chính hoặc photocopy)
6.10 Những giấy tờ này có được copy cẩn thận rõ nét hay không.
6.11 Passport có được copy hay là không.
6.12 Giấy tờ đi làm hợp pháp như là BRP có được copy cả hai mặt không?
6.13 Nếu có lưu lại thì ngày những giấy tờ này được copy lại là khi nào ?
6.14 Nếu là Tier 4 Student thì mày có lưu lại ngày nó phải đi học và được nghỉ học không ?(Half-term, Christmas, Easter, Summer)
6.15 Mày có licence để bảo lãnh Tier 2 workers ko?
Trong lúc tìm chứng cứ bnv sẽ có quyền hạn:
- Tìm kiếm lục lọi tiệm
- Tịch thu tất cả những gì ở trong tiệm có thể được dùng làm chứng cứ ra tòa sau này (giấy tờ, sổ book, camera, ảnh, copy của những documents đó)
- Đây thường là lần ghé thăm đầu tiên, và nếu họ nghi ngờ một ai đó là người làm bất hợp pháp, mà lần sau họ quay lại có người làm bất hợp pháp ở trong tiệm, bạn sẽ bị đưa ra tòa.
Chúc mọi người bình an và sống khỏe trong thời điểm này.
VietBF@sưu tập
