Từ Gaza đến Ukraine

[trungthuc]

(Minh họa)

Moscow tuyên bố ủng hộ việc trao giải Nobel Hòa Bình năm 2025 cho Tổng Thống Donald Trump, khi cho rằng, họ "đánh giá cao những nỗ lực của ông Trump nhằm kết thúc cuộc chiến ở Ukraine".

Về phần mình, Kyiv lại nói, họ sẵn sàng đề cử TT Trump cho giải thưởng danh giá này nếu Washington nhanh chóng viện trợ loại hỏa tiển Tomahawk cho Ukraine.

Vào thời điểm này, khi Ai Cập đang chứng kiến sự có mặt đông đủ của các bên để đàm phán hòa bình cho Gaza, một viên chức cấp cao của Hamas là Khalil al-Hayya tuyên bố sẽ ngừng bắn vĩnh viễn và chiến tranh hoàn toàn chấm dứt. Ông này nói, Hamas đã nhận được sự bảo đảm từ Mỹ rằng tình trạng thù địch sẽ không tiếp diễn.

Chưa rõ cái gọi là sự bảo đảm từ Mỹ mà viên chức Hamas này đề cập có chắc chắn hay không. Cũng chưa rõ là Israel, dù chấp thuận giai đoạn một của thỏa thuận ngừng bắn với Hamas tại Gaza, liệu có tiếp tục chấp thuận các giai đoạn kế tiếp hay không. Xem ra việc Hamas cho phóng thích toàn bộ các con tin và Israel trao trả tù nhân Palestine chỉ là chuyện nhỏ so với việc Hamas phải bị giải giáp và Israel cho rút hết quân khỏi Gaza. Do vậy, khó mà nói chắc chắn rằng ,cuộc xung đột ở Gaza sẽ chấm dứt vĩnh viễn như người ta kỳ vọng. Rất có thể kỳ vọng sẽ biến thành thất vọng.

Cho nên cũng vào thời điểm này, nếu Tổng Thống Trump được trao Nobel Hòa Bình là quá vội vàng. Ông Trump không nên buồn hay tỏ thái độ gay gắt khi chưa được Ủy Ban Nobel Na Uy xướng tên trong năm nay. Đời còn dài, nếu không được năm nay thì năm sau sẽ có. Không có năm sau thì chờ thêm năm sau nữa.

Hoàn toàn có lý khi có ý kiến cho rằng sẽ là chuyện bất ngờ lớn nhất trong lịch sử Nobel Hòa Bình nếu ông Trump nhận được giải thưởng này trong năm nay. Việc ông Obama nhận được Nobel Hòa Bình khi vừa bước vào Tòa Bạch Ốc mà chưa hề làm được điều gì cho hòa bình cũng đã là sự bất ngờ lớn lắm rồi. Ủy Ban Nobel sẽ đáng bị gọi là điên khùng nếu còn tạo ra sự bất ngờ kiểu đó.

Và trên thực tế là đã không hề có sự bất ngờ nào trong việc trao Nobel Hòa Bình năm nay. Người nhận được giải thưởng này đã không phải là TT Trump, mà là bà Maria Corina Machado, một trong những gương mặt tiêu biểu của phe đối lập tại Venezuela. Việc Ủy Ban Nobel Hòa Bình trao cho bà Machado vinh dự này có thể được xem là cách mà họ cổ vũ cho cuộc đấu tranh vì nền dân chủ ở Venezuela, trong khi chính quyền của TT Trump đang tỏ ra lừng khừng trong việc giải thoát đất nước này khỏi ách độc tài của Maduro.

Tòa Bạch Ốc đã tỏ ra thất vọng khi thấy Nobel Hòa Bình đã ngoảnh mặt với ông Trump năm nay, thay vì đưa ra những lời chúc mừng dành cho bà Machado, người rất xứng đáng với giải thưởng đó. Điều mà Tổng Thống Trump cần làm để Nobel Hòa Bình đến với mình trong các năm sau, đó là phải làm mọi cách để đạt được một nền hòa bình bền vững cho Gaza sau những cuộc đàm phán ở Ai Cập. Và trong khi Gaza vẫn chưa được sống trong hòa bình thực sự thì ông Trump vẫn xứng đáng được Nobel Hòa Bình nếu ông giúp kết thúc cuộc chiến ở Ukraine. Nhưng làm sao mà ông có thể mang hòa bình đến với Ukraine khi mà Moscow vẫn không muốn chiều lòng ông bằng cách tiếp tục cuộc xung đột ngày càng dữ dội hơn.

Lúc này đây, thủ đô Kyiv của Ukraine đang rung chuyển vì các cuộc không kích dữ dội của Nga. Một đợt không kích quy mô lớn do Nga thực hiện vào rạng sáng ngày 10 tháng Mười đã gây mất điện, mất nước trên diện rộng ở Kyiv và gây thiệt hại lớn cho nhiều cơ sở năng lượng trên khắp Ukraine. Việc Moscow tuyên bố ủng hộ ông Trump cho Nobel Hòa Bình 2025 xem ra chỉ là cách mà Moscow muốn nịnh bợ ông, hầu ông quyết định không trao loại hỏa tiển Tomahawk cho Kyiv, vì lo ngại rằng Tomahawk sẽ làm thay đổi cục diện trên chiến trường.

Rốt cuộc, để nhận được Nobel Hòa Bình, ông Trump trong khi chưa thể đem hòa bình thực sự đến với Gaza, nên tập trung vào việc giải quyết cuộc chiến ở Ukraine. Ông nên bằng mọi cách để giúp cho Ukraine đạt được một nền hòa bình công bằng và bền vững. Thiết nghĩ, để làm được điều đó, ông Trump nên sớm trao loại hỏa tiển Tomahawk cho Ukraine vì biết đâu Tomahawk sẽ giúp cho Ukraine chiếm được ưu thế trước Nga, buộc Nga phải ngoan ngoãn ngồi vào bàn đàm phán. Tổng Thống Trump nên chứng tỏ cho Moscow cũng như mọi người thấy rằng ông không phải là kẻ thích nghe những lời nịnh bợ.

Tổng Thống Zelensky cho rằng việc giao Tomahawk cho Ukraine có thể buộc Nga phải "tỉnh táo" hơn để ngồi vào bàn đàm phán. Liệu ông Trump đã tỉnh táo lại chưa sau khi bị bà Machado đã "cướp mất" giải Nobel Hòa Bình 2025?