Nga và Mỹ tiếp tục đối thoại thế nào sau lệnh trừng phạt của Tổng thống Trump?

[nguoiduatinabc]

Mỹ đã hủy hội nghị thượng đỉnh và tăng trừng phạt, các kênh đối thoại chiến lược với Nga vẫn hoạt động, phản ánh nghịch lý trong quan hệ song phương hai cường quốc hàng đầu thế giới.

Mối quan hệ song phương giữa Mỹ và Nga tiếp tục diễn ra trong một nghịch lý phức tạp: Washington áp dụng các lệnh trừng phạt mới và hủy bỏ một hội nghị thượng đỉnh, nhưng đồng thời, các kênh đối thoại chiến lược quan trọng vẫn được duy trì và sử dụng một cách chủ động, theo báo Vedomosti (Nga) ngày 27/10.

Động thái gây căng thẳng ngoại giao gần đây nhất diễn ra hôm 22/10, khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga tại Budapest đã được thông báo trước đó, cùng với quyết định của Bộ Tài chính Mỹ về việc áp dụng các lệnh trừng phạt mới. Sự kiện này diễn ra chỉ vài ngày trước các cuộc trao đổi quan trọng từ phía Nga, đặt ra câu hỏi về ý định thực sự của Washington trong việc duy trì đối thoại.

Tuy nhiên, chuyến thăm Mỹ của ông Kirill Dmitriev, đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga về đầu tư và hợp tác kinh tế với nước ngoài, đồng thời là Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư trực tiếp Nga, cùng với bản chất của các biện pháp hạn chế mới, cho thấy Washington không tìm cách làm gián đoạn hoàn toàn đối thoại.

Dmitry Suslov, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Toàn diện châu Âu và Quốc tế thuộc Trường Kinh tế Cao cấp ở Nga, phát biểu với Vedomosti rằng Washington vẫn tìm cách gây áp lực lên Moskva, nhưng áp lực này sẽ tăng dần chứ không đột ngột. Ông Suslov cũng lưu ý rằng chính quyền Trump không chỉ gây áp lực lên Moskva mà còn gây áp lực lên cả châu Âu và Ukraine.

Dmitry Stefanovich, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh Quốc tế tại Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga cũng nhấn mạnh sự không hiệu quả của chính sách gây sức ép và tối hậu thư khi phát biểu với Fox News và CNN vào ngày 25/10.



Trong bối cảnh áp lực này, Nga vẫn sử dụng các kênh liên lạc để truyền đạt những thông tin chiến lược nhạy cảm. Vào ngày 26/10, ông Kirill Dmitriev đã thông báo rằng thông tin về các cuộc thử nghiệm thành công tên lửa hành trình liên lục địa Burevestnik đã được chuyển đến phía Mỹ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định Burevestnik "thực sự là một vũ khí độc đáo mà không quốc gia nào khác sở hữu", nhưng nhấn mạnh rằng mặc dù các cuộc thử nghiệm quyết định đã hoàn tất, vẫn còn nhiều việc phải làm để đưa vũ khí này vào hoạt động chiến đấu.

Về triển vọng tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ, theo hãng thông tấn TASS, hai bên đều khẳng định rằng sáng kiến gặp nhau ban đầu tại Budapest là do phía Mỹ đưa ra. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng triển vọng tổ chức hội nghị thượng đỉnh sẽ phụ thuộc vào phía Mỹ, quốc gia đã đưa ra sáng kiến. Sau tuyên bố hủy bỏ của ông Trump, phía Mỹ giải thích đây là sự "hoãn lại".

Ngoại trưởng Lavrov xác nhận ông đã có "một cuộc trò chuyện tốt đẹp với [Ngoại trưởng Mỹ] Marco Rubio", đồng thời khẳng định "sự chủ động này là từ phía Mỹ".

Tổng thống Putin cũng nhắc lại rằng hội nghị thượng đỉnh đã bị hoãn lại chứ không phải bị hủy bỏ, và sáng kiến gặp mặt đến từ Mỹ.

Tuy nhiên, Điện Kremlin nhấn mạnh rằng cần rất nhiều vấn đề cần giải quyết trước khi một cuộc gặp có thể diễn ra. Thư ký báo chí của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov, cho biết các nhà lãnh đạo Nga và Mỹ "không thể gặp nhau chỉ vì một cuộc họp, họ không thể lãng phí thời gian", và đó là lý do họ đã chỉ đạo ông Lavrov và ông Rubio chuẩn bị cho chương trình nghị sự.

Ông Peskov cũng chỉ ra một rào cản chính: "Cho đến nay, vẫn chưa có điều kiện tiên quyết nào để cuộc gặp diễn ra", và đổ lỗi cho sự miễn cưỡng tiến trình hòa bình của Ukraine, được thúc đẩy bởi Liên minh châu Âu.

Người phát ngôn Điện Kremlin nhắc lại rằng chính Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ rằng không có ý nghĩa gì khi tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào thời điểm này và Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng chia sẻ quan điểm đó trong các tuyên bố của mình.

Đánh giá về vấn đề trên, chuyên gia Suslov lưu ý, cho đến khi có một thay đổi lớn trên chiến trường, khó có thể có đột phá ngoại giao đáng kể nào.